Τουλάχιστον ένα στα πέντε φυτά του πλανήτη (ποσοστό 22%) απειλείται με εξαφάνιση σε μικρότερο ή μεγαλύτερο βαθμό, ένα ποσοστό ανάλογο με τα απειλούμενα θηλαστικά. Σε αυτό το συμπέρασμα καταλήγει νέα επιστημονική μελέτη, η πιο πλήρης που έχει γίνει ποτέ διεθνώς.
Σημειώνεται ωστόσο, ότι η νέα εκτίμηση είναι πολύ πιο αισιόδοξη από μια προηγούμενη μελέτη που είχε εκτιμήσει ότι πολύ περισσότερα, σχεδόν τρία στα τέσσερα φυτά (ποσοστό 70%), κινδυνεύουν. Η προηγούμενη εκτίμηση είχε βασιστεί κυρίως στη μελέτη ειδών φυτών που ήδη θεωρούνταν ότι απειλούνταν, ενώ η νέα μελέτη έχει πιο ευρεία οπτική γωνία.
Η νέα έρευνα έγινε υπό τον συντονισμό ερευνητών των Βασιλικών Βοτανικών Κήπων Κιου του Λονδίνου, με επικεφαλής τον καθηγητή Στέφεν Χόπερ, με τη συνεργασία επιστημόνων του Μουσείου Φυσικής Ιστορίας του Λονδίνου, του Βοτανικού Κήπου του Μισούρι των ΗΠΑ και της Διεθνούς Ένωσης για την Προστασία της Φύσης (IUCN), η οποία καταρτίζει τον σχετικό επίσημο παγκόσμιο “κόκκινο” κατάλογο με τα απειλούμενα είδη.
Συγκεκριμένα, οι επιστήμονες επέλεξαν τυχαία 7.000 είδη φυτών από όλες τις μείζονες φυτικές ομάδες, ως αντιπροσωπευτικό δείγμα για την κατάσταση των συνολικά 380.000 έως 400.000 ειδών φυτών που είναι γνωστά μέχρι σήμερα. Από αυτά, για τα περίπου 3.000 (ποσοστό 33%) διαπιστώθηκε ότι δεν υπάρχουν επαρκείς πληροφορίες, ώστε να γίνει αξιόπιστη αξιολόγηση για την κατάστασή τους διεθνώς.
Για τα υπόλοιπα 4.000 η αξιολόγηση έγινε λαμβάνοντας υπόψη ένα συνδυασμό επιμέρους εκτιμήσεων (για τον απόλυτο αριθμό των άγριων φυτών, το ρυθμό μείωσής τους, τη συνολική επιφάνεια του εδάφους που πιστεύεται ότι καλύπτουν κ.α.). Όσον αφορά σε αυτά τα 4.000 φυτά, διαπιστώθηκε ότι το 4% θεωρείται ότι απειλείται σε κρίσιμο βαθμό, το 7% ότι απειλείται και το 11% ότι είναι ευάλωτα, συνεπώς συνολικά το 22% των φυτών βρίσκεται υπό μεγαλύτερη ή μικρότερη απειλή. Το 63% δεν κινδυνεύει, ενώ για το υπόλοιπο 5% τα στοιχεία κρίθηκαν ανεπαρκή.
Πάντως το ποσοστό όσον κινδυνεύουν δεν αποκλείεται να είναι μεγαλύτερο από 22%, καθώς αρκετά νέα είδη φυτών που ανακαλύπτονται κάθε χρόνο, αμέσως ταξινομούνται στην κατηγορία των απειλούμενων.
Περίπου τα δύο τρίτα των απειλούμενων φυτών βρίσκονται στα τροπικά βροχο-δάση, ενώ τα γυμνόσπερμα φυτά (μια κατηγορία που περιλαμβάνει τα κωνοφόρα) είναι αυτά που βρίσκονται στην χειρότερη θέση. Το ποσοστό των απειλούμενων φυτών είναι ανάλογο με αυτό των απειλούμενων θηλαστικών στην «κόκκινη λίστα» της IUCN, χειρότερο από το ποσοστό των απειλούμενων πουλιών (κάτω του 10%) και καλύτερο από εκείνο των αμφίβιων (άνω του 25% απειλούνται) ή των κοραλλιών.
Η μεγαλύτερη απειλή για τα φυτά είναι ο άνθρωπος (σε ποσοστό 81%), λόγω της εντατικής γεωργίας, της κτηνοτροφίας, της αποψίλωσης των δασών, της οικοδόμησης κ.α.
Τα αποτελέσματα της έρευνας πρόκειται να παρουσιαστούν στη σύνοδο των ηγετών του πλανήτη στη Ναγκόγια της Ιαπωνίας, τον Οκτώβριο (18 έως 29), οι οποίοι, στο πλαίσιο της σχετικής διεθνούς συμφωνίας του ΟΗΕ, θα συζητήσουν την παγκόσμια κρίση βιοποικιλότητας και πώς θα μπορούσε να τεθεί υπό έλεγχο μέχρι το 2020.
