Ὅταν πρίν ἕξι ἑβδομάδεςἄρχιζε ἡ ψυχωφελής περίοδος τῆς Ἁγίας καί Μεγάλης Τεσσαρακοστῆς, ἡ ΜητέραἘκκλησία μᾶς προσκάλεσε σέ ἕνα ταξίδι πνευματικό.
Μέ τό πλοῖο τῆς ζωῆς μας, μέ τή συντροφιά τῆς προσευχῆς καί τῆς λατρευτικῆς ζωῆς τῆςἘκκλησίας καί μέ ἀκριβέςἀποσκευές τήν ἄσκηση τῆς νηστείας καί κυρίως τήν μετάνοιά μας διαπλεύσαμε τό πέλαγος τῶν 40 ἡμερῶν καί ἤδη ἀπό τό Σάββατο τοῦ Λαζάρου εἰσήλθαμε στό λιμάνι τῆς Ἁγίας καί Μεγάλης Ἑβδομάδας, μέ στόχο νά προσκυνήσουμε τήν τριήμερη Ἀνάσταση Κυρίου μας Ἰησοῦ Χριστοῦ, τοῦ Σωτῆρος τῶν ψυχῶν μας.
Ὁ ἅγιος Ἰωάννης ὁ Χρυσόστομος μᾶς ἐξηγεῖ, ὅτι ὀνομάζουμε τήν ἑβδομάδα αὐτή Μεγάλη, «ὄχι γιατί ἔχει περισσότερες ἤμεγαλύτερες ἡμέρες ἀπό τίς ἄλλες ἑβδομάδες, ἀλλά ἐπειδή μεγάλαὑπῆρξαν τά κατορθώματα τοῦ Χριστοῦ, πού θυμόμαστε κατ’ αὐτή τήνἑβδομάδα, ἐνῶμεγάλες καί ἀπερίγραπτες ὑπῆρξαν καί οἱὠφέλειες, πού λάβαμε! Ἔλαβε τέλος ὁ πολυχρόνιος πόλεμός μας ἐναντίον τοῦΘεοῦ. Καταργήθηκε ὁ θάνατος, ἐξαφανίσθηκε ἡ κατάρα, καταλύθηκεἡ τυρρανική ἐξουσία τοῦ διαβόλου, τά ὑπάρχοντά του λεηλατήθηκανἀπό τόν Χριστό, ὁ Οὐρανός ἔγινε βάσιμος, οἱἄνθρωποι ἀναμίχθηκαν μέ τούς ἀγγέλους καθώς ὁ Θεός τῆς εἰρήνης εἰρηνοποίησε τά οὐράνια καί τά ἐπίγεια καί συμφιλιώθηκε μέ τούς ἀνθρώπους.»
Μέσα στήν ἑλληνορθόδοξη παράδοσή μας ἡ Μεγάλη Ἑβδομάδα κατέχει κεντρική καί περίοπτη θέση. Στή ζωή μας μάθαμε ἀπό μικρά παιδιά νά σεβώμαστε ἰδιαιτέρως αὐτές τίς ἡμέρες. Θεωροῦμε πῶςἀποτελοῦν γιά τή ζωή μας, ὅ,τι τό ἅγιο Βῆμα γιά τόν Ἱερό Ναό. Γι αὐτό καί μέ εὐλάβεια, ἀκόμη κι ὅσοι δέν τηροῦν μέ συνέπεια τάἐκκλησιαστικά τους καθήκοντα τόν ὑπόλοιπο χρόνο, αὐτές τίς ἡμέρες θά νηστέψουν, θά ἐξομολογηθοῦν καί θά κοινωνήσουν ἀπό τάἌχραντα Μυστήρια, γιά νά ἐξαγιάσουν τή ζωή τους, μέσα ἀπό τόν Χριστό, πού εἶναι ἡὄντως ζωή.
Ὁ Χριστός μας, μέ τήν ἀνάσταση τοῦ Λαζάρου, πού ἑορτάζουμε τό Σάββατο πρίν τήν Κυριακή τῶν Βαϊων ἐπιβεβαιώνει αὐτό, πού εἶπε στήν Μαρία, τήν ἀδελφή τοῦ Λαζάρου «ἐγώ εἶμαι ἡἈνάσταση καί ἡζωή» (Ἰωάννου ια΄25). Μυστικά μᾶς προετοιμάζει γιά τή δική τουἈνάσταση ἀπό τούς νεκρούς, ἀλλά ταυτόχρονα ἐγγυᾶται καί τήν κοινή ἀνάσταση ὅλων μας, κατά τήν ἔνδοξη Δευτέρα Παρουσία Του.Ὁ Χριστός εἶχε ἀναστήσει καί τόν γιό τῆς χῆρας στήν πόλη Ναϊν (βλ. Λουκᾶ ζ΄1-17) καί τήν κόρη τοῦἸαείρου (βλ. Λουκᾶ η΄41-56). Ὅμως ὁΛάζαρος εἶχε πεθάνει 4 ἡμέρες πρίν καί ἡἀνάστασή του δένἐπιδεχόταν ἀμφιβολιῶν. Γι’ αὐτό καί οἱ κάτοικοι τῶν Ἱεροσολύμωνὑποδέχθηκαν τόν Χριστό μέ μεγάλο ἐνθουσιασμό, στρώνοντας στή γῆτά ἐνδύματά τους καί κρατώντας στά χέρια τά βάγια ἀπό τούς φοίνικες, πού συμβολίζουν τήν νίκη, φωνάζοντας μέ ὅλη τή δύναμη τῆς ψυχῆς τους «Εὐλογημένος ὁἐρχόμενος ἐν ὀνόματι Κυρίου»(βλ.Ἰωάννου ιβ΄13)
Ἐπειδή ὅμως ὑποδέχθηκαν τόν Χριστό σάν ἐπίγειο βασιλιᾶ, πού θά τούς ἀπελευθέρωνε ἀπό τούς Ῥωμαίους, αὐτοί οἱἴδιοι ἄνθρωποι μετά ἀπό λίγες ἡμέρες ζητοῦσαν μέ ἐπίμονο φανατισμό τόν σταυρικόTου θάνατο.
Δέν κατάλαβαν, πώς ὁ Χριστός δέν ἦλθε στή γῆ γιά νά μᾶςἐλευθερώσει ἀπό ἀνθρώπινη σκλαβιά, ἀλλά ἀπό τή δουλεία τοῦδιαβόλου. Ὁ Χριστός δέν ἦλθε στή γῆ γιά μία ἐφήμερη καί πρόσκαιρηἀνθρώπινη ἐπανάσταση ἐναντίον κάποιου κατακτητῆ, ἀλλά γιά τήνἀνάσταση τοῦἀνθρώπου, πού σημαίνει τήν αἰώνια ἀπελευθέρωσή τουἀπό τή δυναστεία τοῦ διαβόλου. Ὁ Χριστός ἦλθε στή γῆ γιά νάἐγκαινιάσει τόν δρόμο τῆς ἐπιστροφῆς μας στόν Παράδεισο, πούἔκλεισε μέ τό ἁμάρτημα τῆς παρακοῆς τῶν πρωτοπλάστων. ὉΘεάνθρωπος Χριστός, ὁ μόνος ἀναμάρτητος, κάρφωσε στό ξῦλο τοῦΣταυροῦ τήν ἁμαρτία, μέ τήν ὁποία ὁ διάβολος δυνάστευε τούςἀνθρώπους καί μέ τήν ἀνάστασή του ἀπό τούς νεκρούς καταπάτησε τόν θάνατο, κατάργησε τόν διάβολο καί ἐργάστηκε τή διάβασή μαςἀπό τή γῆ στόν Οὐρανό, τό πέρασμά μας ἀπό τήν δουλεία στήνἐλευθερία, ἀπό τόν θάνατο στή ζωή, ὅπως λέμε καί τό βράδυ τῆςἈναστάσεως.
Αὐτή ἡ μεγάλη ἀλήθεια ἀποτελεῖ τήν βάση τῆς θεολογίας τῆςἘκκλησίας μας καί τήν καρδιά τῆς Μεγάλης Ἑβδομάδας. Αὐτήν τήνἀλήθεια προσπαθοῦμε νά γευθοῦμε τούτες τίς ἅγιες ἡμέρες μέ τρόποἁπλό καί κατανυκτικό, ἀλλά ταυτόχρονα ἀρχοντικό καί λαμπρό.
Γιά νά εἰσέλθουμε ὅμως στό νόημα τοῦἑορτασμοῦ τοῦ Πάσχα, πρέπει νά εἰσέλθουμε στή ζωή τῆς Ἐκκλησίας μας. Ἡ ΜεγάληἙβδομάδα ἔξω ἀπό τήν Ἐκκλησία γίνεται λογοτεχνία, θέατρο, «θεῖο δράμα», ἀλλά παύει νά εἶναι ὁ μυστικός δρόμος, πού καλεῖται ὁ πιστός νά περπατήσει, ὅπως τόν περπάτησε ὁἴδιος ὁ Χριστός.
Ἤδη ἀπό τήν πρώτηἈκολουθία τοῦ Νυμφίου, τήν Κυριακή τῶν Βαϊων τό βράδυἡἘκκλησία μᾶς καλεῖ νά συμπορευθοῦμε καί νά συσταυρωθοῦμε μέ τόν Χριστό γιά νά κατανοήσουμε τό νόημα τοῦθείου πάθους Του καί νά φθάσουμε στήν Ἀνάσταση μαζί Του. Ἡσυμπόρευση αὐτή καί ἡσυσταύρωση μέ τόν Χριστό, πούὁδηγεῖ στή συνανάσταση μαζί Του δέν ἐκφράζεται μέ τά λόγια τῆς γλῶσσας, ἀλλά μέ τή σιωπή καί τήν προσκύνηση τῆς καρδιᾶς.Ἐκφράζεται μέ τή μετάνοια καί τήν ἐξομολόγησή μας. Μέ τήνἐξαγόρευση τῶν ἁμαρτιῶν μας στόν Πνευματικό μας Πατέρα καί μέ τήν προσπάθειά μας νά ἐγκαινιάζουμε ἄλλους, νέους δρόμους στή ζωή μας, ὅπως μᾶς τούς ὑποδεικνύει ἡἘκκλησία. Δρόμους, πού δέν θά μᾶς χωρίζουν ἀπό τόν Χριστό, ἀλλά θά μᾶς ἑνώνουν μαζί Του, ὥστε νά ζοῦμε ὅπως Ἐκεῖνος θέλει.
Μέσα ἀπό τίς ἱερές Ἀκολουθίες τῆς Μεγάλης ἙβδομάδαςἡἘκκλησία ὁμιλεῖ στόν καθένα ἀπό ἐμᾶς, μέ μία σύνθεση ἀπόἁγιογραφικά ἀναγνώσματα, ὕμνους καί τροπάρια, εὐχές καί δεήσεις.ἩἘκκλησία μας δέν προσεύχεται ἁπλῶς, ἀλλά καί μᾶς διδάσκει,ἰδιαιτέρως μέσα ἀπό τά εὐαγγελικά ἀναγνώσματα, πού ἀναφέρονται διαδοχικά στά τελευταῖα γεγονότα τῆς ἐπίγειας ζωῆς τοῦ Χριστοῦ. Μέ τήν ἔντονη καθημερινή λατρευτική ζωή της ἐπιχειρεῖ νά μᾶς ὁδηγήσει μέ ἀσφάλεια στή συνάντηση μέ τόν Σωτῆρα μας Χριστό, γι’ αὐτό καί κάθε μέρα σχεδόν μᾶς καλεῖ νά μεταλάβουμε τοῦἀχράντου Σώματος καί τοῦ τιμίου Αἵματός Του. Τήν Μεγάλη Δευτέρα, τήν Μεγάλη Τρίτη καί τήν Μεγάλη Τετάρτη μέ τίς θεῖες Λειτουργίες τῶν Προηγιασμένων Δώρων. Τήν Μεγάλη Πέμπτη, τήν ἡμέρα πού θυμόμαστε τήν παράδοση τῶν ἀχράντων μυστηρίων κατά τόν μυστικό Δεῖπνο, μέ τή θεία Λειτουργία τοῦ Μεγάλου Βασιλείου, ὅπως καί τό Μέγα Σάββατο τό πρωϊ. Μόνο τήν Μεγάλη Παρασκευή δέν τελεῖται θεία Λειτουργία, γιατί, ὅπως λέει ὁἅγιος Συμεών Θεσσαλονίκης, κατά τήν ἡμέρα αὐτή θυμόμαστε μέ σεβασμό αὐτήν τήν ἴδια τήν θυσία τοῦ Χριστοῦ, πούἔγινε μιά γιά πάντα ἐπί τοῦ Σταυροῦ καί ἔρρευσε τό ζωοποιό Αἷμα Του «τό ἐκχυθέν ὑπερ τῆς τοῦ κόσμου ζωῆς καί σωτηρίας» (Θεία Λειτουργία τοῦ Μ.Βασιλείου).
Ἡ Μεγάλη Ἑβδομάδα κορυφώνεται τό βράδυ τοῦ Μεγάλου Σαββάτου, καθώς συγκεντρωνόμαστε στούς ἱερούς Ναούς γιά νά δοξάσουμε τόν Χριστό, πού ἀναστήθηκε ἀπό τούς νεκρούς καί νά λάβουμε φῶς, ἀπό Ἐκεῖνον, πού εἶναι τό ἀνέσπερο φῶς.
Ὅλη ἡ περίοδος τοῦ Τριωδίου σ’ αὐτήν τήν ὁλόφωτη νύχταὁδηγεῖ.
Ὅλες οἱ πνευματικές ἀσκήσεις καί τά ἀγωνίσματα τῆς Μεγάλης Τεσσαρακοστῆς σ’ αὐτήν τήν ὁλόλαμπρη νύχτα ἀποσκοποῦν!
Ὅλη ἡ Μεγάλη ἑβδομάδα γιά τήν νύχτα τῆς Ἀναστάσεως συστάθηκε!
Πόσο πονᾶἡ ψυχή μας, ὅταν οἱ Χριστιανοί γυρίζουν τήν πλάτη στόν Ἀναστάντα Χριστό καί φεύγουν ἀπό τούς ἱερούς Ναούς γιά νά ἑορτάσουν τήν Ἀνάστασή Του στό τραπέζι τοῦ σπιτιοῦ τους, μέ τά ὑλικά φαγητά καταφρονώντας τήν Ἁγία Τράπεζα τῆς θείας Λειτουργίας, ὅπου Ἐκεῖνος γιά μία ἀκόμη φορά προσφέρει καί προσφέρεται, ὡς πνευματική τροφή;
Νά ἰσχύει ἄραγε, ὅτι καί γιά τούς Ἰουδαίους τῆς ἐποχῆς ἐκείνης;
Δέν γνωρίζουν; Δέν καταλαβαίνουν; Δέν συμπορεύονται μέ τόν Χριστό; Δέν συσταυρώνονται μαζί Του; Ἴσως! Γι’ αὐτό καί δέν ζητοῦν μέ ἀγωνία καί ἐπιμονή νά συναναστηθοῦν καί μέ τόν Χριστό!
Ἄν δακρύσουμε στή διάρκεια τῆς Μεγάλης Ἑβδομάδος, νά μήν τό κάνουμε γιά τόν Χριστό, διότι Ἐκεῖνος μέ τή θέλησή Του θυσιάσθηκε γιά ἐμᾶς, γι’ αὐτό λέμε, πώς ἦλθε πρός τό ἑκούσιο πάθος. Ἄν δακρύσουμε, ἄς εἶναι γιά τίς ἁμαρτίες μας, ἄς εἶναι γιά τούς ἑαυτούς μας. Διότι ἐξαιτίας μας καί γιά χάρη μας ὁ Κύριός μαςἸησοῦς Χριστός σταυρώθηκε. Καί ὄχι μόνο σταυρώθηκε, ἀλλά πάσχει καί ξανασταυρώνεται ἀπό ἐμᾶς κάθε μέρα.
Λίγο πρίν τήν ἐμπειρία τῆς ἀναστάσιμης θείας Λειτουργίας, ὅπου κυριαρχεῖ τό «Χριστός Ἀνέστη ἐκ νεκρῶν, θανάτῳ θάνατον πατήσας καί τοῖς ἐν τοῖς μνήμασι ζωήν χαρισάμενος» διαβάζουμε ἕναν ὡραῖο κατηχητικό λόγο τοῦἉγίου Ἰωάννου τοῦ Χρυσοστόμου, πού ξεκινάειὡς ἐξῆς: «Ὅποιος εἶναι εὐσεβής καί φιλόθεος, ἄς ἀπολαύσει τήνὡραία αὐτή καί λαμπρή πανήγυρη. Ὅποιος εἶναι εὐγνώμωνὑπηρέτης, ἄς εἰσέλθει χαρούμενος στό δεῖπνο τῆς χαρᾶς τοῦ Κυρίου.ὅποιος κοπίασε νηστεύοντας, ἄς χαρεῖ τώρα τόν μισθό του. Ὅποιοςἐργάσθηκε ἀπό τήν πρώτη ὥρα, ἄς δεχθεῖ σήμερα τήν πληρωμή. ...Ἄν κάποιος καθυστέρησε...Ἄν κάποιος ἔφθασε λίγο πρίν τό τέλος...μή φοβηθεῖ τήν ἀργοπορία, διότι ὡς φιλότιμος, πού εἶναι ὁΔεσπότης Χριστός, δέχεται τόν τελευταῖο, ὅπως καί τόν πρῶτο.Ἀναπαύει αὐτόν, πού ἔφθασε λίγο πρίν τό τέλος, ὅπως αὐτόν, πούἐργάσθηκε ἀπό τήν πρώτη στιγμή. Καί τόν τελεταῖο ἐλεεῖ καί τόν πρῶτο βραβεύει. Καί σέ ἐκεῖνον δίδει καί σ’ αὐτόν δείχνει τή χάρη του...Εἰσέλθετε λοιπόν ὅλοι στό δεῖπνο τῆς χαρᾶς τοῦ Κυρίου μας, καί πρῶτοι καί δεύτεροι ἀπολαύσατε τήν ἀμοιβή σας...»
Σ’ ἐμᾶς μένει νά μετρήσουμε τόν ἑαυτό μας μέ αὐτό τό ζύγι τῆςἀγάπης τοῦ Χριστοῦ, ὅπως ὁἱερός Χρυσόστομος μᾶς ἐξήγησε.
Ἔστω καί τήν τελευταῖα στιγμή ἄς ἐτοιμασθοῦμε νά δειπνήσουμε μαζί Του στό ἅγιο Τραπέζι τῆς Βασιλείας Του. Μετανοιωμένοι καί ἀνανεωμένοι ἄς κοινωνήσουμε ἀπό τό κοινό Ποτήριο, για νά λαμπροφορεῖἡ ψυχή μας καί νά ζήσει τό ἀναστάσιμο πανηγύρι, πού ὁ Χριστός κάνει γιά χάρη μας, γιά νά γιορτάσουμε μαζί Του τό πέρασμά μας ἀπό τόν θάνατο στή ζωή.
Καλή Ἀνάσταση!
ekdoseisxrysopigi.blogspot.com
