Στο σημερινό μου κήρυγμα, αδελφοί χριστιανοί, θα σας μιλήσω για ένα άλλο Μυστήριο της Εκκλησίας μας, για το ιερό Ευχέλαιο. Είναι και αυτό ένα ιερό Μυστήριο, για το οποίο διαβάζουμε στην Καινή Διαθήκη ότι το έκαναν οι άγιοι Απόστολοι. Ο Αδελφόθεος Ιάκωβος δίνει εντολή ότι σε περίπτωση αρρώστου να καλούνται οι Πρεσβύτεροι της Εκκλησίας και να προσεύχονται γι᾽ αυτόν και να τον αλείφουν έπειτα με έλαιο στο όνομα του Κυρίου. Αυτή την προσευχή για τον άρρωστο ο Αδελφόθεος Ιάκωβος την θεωρεί πολύ δυνατή, ώστε θεραπεύει τον άρρωστο και του συγχωρεί τα αμαρτήματα. Την λέγει, «ευχή πίστεως». «Και η ευχή της πίστεως – λέγει – σώσει τον κάμνοντα και εγερεί αυτόν ο Κύριος·καν αμαρτίας η πεποιηκώς αφεθήσεται αυτώ» (Ιακ. 5,14-15). Εδώ πρόκειται πράγματι για το Μυστήριο του Αγίου Ευχελαίου.
2. Αλλά γιατί την προσευχή στο Μυστήριο αυτό ο Αδελφόθεος την λέγει «ευχή πίστεως»; Είπαν ότι την λέγει έτσι, επειδή η προσευχή πρέπει να γίνεται με πίστη, για να θαυματουργήσει, για να γίνει καλά ο άρρωστος και να του συγχωρεθούν τα αμαρτήματα. Όχι, χριστιανοί μου, δεν είναι αυτή η σωστή ερμηνεία. Γιατί, μπορεί να προσευχηθεί κάποιος με θερμή πράγματι πίστη και όμως, για λόγους που ξέρει ο Θεός, να μην ακουστεί η προσευχή του. Άλλη είναι η ερμηνεία της έκφρασης «ευχή πίστεως» για το Μυστήριο του Ευχελαίου. Η «Εκκλησία» λέγεται διαφορετικά και «πίστις». Ας θυμηθούμε και την άλλη έκφραση, που ακούμε το Πάσχα: «Πάντες απολαύετε του Συμποσίου της πίστεως». Αυτός ο λόγος σημαίνει να πάμε όλοι στο τραπέζι που προσφέρει η Εκκλησία μας το Πάσχα, την Θεία Κοινωνία δηλαδή. «Συμπόσιο της πίστεως» είναι το Συμπόσιο της Εκκλησίας, η Τροφή, δηλαδή, που προσφέρει η Εκκλησία στα παιδιά της, η Θεία Κοινωνία. Έτσι, λοιπόν, και η έκφραση που ακούμε στο Ευχέλαιο «ευχή της πίστεως» σημαίνει «η προσευχή της Εκκλησίας». Ακούστε τώρα, χριστιανοί μου, μιά αλήθεια που θα σάς πω: Όταν προσεύχεται ένας άγιος μόνος του εισακούεται βέβαια η προσευχή του, αλλά μπορεί και να μην εισακουστεί. Έτσι, διαβάζουμε για τον Απόστολο Παύλο ότι τον «βασάνιζε», όπως λέγει, μιά δυνατή αρρώστια. Γι᾽ αυτή του την αρρώστια παρεκάλεσε τρεις φορές τον Κύριο και όμως δεν ακούστηκε η προσευχή του (Β´ Κορ. 12,7 ἑξ.). Ο Κύριος μόνο τού απάντησε, «αρκεί σοι η Χάρις μου»! Δηλαδή, σαν να τού είπε ο Θεός: Αρκετό, απόστολέ μου, το ότι σου συμπαραστέκομαι, το ότι σου δίνω την Χάρη να υποφέρεις την αρρώστια σου, αλλά μη ζητάς και την απαλλαγή από αυτήν! Και του αγίου, λοιπόν, η προσευχή, όταν αυτός προσεύχεται κατά μόνας, μπορεί να μην εισακουστεί. Όταν όμως προσεύχεται η Εκκλησία με τα Μυστήριά της, οπωσδήποτε εισακούεται η προσευχή Της. Η προσευχή των Πρεσβυτέρων στο Μυστήριο του Ευχελαίου, όπως και σε όλα τα Μυστήρια, είναι προσευχή της Εκκλησίας. Και η προσευχή αυτή όλης της Εκκλησίας, ξαναλέγω, οπωσδήποτε ακούγεται, έστω και αν τελεί το Μυστήριο ένας αμαρτωλός ιερεύς. Γι᾽ αυτό και λέγει ο Αδελφόθεος με πεποίθηση για το Μυστήριο του Ευχελαίου εδώ ότι «η ευχή της πίστεως», η προσευχή της Εκκλησίας δηλαδή, θα βοηθήσει τον άρρωστο και θα του συγχωρέσει τα αμαρτήματα.
3. Αλλά πώς λέγει ο Αδελφόθεος Ιάκωβος ότι θα συγχωρεθούν τα αμαρτήματα του αρρώστου με το Μυστήριο του Ευχελαίου; Γιατί ξέρουμε ότι τα αμαρτήματα συγχωρούνται με το Μυστήριο της Εξομολογήσεως. Αυτό, χριστιανοί μου, ερμηνεύεται από το ότι, όταν γινόταν το Ευχέλαιο, εξομολογούνταν πρώτα οι πιστοί, γι᾽ αυτό και πολλές ευχές του Ευχελαίου ομιλούν περί αφέσεως των αμαρτιών. Σήμερα δεν γίνεται αυτό, αλλά μερικοί ευλαβείς ιερείς το εφαρμόζουν, και εξομολογούν, πριν ή μετά το Ευχέλαιο, τον χριστιανό, χάριν του οποίου γίνεται το Μυστήριο.
4. Για το Μυστήριο, λοιπόν, του Ευχελαίου διαβάζουμε στην Καινή Διαθήκη, όχι μόνον στην επιστολή του Ιακώβου, που σάς ανέφερα, αλλά και στα ιερά Ευαγγέλια· εκεί διαβάζουμε ότι οι άγιοι Απόστολοι «άλειφαν με έλαιο πολλούς αρρώστους και τους θεράπευαν» (Μάρκ. 6,13). Αλλά για το Μυστήριο αυτό το ιερό έχουμε μαρτυρίες και από τους αγίους Πατέρες και τους εκκλησιαστικούς συγγραφείς. Ιδιαίτερα, καθαρά για το Μυστήριο του Ευχελαίου ομιλεί ο Μέγας Βασίλειος, ο άγιος Ιωάννης ο Χρυσόστομος και ο άγιος Κύριλλος ο Αλεξανδρείας. Ο άγιος Χρυσόστομος μάλιστα έκανε και ευχές για την θεραπεία των ασθενούντων και οι ευχές αυτές εισήλθαν στην τελετή του Ευχελαίου. Γι᾽ αυτό, χριστιανοί μου, αφού το Ευχέλαιο είναι ιερό Μυστήριο της Εκκλησίας μας, από τα χρόνια των αγίων Αποστόλων καθορισμένο, να καλείτε τους ιερείς σας στην οικία σας, για να σάς το τελούν. Δεν είναι μόνο για τους ασθενείς το Μυστήριο αυτό, αλλά και για τους υγιείς και για όλους. Πάντοτε, οποιαδήποτε ημέρα και ώρα, μπορεί να τελέσει ο ιερεύς το ιερό Ευχέλαιο. Αλλά, επειδή το Μυστήριο αυτό συνδέεται με την Εξομολόγηση, το τελούμε ιδιαίτερα στις νηστήσιμες περιόδους της Εκκλησίας μας, γιατί ο λαός ετοιμάζεται τότε για την Θεία Κοινωνία. Οι Καθολικοί, όπως σε όλα είναι «φάλτσοι» και αιρετικοί, το ίδιο είναι λάθος και ως προς το Μυστήριο του Ευχελαίου. Γιατί το τελούν μόνο στην επιθανάτιο κλίνη των ασθενών. Τί καλά που είμαι Ορθόδοξος και μπορώ να καλέσω τον παπά μου όποια μέρα και όποια ώρα θέλω, για να μου κάνει Ευχέλαιο και να σταυρώσει τα μέλη του σώματός μου με το αγιασμένο έλαιο!
5. Κάποτε, χριστιανοί μου, πήγα σε ένα Νηπιαγωγείο και έκανα Ευχέλαιο για τα παιδάκια. Έπειτα τα σταύρωσα ένα-ένα στο μέτωπο, στα χείλη τους, στα μάγουλά τους και στα χεράκια τους, όπως έτσι πρέπει να γίνεται. Ένας μικρός τότε ρώτησε το διπλανό του παιδάκι: «Γιατί ο παπούλης μάς σταύρωσε με το λάδι στο στόμα μας;». Και το παιδάκι του απάντησε: «Για να μη λέμε κακά λόγια»! Αυτό ακριβώς είναι, χριστιανοί μου! Από μικρό θα μάθεις την αλήθεια! Αφού τα μέλη του σώματός μας είναι χρισμένα και μυρωμένα, δεν πρέπει να τα μολύνουμε και να τα χρησιμοποιούμε ως όργανα της αμαρτίας· να λέμε, δηλαδή, κακούς λόγους με το στόμα μας, να μουντζώνουμε με τα χέρια μας, που σταυρώθηκαν με το άγιο Ευχέλαιο και να αμαρτάνουμε με το σώμα μας, που βυθίστηκε στην άγια Κολυμβήθρα.
2. Αλλά γιατί την προσευχή στο Μυστήριο αυτό ο Αδελφόθεος την λέγει «ευχή πίστεως»; Είπαν ότι την λέγει έτσι, επειδή η προσευχή πρέπει να γίνεται με πίστη, για να θαυματουργήσει, για να γίνει καλά ο άρρωστος και να του συγχωρεθούν τα αμαρτήματα. Όχι, χριστιανοί μου, δεν είναι αυτή η σωστή ερμηνεία. Γιατί, μπορεί να προσευχηθεί κάποιος με θερμή πράγματι πίστη και όμως, για λόγους που ξέρει ο Θεός, να μην ακουστεί η προσευχή του. Άλλη είναι η ερμηνεία της έκφρασης «ευχή πίστεως» για το Μυστήριο του Ευχελαίου. Η «Εκκλησία» λέγεται διαφορετικά και «πίστις». Ας θυμηθούμε και την άλλη έκφραση, που ακούμε το Πάσχα: «Πάντες απολαύετε του Συμποσίου της πίστεως». Αυτός ο λόγος σημαίνει να πάμε όλοι στο τραπέζι που προσφέρει η Εκκλησία μας το Πάσχα, την Θεία Κοινωνία δηλαδή. «Συμπόσιο της πίστεως» είναι το Συμπόσιο της Εκκλησίας, η Τροφή, δηλαδή, που προσφέρει η Εκκλησία στα παιδιά της, η Θεία Κοινωνία. Έτσι, λοιπόν, και η έκφραση που ακούμε στο Ευχέλαιο «ευχή της πίστεως» σημαίνει «η προσευχή της Εκκλησίας». Ακούστε τώρα, χριστιανοί μου, μιά αλήθεια που θα σάς πω: Όταν προσεύχεται ένας άγιος μόνος του εισακούεται βέβαια η προσευχή του, αλλά μπορεί και να μην εισακουστεί. Έτσι, διαβάζουμε για τον Απόστολο Παύλο ότι τον «βασάνιζε», όπως λέγει, μιά δυνατή αρρώστια. Γι᾽ αυτή του την αρρώστια παρεκάλεσε τρεις φορές τον Κύριο και όμως δεν ακούστηκε η προσευχή του (Β´ Κορ. 12,7 ἑξ.). Ο Κύριος μόνο τού απάντησε, «αρκεί σοι η Χάρις μου»! Δηλαδή, σαν να τού είπε ο Θεός: Αρκετό, απόστολέ μου, το ότι σου συμπαραστέκομαι, το ότι σου δίνω την Χάρη να υποφέρεις την αρρώστια σου, αλλά μη ζητάς και την απαλλαγή από αυτήν! Και του αγίου, λοιπόν, η προσευχή, όταν αυτός προσεύχεται κατά μόνας, μπορεί να μην εισακουστεί. Όταν όμως προσεύχεται η Εκκλησία με τα Μυστήριά της, οπωσδήποτε εισακούεται η προσευχή Της. Η προσευχή των Πρεσβυτέρων στο Μυστήριο του Ευχελαίου, όπως και σε όλα τα Μυστήρια, είναι προσευχή της Εκκλησίας. Και η προσευχή αυτή όλης της Εκκλησίας, ξαναλέγω, οπωσδήποτε ακούγεται, έστω και αν τελεί το Μυστήριο ένας αμαρτωλός ιερεύς. Γι᾽ αυτό και λέγει ο Αδελφόθεος με πεποίθηση για το Μυστήριο του Ευχελαίου εδώ ότι «η ευχή της πίστεως», η προσευχή της Εκκλησίας δηλαδή, θα βοηθήσει τον άρρωστο και θα του συγχωρέσει τα αμαρτήματα.
3. Αλλά πώς λέγει ο Αδελφόθεος Ιάκωβος ότι θα συγχωρεθούν τα αμαρτήματα του αρρώστου με το Μυστήριο του Ευχελαίου; Γιατί ξέρουμε ότι τα αμαρτήματα συγχωρούνται με το Μυστήριο της Εξομολογήσεως. Αυτό, χριστιανοί μου, ερμηνεύεται από το ότι, όταν γινόταν το Ευχέλαιο, εξομολογούνταν πρώτα οι πιστοί, γι᾽ αυτό και πολλές ευχές του Ευχελαίου ομιλούν περί αφέσεως των αμαρτιών. Σήμερα δεν γίνεται αυτό, αλλά μερικοί ευλαβείς ιερείς το εφαρμόζουν, και εξομολογούν, πριν ή μετά το Ευχέλαιο, τον χριστιανό, χάριν του οποίου γίνεται το Μυστήριο.
4. Για το Μυστήριο, λοιπόν, του Ευχελαίου διαβάζουμε στην Καινή Διαθήκη, όχι μόνον στην επιστολή του Ιακώβου, που σάς ανέφερα, αλλά και στα ιερά Ευαγγέλια· εκεί διαβάζουμε ότι οι άγιοι Απόστολοι «άλειφαν με έλαιο πολλούς αρρώστους και τους θεράπευαν» (Μάρκ. 6,13). Αλλά για το Μυστήριο αυτό το ιερό έχουμε μαρτυρίες και από τους αγίους Πατέρες και τους εκκλησιαστικούς συγγραφείς. Ιδιαίτερα, καθαρά για το Μυστήριο του Ευχελαίου ομιλεί ο Μέγας Βασίλειος, ο άγιος Ιωάννης ο Χρυσόστομος και ο άγιος Κύριλλος ο Αλεξανδρείας. Ο άγιος Χρυσόστομος μάλιστα έκανε και ευχές για την θεραπεία των ασθενούντων και οι ευχές αυτές εισήλθαν στην τελετή του Ευχελαίου. Γι᾽ αυτό, χριστιανοί μου, αφού το Ευχέλαιο είναι ιερό Μυστήριο της Εκκλησίας μας, από τα χρόνια των αγίων Αποστόλων καθορισμένο, να καλείτε τους ιερείς σας στην οικία σας, για να σάς το τελούν. Δεν είναι μόνο για τους ασθενείς το Μυστήριο αυτό, αλλά και για τους υγιείς και για όλους. Πάντοτε, οποιαδήποτε ημέρα και ώρα, μπορεί να τελέσει ο ιερεύς το ιερό Ευχέλαιο. Αλλά, επειδή το Μυστήριο αυτό συνδέεται με την Εξομολόγηση, το τελούμε ιδιαίτερα στις νηστήσιμες περιόδους της Εκκλησίας μας, γιατί ο λαός ετοιμάζεται τότε για την Θεία Κοινωνία. Οι Καθολικοί, όπως σε όλα είναι «φάλτσοι» και αιρετικοί, το ίδιο είναι λάθος και ως προς το Μυστήριο του Ευχελαίου. Γιατί το τελούν μόνο στην επιθανάτιο κλίνη των ασθενών. Τί καλά που είμαι Ορθόδοξος και μπορώ να καλέσω τον παπά μου όποια μέρα και όποια ώρα θέλω, για να μου κάνει Ευχέλαιο και να σταυρώσει τα μέλη του σώματός μου με το αγιασμένο έλαιο!
5. Κάποτε, χριστιανοί μου, πήγα σε ένα Νηπιαγωγείο και έκανα Ευχέλαιο για τα παιδάκια. Έπειτα τα σταύρωσα ένα-ένα στο μέτωπο, στα χείλη τους, στα μάγουλά τους και στα χεράκια τους, όπως έτσι πρέπει να γίνεται. Ένας μικρός τότε ρώτησε το διπλανό του παιδάκι: «Γιατί ο παπούλης μάς σταύρωσε με το λάδι στο στόμα μας;». Και το παιδάκι του απάντησε: «Για να μη λέμε κακά λόγια»! Αυτό ακριβώς είναι, χριστιανοί μου! Από μικρό θα μάθεις την αλήθεια! Αφού τα μέλη του σώματός μας είναι χρισμένα και μυρωμένα, δεν πρέπει να τα μολύνουμε και να τα χρησιμοποιούμε ως όργανα της αμαρτίας· να λέμε, δηλαδή, κακούς λόγους με το στόμα μας, να μουντζώνουμε με τα χέρια μας, που σταυρώθηκαν με το άγιο Ευχέλαιο και να αμαρτάνουμε με το σώμα μας, που βυθίστηκε στην άγια Κολυμβήθρα.
