Του Γιώργου Ν. Παπαθανασόπουλου
Η αντιπροσωπεία της Εκκλησίας της Ελλάδος στην Ευρωπαϊκή Ένωση εξέδωσε πρόσφατα ενδιαφέρον βιβλίο, με τίτλο "Διαπολιτισμικότητα και θρησκεία στην Ευρώπη, μετά την επικύρωση της Συνθήκης της Λισσαβόνας". Στο βιβλίο καταθέτουν τις σκέψεις και απόψεις τους Ορθόδοξοι και Ρωμαιοκαθολικοί κληρικοί καθώς επίσης και Έλληνες πολιτικοί και καθηγητές Πανεπιστημίου. Οι Ορθόδοξοι κληρικοί, μεταξύ των οποίων οι Αρχιεπίσκοποι Ελλάδος, Κύπρου και Αλβανίας, ορθώς κατά την άποψη μου, μιλάνε για τα ποιμαντικά προβλήματα, που έχουν προκύψει από τη μετανάστευση στην Ελλάδα και στις άλλες χώρες της Ευρωπαϊκής Ένωσης και από την αυξανόμενη αδιαφορία των Ευρωπαίων προς τη θρησκεία, καθώς και για τις δράσεις που αναπτύσσουν προς αντιμετώπιση τους. Οι ίδιοι, επίσης ορθά, αποφεύγουν την ερμηνεία των νεολογισμών "διαπολιτισμικότητα" και "πολυπολιτισμικότητα". Οι νέες αυτές λέξεις μοιάζουν περισσότερο να εντάσσονται σε ένα κώδικα συνεννόησης μεταξύ σημερινών επιστημόνων, χωρίς όμως και αυτοί να δείχνουν ότι έχουν καταλήξει σε σαφή γνώση της εννοίας και της ετυμολογίας τους. Ενδεικτικά αναφέρεται ότι όλα τα παλαιά λεξικά δεν περιέχουν τις ως άνω λέξεις, αλλά ακόμη και το σύγχρονο λεξικό της Wikipedia δηλώνει αδυναμία στην ερμηνεία τους.
Ο κ. Γιώργος Νικολάου, επ. καθηγητής Διαπολιτισμικής Παιδαγωγικής του Πανεπιστημίου Ιωαννίνων, κρίνει απαραίτητο να οριοθετήσει εννοιολογικά τη "διαπολιτισμικότητα" γιατί, όπως γράφει, "είναι ένας από τους πλέον ταλαιπωρημένους όρους, παλινδρομώντας μεταξύ πολιτισμικού οικουμενισμού και πολιτισμικής σχετικότητας, έχοντας στο μεταξύ <φλερτάρει> τόσο με την αφομοιωτική, όσο και με τη διαχωριστική - πολυπολιτισμική θεώρηση". Όμως, παρά την αναγκαιότητα που βλέπει ο κ. καθηγητής για τον ορισμό της διαπολιτισμικότητας και παρά την καλή του διάθεση, περισσότερο αναφέρει το τι αυτή δεν είναι, παρά σαφή ορισμό της. Στο βιβλίο της Αντιπροσωπείας της Εκκλησίας της Ελλάδος στις Βρυξέλλες ο κ. Βασίλειος Μακρίδης, καθηγητής της Φιλοσοφικής Σχολής του Πανεπιστημίου του Έρφουρτ, σημειώνει για το ίδιο θέμα: " Οι όροι "διαπολιτισμικότητα" και "πολυπολιτισμικότητα" χρησιμοποιούνται ευρέως στις μέρες μας και υπό διάφορες συνθήκες, αν και όχι πάντοτε με την αναγκαία ακρίβεια".
Οι δύο νεολογισμοί χρησιμοποιούνται μετά το γεγονός του μεταναστευτικού ρεύματος, που υπήρξε στην Ευρώπη μετά το 1990. Από τότε χώρες με σχεδόν αμιγή πληθυσμό, όπως η Ελλάδα, απέκτησαν μετανάστες, συνήθως παράνομους, και προέκυψαν προβλήματα, όπως η ένταξη τους στην παραγωγική διαδικασία και στην κοινωνία, η εκμετάλλευση τους από τους εργοδότες τους και η εκπαίδευση των παιδιών τους, με την παράλληλη διατήρηση της ιδιοπροσωπίας τους. Προβλήματα μεγάλα και σοβαρά, που δεν έχουν λύσει χώρες με μεγάλη εμπειρία, με τεράστιες δυνατότητες και με πολλούς μετανάστες, εδώ και πολλές δεκαετίες. Τέτοιες είναι η Αγγλία, η Γαλλία και η Γερμανία.
Η πραγματικότητα όμως είναι πως σε όλες τις χώρες της Ευρώπης υπάρχει ένας πολιτισμός, ο ευρωπαϊκός, με κατά χώρα διαφοροποιήσεις και οι μετανάστες ακολουθούν τους Νόμους και σέβονται τις παραδόσεις της χώρας που τους φιλοξενεί. Ουδεμία, επαναλαμβάνω ουδεμία χώρα στην Ευρώπη έχει πάρει απόφαση να αλλάξει το εκπαιδευτικό της πρόγραμμα και να το προσαρμόσει στις διάφορες ομάδες μεταναστών. Επιτρέπει ή και διευκολύνει τη διατήρηση της ιδιοπροσωπίας τους, αλλά αυτής της διευκόλυνσης προηγείται η γνώση της γλώσσας, της ιστορίας και της ζωής της χώρας που βρίσκονται. Πρόβλημα αποτελεί η επιθετικότητα ορισμένων ομάδων φανατικών Μουσουλμάνων σε ορισμένες ευρωπαϊκές χώρες και η άρνηση τους να ενταχθούν στις δυτικές κοινωνίες που ζουν. Παράδειγμα η μαντίλα στη Γαλλία.
Στην Ευρώπη, επαναλαμβάνω, δεν υπάρχει ούτε "πολυπολιτισμικότητα", ούτε "διαπολιτισμικότητα". Υπάρχει ένας ενιαίος ξεχωριστός πολιτισμός, ο Ευρωπαϊκός, που στηρίζεται στους τρεις γνωστούς πυλώνες, Αθήνα, Ρώμη και Ιερουσαλήμ. Οι ιδρυτές της Ευρωπαϊκής Ένωσης ήσαν πιστοί Χριστιανοί και στο όραμα τους δεν περιλαμβανόταν μόνο η οικονομική ένωση, αλλά και η πνευματική - πολιτισμική. Ο Μονέ είχε συγκεκριμένα δηλώσει πως η Ευρώπη δεν είναι μόνο μια συμμαχία μεταξύ Κρατών αλλά μια πνευματική ένωση μεταξύ των Ευρωπαίων πολιτών. Η σημερινή κρίση στην Ευρώπη οφείλεται στο ότι οι κάτοικοι της εγκατέλειψαν την πνευματική χριστιανική ζωή και ενστερνίστηκαν τον πρακτικό υλισμό. Αυτός είναι και ο λόγος που σήμερα οι Ευρωπαίοι μιλάνε για αλληλεγγύη, αλλά όταν έρθει η ώρα και πρέπει να πληρώσουν αυτή εξαφανίζεται….Ο ευρωπαϊκός πολιτισμός έχει ιδανικά, όπως είναι η ελευθερία, η φιλοξενία, η ανεκτικότητα, ο σεβασμός της διαφορετικότητας του άλλου. Αυτά τα ιδανικά επιτρέπουν τον παραγωγικό διάλογο των Ευρωπαίων με τους ανθρώπους διαφορετικών πολιτισμών και τη διάθεση τους να τους δέχονται προς φιλοξενία σε συνθήκες ισότητας και ισοτιμίας.
Οι υποστηρικτές της διαπολιτισμικότητας και της πολυπολιτισμικότητας φέρνουν ως παράδειγμα τέτοιων συνθηκών τις ΗΠΑ, που βεβαίως δεν έχει οποιαδήποτε σχέση με τις ευρωπαϊκές χώρες. Είναι η ίδια μια χώρα μεταναστών και μάλιστα μεταναστών από την Ευρώπη κυρίως και από χώρες της με μακρά εθνική παράδοση. Στην ουσία σήμερα οι ΗΠΑ δεν είναι μια πολυπολιτισμική χώρα, αλλά ένα χωνευτήρι από το οποίο μακροπρόθεσμα επιδιώκεται να προκύψει η αμερικανική ταυτότητα. Ο Σάμιουελ Χάντιγκτον, ο γνωστός από το βιβλίο του "Η σύγκρουση των πολιτισμών" αμερικανός καθηγητής, στο άλλο του βιβλίο με τίτλο "Ποιοι είμαστε;" και θέμα την αμερικανική ταυτότητα στην εποχή μας, υποστηρίζει ακριβώς αυτό, ότι δηλαδή οι Αμερικανοί έχουν ταυτότητα! Σημειώνει σχετικά: " Ο διαφωνών προτεσταντισμός είναι κεντρικό στοιχείο της ταυτότητας των Αμερικανών. Οι Αμερικανοί είναι αφοσιωμένοι τόσο στο Θεό, όσο και στη χώρα τους, σε συντριπτικό βαθμό και γι' αυτούς αυτά τα δύο είναι αδιαχώριστα. Σ' έναν κόσμο, που η θρησκεία διαμορφώνει την αφοσίωση, τις συμμαχίες και τους ανταγωνισμούς των λαών σε όλές τις ηπείρους, δεν θα έπρεπε να αποτελεί έκπληξη εάν οι Αμερικανοί στραφούν και πάλι στη θρησκεία για να βρουν την εθνική τους ταυτότητα και τον εθνικό τους σκοπό" (σ.σ. !!!).
Η διαπολιτισμικότητα και η πολυπολιτισμικότητα απασχολούν ως πρόβλημα τους επιστήμονες, αλλά παράλληλα έχουν γίνει όπλο στους αθέους για την περιθωριοποίηση της Εκκλησίας και για τον περιορισμό της στον ιδιωτικό χώρο. Σημειώνεται ότι η Ευρώπη είναι η μόνη ήπειρος στην οποία υπάρχει οργανωμένο και ισχυρό κίνημα αθέων. Στο σκοπό τους χρησιμοποιούν τους μετανάστες, αλλά και την ιδεολογική τους αντίθεση προς κάθε μορφής θρησκεία. Παράδειγμα η εκ μέρους των αθέων επιχείρηση να αφαιρεθεί από τους τοίχους των σχολείων της Ιταλίας ο Εσταυρωμένος. Στην επιχείρηση αυτή εκμεταλλεύτηκαν τους αλλόθρησκους μετανάστες και την προπαγάνδα τους περί "πολυπολιτισμικότητας" στην Ιταλία.
Η αθεϊστική επιχείρηση είναι ίδια σε όλες τις χώρες της Ευρώπης και, φυσικά, στην Ελλάδα. Χρησιμοποιούνται παντού τα ίδια επιχειρήματα και υπάρχουν οι ίδιες αντιχριστιανικές επιδιώξεις. Δεν γνωρίζουμε πώς θα εξελιχθεί η αθεϊα στην υπόλοιπη Ευρώπη, όμως στην Ελλάδα δεν θα είναι εύκολο το έργο των αθέων. Οι Έλληνες έχουμε πολιτισμό, σμιλευμένο για 3500 χιλιάδες χρόνια και με μαρτυρική πορεία αιώνων, έχουμε ταυτότητα και ιδιοπροσωπία. Ο πολιτισμός μας είναι αυτός που μας υπαγορεύει να σεβόμαστε την ιστορία και την ταυτότητα κάθε ανθρώπου, δικού ή ξένου και το μόνο που ζητάμε είναι και οι άλλοι να σέβονται τη δική μας ταυτότητα. Αντίθετα, άθεοι και δανειστές αυτό τον καιρό ζητάνε να μας αφαιρέσουν την ψυχή και να πελεκίσουν τις ρίζες μας. Να το ξέρουν, δεν τις πουλάμε με οποιοδήποτε αντάλλαγμα και δεν τις παραδίδουμε με οποιοδήποτε τίμημα.-
Ο κ. Γιώργος Νικολάου, επ. καθηγητής Διαπολιτισμικής Παιδαγωγικής του Πανεπιστημίου Ιωαννίνων, κρίνει απαραίτητο να οριοθετήσει εννοιολογικά τη "διαπολιτισμικότητα" γιατί, όπως γράφει, "είναι ένας από τους πλέον ταλαιπωρημένους όρους, παλινδρομώντας μεταξύ πολιτισμικού οικουμενισμού και πολιτισμικής σχετικότητας, έχοντας στο μεταξύ <φλερτάρει> τόσο με την αφομοιωτική, όσο και με τη διαχωριστική - πολυπολιτισμική θεώρηση". Όμως, παρά την αναγκαιότητα που βλέπει ο κ. καθηγητής για τον ορισμό της διαπολιτισμικότητας και παρά την καλή του διάθεση, περισσότερο αναφέρει το τι αυτή δεν είναι, παρά σαφή ορισμό της. Στο βιβλίο της Αντιπροσωπείας της Εκκλησίας της Ελλάδος στις Βρυξέλλες ο κ. Βασίλειος Μακρίδης, καθηγητής της Φιλοσοφικής Σχολής του Πανεπιστημίου του Έρφουρτ, σημειώνει για το ίδιο θέμα: " Οι όροι "διαπολιτισμικότητα" και "πολυπολιτισμικότητα" χρησιμοποιούνται ευρέως στις μέρες μας και υπό διάφορες συνθήκες, αν και όχι πάντοτε με την αναγκαία ακρίβεια".
Οι δύο νεολογισμοί χρησιμοποιούνται μετά το γεγονός του μεταναστευτικού ρεύματος, που υπήρξε στην Ευρώπη μετά το 1990. Από τότε χώρες με σχεδόν αμιγή πληθυσμό, όπως η Ελλάδα, απέκτησαν μετανάστες, συνήθως παράνομους, και προέκυψαν προβλήματα, όπως η ένταξη τους στην παραγωγική διαδικασία και στην κοινωνία, η εκμετάλλευση τους από τους εργοδότες τους και η εκπαίδευση των παιδιών τους, με την παράλληλη διατήρηση της ιδιοπροσωπίας τους. Προβλήματα μεγάλα και σοβαρά, που δεν έχουν λύσει χώρες με μεγάλη εμπειρία, με τεράστιες δυνατότητες και με πολλούς μετανάστες, εδώ και πολλές δεκαετίες. Τέτοιες είναι η Αγγλία, η Γαλλία και η Γερμανία.
Η πραγματικότητα όμως είναι πως σε όλες τις χώρες της Ευρώπης υπάρχει ένας πολιτισμός, ο ευρωπαϊκός, με κατά χώρα διαφοροποιήσεις και οι μετανάστες ακολουθούν τους Νόμους και σέβονται τις παραδόσεις της χώρας που τους φιλοξενεί. Ουδεμία, επαναλαμβάνω ουδεμία χώρα στην Ευρώπη έχει πάρει απόφαση να αλλάξει το εκπαιδευτικό της πρόγραμμα και να το προσαρμόσει στις διάφορες ομάδες μεταναστών. Επιτρέπει ή και διευκολύνει τη διατήρηση της ιδιοπροσωπίας τους, αλλά αυτής της διευκόλυνσης προηγείται η γνώση της γλώσσας, της ιστορίας και της ζωής της χώρας που βρίσκονται. Πρόβλημα αποτελεί η επιθετικότητα ορισμένων ομάδων φανατικών Μουσουλμάνων σε ορισμένες ευρωπαϊκές χώρες και η άρνηση τους να ενταχθούν στις δυτικές κοινωνίες που ζουν. Παράδειγμα η μαντίλα στη Γαλλία.
Στην Ευρώπη, επαναλαμβάνω, δεν υπάρχει ούτε "πολυπολιτισμικότητα", ούτε "διαπολιτισμικότητα". Υπάρχει ένας ενιαίος ξεχωριστός πολιτισμός, ο Ευρωπαϊκός, που στηρίζεται στους τρεις γνωστούς πυλώνες, Αθήνα, Ρώμη και Ιερουσαλήμ. Οι ιδρυτές της Ευρωπαϊκής Ένωσης ήσαν πιστοί Χριστιανοί και στο όραμα τους δεν περιλαμβανόταν μόνο η οικονομική ένωση, αλλά και η πνευματική - πολιτισμική. Ο Μονέ είχε συγκεκριμένα δηλώσει πως η Ευρώπη δεν είναι μόνο μια συμμαχία μεταξύ Κρατών αλλά μια πνευματική ένωση μεταξύ των Ευρωπαίων πολιτών. Η σημερινή κρίση στην Ευρώπη οφείλεται στο ότι οι κάτοικοι της εγκατέλειψαν την πνευματική χριστιανική ζωή και ενστερνίστηκαν τον πρακτικό υλισμό. Αυτός είναι και ο λόγος που σήμερα οι Ευρωπαίοι μιλάνε για αλληλεγγύη, αλλά όταν έρθει η ώρα και πρέπει να πληρώσουν αυτή εξαφανίζεται….Ο ευρωπαϊκός πολιτισμός έχει ιδανικά, όπως είναι η ελευθερία, η φιλοξενία, η ανεκτικότητα, ο σεβασμός της διαφορετικότητας του άλλου. Αυτά τα ιδανικά επιτρέπουν τον παραγωγικό διάλογο των Ευρωπαίων με τους ανθρώπους διαφορετικών πολιτισμών και τη διάθεση τους να τους δέχονται προς φιλοξενία σε συνθήκες ισότητας και ισοτιμίας.
Οι υποστηρικτές της διαπολιτισμικότητας και της πολυπολιτισμικότητας φέρνουν ως παράδειγμα τέτοιων συνθηκών τις ΗΠΑ, που βεβαίως δεν έχει οποιαδήποτε σχέση με τις ευρωπαϊκές χώρες. Είναι η ίδια μια χώρα μεταναστών και μάλιστα μεταναστών από την Ευρώπη κυρίως και από χώρες της με μακρά εθνική παράδοση. Στην ουσία σήμερα οι ΗΠΑ δεν είναι μια πολυπολιτισμική χώρα, αλλά ένα χωνευτήρι από το οποίο μακροπρόθεσμα επιδιώκεται να προκύψει η αμερικανική ταυτότητα. Ο Σάμιουελ Χάντιγκτον, ο γνωστός από το βιβλίο του "Η σύγκρουση των πολιτισμών" αμερικανός καθηγητής, στο άλλο του βιβλίο με τίτλο "Ποιοι είμαστε;" και θέμα την αμερικανική ταυτότητα στην εποχή μας, υποστηρίζει ακριβώς αυτό, ότι δηλαδή οι Αμερικανοί έχουν ταυτότητα! Σημειώνει σχετικά: " Ο διαφωνών προτεσταντισμός είναι κεντρικό στοιχείο της ταυτότητας των Αμερικανών. Οι Αμερικανοί είναι αφοσιωμένοι τόσο στο Θεό, όσο και στη χώρα τους, σε συντριπτικό βαθμό και γι' αυτούς αυτά τα δύο είναι αδιαχώριστα. Σ' έναν κόσμο, που η θρησκεία διαμορφώνει την αφοσίωση, τις συμμαχίες και τους ανταγωνισμούς των λαών σε όλές τις ηπείρους, δεν θα έπρεπε να αποτελεί έκπληξη εάν οι Αμερικανοί στραφούν και πάλι στη θρησκεία για να βρουν την εθνική τους ταυτότητα και τον εθνικό τους σκοπό" (σ.σ. !!!).
Η διαπολιτισμικότητα και η πολυπολιτισμικότητα απασχολούν ως πρόβλημα τους επιστήμονες, αλλά παράλληλα έχουν γίνει όπλο στους αθέους για την περιθωριοποίηση της Εκκλησίας και για τον περιορισμό της στον ιδιωτικό χώρο. Σημειώνεται ότι η Ευρώπη είναι η μόνη ήπειρος στην οποία υπάρχει οργανωμένο και ισχυρό κίνημα αθέων. Στο σκοπό τους χρησιμοποιούν τους μετανάστες, αλλά και την ιδεολογική τους αντίθεση προς κάθε μορφής θρησκεία. Παράδειγμα η εκ μέρους των αθέων επιχείρηση να αφαιρεθεί από τους τοίχους των σχολείων της Ιταλίας ο Εσταυρωμένος. Στην επιχείρηση αυτή εκμεταλλεύτηκαν τους αλλόθρησκους μετανάστες και την προπαγάνδα τους περί "πολυπολιτισμικότητας" στην Ιταλία.
Η αθεϊστική επιχείρηση είναι ίδια σε όλες τις χώρες της Ευρώπης και, φυσικά, στην Ελλάδα. Χρησιμοποιούνται παντού τα ίδια επιχειρήματα και υπάρχουν οι ίδιες αντιχριστιανικές επιδιώξεις. Δεν γνωρίζουμε πώς θα εξελιχθεί η αθεϊα στην υπόλοιπη Ευρώπη, όμως στην Ελλάδα δεν θα είναι εύκολο το έργο των αθέων. Οι Έλληνες έχουμε πολιτισμό, σμιλευμένο για 3500 χιλιάδες χρόνια και με μαρτυρική πορεία αιώνων, έχουμε ταυτότητα και ιδιοπροσωπία. Ο πολιτισμός μας είναι αυτός που μας υπαγορεύει να σεβόμαστε την ιστορία και την ταυτότητα κάθε ανθρώπου, δικού ή ξένου και το μόνο που ζητάμε είναι και οι άλλοι να σέβονται τη δική μας ταυτότητα. Αντίθετα, άθεοι και δανειστές αυτό τον καιρό ζητάνε να μας αφαιρέσουν την ψυχή και να πελεκίσουν τις ρίζες μας. Να το ξέρουν, δεν τις πουλάμε με οποιοδήποτε αντάλλαγμα και δεν τις παραδίδουμε με οποιοδήποτε τίμημα.-