Δευτέρα 30 Απριλίου 2012

Έθιμα της Μήλου: «Oι μάηδες»

Τῆς ᾿Εκπαιδευτικοῦ-Συγγραφέως κ. Σοφίας Κωνσταντινιάδου 
Δέ λείπει ὁ Μάρτης ἀπό τή Σαρακοστή κι ὁ Μάης ἀπό τσί ἀναστάσιμες μέρες κι ὅλος ὁ κόσμος χαίρεται τσί χαρές καί τσί ὀμορφιές του.
Τήν παραμονή τσῆ

Πρωτομαγιᾶς στσί αὐλές τῶ σπιθιῶ μέ τσί λουλουδιασμένες ἀρτάνες καί τσί γλάστρες μαζευούντανε οἱ κοπέλες νά κάμουνε «τσοί μάηδες» γιά νά τσοί κρεμάσουνε τό πρωί ἀπάνω ἀπό τσί πόρτες.

Παίρνανε μιά ἀμπελόβεργα τήν ἐκάνανε στρογγυλή, τήν ἐδένανε, ἐδένανε ἀπάνω τση τά λουλούδια κι ἐκάνανε «τό μάη».

Πρῶτα ἐβάνανε ἕνα συκόφυλλο, ἕνα μικρό ἀγκιναράκι, ἕνα στάχυ κι ἕνα σκόρδο μονόδοντο κι ὕστερα τά διάφορα λουλούδια ταιριαστά, γιά νά ’ναι ὄμορφος ὁ «μάης».

῞Οσοι πενθούσανε, δέν ἐκάνανε «μάη». ᾿Εδένανε ὅμως ὅλ’ αὐταδά μαζί μέ δυό λουλούδια κι ἐκάνανε ἕνα ματσάκι, μιά νάπα, πού λέγανε, καί τά κρεμνούσανε στόν τοῖχο ἤ στήν πόρτα γιά τό καλό.

Τό πρωί τσῆ Πρωτομαγιᾶς ἔβλεπες κρεμασμένοι τσοί «μάηδες» στά σπίθια. Τή νύχτα πααίνανε οἱ νεαροί καί τσοί κλέβανε. Τσοί περνούσανε σ’ ἕνα σπάο καί τσοί κρεμνούσανε στσί κούνιες ἤ σέ κάποιο κεντρικό δρόμο τοῦ χωριοῦ.

Μερικές γιά νά γλυτώσουνε τό «μάη» ντωνε κάθε νύχτα τόν ἐβάνανε μέσα στό σπίτι καί τό πρωί τόν ἐκρεμνούσανε στή θέση ντου.

Τό πρωί τσῆ Πρωτομαγιᾶς ἅμα ξυπνούσανε ἑτοιμαζούντανε καί πρίν νά φᾶνε καί πρίν νά βγοῦνε ὄξω, ἐτρώγανε ἕνα κομμάτι ἀπό τή μαγιοκουλούρα, πού ἤτανε μιά κουλούρα μέ σταυρό στή μέση, πού τήν ἐκάνανε μαζί μέ τά λαμπριάτικα κουλούρια καί τσί καλασοῦνες κι ἅμα βγαίνανε ὄξω ἐλέγανε σ’ ὅποιον ἐσυναντούσανε· «᾿Εσύ κορμός κι ἐγώ φτερό, νά πετῶ στόν οὐρανό».

Τό μήνα Μάη ὅλοι τόν ἀγαπούσανε, μά καί τόν ἐφοβούντανε καί συχνά ἐλέγανε τσί παροιμίες·



῾Ο ᾿Απρίλης μέ τά λούλουδα κι ὁ Μάης μέ τά ρόδα.



Τό Μάη ὅποιος γδύνεται, δέ ξέρει τί τοῦ γίνεται.

Τό Μάη ἐγεννήθηκα καί μάγια δέ φοβοῦμαι.

Στόν ἔρημο τόπο τό Μάη βρέχει.

Ζῆσε Μάη μου νά φᾶς τριφύλλι.

῎Ομορφος μήνας, ὁ μήνας τῶν λουλουδιῶν καί μεῖς μαθητούδια στό σκολειό μας, τραγουδούσαμε τήν Πρωτομαγιά·

Λουλούδια ἄς διαλέξουμε

καί ρόδα καί κρίνα

κι ἐλᾶτε νά πλέξουμε

στεφάνια μέ κεῖνα

στό Μάη, πού σήμερα

προβάλλει στή γῆ.



Χορεύει τό πρόβατο

τ’ ἀρνάκι βελάζει

κι ἀπ’ τόν ἀγκαθόβατο

δροσούλα σταλάζει

στό Μάη πού σήμερα

προβάλλει στή γῆ.



῾Η θάλασσα γίνεται

καθρέφτης καί πάλι

τό κύμα της χύνεται

τραγούδια νά ψάλει

στό Μάη πού σήμερα

προβάλλει στή γῆ.
Related Posts Plugin for WordPress, Blogger...