Του Σεβ. Μητροπολίτου Πάφου κ. Γεωργίου
ΚΥΡΙΑΚΗ ΠΡΟ ΤΩΝ ΦΩΤΩΝ
Απόστολος: Β΄Τιμ. δ΄5-8, Ευαγγέλιο: Μαρκ. α΄ 1-8, 2 Ιανουαρίου 2011
«Ευλόγησον τον στέφανον του ενιαυτού της χρηστότητός σου Κύριε»
Μέσα στη μυστηριώδη άβυσσο του παρελθόντος, όπου με ιλιγγιώδη ταχύτητα έχουν συσσωρευθεί εκατομμύρια χρόνια, πριν από ένα, περίπου, εικοσιτετράωρο ρίχτηκε ακόμα ένα έτος, το 2010. Κι αξιωθήκαμε να υποδεχτούμε «νέον ενιαυτόν της χρηστότητος Κυρίου». Με την ευκαιρία της εισόδου μας στο νέο έτος θα ήταν καλό να αναφερθούμε στην έννοια και το σκοπό του χρόνου.
Ο χρόνος, ως φυσική έννοια, γίνεται αντιληπτός με τη διαδοχή των γεγονότων και την παρατηρούμενη στα πράγματα και τα φαινόμενα αλλαγή. Αν όλα ήσαν αμετάβλητα, αν δεν υπήρχαν διαδοχικά γεγονότα, δεν θα είχε έννοια ο χρόνος. Χρόνος στην πραγματικότητα είναι το μεταξύ δύο γεγονότων διάστημα.
Το έτος είναι μια σχετική έννοια . Είναι το διάστημα για μια πλήρη περιφορά της γης γύρω από τον ήλιο. Αν η γη περιφερόταν γύρω από τον ήλιο με μεγαλύτερη ταχύτητα, τότε το έτος θα ήταν πιο μικρό. Κι αν η περιφορά γινόταν με μικρότερη ταχύτητα, τότε το έτος, θα ήταν πιο μεγάλο. Είναι σχετικό λοιπόν το έτος και ουδέτερο. Ούτε καλό ούτε κακό. Γίνεται το ένα, ή το άλλο, ανάλογα με τα γεγονότα που διαδραματίζονται σ’ αυτό. Το ίδιο έτος σ’ άλλους είναι καλό και σ’ άλλους αποβαίνει κακό.
Μετρούμε τα έτη της ζωής μας με τη συνηθισμένη αριθμητική. Και δημιουργεί, πολλές φορές, μελαγχολία αυτή η αρίθμηση. Ο Απ. Πέτρος στηριζόμενος σε μια περικοπή της Παλαιάς Διαθήκης λέγει: «Χίλια έτη παρά Κυρίω ως ημέρα μία». Μα και η ίδια η απλή ανθρώπινη σκέψη στο ίδιο συμπέρασμα καταλήγει: Όσο πολλά κι αν είναι τα έτη της ζωής μας, τελειώνουν. Και κάθε τι που τελειώνει είναι σχεδόν τίποτα, είναι μηδέν, παραβαλλόμενο προς εκείνο που δεν τελειώνει, προς το άπειρο.
Παρ’ όλ’ αυτά, αυτές τις μέρες, στεκόμαστε όλοι και επισκοπούμε τη ζωή μας. Κάνουμε απολογισμό του έτους που έφυγε, διερευνώντας τα αίτια των αποτυχιών, αλλά και των επιτυχιών που είχαμε σ’ αυτό, με σκοπό να αποφύγουμε νέες αποτυχίες και να επαναλάβουμε νέες επιτυχίες. Κάνουμε , ακόμα, και προγραμματισμούς για το νέο έτος. Σκεφτόμαστε βελτίωση και επέκταση του κύκλου των εργασιών μας, επιδιώκουμε την επιμόρφωσή μας, πλάθουμε νέα σχέδια για εκπλήρωση πόθων και επιθυμιών. Κι είμαστε πρόθυμοι, για την καλυτέρευση της ζωής μας, τη μελλοντική ευτυχία μας, να υποβληθούμε σε θυσίες και κόπους πολλούς. Δεν είναι κάτι το κακό, ή το αμαρτωλό, αυτό το πράγμα. Αν ,όμως, οι επιδιώξεις μας στοχεύουν μόνο στην καλυτέρευση των συνθηκών της ζωής μας, είναι ελλιπής η προσπάθειά μας.
Ξέρουμε όλοι, εκ πείρας, ότι η εκπλήρωση μιας επιθυμίας μας, που μάς ικανοποιεί προς στιγμή, γεννά άλλην επιθυμία σφοδρότερη που μας κατατυραννεί. Η απόκτηση ενός υλικού αγαθού οδηγεί πάντα στο να θέλουμε άλλο υλικό αγαθό. Δεν είχαμε κάποτε, για παράδειγμα, ραδιόφωνο. Αποκτήσαμε ραδιόφωνο και επιθυμήσαμε τηλεόραση. Ζητήσαμε μετά έγχρωμη τηλεόραση, τώρα θέλουμε ψηφιακή. Είχαμε διαμέρισμα, επιθυμούσαμε σπίτι. Το αποκτήσαμε, ζητήσαμε εξοχικό στη θάλασσα, στο βουνό και ούτω καθεξής. Επιδιώκουμε την ευτυχία, και μόλις νομίσουμε πως την φτάσαμε φεύγει από κοντά μας αφού επιδιώκουμε κάτι άλλο. Ποιο θα’ναι το όφελος, αν έτσι σκεφτόμενοι πετύχουμε εκπλήρωση των στόχων μας, αλλά μάς βρει ο θάνατος; Πού πάει, τότε, η ευτυχία που με τόσους κόπους επιδιώξαμε; Γι’ αυτό και δεν πρέπει ο άνθρωπος να προσκολλάται και να εξαντλείται σε πράγματα αυτής της ζωής που είναι ρέοντα.
Όπως τα μικρά παιδιά ξεχνιούνται μπροστά στις βιτρίνες των παιχνιδιών και ξαφνικά πηγαίνει ο πατέρας και τα παίρνει απ’ εκεί για να προχωρήσουν, έτσι παθαίνουμε κι εμείς. Ξεχνιόμαστε μπροστά στα θέλγητρα της ζωής. Μα αυτά είναι βιτρίνα και μάλιστα ξένη βιτρίνα. Κάποτε θα αποσπαστούμε από αυτά. Κι όπως κάποιος που ταξιδεύει με λεωφορείο βλέπει θαυμάσια τοπία, τα οποία, όμως, ούτε δικά του είναι ούτε και μπορεί να τα απολαύσει πλήρως, αλλά τα βλέπει φευγαλέα, έτσι συμβαίνει και με κάθε άνθρωπο. Το λεωφορείο της ζωής κυλά γρήγορα, μέχρι τη στάση που λέγεται θάνατος για τον καθένα.
Άλλου είδους πρέπει να είναι, επομένως, οι προγραμματισμοί μας για το νέο έτος. Να στοχεύουν στα μένοντα κι όχι στα ρέοντα. Γι’ αυτό αφού ευχαριστήσουμε τον Θεό που μας αξίωσε να φτάσουμε σε νέο έτος, θα πρέπει να χρησιμοποιήσουμε επωφελώς τον χρόνο μας. Να ακούσουμε την προτροπή της Εκκλησίας, που αυτές τις μέρες επαναλαμβάνεται συχνά: «Μετανοείτε», αλλάξετε διάθεση και τρόπο ζωής. Η ζωή μας στον κόσμο τούτο δύσκολα ξεπερνά τα 70-80 χρόνια. Κι όμως μέσα σ’ αυτά τα λίγα χρόνια μπορούμε να κερδίσουμε ή να χάσουμε την αιωνιότητα . Οφείλουμε να αποβάλουμε ό,τι μας κρατά δέσμιους στη γη αυτή και να αναλάβουμε σύντονο αγώνα επιδίωξης του καλού, με στόχο την κατάκτηση της αιώνιας ζωής.
Ο προφήτης Ησαΐας ,εξαγγέλοντας την δράση του Μεσσία, λέγει ότι Αυτός έρχεται «κηρύξαι ενιαυτόν Κυρίου δεκτόν». Ο «ενιαυτός Κυρίου», αποβλέπει, σύμφωνα με τον Ησαΐα, στην ηθική τακτοποίηση των ανθρώπων, στη λύση των πνευματικών δεσμών, στην απελευθέρωση από την αμαρτία. Αυτή η ηθική εξυγίανση θα φέρει ,ως επακόλουθο και την κοινωνική εξυγίανση. Θα πρέπει, λοιπόν, κι εμείς να χρησιμοποιήσουμε το νέο έτος, το νέο ενιαυτό, για την ηθική και πνευματική μας βελτίωση. Δεν είμαστε πλασμένοι για τη γη. Είμαστε πλασμένοι για τον ουρανό. Η γη είναι το φυτώριο. Κάποτε θα μεταφυτευτούμε από το φυτώριο, στον ουρανό. «Επειγόμεθα», λέγει ο Μ.Βασίλειος, «ίνα έγκαρποι και πλήρεις έργων αγαθών φυτευθέντες εν τω οίκω του Κυρίου, εν ταις αυλαίς του Θεού ημών εξανθήσωμεν».
Είθε κι εμείς να εκμεταλλευτούμε το χρόνο της ζωής μας, να μη σαγηνευτούμε απ’αυτή τη ζωή ,αλλά να προσβλέπουμε και να προετοιμαζόμαστε για την άλλη, την αιώνια ζωή.
† Ο Πάφου Γεώργιος
Απόστολος: Β΄Τιμ. δ΄5-8, Ευαγγέλιο: Μαρκ. α΄ 1-8, 2 Ιανουαρίου 2011
«Ευλόγησον τον στέφανον του ενιαυτού της χρηστότητός σου Κύριε»
Μέσα στη μυστηριώδη άβυσσο του παρελθόντος, όπου με ιλιγγιώδη ταχύτητα έχουν συσσωρευθεί εκατομμύρια χρόνια, πριν από ένα, περίπου, εικοσιτετράωρο ρίχτηκε ακόμα ένα έτος, το 2010. Κι αξιωθήκαμε να υποδεχτούμε «νέον ενιαυτόν της χρηστότητος Κυρίου». Με την ευκαιρία της εισόδου μας στο νέο έτος θα ήταν καλό να αναφερθούμε στην έννοια και το σκοπό του χρόνου.
Ο χρόνος, ως φυσική έννοια, γίνεται αντιληπτός με τη διαδοχή των γεγονότων και την παρατηρούμενη στα πράγματα και τα φαινόμενα αλλαγή. Αν όλα ήσαν αμετάβλητα, αν δεν υπήρχαν διαδοχικά γεγονότα, δεν θα είχε έννοια ο χρόνος. Χρόνος στην πραγματικότητα είναι το μεταξύ δύο γεγονότων διάστημα.
Το έτος είναι μια σχετική έννοια . Είναι το διάστημα για μια πλήρη περιφορά της γης γύρω από τον ήλιο. Αν η γη περιφερόταν γύρω από τον ήλιο με μεγαλύτερη ταχύτητα, τότε το έτος θα ήταν πιο μικρό. Κι αν η περιφορά γινόταν με μικρότερη ταχύτητα, τότε το έτος, θα ήταν πιο μεγάλο. Είναι σχετικό λοιπόν το έτος και ουδέτερο. Ούτε καλό ούτε κακό. Γίνεται το ένα, ή το άλλο, ανάλογα με τα γεγονότα που διαδραματίζονται σ’ αυτό. Το ίδιο έτος σ’ άλλους είναι καλό και σ’ άλλους αποβαίνει κακό.
Μετρούμε τα έτη της ζωής μας με τη συνηθισμένη αριθμητική. Και δημιουργεί, πολλές φορές, μελαγχολία αυτή η αρίθμηση. Ο Απ. Πέτρος στηριζόμενος σε μια περικοπή της Παλαιάς Διαθήκης λέγει: «Χίλια έτη παρά Κυρίω ως ημέρα μία». Μα και η ίδια η απλή ανθρώπινη σκέψη στο ίδιο συμπέρασμα καταλήγει: Όσο πολλά κι αν είναι τα έτη της ζωής μας, τελειώνουν. Και κάθε τι που τελειώνει είναι σχεδόν τίποτα, είναι μηδέν, παραβαλλόμενο προς εκείνο που δεν τελειώνει, προς το άπειρο.
Παρ’ όλ’ αυτά, αυτές τις μέρες, στεκόμαστε όλοι και επισκοπούμε τη ζωή μας. Κάνουμε απολογισμό του έτους που έφυγε, διερευνώντας τα αίτια των αποτυχιών, αλλά και των επιτυχιών που είχαμε σ’ αυτό, με σκοπό να αποφύγουμε νέες αποτυχίες και να επαναλάβουμε νέες επιτυχίες. Κάνουμε , ακόμα, και προγραμματισμούς για το νέο έτος. Σκεφτόμαστε βελτίωση και επέκταση του κύκλου των εργασιών μας, επιδιώκουμε την επιμόρφωσή μας, πλάθουμε νέα σχέδια για εκπλήρωση πόθων και επιθυμιών. Κι είμαστε πρόθυμοι, για την καλυτέρευση της ζωής μας, τη μελλοντική ευτυχία μας, να υποβληθούμε σε θυσίες και κόπους πολλούς. Δεν είναι κάτι το κακό, ή το αμαρτωλό, αυτό το πράγμα. Αν ,όμως, οι επιδιώξεις μας στοχεύουν μόνο στην καλυτέρευση των συνθηκών της ζωής μας, είναι ελλιπής η προσπάθειά μας.
Ξέρουμε όλοι, εκ πείρας, ότι η εκπλήρωση μιας επιθυμίας μας, που μάς ικανοποιεί προς στιγμή, γεννά άλλην επιθυμία σφοδρότερη που μας κατατυραννεί. Η απόκτηση ενός υλικού αγαθού οδηγεί πάντα στο να θέλουμε άλλο υλικό αγαθό. Δεν είχαμε κάποτε, για παράδειγμα, ραδιόφωνο. Αποκτήσαμε ραδιόφωνο και επιθυμήσαμε τηλεόραση. Ζητήσαμε μετά έγχρωμη τηλεόραση, τώρα θέλουμε ψηφιακή. Είχαμε διαμέρισμα, επιθυμούσαμε σπίτι. Το αποκτήσαμε, ζητήσαμε εξοχικό στη θάλασσα, στο βουνό και ούτω καθεξής. Επιδιώκουμε την ευτυχία, και μόλις νομίσουμε πως την φτάσαμε φεύγει από κοντά μας αφού επιδιώκουμε κάτι άλλο. Ποιο θα’ναι το όφελος, αν έτσι σκεφτόμενοι πετύχουμε εκπλήρωση των στόχων μας, αλλά μάς βρει ο θάνατος; Πού πάει, τότε, η ευτυχία που με τόσους κόπους επιδιώξαμε; Γι’ αυτό και δεν πρέπει ο άνθρωπος να προσκολλάται και να εξαντλείται σε πράγματα αυτής της ζωής που είναι ρέοντα.
Όπως τα μικρά παιδιά ξεχνιούνται μπροστά στις βιτρίνες των παιχνιδιών και ξαφνικά πηγαίνει ο πατέρας και τα παίρνει απ’ εκεί για να προχωρήσουν, έτσι παθαίνουμε κι εμείς. Ξεχνιόμαστε μπροστά στα θέλγητρα της ζωής. Μα αυτά είναι βιτρίνα και μάλιστα ξένη βιτρίνα. Κάποτε θα αποσπαστούμε από αυτά. Κι όπως κάποιος που ταξιδεύει με λεωφορείο βλέπει θαυμάσια τοπία, τα οποία, όμως, ούτε δικά του είναι ούτε και μπορεί να τα απολαύσει πλήρως, αλλά τα βλέπει φευγαλέα, έτσι συμβαίνει και με κάθε άνθρωπο. Το λεωφορείο της ζωής κυλά γρήγορα, μέχρι τη στάση που λέγεται θάνατος για τον καθένα.
Άλλου είδους πρέπει να είναι, επομένως, οι προγραμματισμοί μας για το νέο έτος. Να στοχεύουν στα μένοντα κι όχι στα ρέοντα. Γι’ αυτό αφού ευχαριστήσουμε τον Θεό που μας αξίωσε να φτάσουμε σε νέο έτος, θα πρέπει να χρησιμοποιήσουμε επωφελώς τον χρόνο μας. Να ακούσουμε την προτροπή της Εκκλησίας, που αυτές τις μέρες επαναλαμβάνεται συχνά: «Μετανοείτε», αλλάξετε διάθεση και τρόπο ζωής. Η ζωή μας στον κόσμο τούτο δύσκολα ξεπερνά τα 70-80 χρόνια. Κι όμως μέσα σ’ αυτά τα λίγα χρόνια μπορούμε να κερδίσουμε ή να χάσουμε την αιωνιότητα . Οφείλουμε να αποβάλουμε ό,τι μας κρατά δέσμιους στη γη αυτή και να αναλάβουμε σύντονο αγώνα επιδίωξης του καλού, με στόχο την κατάκτηση της αιώνιας ζωής.
Ο προφήτης Ησαΐας ,εξαγγέλοντας την δράση του Μεσσία, λέγει ότι Αυτός έρχεται «κηρύξαι ενιαυτόν Κυρίου δεκτόν». Ο «ενιαυτός Κυρίου», αποβλέπει, σύμφωνα με τον Ησαΐα, στην ηθική τακτοποίηση των ανθρώπων, στη λύση των πνευματικών δεσμών, στην απελευθέρωση από την αμαρτία. Αυτή η ηθική εξυγίανση θα φέρει ,ως επακόλουθο και την κοινωνική εξυγίανση. Θα πρέπει, λοιπόν, κι εμείς να χρησιμοποιήσουμε το νέο έτος, το νέο ενιαυτό, για την ηθική και πνευματική μας βελτίωση. Δεν είμαστε πλασμένοι για τη γη. Είμαστε πλασμένοι για τον ουρανό. Η γη είναι το φυτώριο. Κάποτε θα μεταφυτευτούμε από το φυτώριο, στον ουρανό. «Επειγόμεθα», λέγει ο Μ.Βασίλειος, «ίνα έγκαρποι και πλήρεις έργων αγαθών φυτευθέντες εν τω οίκω του Κυρίου, εν ταις αυλαίς του Θεού ημών εξανθήσωμεν».
Είθε κι εμείς να εκμεταλλευτούμε το χρόνο της ζωής μας, να μη σαγηνευτούμε απ’αυτή τη ζωή ,αλλά να προσβλέπουμε και να προετοιμαζόμαστε για την άλλη, την αιώνια ζωή.
† Ο Πάφου Γεώργιος
