Ημικρανία είναι - και οτιδήποτε μπορεί να ελαττώσει τις κρίσεις και την έντασή τους, μοιάζει με μάννα εξ ουρανού...
Σχεδόν μία στις πέντε γυναίκες, ένα στα εννέα παιδιά και ένας στους 12 άντρες υπολογίζεται ότι πάσχουν από ημικρανία - μια νευρολογική διαταραχή, η οποία χαρακτηρίζεται από επαναλαμβανόμενες κρίσεις πονοκεφάλου (με τον πόνο να εκδηλώνεται συνήθως στην μία πλευρά του κεφαλιού), που συνοδεύονται από συνδυασμούς συμπτωμάτων, όπως η ναυτία, ο έμετος και η ευαισθησία στο φως και στον θόρυβο.
Οι απλές, καθημερινές δραστηριότητες τυπικά επιδεινώνουν τον πόνο, ενώ οι κρίσεις μπορεί να διαρκέσουν από αρκετές ώρες έως μία-δύο ημέρες και συχνά είναι εξουθενωτικές.
Το 10% περίπου των πασχόντων έχουν μια αύρα ή κάποια προειδοποιητική ένδειξη πριν από την κρίση, όπως το να βλέπουν ένα φως να τρεμοσβήνει, μια διαταραχή της οράσεως ή του λόγου, σύγχυση και μούδιασμα ή «μυρμήγκιασμα» ενός άκρου.
Η ημικρανία μπορεί να εκδηλωθεί σε άτομα κάθε ηλικίας, αλλά είναι πιο συχνή στις ενήλικες, νεαρές γυναίκες. Μολονότι είναι ανίατη, μπορεί να τεθεί υπό έλεγχο με τα κατάλληλα μέτρα αυτοβοήθειας, τις απαιτούμενες αλλαγές στον τρόπο ζωής και την σωστή ιατρική φροντίδα.
Οι πάσχοντες, στους οποίους συμπεριλαμβάνονται η Ελ ΜακΦέρσον, η Ελίζαμπεθ Τέιλορ και ο Μπεν Άφλεκ, εκδηλώνουν κατά μέσον όρο 13 κρίσεις τον χρόνο.
Τις τελευταίες δεκαετίες έχουν επινοηθεί αρκετές θεραπείες και φάρμακα που μπορεί να βοηθήσουν τους πάσχοντες. Μερικά από τα φάρμακα περιορίζουν ή καταπραΰνουν τα συμπτώματα, ενώ άλλα μειώνουν τη συχνότητα και τη διάρκεια των ημικρανικών κρίσεων. Παρ’ όλα αυτά, οριστική θεραπεία δεν υπάρχει – και στην αγωγή που συνιστούν οι γιατροί, σημαντική θέση κατέχουν ορισμένα μέτρα του τρόπου ζωής που περιορίζουν την εμφάνιση και την σοβαρότητα των κρίσεων.
Η εφημερίδα Daily Mail δημοσίευσε την περασμένη εβδομάδα έναν δεκάλογο αυτοβοήθειας.
Αποφύγετε τις αιτίες
Κρατήστε για λίγες εβδομάδες ένα ημερολόγιο, για να δείτε εάν η ημικρανία σας εκδηλώνεται έπειτα από συγκεκριμένα γεγονότα ή συνθήκες. Συνηθισμένοι παράγοντες που μπορεί να δώσουν έναυσμα για μια κρίση είναι το κάπνισμα (η νικοτίνη πιστεύεται ότι συστέλλει τα αιμοφόρα αγγεία του εγκεφάλου), η πολύ έντονη γυμναστική, το στρες, οι αλλαγές στο πρόγραμμα του ύπνου, το «πιάσιμο» του αυχένα και τα οδοντικά προβλήματα.
Προσέξτε το σάκχαρό σας
Η μείωση των επιπέδων σακχάρου στο αίμα αποτελεί συνηθισμένο εκλυτικό παράγοντα ημικρανίας, επειδή προκαλεί αύξηση της πίεσης. Να τρώτε κάθε τέσσερις ώρες και να μην περνάτε περισσότερες από 12 ώρες το βράδυ νηστικοί. Να προτιμάτε επίσης τρόφιμα με χαμηλό γλυκαιμικό δείκτη, όπως φρούτα, λαχανικά και λίγων λιπαρών ή άπαχο γιαούρτι και τυρί. Αντιθέτως, να αποφεύγετε τα τρόφιμα με υψηλό γλυκαιμικό δείκτη, όπως το λευκό ψωμί, τα γλυκά και τα ροφήματα με ζάχαρη.
Μην το παρακάνετε με την καφεΐνη
Η πολλή καφεΐνη μπορεί να προκαλέσει συστολή των αιμοφόρων αγγείων γύρω από τον εγκέφαλο, γεγονός που μπορεί να δώσει το έναυσμα για μια ημικρανική κρίση. Περισσότερα από 300 mg καφεϊνης την ημέρα (αντιστοιχούν σε πέντε φλιτζάνια στιγμιαίο καφέ) μπορεί να προκαλέσουν πρόβλημα. Προσπαθήστε να πίνετε λιγότερους καφέδες ή αλλάξτε σε ντεκαφεϊνέ. Να θυμάστε πως και η σοκολάτα, το τσάι, αλλά και τα αναψυκτικά τύπου κόλα, περιέχουν καφεΐνη.
Προσοχή στα πρόσθετα
Πολλοί πάσχοντες από ημικρανία αναφέρουν ευαισθησία σε ορισμένα πρόσθετα των τροφίμων, όπως η μονονατρική γλουταμάτη (υπάρχει λ.χ. σε ορισμένα τυριά, αποξηραμένες ντομάτες και κρέατα σε κονσέρβα), η ασπαρτάμη (είναι τεχνητό γλυκαντικό), η ταρτραζίνη (είναι μια κίτρινη χρωστική που χρησιμοποιείται λ.χ. σε ροφήματα με ανθρακικό), διάφοροι θειωτικοί παράγοντες (υπάρχουν στο κρασί) και το βενζοϊκό νάτριο (υπάρχει λ.χ. σε ορισμένες γαρίδες, μαργαρίνες, αναψυκτικά και γλυκά).
Μασήστε πιπερόριζα
Μελέτες έχουν δείξει πως όταν μασάει κανείς ωμή πιπερόριζα καταπραΰνεται η ναυτία και τα πεπτικά προβλήματα που συχνά συνοδεύουν την ημικρανική κρίση. Η πιπερόριζα φαίνεται επίσης ότι καταστέλλει τη δράση των προσταγλανδινών – μιας ομάδας ουσιών που μπορεί να προκαλέσουν φλεγμονή στα αιμοφόρα αγγεία του εγκεφάλου, ενεργοποιώντας μια ημικρανική κρίση.
Να τρώτε πρωτεΐνες
Μελέτες έχουν δείξει ότι πολλοί πάσχοντες από ημικρανία έχουν στον εγκέφαλό τους χαμηλά επίπεδα μιας ουσίας που λέγεται σεροτονίνη. Για να τα αυξήσετε, να τρώτε τρόφιμα πλούσια σε πρωτεΐνες, όπως το κοτόπουλο, η γαλοπούλα, τα γαλακτοκομικά προϊόντα, οι μπανάνες, τα φασόλια, ο αρακάς, τα καρύδια, τα όσπρια και οι ξηροί καρποί.
Να πίνετε νερό
Η αφυδάτωση είναι συνηθισμένος εκλυτικός παράγοντας ημικρανίας. Οι ιστοί που περιβάλλουν τον εγκέφαλο αποτελούνται κυρίως από νερό και, όταν χάνουν νερό, συρρικνώνονται, με συνέπεια ερεθισμό και πόνο. Να πίνετε καθημερινά ένα έως δύο λίτρα νερό.
Πάρτε συμπληρώματα
Το 5ΗΤΡ μπορεί να βοηθήσει τον οργανισμό να είναι λιγότερο ευάλωτος στις ημικρανικές κρίσεις, ενώ το συνένζυμο Q10 μπορεί να συμβάλλει στην πρόληψη των ημικρανιών.
Να τρώτε μαγνήσιο
Η μειωμένη πρόσληψη μαγνησίου πιστεύεται ότι μπορεί να οδηγήσει σε μειωμένη παροχή αίματος στον εγκέφαλο και χαμηλά επίπεδα σακχάρου στο αίμα – και τα δύο σχετίζονται με τις ημικρανικές κρίσεις. Τα φρέσκα, σκουροπράσινα λαχανικά, ο πολτός τομάτας, τα καρύδια, τα δημητριακά ολικής αλέσεως, τα φασόλια, ο αρακάς, οι πατάτες, οι μπανάνες και η μαγιά είναι μερικά από τα τρόφιμα που περιέχουν μαγνήσιο.
Tips
Εάν εκδηλώσετε μια ημικρανική κρίση που έχει συμπτώματα διαφορετικά από τα συνηθισμένα για εσάς και σας κάνει να ανησυχείτε, συμβουλευθείτε αμέσως τον γιατρό σας.
Αμερικανικό Εθνικό Ίδρυμα Κεφαλαλγίας www.headaches.org
Επιμέλεια: Ρούλα Τσουλέα
