Σκοπός της μεταβάσεώς του ήταν να πρωστεί στο αρχιερατικό συλλείτουργο και στο μνημόσυνο του μακαριστού Μητροπολίτου από Βεροίας Σερρών κυρού Αποστόλου Χριστοδούλου που τελέστηκε στον παλαιό μητροπολιτικό ιερό ναό αγίων Θεοδώρων. Έλαβαν ακόμη μέρος ο σεβασμιώτατος Ελασσώνος κ. Βασίλειος, ο οποίος χοροστάτησε στον όρθρο και ο σεβσμιώτατος Σερρών κ. Θεολόγος.
Ο μακαριστός Μητροπολίτης Απόστολος Χριστουδούλου ήταν εκείνος που πριν 100 χρόνια υποδέχθηκε εκ μέρους της πόλεως των Σερρών τον απελευθερωτή Ελληνικό Στρατό, αλλά προηγουμένως αγωνίστηκε ποικιλοτρόπως με αυταπάρνηση και αυτοθυσία για την αντιμετώπιση των ποικίλων προβλημάτων που αντιμετώπιζε η τοπική Εκκλησία, αλλά και η ευρύτερη περιοχή, που απέρρεαν από την ιδιότυπη κατάσταση της διπλής σκλαβιάς, Τουρκικής και Βουλγαρικής, στην οποία βρισκόταν η περιοχή των Σερρών.
Στην ομιλία του ο σεβασμιώτατος Μητροπολίτης Βεροίας κ. Παντελεήμων τόνισε:
««Ἔχομεν δέ τόν θησαυρόν … ἐν ὀστρακίνοις σκεύεσιν, ἵνα ἡ ὑπερβολή τῆς δυνάμεως ᾖ τοῦ Θεοῦ καί μή ἐξ ἡμῶν».
Ὁ λόγος τοῦ πρωτοκορυφαίου τῶν ἀποστόλων ἀποστόλου Παύλου περί θησαυροῦ καί ὀστρακίνων σκευῶν ἔχει σήμερον μία ἰδιαίτεραν σημασίαν καί ἑρμηνείαν. Ὀστράκινον σκεῦος εἶναι, ἐκτός τοῦ χοϊκοῦ καί φθειρομένου ἀνθρωπίνου σώματος, καί ἡ Ἐκκλησία τοῦ Χριστοῦ ὡς πρός τό ὁρατό της τμῆμα, καθώς ἀποτελεῖται ἀπό τό σύνολον τῶν πιστῶν, ἀπό ἀνθρώπους οἱ ὁποῖοι, παρότι ἀγωνίζονται πνευματικῶς, φέρουν καί τίς ἀδυναμίες τῆς φθαρτῆς καί ἐπιρρεποῦς εἰς τήν ἁμαρτίαν φύσεώς των.
Ὅμως ἡ Ἐκκλησία εἶναι μόνο κατά τό ἀνθρώπινο ἕνα εὔθραυστον καί εὐτελές ὀστράκινον σκεῦος. Μέσα εἰς αὐτό φυλάσσει τόν θεῖο χαρακτήρα τῆς ὑποστάσεώς της, φυλάσσει θησαυρόν πολύτιμον, αὐτόν τόν ἱδρυτήν καί ἀρχιποίμενά της, τόν Κύριον ἡμῶν Ἰησοῦν Χριστόν, καί ἐπιπλέον τούς πνευματικούς θησαυρούς τούς ὁποίους τῆς ἐκληροδότησαν τά εὐσεβῆ της τέκνα, τά ὁποῖα, ὅπως γράφει καί πάλιν ὁ ἀπόστολος Παῦλος, «κατηγωνίσαντο» διά τῆς εἰς Χριστόν πίστεως «βασιλείας, εἰργάσαντο δικαιοσύνην, ἐπέτυχον ἐπαγγελιῶν», θησαυρούς πίστεως καί εὐσεβείας, θησαυρούς ἀρετῆς καί φιλοπατρίας, θησαυρούς προσηλώσεως εἰς τό χρέος καί αὐτοθυσίας, θησαυρούς θυσιαστικῆς αὐταπαρνήσεως καί προσφορᾶς εἰς τήν Ἐκκλησία καί τό Γένος.
Ἕναν τέτοιον θησαυρόν σεμνύνεται κατέχουσα καί ἡ Ἱερά Μητρόπολις Σερρῶν καί Νιγρίτης, τόν θησαυρόν τόν ὁποῖον τῆς ἐκληροδότησε ὁ ἀοίδιμος Μητροπολίτης της Ἀπόστολος Χριστοδούλου, ὁ ἀπό Σταυροπόλεως καί Βεροίας καί Ναούσης, τιμώμενος σήμερον διά τῆς πανηγυρικῆς καί πολυαρχιερατικῆς αὐτῆς θείας Λειτουργίας, ἡ ὁποία καί ἀποτελεῖ τήν ἀπαρχήν τῶν ἑορταστικῶν ἐκδηλώσεων ἐπί τῇ συμπληρώσει ἑκατόν ἐτῶν ἀπό τῆς ἀπελευθερώσεως τῶν Σερρῶν ἐκ τοῦ τουρκικοῦ ζυγοῦ.
Καί τιμᾶται δικαίως καί ἀξίως ὁ σοφός αὐτός καί ρέκτης Ἱεράρχης σήμερον ὄχι μόνο διότι συμπληροῦνται τάς ἡμέρας αὐτάς 96 ἔτη ἀπό τῆς κοιμήσεώς του (εἰς τίς 14/27 Ἰανουαρίου τοῦ 1917), ἀλλά κυρίως διότι ὑπῆρξε ὁ ἱεράρχης ἐκεῖνος ὁ ὁποῖος ἔθεσε μέ τήν ζωήν καί τήν δράση του εἰς τήν κρίσιμον ἐκείνην περίοδον ἀνεξίτηλον τήν σφραγίδα τῆς παρουσίας του καί τῆς προσφορᾶς του εἰς τήν πόλη καί τόν λαόν της, καί μᾶς ἐκληροδότησε πρότυπον γνησίας καί ἀληθοῦς φιλοπατρίας.
Τέκνον τῆς εὐάνδρου νήσου Ἴμβρου καί πνευματικόν ἀνάστημα τῆς κατά Χάλκην περιπύστου Θεολογικῆς Σχολῆς, ἀπέκτησε ὄχι μόνον λιπαρά θεολογική κατάρτιση, τήν ὁποίαν διηύρυνε καί διά τῆς φοιτήσεώς του εἰς τήν Θεολογικήν Ἀκαδημίαν τοῦ Κιέβου, ἀλλά καί στερράν πνευματικήν ὑποδομήν, τήν ὁποία ἔθεσε εἰς τήν διακονία τῆς Ἐκκλησίας, ἀρχικῶς ὡς σχολάρχης τῆς τροφοῦ αὐτοῦ Θεολογικῆς Σχολῆς τῆς Χάλκης, ἐν συνεχείᾳ δέ ὡς Μητροπολίτης τῆς Ἱερᾶς Μητροπόλεως Βεροίας ἀπό τοῦ ἔτους 1906 ἕως τοῦ ἔτους 1909, καί κατόπιν ὡς Μητροπολίτης τῆς Ἱερᾶς Μητροπόλεως Σερρῶν.
Συνετός καί δραστήριος, σοφός καί πλήρης ἀγάπης διά τήν Ἐκκλησίαν καί τό ποίμνιόν του, ὀξύνους καί διορατικός, ἠργάσθη ὡς ἀληθής ποιμήν ὄχι μόνον ὑπέρ τοῦ ποιμνίου του ἀλλά καί ὑπέρ ὅλων τῶν κατοίκων, ἀνεξαρτήτως ἐθνικότητος καί θρησκείας, ὅταν διεπίστωνε ὅτι αὐτοί ἀδικοῦνται.
Ἡ ἐποχή κατά τήν ὁποίαν ἔζησε καί διηκόνησε ὁ ἀοίδιμος ἱεράρχης ἦτο ἐποχή μεγάλων συγκρούσεων καί ἀντιπαραθέσεων, ἐποχή σκληρά καί ἐπικίνδυνος, ἰδιαιτέρως διά τήν Μακεδονίαν ἡ ὁποία ὁμοίαζε μᾶλλον μέ ναρκοπέδιο, τό ὁποῖον ἀπειλοῦσε μέ τόν ἔσχατον κίνδυνον ὅποιον ἀπεπειρᾶτο νά διαταράξει τήν ἐπιφανειακήν ἠρεμίαν. Ρουμανίζοντες εἰς τήν Μητρόπολη Βεροίας, Βούλγαροι εἰς τήν Μητρόπολη Σερρῶν, ἐπιδείνωναν μέ τήν παρουσίαν των καί τά προβλήματα, τά ὁποῖα δημιουργοῦσαν εἰς τούς Ἕλληνες, ἐπιδιώκοντες τό ἴδιο συμφέρον, τήν κατάσταση εἰς τήν τουρκοκρατουμένην ἀκόμη Μακεδονίαν.
Πρώτιστον καθῆκον του θεωρεῖ ὁ Μητροπολίτης Ἀπόστολος, τόσον κατά τήν ποιμαντορίαν του εἰς τήν Βέροια ὅσο καί εἰς τάς Σέρρας, νά στηρίξει καί νά ἐνισχύσει τό ἠθικόν τῶν χριστιανῶν, καί νά τούς προστατεύσει ἀπό τίς αὐθαιρεσίες ὄχι μόνο τῶν κατακτητῶν ἀλλά καί ὅσων ἐποφθαλμιοῦσαν νά τούς διαδεχθοῦν εἰς τήν κατοχήν καί κυριαρχίαν τῆς ποτισμένης μέ τά αἵματα τῶν ἡρώων καί τῶν μαρτύρων Μακεδονικῆς γῆς.
Πρός ἐπίτευξη αὐτοῦ τοῦ σκοποῦ συμβάλλει τά μέγιστα εἰς τήν δημιουργίαν Ἀστικῶν Σχολῶν εἰς ὅλα τά χωρία τῆς Ἱερᾶς Μητροπόλεως Βεροίας καί μεριμνᾶ διά τήν πλήρωσή των μέ διδασκάλους καί διδασκαλίσσας, συνεργαζόμενος πρός τοῦτο μέ τό Φιλεκπαιδευτικό Σωματεῖο τῆς Κωνσταντινουπόλεως. Μέ στόχον τήν ἐπαρκῆ κατάρτιση τῶν κληρικῶν προτείνει τήν ἵδρυση Ἱερατικῆς Σχολῆς εἰς τήν Ἱερά Μονή Τιμίου Προδρόμου Σκήτης Βεροίας ἀπό τήν ὁποίαν θά ἀπεφοίτουν ἱερεῖς καί διδάσκαλοι, ἡ λειτουργία τῶν ὁποίων χρηματοδοτεῖται ἀπό τά ἔσοδα τῆς Ἱερᾶς Μητροπόλεως καί τῶν Ἱερῶν Μονῶν Τιμίου Προδρόμου καί Ἁγίου Ἀθανασίου Σφηνίτσης.
Ἔχων ὑψηλήν αἴσθηση τοῦ χρέους του εἰς τίς δύσκολες στιγμές τίς ὁποῖες διέρχεται ὁ λαός, τόν ὁποῖο ἐκλήθη νά ποιμάνει, ἀρνεῖται τό 1908 τήν πρόταση τοῦ Οἰκουμενικοῦ Πατριαρχείου νά ἀναλάβει ἀρχιεπίσκοπος Κύπρου, καί ἐπιλέγει νά παραμείνει εἰς τήν Βέροια διά νά συνεχίσει τό ἔργο του, τό ὁποῖο εἶναι ὄντως ἐντυπωσιακό. Ἐντός τριῶν ἐτῶν, ὅσον δηλαδή διήρκεσε ἡ ποιμαντορία του εἰς τήν Μητρόπολη Βεροίας καί Ναούσης, ἐπέτυχε νά πληρώσει ὅλες τίς κενές θέσεις ἱερέων μέ ἀποφοίτους τουλάχιστον Ἀστικῆς Σχολῆς, καί ἐκ παραλλήλου δημιούργησε θέσεις Ἱεροκηρύκων εἰς τήν Βέροια καί τή Νάουσα, ἀποφοίτων τῆς Θεολογικῆς Σχολῆς.
Ἠγάπησε τόν λαόν τῆς Ἠμαθίας καί ἠγαπήθη ὑπ᾽ αὐτοῦ, διότι ἐμερίμνα νύκτα καί ἡμέρα διά τήν ἐνίσχυσή του καί τήν προστασίαν του ἀπό παντός κινδύνου καί πάσης ἐλλοχευούσης ἀπειλῆς, ὑποστηρίζων πάντοτε τό δίκαιον καί συντρέχων καί τούς Τούρκους ἀκόμη εἰς τίς ἀνάγκες των.
Συνοδευόμενος ὑπό αὐτῆς τῆς ἀγάπης ἀναλαμβάνει, μετατιθέμενος ἀπό τήν Ἱερά Μητρόπολη Βεροίας, τήν διαποίμναση τῆς Ἱερᾶς Μητροπόλεως Σερρῶν. Ἡ παρουσία του ἀποτελεῖ παρηγορίαν καί ἀναψυχήν διά τό ὀρθόδοξον ποίμνιον τό ὁποῖον συνθλίβεται μεταξύ τῆς τουρκικῆς σκληρότητος καί τῆς βουλγαρικῆς βαναυσότητος, καί ἀναδεικνύεται «ἄγρυπνος φρουρός τῶν δικαίων τοῦ Σερραϊκοῦ λαοῦ τά χρόνια τῆς μεγάλης δοκιμασίας».
Ἀκαταπόνητος περιοδεύει εἰς τήν ἐπαρχίαν παρηγορῶν καί στηρίζων τούς κατοίκους οἱ ὁποῖοι ὑποφέρουν, καί προσπαθεῖ νά τούς ἐμψυχώσει ἑορτάζοντας τήν νίκην τοῦ ἑλληνικοῦ στόλου εἰς τήν Λῆμνον εἰς τίς 13/26 Ἰανουαρίου τοῦ 1913 μέ θείαν Λειτουργίαν εἰς τόν Μητροπολιτικόν ναόν τῆς πόλεως τῶν Σερρῶν, ἀλλά καί μέ τόν ἑορτασμόν τό ἴδιο ἔτος, διά πρώτην φοράν, τῆς Ἐθνικῆς ἑορτῆς τῆς 25ης Μαρτίου.
Συγχρόνως συμπαρίσταται παντί τρόπῳ τό πληττόμενον ἀπό ἐπιδημίαν ποίμνιό του, δίδοντας ἄριστον παράδειγμα ἀγάπης καί προσφορᾶς, ἄριστον παράδειγμα Ἱεράρχου δαπανωμένου ὑπέρ τοῦ λαοῦ του.
Τό παράδειγμα αὐτό τοῦ ἀοιδίμου Μητροπολίτου Ἀποστόλου Χριστοδούλου φωτίζει τήν ἑκατονταετηρίδα τοῦ ἐλευθέρου βίου τῆς πόλεως τῶν Σερρῶν καί ὑπομιμνήσκει πρός ὅλους μας, κλῆρον καί λαόν, ἄρχοντας καί ἀρχομένους, τό χρέος ἔναντι τῆς ἐλευθερίας, τήν ὁποίαν μέ κόπους, μέ πόνους καί θυσίας πολλάς μᾶς ἐχάρισαν οἱ πατέρες μας. Ὑπομιμνήσκει εἰς ὅλους μας τό χρέος τῆς ἀληθοῦς καί γνησίας ἀγάπης πρός τήν πατρίδα, ἡ ὁποία δέν ἐκφράζεται διά ψευδεπιγράφων ἐκφράσεων φανατισμοῦ, ἀλλά διά συνεποῦς ἐκπληρώσεως τοῦ προσωπικοῦ μας χρέους ὡς πολιτῶν ἔναντι τῆς πατρίδος καί τοῦ ἔθνους. Διότι τό χρέος πρός τήν πατρίδα καί τήν ἐλευθερία εἶναι εὐθύνη τοῦ καθενός μας, εὐθύνη ἀπό τήν ὁποίαν οὐδείς ἀπαλλάσσεται μετακυλίοντάς την εἰς τούς δῆθεν ὑπευθύνους.
Εἶναι εὐθύνη καί ὑποχρέωση ὅλων μας, ἐάν θέλουμε νά εἴμεθα ὄντως ἄξιοι τῆς ἐλευθερίας τήν ὁποία τιμοῦμε καί ἑορτάζουμε, ἄξιοι τῶν προγόνων μας, οἱ ὁποῖοι θυσιάσθηκαν, ἄξιοι τῆς μικρῆς σέ μέγεθος ἀλλά μεγάλης εἰς ἱστορίαν καί δόξαν πατρίδος μας, καί ἄξια πνευματικά τέκνα τοῦ ἀοιδίμου Μητροπολίτου Ἀποστόλου, τοῦ ὁποίου τήν μνήμην τιμοῦμε σήμερον καί τοῦ ὁποίου ἄξιος διάδοχος εἶναι ὁ ποιμενάρχης σας, ὁ Σεβασμιώτατος Μητροπολίτης Σερρῶν καί Νιγρίτης κ.κ. Θεολόγος. Καί εἶναι ἄξιος διάδοχός του, διότι γνωρίζει νά τιμᾶ καί νά προβάλλει μορφές ἱερές καί σεβάσμιες, ὡς αὐτή τοῦ μακαριστοῦ προκατόχου του Ἀποστόλου Χριστοδούλου, οἱ ὁποῖες προσέφεραν πλεῖστα ὅσα καί εἰς τήν Ἐκκλησία καί εἰς τήν πατρίδα καί εἰς τόν λαόν τοῦ Θεοῦ. Καί μάλιστα τόν τιμᾶ καί τόν προβάλλει ὡς πρότυπο ὄχι μόνο Ἱεράρχου ἀλλά καί ἀνθρώπου σέ μία ἐποχή πού κάποιοι ἐπιδιώκουν νά ἀμφισβητήσουν τά πρότυπα, νά χλευάσουν τίς ἀξίες, νά κρημνίσουν τά ἰδεώδη τῆς πίστεως καί τῆς πατρίδος.
Σᾶς εὐχαριστοῦμε πολύ, Σεβασμιώτατε, γιατί καί σεῖς μέ αὐτήν προσπάθειά σας καί τίς λαμπρές ἑορταστικές ἐκδηλώσεις πού ὀργανώνετε κατά τό ἀρξάμενoν ἔτος, ἔτος κατά τό ὁποῖο ἡ ἐπαρχία σας ἑορτάζει τήν 100η ἐπέτειο τῆς ἀπελευθερώσεώς της, προβάλλετε τήν προσφορά τῆς Ἐκκλησίας μας στόν ἀγώνα γιά τήν ἀπελευθέρωση τῆς πατρίδος μας.
Σᾶς εὐχαριστοῦμε, καί πιστεύω ὅτι ἐκφράζω καί τόν Σεβασμιώτατο Μητροπολίτη Ἐλασσῶνος, γιατί εἴχατε τήν καλωσύνη νά μᾶς προσκαλέσετε νά τιμήσουμε μαζί σας τόν σπουδαῖο αὐτόν Ἱεράρχη, καί νά συμμετάσχουμε εἰς τή θεία Λειτουργία μέ τήν ὁποία ἐγκαινιάζονται οἱ ἑορταστικές ἐκδηλώσεις ἐπί τῇ ἀπελευθερώσει τῆς πόλεώς σας, καί, ἐπιπλέον, νά μοῦ παραχωρήσετε φιλοφρόνως τό βῆμα κατ᾽ αὐτή τήν ἐπίσημη στιγμή.
Σᾶς εὐχαριστῶ ἐκ βάθους καρδίας καί εὔχομαι νά σᾶς χαρίζει ὁ Θεός ἔτη πολλά γιά νά ποιμαίνετε πάντοτε ἀξίως τήν Ἱερά αὐτή Μητρόπολη πρός δόξαν τοῦ Θεοῦ καί τῆς Ἐκκλησίας».
Ο μακαριστός Μητροπολίτης Απόστολος Χριστουδούλου ήταν εκείνος που πριν 100 χρόνια υποδέχθηκε εκ μέρους της πόλεως των Σερρών τον απελευθερωτή Ελληνικό Στρατό, αλλά προηγουμένως αγωνίστηκε ποικιλοτρόπως με αυταπάρνηση και αυτοθυσία για την αντιμετώπιση των ποικίλων προβλημάτων που αντιμετώπιζε η τοπική Εκκλησία, αλλά και η ευρύτερη περιοχή, που απέρρεαν από την ιδιότυπη κατάσταση της διπλής σκλαβιάς, Τουρκικής και Βουλγαρικής, στην οποία βρισκόταν η περιοχή των Σερρών.
Στην ομιλία του ο σεβασμιώτατος Μητροπολίτης Βεροίας κ. Παντελεήμων τόνισε:
««Ἔχομεν δέ τόν θησαυρόν … ἐν ὀστρακίνοις σκεύεσιν, ἵνα ἡ ὑπερβολή τῆς δυνάμεως ᾖ τοῦ Θεοῦ καί μή ἐξ ἡμῶν».
Ὁ λόγος τοῦ πρωτοκορυφαίου τῶν ἀποστόλων ἀποστόλου Παύλου περί θησαυροῦ καί ὀστρακίνων σκευῶν ἔχει σήμερον μία ἰδιαίτεραν σημασίαν καί ἑρμηνείαν. Ὀστράκινον σκεῦος εἶναι, ἐκτός τοῦ χοϊκοῦ καί φθειρομένου ἀνθρωπίνου σώματος, καί ἡ Ἐκκλησία τοῦ Χριστοῦ ὡς πρός τό ὁρατό της τμῆμα, καθώς ἀποτελεῖται ἀπό τό σύνολον τῶν πιστῶν, ἀπό ἀνθρώπους οἱ ὁποῖοι, παρότι ἀγωνίζονται πνευματικῶς, φέρουν καί τίς ἀδυναμίες τῆς φθαρτῆς καί ἐπιρρεποῦς εἰς τήν ἁμαρτίαν φύσεώς των.
Ὅμως ἡ Ἐκκλησία εἶναι μόνο κατά τό ἀνθρώπινο ἕνα εὔθραυστον καί εὐτελές ὀστράκινον σκεῦος. Μέσα εἰς αὐτό φυλάσσει τόν θεῖο χαρακτήρα τῆς ὑποστάσεώς της, φυλάσσει θησαυρόν πολύτιμον, αὐτόν τόν ἱδρυτήν καί ἀρχιποίμενά της, τόν Κύριον ἡμῶν Ἰησοῦν Χριστόν, καί ἐπιπλέον τούς πνευματικούς θησαυρούς τούς ὁποίους τῆς ἐκληροδότησαν τά εὐσεβῆ της τέκνα, τά ὁποῖα, ὅπως γράφει καί πάλιν ὁ ἀπόστολος Παῦλος, «κατηγωνίσαντο» διά τῆς εἰς Χριστόν πίστεως «βασιλείας, εἰργάσαντο δικαιοσύνην, ἐπέτυχον ἐπαγγελιῶν», θησαυρούς πίστεως καί εὐσεβείας, θησαυρούς ἀρετῆς καί φιλοπατρίας, θησαυρούς προσηλώσεως εἰς τό χρέος καί αὐτοθυσίας, θησαυρούς θυσιαστικῆς αὐταπαρνήσεως καί προσφορᾶς εἰς τήν Ἐκκλησία καί τό Γένος.
Ἕναν τέτοιον θησαυρόν σεμνύνεται κατέχουσα καί ἡ Ἱερά Μητρόπολις Σερρῶν καί Νιγρίτης, τόν θησαυρόν τόν ὁποῖον τῆς ἐκληροδότησε ὁ ἀοίδιμος Μητροπολίτης της Ἀπόστολος Χριστοδούλου, ὁ ἀπό Σταυροπόλεως καί Βεροίας καί Ναούσης, τιμώμενος σήμερον διά τῆς πανηγυρικῆς καί πολυαρχιερατικῆς αὐτῆς θείας Λειτουργίας, ἡ ὁποία καί ἀποτελεῖ τήν ἀπαρχήν τῶν ἑορταστικῶν ἐκδηλώσεων ἐπί τῇ συμπληρώσει ἑκατόν ἐτῶν ἀπό τῆς ἀπελευθερώσεως τῶν Σερρῶν ἐκ τοῦ τουρκικοῦ ζυγοῦ.
Καί τιμᾶται δικαίως καί ἀξίως ὁ σοφός αὐτός καί ρέκτης Ἱεράρχης σήμερον ὄχι μόνο διότι συμπληροῦνται τάς ἡμέρας αὐτάς 96 ἔτη ἀπό τῆς κοιμήσεώς του (εἰς τίς 14/27 Ἰανουαρίου τοῦ 1917), ἀλλά κυρίως διότι ὑπῆρξε ὁ ἱεράρχης ἐκεῖνος ὁ ὁποῖος ἔθεσε μέ τήν ζωήν καί τήν δράση του εἰς τήν κρίσιμον ἐκείνην περίοδον ἀνεξίτηλον τήν σφραγίδα τῆς παρουσίας του καί τῆς προσφορᾶς του εἰς τήν πόλη καί τόν λαόν της, καί μᾶς ἐκληροδότησε πρότυπον γνησίας καί ἀληθοῦς φιλοπατρίας.
Τέκνον τῆς εὐάνδρου νήσου Ἴμβρου καί πνευματικόν ἀνάστημα τῆς κατά Χάλκην περιπύστου Θεολογικῆς Σχολῆς, ἀπέκτησε ὄχι μόνον λιπαρά θεολογική κατάρτιση, τήν ὁποίαν διηύρυνε καί διά τῆς φοιτήσεώς του εἰς τήν Θεολογικήν Ἀκαδημίαν τοῦ Κιέβου, ἀλλά καί στερράν πνευματικήν ὑποδομήν, τήν ὁποία ἔθεσε εἰς τήν διακονία τῆς Ἐκκλησίας, ἀρχικῶς ὡς σχολάρχης τῆς τροφοῦ αὐτοῦ Θεολογικῆς Σχολῆς τῆς Χάλκης, ἐν συνεχείᾳ δέ ὡς Μητροπολίτης τῆς Ἱερᾶς Μητροπόλεως Βεροίας ἀπό τοῦ ἔτους 1906 ἕως τοῦ ἔτους 1909, καί κατόπιν ὡς Μητροπολίτης τῆς Ἱερᾶς Μητροπόλεως Σερρῶν.
Συνετός καί δραστήριος, σοφός καί πλήρης ἀγάπης διά τήν Ἐκκλησίαν καί τό ποίμνιόν του, ὀξύνους καί διορατικός, ἠργάσθη ὡς ἀληθής ποιμήν ὄχι μόνον ὑπέρ τοῦ ποιμνίου του ἀλλά καί ὑπέρ ὅλων τῶν κατοίκων, ἀνεξαρτήτως ἐθνικότητος καί θρησκείας, ὅταν διεπίστωνε ὅτι αὐτοί ἀδικοῦνται.
Ἡ ἐποχή κατά τήν ὁποίαν ἔζησε καί διηκόνησε ὁ ἀοίδιμος ἱεράρχης ἦτο ἐποχή μεγάλων συγκρούσεων καί ἀντιπαραθέσεων, ἐποχή σκληρά καί ἐπικίνδυνος, ἰδιαιτέρως διά τήν Μακεδονίαν ἡ ὁποία ὁμοίαζε μᾶλλον μέ ναρκοπέδιο, τό ὁποῖον ἀπειλοῦσε μέ τόν ἔσχατον κίνδυνον ὅποιον ἀπεπειρᾶτο νά διαταράξει τήν ἐπιφανειακήν ἠρεμίαν. Ρουμανίζοντες εἰς τήν Μητρόπολη Βεροίας, Βούλγαροι εἰς τήν Μητρόπολη Σερρῶν, ἐπιδείνωναν μέ τήν παρουσίαν των καί τά προβλήματα, τά ὁποῖα δημιουργοῦσαν εἰς τούς Ἕλληνες, ἐπιδιώκοντες τό ἴδιο συμφέρον, τήν κατάσταση εἰς τήν τουρκοκρατουμένην ἀκόμη Μακεδονίαν.
Πρώτιστον καθῆκον του θεωρεῖ ὁ Μητροπολίτης Ἀπόστολος, τόσον κατά τήν ποιμαντορίαν του εἰς τήν Βέροια ὅσο καί εἰς τάς Σέρρας, νά στηρίξει καί νά ἐνισχύσει τό ἠθικόν τῶν χριστιανῶν, καί νά τούς προστατεύσει ἀπό τίς αὐθαιρεσίες ὄχι μόνο τῶν κατακτητῶν ἀλλά καί ὅσων ἐποφθαλμιοῦσαν νά τούς διαδεχθοῦν εἰς τήν κατοχήν καί κυριαρχίαν τῆς ποτισμένης μέ τά αἵματα τῶν ἡρώων καί τῶν μαρτύρων Μακεδονικῆς γῆς.
Πρός ἐπίτευξη αὐτοῦ τοῦ σκοποῦ συμβάλλει τά μέγιστα εἰς τήν δημιουργίαν Ἀστικῶν Σχολῶν εἰς ὅλα τά χωρία τῆς Ἱερᾶς Μητροπόλεως Βεροίας καί μεριμνᾶ διά τήν πλήρωσή των μέ διδασκάλους καί διδασκαλίσσας, συνεργαζόμενος πρός τοῦτο μέ τό Φιλεκπαιδευτικό Σωματεῖο τῆς Κωνσταντινουπόλεως. Μέ στόχον τήν ἐπαρκῆ κατάρτιση τῶν κληρικῶν προτείνει τήν ἵδρυση Ἱερατικῆς Σχολῆς εἰς τήν Ἱερά Μονή Τιμίου Προδρόμου Σκήτης Βεροίας ἀπό τήν ὁποίαν θά ἀπεφοίτουν ἱερεῖς καί διδάσκαλοι, ἡ λειτουργία τῶν ὁποίων χρηματοδοτεῖται ἀπό τά ἔσοδα τῆς Ἱερᾶς Μητροπόλεως καί τῶν Ἱερῶν Μονῶν Τιμίου Προδρόμου καί Ἁγίου Ἀθανασίου Σφηνίτσης.
Ἔχων ὑψηλήν αἴσθηση τοῦ χρέους του εἰς τίς δύσκολες στιγμές τίς ὁποῖες διέρχεται ὁ λαός, τόν ὁποῖο ἐκλήθη νά ποιμάνει, ἀρνεῖται τό 1908 τήν πρόταση τοῦ Οἰκουμενικοῦ Πατριαρχείου νά ἀναλάβει ἀρχιεπίσκοπος Κύπρου, καί ἐπιλέγει νά παραμείνει εἰς τήν Βέροια διά νά συνεχίσει τό ἔργο του, τό ὁποῖο εἶναι ὄντως ἐντυπωσιακό. Ἐντός τριῶν ἐτῶν, ὅσον δηλαδή διήρκεσε ἡ ποιμαντορία του εἰς τήν Μητρόπολη Βεροίας καί Ναούσης, ἐπέτυχε νά πληρώσει ὅλες τίς κενές θέσεις ἱερέων μέ ἀποφοίτους τουλάχιστον Ἀστικῆς Σχολῆς, καί ἐκ παραλλήλου δημιούργησε θέσεις Ἱεροκηρύκων εἰς τήν Βέροια καί τή Νάουσα, ἀποφοίτων τῆς Θεολογικῆς Σχολῆς.
Ἠγάπησε τόν λαόν τῆς Ἠμαθίας καί ἠγαπήθη ὑπ᾽ αὐτοῦ, διότι ἐμερίμνα νύκτα καί ἡμέρα διά τήν ἐνίσχυσή του καί τήν προστασίαν του ἀπό παντός κινδύνου καί πάσης ἐλλοχευούσης ἀπειλῆς, ὑποστηρίζων πάντοτε τό δίκαιον καί συντρέχων καί τούς Τούρκους ἀκόμη εἰς τίς ἀνάγκες των.
Συνοδευόμενος ὑπό αὐτῆς τῆς ἀγάπης ἀναλαμβάνει, μετατιθέμενος ἀπό τήν Ἱερά Μητρόπολη Βεροίας, τήν διαποίμναση τῆς Ἱερᾶς Μητροπόλεως Σερρῶν. Ἡ παρουσία του ἀποτελεῖ παρηγορίαν καί ἀναψυχήν διά τό ὀρθόδοξον ποίμνιον τό ὁποῖον συνθλίβεται μεταξύ τῆς τουρκικῆς σκληρότητος καί τῆς βουλγαρικῆς βαναυσότητος, καί ἀναδεικνύεται «ἄγρυπνος φρουρός τῶν δικαίων τοῦ Σερραϊκοῦ λαοῦ τά χρόνια τῆς μεγάλης δοκιμασίας».
Ἀκαταπόνητος περιοδεύει εἰς τήν ἐπαρχίαν παρηγορῶν καί στηρίζων τούς κατοίκους οἱ ὁποῖοι ὑποφέρουν, καί προσπαθεῖ νά τούς ἐμψυχώσει ἑορτάζοντας τήν νίκην τοῦ ἑλληνικοῦ στόλου εἰς τήν Λῆμνον εἰς τίς 13/26 Ἰανουαρίου τοῦ 1913 μέ θείαν Λειτουργίαν εἰς τόν Μητροπολιτικόν ναόν τῆς πόλεως τῶν Σερρῶν, ἀλλά καί μέ τόν ἑορτασμόν τό ἴδιο ἔτος, διά πρώτην φοράν, τῆς Ἐθνικῆς ἑορτῆς τῆς 25ης Μαρτίου.
Συγχρόνως συμπαρίσταται παντί τρόπῳ τό πληττόμενον ἀπό ἐπιδημίαν ποίμνιό του, δίδοντας ἄριστον παράδειγμα ἀγάπης καί προσφορᾶς, ἄριστον παράδειγμα Ἱεράρχου δαπανωμένου ὑπέρ τοῦ λαοῦ του.
Τό παράδειγμα αὐτό τοῦ ἀοιδίμου Μητροπολίτου Ἀποστόλου Χριστοδούλου φωτίζει τήν ἑκατονταετηρίδα τοῦ ἐλευθέρου βίου τῆς πόλεως τῶν Σερρῶν καί ὑπομιμνήσκει πρός ὅλους μας, κλῆρον καί λαόν, ἄρχοντας καί ἀρχομένους, τό χρέος ἔναντι τῆς ἐλευθερίας, τήν ὁποίαν μέ κόπους, μέ πόνους καί θυσίας πολλάς μᾶς ἐχάρισαν οἱ πατέρες μας. Ὑπομιμνήσκει εἰς ὅλους μας τό χρέος τῆς ἀληθοῦς καί γνησίας ἀγάπης πρός τήν πατρίδα, ἡ ὁποία δέν ἐκφράζεται διά ψευδεπιγράφων ἐκφράσεων φανατισμοῦ, ἀλλά διά συνεποῦς ἐκπληρώσεως τοῦ προσωπικοῦ μας χρέους ὡς πολιτῶν ἔναντι τῆς πατρίδος καί τοῦ ἔθνους. Διότι τό χρέος πρός τήν πατρίδα καί τήν ἐλευθερία εἶναι εὐθύνη τοῦ καθενός μας, εὐθύνη ἀπό τήν ὁποίαν οὐδείς ἀπαλλάσσεται μετακυλίοντάς την εἰς τούς δῆθεν ὑπευθύνους.
Εἶναι εὐθύνη καί ὑποχρέωση ὅλων μας, ἐάν θέλουμε νά εἴμεθα ὄντως ἄξιοι τῆς ἐλευθερίας τήν ὁποία τιμοῦμε καί ἑορτάζουμε, ἄξιοι τῶν προγόνων μας, οἱ ὁποῖοι θυσιάσθηκαν, ἄξιοι τῆς μικρῆς σέ μέγεθος ἀλλά μεγάλης εἰς ἱστορίαν καί δόξαν πατρίδος μας, καί ἄξια πνευματικά τέκνα τοῦ ἀοιδίμου Μητροπολίτου Ἀποστόλου, τοῦ ὁποίου τήν μνήμην τιμοῦμε σήμερον καί τοῦ ὁποίου ἄξιος διάδοχος εἶναι ὁ ποιμενάρχης σας, ὁ Σεβασμιώτατος Μητροπολίτης Σερρῶν καί Νιγρίτης κ.κ. Θεολόγος. Καί εἶναι ἄξιος διάδοχός του, διότι γνωρίζει νά τιμᾶ καί νά προβάλλει μορφές ἱερές καί σεβάσμιες, ὡς αὐτή τοῦ μακαριστοῦ προκατόχου του Ἀποστόλου Χριστοδούλου, οἱ ὁποῖες προσέφεραν πλεῖστα ὅσα καί εἰς τήν Ἐκκλησία καί εἰς τήν πατρίδα καί εἰς τόν λαόν τοῦ Θεοῦ. Καί μάλιστα τόν τιμᾶ καί τόν προβάλλει ὡς πρότυπο ὄχι μόνο Ἱεράρχου ἀλλά καί ἀνθρώπου σέ μία ἐποχή πού κάποιοι ἐπιδιώκουν νά ἀμφισβητήσουν τά πρότυπα, νά χλευάσουν τίς ἀξίες, νά κρημνίσουν τά ἰδεώδη τῆς πίστεως καί τῆς πατρίδος.
Σᾶς εὐχαριστοῦμε πολύ, Σεβασμιώτατε, γιατί καί σεῖς μέ αὐτήν προσπάθειά σας καί τίς λαμπρές ἑορταστικές ἐκδηλώσεις πού ὀργανώνετε κατά τό ἀρξάμενoν ἔτος, ἔτος κατά τό ὁποῖο ἡ ἐπαρχία σας ἑορτάζει τήν 100η ἐπέτειο τῆς ἀπελευθερώσεώς της, προβάλλετε τήν προσφορά τῆς Ἐκκλησίας μας στόν ἀγώνα γιά τήν ἀπελευθέρωση τῆς πατρίδος μας.
Σᾶς εὐχαριστοῦμε, καί πιστεύω ὅτι ἐκφράζω καί τόν Σεβασμιώτατο Μητροπολίτη Ἐλασσῶνος, γιατί εἴχατε τήν καλωσύνη νά μᾶς προσκαλέσετε νά τιμήσουμε μαζί σας τόν σπουδαῖο αὐτόν Ἱεράρχη, καί νά συμμετάσχουμε εἰς τή θεία Λειτουργία μέ τήν ὁποία ἐγκαινιάζονται οἱ ἑορταστικές ἐκδηλώσεις ἐπί τῇ ἀπελευθερώσει τῆς πόλεώς σας, καί, ἐπιπλέον, νά μοῦ παραχωρήσετε φιλοφρόνως τό βῆμα κατ᾽ αὐτή τήν ἐπίσημη στιγμή.
Σᾶς εὐχαριστῶ ἐκ βάθους καρδίας καί εὔχομαι νά σᾶς χαρίζει ὁ Θεός ἔτη πολλά γιά νά ποιμαίνετε πάντοτε ἀξίως τήν Ἱερά αὐτή Μητρόπολη πρός δόξαν τοῦ Θεοῦ καί τῆς Ἐκκλησίας».
Πηγή εδώ
