Πέμπτη 31 Μαΐου 2012

19 Μαΐου, Ημέρα Τιμής και Μνήμης: 2012, η καρδιά του Ποντιακού Ελληνισμού της Βόρειας Ρηνανίας Βεστφαλίας χτυπά στο Βούπερταλ

Tου Βασίλη Βούλγαρη
Μια βιομηχανική πόλη της Ρηνανίας Βεστφαλίας, με πλούσια πολιτιστική και πολιτισμική δράση, με 350.000 κατοίκους και το χαρακτηριστικό κρεμαστό τρενάκι της που τη διασχίζει πάνω από τον ποταμό Βούπα, φιλοξενεί περίπου στους 5.000 Έλληνες.
Με Ελληνική Κοινότητα, Ορθόδοξη εκκλησία, ελληνική ποδοσφαιρική ομάδα, πολλά ελληνικά μαγαζιά και συλλόγους, αναδεικνύοντας το ελληνικό στοιχείο. Εδώ υπάρχει και δραστηριοποιείται από το 1991 ο Ποντιακός σύλλογος «Ακρίτας» Βούπερταλ και περιχώρων, ο οικοδεσπότης της ημέρας.

Ημέρα μνήμης, ημέρα θρήνου, ημέρα τιμής στους προγόνους που χαθήκανε.

Μετά από προετοιμασία μηνών η μέρα έφτασε. Από νωρίς το μεσημέρι υπάρχει μεγάλη κινητικότητα των συντελεστών της εκδήλωσης (η οποία πραγματοποιείται κάθε χρόνο σε διαφορετική πόλη με τη συνεργασία και των 12 Ποντιακών συλλόγων της Βόρειας Ρηνανίας Βεστφαλίας) για τις τελευταίες λεπτομέρειες. Το τηλεοπτικό συνεργείο της ΕΡΤ 3 με τη δημοσιογράφο της εκπομπής διασπορά κ. Χρύσα Σάμου, έτοιμο για να καλύψει με ρεπορτάζ και συνεντεύξεις στο προαύλιο χώρο του Erich Fried Gesamtschule που φιλοξενεί την εκδήλωση.

Προχωρώντας στο εσωτερικό του σχολείου, από την πρώτη εικόνα διακρίνεις την επιμέλεια και τον ιδιαίτερο σεβασμό από τους διοργανωτές. Μια πλούσια σε φωτογραφίες έκθεση φέρνει τον επισκέπτη σε μια παρελθοντική διάσταση, συνδέοντας το χθες με το σήμερα, την παρουσία του ακμάζοντος Ποντιακού Ελληνισμού τότε, με τον πληγωμένο από το χρόνο την εγκατάλειψη και τον ξεριζωμό σήμερα. Αξιοπρόσεκτο και ευμενών σχολίων το ολιγοσέλιδο βιβλίο που εκδόθηκε υπό την αιγίδα της Ομοσπονδίας Συλλόγων Ποντίων Ευρώπης και τη συνδρομή των συλλόγων της NRW. Με μια σύντομη παρουσίαση στα γερμανικά για τον ξεριζωμό του Ελληνικού Ποντιακού στοιχείου, είτε με τις λευκές πορείες των 700.000 ψυχών, είτε με το θάνατο των 353.000 από το 1914-1922 αναπαράγει και ευαισθητοποιεί σε αυτό που όλοι το ξέρουν, αλλά λίγοι το αναγνωρίζουν «μια γενοκτονία».

«Η ιστορία αυτού του τόπου, και αυτών των ανθρώπων είναι γραμμένη με μεγάλα χρυσά γράμματα, αλλά είναι βαμμένη με αίμα και δάκρυα, λόγω των διωγμών, των σφαγών και της εγκατάλειψης».

Με αναφορά στην απόφαση αναγνώρισης του Σουηδικού Κοινοβουλίου της γενοκτονίας, φωτογραφίες και κείμενα του καθηγητή πανεπιστημίου Δ. Μακεδονίας κ. Κώστα Φωτιάδη , του Θεοφάνη Μαλκίδη Διδάκτωρ Πανεπιστημίου Θράκης, αποσπάσματα από δημοσιεύσεις ξένου τύπου και παρουσίαση προγενέστερων εκδηλώσεων: Βόννης, Νόις. Άαχεν, Κρέφελντ για τη Γενοκτονία των Ελλήνων του Πόντου προετοίμαζε και έκανε κοινωνό τον επισκέπτη.

1o Μέρος

Η ώρα πλησιάζει, ο κόσμος από όλες τις γωνιές του κρατιδίου γεμίζουν τον καλαίσθητο και λειτουργικό χώρο της εκδήλωσης. Οι επισκέπτες έχουνε περάσει στις θέσεις τους. Επίσημοι προσκεκλημένοι, της πολιτειακής, θρησκευτικής, στρατιωτικής, ομογενειακής και επιστημονικής κοινότητας ήταν όλοι εκεί.

Η πρόεδρος του συλλόγου «Ακρίτας» κ. Σοφία Καβούκη εφόσον καλωσόρισε τους παραβρισκόμενους και αναφώνησε ονομαστικά τους επίσημους καλεσμένους ξεκίνησε το λόγο της: «Η Γενοκτονία σα γεγονός μας βοήθησε να θεμελιώσουμε πάνω σε ειδικό μόχθο το ρόλο της αποστολής μας σαν Έλληνες πολίτες και άνθρωποι. Το μετουσιώσαμε σε προσωπικό βίωμα έχοντας μέσα το πάθος για πνευματική ελευθερία, προσδοκία και συνείδηση θυσίας. Τους άταφους νεκρούς θύματα της γενοκτονίας τους θυμόμαστε και θα τους θυμόμαστε. Η δικαίωση θα ολοκληρωθεί μόνο όταν η Τουρκία ζητήσει συγνώμη για ό,τι και όσα έκανε. Εμείς ζητάμε συγνώμη από τους προγόνους μας για όσα παραλείψαμε να κάνουμε δεκαετίες τώρα για τη δικαίωσή τους».

Κλείνοντας απηύθυνε προσκλητήριο προς όλους λέγοντας: «Ήρθε λοιπόν η ώρα για την αναγνώριση της γενοκτονίας στο προσκλητήριο αυτό δεν υπάρχει χώρος για αδιαφορία.»

Στη συνέχεια ο ιερέας πατέρας Ελευθέριος ανέγνωσε χαιρετισμό του Μητροπολίτη Αυγουστίνου και πραγματοποίησε επιμνημόσυνη δέηση για τις ψυχές των εκατοντάδων χιλιάδων αδικοχαμένων ανθρώπων.

Ο ήχος της λύρας, το τραγούδι από τον Θανάση Αντωνιάδη και το μικρό του γιο Γιωργάκη με τίτλο (πατέρα εξέρτς πόσσον πολλά εσέναν αγαπώσε) πλημμύρησε με στοχασμό όλο το κοινό.

Χαιρετισμούς απηύθυναν, για τον κ. Γενικό Πρόξενο του Ντίσελντορφ η εκπρόσωπος του κ. Μαριώλη, ο εκπρόσωπος της ελληνικής αντιπροσωπείας στο Νάτο υποσμηναγός κ. Αθανάσιος Μπουτίδης, ο πρόεδρος του συλλόγου Ελλήνων Επιστημόνων κ. Βρετός, εκπρόσωπος των Αρμενίων Κολωνίας ο πρόεδρος τους κ. Samuel Lulukyan, Ασσυρίων, Αραμαίων Κολωνίας κ. Ohanes Altunkaya και ο εκπρόσωπος της κοινότητας Dersim Süleymann Ates.

Για την ομοσπονδία Ο.Σ.Ε.Π.Ε ο Γενικός Γραμματέας κ. Ηλίας Μαυρίδης, μετέφερε τους χαιρετισμούς του προέδρου κ. Γιάννη Μπουρσανίδη και όλου του διοικητικού συμβουλίου και τόνισε μεταξύ άλλων: «Εμείς οι απόγονοι της 2ης και 3ης γενεάς μεταφέραμε και αναδείξαμε το ποντιακό ζήτημα, μεταβάλλοντάς το σε όχι μόνο ποντιακό αλλά ευρωπαϊκό και διεθνές ζήτημα. Η διαδικασία της ένταξης της Τουρκίας στην Ευρωπαϊκή Ένωση επαναφέρει το ποντιακό ζήτημα όχι σα ζήτημα του παρελθόντος αλλά του μέλλοντος. Η ποντιακή διάσταση συναντά την Ευρωπαϊκή διάσταση. Τιμούμε τα θύματα της γενοκτονίας και συνεχίζουμε να παλεύουμε για την αλήθεια, πρωτοπόροι στους αγώνες με μοναδικό κίνητρο, το όραμα για τη δημιουργία ενός καλύτερου κόσμου…»

Χαιρετισμό απηύθυνε και ο εκπρόσωπος του Δ.Σ του Ιδρύματος Παναγίας Σουμελά κ. Γιάννης Μωυσιάσης, Αντιπεριφερειάρχης Κεντρικής Μακεδονίας. «Επιθυμία και πίστη να δικαιωθούν οι προσπάθειες του Ποντιακού Ελληνισμού, για τη δικαίωση του χαμού των προγόνων μας, για την επίτευξη επιτέλους της αναγνώρισης της γενοκτονίας από την ίδια την Τουρκία». Τέλος δώρισε μια σειρά από βιβλία για τη βιβλιοθήκη του συλλόγου.

Επίσημος ομιλητής ήταν ο καθηγητής κοινωνικών επιστημών του πανεπιστημίου Δυτικής Μακεδονίας, με έρευνες στον ποντιακό ελληνισμό, θέματα Μικρασιατικού και προσφυγικού χαρακτήρα και του Απόδημου Ελληνισμού κ. Ευστάθιος Πελαγίδης.

Ο καθηγητής στάθηκε στα γεγονότα με αρκετά στοιχεία που έχει αντλήσει από τα Αρχεία της Κοινωνίας των Εθνών, με έδρα τη Γενεύη, τα Αρχεία του Οικουμενικού Πατριαρχείου, τα Αρχεία της Ύπατης Αρμοστείας του ΟΗΕ για τους πρόσφυγες, των Κέντρων υποδοχής αλλογενών προσφύγων, το Υπουργείο Εξωτερικών της Ελλάδος, τα Βρετανικά Αρχεία και άλλους πολλούς χώρους.

Χαρακτηριστικά μέρη της ομιλίας του ήταν η αναφορά των 700.000 Ποντίων που αναγκαστήκαν να συρθούν σε πορείες θανάτου στην ψυχρή Ανατολία το 1914, με αποτέλεσμα να επιστρέψουν μόνο 70.000. Ο σημαντικός ρόλος των ιερέων στην εμψύχωση και στήριξη στον αγώνα ενάντια των Νεότουρκων και οι τρεις τρόποι που χρησιμοποιήθηκαν για τον εξισλαμισμό των περιοχών του Πόντου.

Μίλησε για ένα πολύ καλά μελετημένο σχέδιο εξόντωσης στο οποίο στηρίχθηκε η γενοκτονία σε τρεις περιόδους α) 1908-1911 επιχειρείται πολιτιστική γενοκτονία με στόχο, τη γλώσσα, την πίστη και την παιδεία. Εφόσον είδαν ότι δεν τα κατάφεραν, προσπάθησαν να γονατίσουν τους Ορθόδοξους Πόντιους οικονομικά, οικονομική γενοκτονία την περίοδο 1912-1914. Έτσι μη μπορώντας να καταφέρουνε την αλλαγή των ορθόδοξων Ποντιακών πληθυσμών προχώρησαν σε αυτό που λέμε Βιολογική γενοκτονία το 1914-1918.

Καταλυτικό ρόλο για αυτήν την κατάληξη έπαιξε η απόφαση των Νεότουρκων σε συνέδριό τους τον Αύγουστο του 1910 στη Θεσσαλονίκη, αποφασίζοντας ότι όλοι στην Τουρκία θα πρέπει να εξισλαμισθούν (Έλληνες, Κούρδοι, Αρμένιοι, Ασσύριοι και Εβραίοι) και επειδή δε δύναται να γίνει με την πειθώ, θα γίνει με την εξόντωση.

Αργότερα έφεραν και εγκατέστησαν στις περιουσίες των Ελλήνων 400.000 μουσουλμάνους αναγκάζοντας τις πρώτες 100.000 Έλληνες να φύγουν. Ήταν οι πρώτοι πρόσφυγες. Η Ελληνική κυβέρνηση του Ελευθέριου Βενιζέλου δημιουργεί την πρώτη επιτροπή αποκατάστασης προσφύγων. Αφού δεν μπόρεσαν ούτε οικονομικά να γονατίσουν τον Ελληνισμό τότε πέρασαν στο βιολογικό καθαρισμό. 1914-1918 κρατώντας τα προσχήματα για τους Έλληνες ξεκίνησαν με τον εκτοπισμό τους στα βάθη της Ανατολής από τον Γενάρη μέχρι και το Μάρτη, χωρίς εφόδια για να προστατευθούν από το κρύο.

Ανέφερε τον αρνητικό ρόλο της Γαλλίας και των Σοβιετικών υποστηρίζοντας με χρήματα και όπλα τους Νεότουρκους. Έτσι φτάσαμε στο σημείο να έχουμε 700.000 εκτοπισμένους και 353.000 εξοντωμένους. Κλείνοντας είπε ότι οι εκδηλώσεις μνήμης είναι η πρώτη δικαίωση των ανθρώπων που χάθηκαν.

Το πρόγραμμα συνεχίστηκε με τη χορωδία του συλλόγου και το τραγούδι (Η Ρωμανία Πάρθεν) στην απαγγελία η Βίκη Ασλανίδου και η Εύη Τσερκέζου.


...ναηλί εμάς, και βάη εμάς, πάρθεν η ρωμανία
επέραν το βασιλοσκάμ και λάεν αφεντεία...

Ακολούθησε 20λεπτο διάλειμμα προσφέροντας σε όλους τους επισκέπτες εδέσματα, αναψυκτικά, νερά και καφέδες.

2ο μέρος

Το λόγο πήρε η Dr. Phil, Magistra Artium Hofmann Tessa ο δεύτερος επίσημος ομιλητής:

Με ιστορική αναδρομή από το 1915 αναφέρθηκε αρχικά στη γενοκτονία των Αρμενίων και στην συνέχεια των Ελλήνων του Πόντου. Μαρτυρίες, ντοκουμέντα, φωτογραφίες, τεκμηρίωναν τα δεινά που αντιμετώπισαν οι πρόγονοι των Ποντίων. Χαρακτηριστικό τηλεγράφημα της εποχής:« όποιος δε δολοφονηθεί, αποδημεί από τις αρρώστιες ή την πείνα » Πολλές οι αναφορές για τις απάνθρωπες συνθήκες. Καταστροφές, κάψιμο των σπιτιών και των περιουσιών, κλοπές, βιασμοί, πεζοπορίες χιλιομέτρων, χωρίς φαγητό, με τους νεκρούς να τους τρώνε οι γύπες. Ανατριχιαστικές οι περιγραφές και οι εικόνες που συνόδευαν τα γεγονότα της εποχής. Επίσης εριστικές οι καταγραμμένες φράσεις Τούρκων αρχηγών όπως του Μουσταφά Κεμάλ στις 13-08-23 που λέει με χαρά και ανακούφιση: «Τελικά ξεριζώσαμε τον Ελληνισμό από τον Πόντο».

Όπως αναφέρει η κυρία Hoffman κεντρική ιδέα είναι να χτιστεί ένα οικουμενικό Μνημείο στο Βερολίνο για να θυμίζει τα θύματα της Γενοκτονίας, τους Πόντιους αλλά και του άλλους Χριστιανούς της Ανατολής. Έχει ήδη ιδρυθεί κοινωφελής σύλλογος για αυτή την προσπάθεια. Σίγουρα οι σημερινοί Τούρκοι δε φέρουν ευθύνη για τη Γενοκτονία, η προσδοκώμενη αναγνώρισή της, όμως αποδίδει φόρο τιμής στα χιλιάδες θύματα και λειτουργεί ως ανασταλτικός ιστορικός παράγοντας για μελλοντικές.

Ακολούθησαν απαγγελίες από τους συλλόγους του Neuss, Χέρτεν, Κρέφελντ. Εντυπωσιακή η ερμηνεία του τραγουδιού (Πατρίδα) από την Κική Χατζημωησιάδου, κάνοντας όλους τους παραβρισκόμενους να ανατριχιάσουν και κάποιους να δακρύσουν. Οι νέοι του συλλόγου της Κολωνίας σε άπταιστα γερμανικά αφηγήθηκαν «το άγνωστο αντάρτικο και η γενοκτονία». Με τραγούδια και απαγγελίες ολοκληρώθηκε η εκδήλωση μνήμης. Το κλείσιμο της αυλαίας έγινε με ένα λεβέντικο πυρίχειο χορό Σέρρα από μικτή χορευτική ομάδα των συλλόγων της Βόρειας Ρηνανίας Βεστφαλίας, ξεσηκώνοντας όλη την αίθουσα με τα χειροκροτήματα των επισκεπτών.

Οι δηλώσεις του κ. Γιάννη Μωυσιάδη στον Ευρωπολίτη:
«Πάντοτε πίστευα ότι ο Απόδημος Ελληνισμός είναι η μεγάλη δύναμη της φυλής μας, αλλά βλέποντας συγκεντρώσεις και εκδηλώσεις σαν τη σημερινή, αυτό που ήταν απλή πίστη μου, γίνεται ταυτόχρονα και ελπίδα για το αύριο, γιατί είδα η αίθουσα να είναι γενάτη από νεολαία.»

Ενώ ο καθηγητής κ. Πελαγίδης έκλεισε με το μήνυμα «Ελπίδα, Ενθουσιασμό και Αγωνιστικότητα».

Πηγή: EuroPolitis
epontos.blogspot.com
Related Posts Plugin for WordPress, Blogger...