Το πλήθος των Χριστιανών που πλημμύρισε τους ναούς και τα ξωκλήσια ανήμερα της Παναγίας, αφήνει παρηγοριά κι ελπίδες στους δύσκολους καιρούς
που ζούμε.
Η αισιοδοξία αυτή, δε γεννιέται μόνο από την αποκάλυψη της πίστης προς την προστασία και την αγάπη της Παναγίας, που εκφράστηκε από ανθρώπους κάθε τάξης και ηλικίας, μέσα σε εποχές μεγάλης ανασφάλειας. Γεννιέται και από τη διαπίστωση, πως αυτός ο λαός, την ώρα της συμφοράς και των αδιεξόδων, αναζητεί τις πηγές, που τον ξεδίψασαν και τον στήριξαν στη μακραίωνη ιστορία του, όταν ξανά και ξανά το αναπάντεχο κακό, αλλά και οι συνέπειες των ίδιων των λαθών του, τού χτύπαγαν την πόρτα.
Ίσως σε ορισμένους να δοθεί και πάλι η εντύπωση, πως η καταφυγή στην ενδυνάμωση, που παρέχει η Παναγία και οι άγιοι της Εκκλησίας μας, αποτελεί δείγμα μιας παθητικής στάσης ζωής και μιας βολικής φυγής από συγκρούσεις και δυναμικές διεκδικήσεις. Έτσι θα κρίνουν εκείνοι που ψάχνουν το νόημα της ζωής και τις λύσεις των προβλημάτων μόνο στη μελέτη των κοινωνικών συγκρούσεων και του κύκλου των κρίσεων των οικονομικών συστημάτων. Όσοι όμως δουν απροκατάληπτα τις καταστάσεις, θα διαπιστώσουν πως η επιστροφή στις πνευματικές ρίζες της παράδοσής μας, όχι μόνο δεν οδηγεί σε παθητική στάση, αλλά καλεί σε αληθινή επανάσταση, επανάσταση προσωπική και γι΄ αυτό επανάσταση επώδυνη. Μια τέτοια επανάσταση έχει βασικά χαρακτηριστικά την αυτοκριτική, την έμπρακτη μετάνοια και την αποφασιστικότητα για μια νέα και υγιέστερη υπαρξιακή και κατά συνέπεια κοινωνική και εθνική πορεία.
Είναι αλήθεια, πως και με ευθύνη των ανθρώπων της Εκκλησίας, ο Χριστιανισμός ταυτίστηκε πολλές φορές με μια παθητική συμπεριφορά απέναντι στα οξυμένα κοινωνικά προβλήματα. Ευτυχώς όμως, η μακραίωνη ιστορία της πίστης μας είναι γεμάτη από μορφές, που θυσίασαν λαμπρή κοινωνική εξέλιξη, μεγάλες περιουσίες, ακόμη και την ίδια τη ζωή τους, προκειμένου να δείξουν στον κόσμο τον δρόμο διαφυγής από την αμάθεια, την εκμετάλλευση, αλλά και την εξάρτηση της ζωής μόνον από υλικά αγαθά και οικονομικούς δείκτες.
Σε αυτά τα διαχρονικά πρότυπα ανήκει και η Παναγία. Πριν λίγες ημέρες, έφτασαν πολλοί μπροστά στην εικόνα της. Δεν συνειδητοποίησαν, όμως, πως δεν ήταν μόνο η γλυκύτητα της μορφής της, που γλύκανε την ψυχή τους. Είναι και η διαρκής πρόσκλησή της να ακολουθήσουμε όλοι το παράδειγμά της και να στρατευθούμε με την ίδια συνέπεια και θάρρος στο σχέδιο του Θεού για μια κοινωνία αγάπης και δικαιοσύνης και για μια ζωή με νόημα και προοπτική αιωνιότητας.
Η εποχή μάς έδειξε, πως για μια ακόμη φορά ο κόσμος στηρίχτηκε σε αξίες και νοήματα, που δεν μπόρεσαν να γεμίσουν την ψυχή του. Εντονότερα το βιώνουν αυτό οι απλοί άνθρωποι, που δεν βρέθηκαν ποτέ στα υψηλά κλιμάκια της εξουσίας και της οικονομικής δραστηριότητας. Ίσως και γι αυτό, οι πλημμυρισμένοι ναοί, πέρα από κάποιες αναφορές ρουτίνας, να μην αποτελούν αξιόλογη είδηση για τα δελτία,. Εκείνα μεταφέρουν συνήθως τις δηλώσεις των επωνύμων και τις αποφάσεις των κέντρων εξουσίας. Κι όμως! Αν προσπαθούσαν να αφουγκραστούν την ψυχή αυτού του λαού, θα διέκριναν πίσω από τάματα και έθιμα, τον αγώνα του να ανασάνει ξανά και να βρει δύναμη και κουράγιο να οραματιστεί έναν προσωπικό και εθνικό βίο με νόημα, με ελπίδα και με δικαιοσύνη.
Κάθε γιορτή της Ορθοδοξίας αποτελεί υπενθύμιση ενός άλλου τρόπου ζωής, με περισσότερη αλληλεγγύη, αυτοσυγκράτηση, συνέπεια σε αρχές που ομορφαίνουν τη ζωή και πίστη σε αξίες που ξεπερνούν την κατανάλωση και την προσκόλληση στα μάταια και τα φθαρτά αυτού του κόσμου. Αυτό ήταν και φέτος το νόημα του Δεκαπενταύγουστου. Και φαίνεται πως, σαν σπόρος, βρήκε μαλακό το χώμα της ψυχής των συμπατριωτών μας. Άμποτε να γευτούμε όλοι σύντομα τους καρπούς αυτής της σποράς!
«Δημοκρατία», 24/8/2013
που ζούμε.
Η αισιοδοξία αυτή, δε γεννιέται μόνο από την αποκάλυψη της πίστης προς την προστασία και την αγάπη της Παναγίας, που εκφράστηκε από ανθρώπους κάθε τάξης και ηλικίας, μέσα σε εποχές μεγάλης ανασφάλειας. Γεννιέται και από τη διαπίστωση, πως αυτός ο λαός, την ώρα της συμφοράς και των αδιεξόδων, αναζητεί τις πηγές, που τον ξεδίψασαν και τον στήριξαν στη μακραίωνη ιστορία του, όταν ξανά και ξανά το αναπάντεχο κακό, αλλά και οι συνέπειες των ίδιων των λαθών του, τού χτύπαγαν την πόρτα.
Ίσως σε ορισμένους να δοθεί και πάλι η εντύπωση, πως η καταφυγή στην ενδυνάμωση, που παρέχει η Παναγία και οι άγιοι της Εκκλησίας μας, αποτελεί δείγμα μιας παθητικής στάσης ζωής και μιας βολικής φυγής από συγκρούσεις και δυναμικές διεκδικήσεις. Έτσι θα κρίνουν εκείνοι που ψάχνουν το νόημα της ζωής και τις λύσεις των προβλημάτων μόνο στη μελέτη των κοινωνικών συγκρούσεων και του κύκλου των κρίσεων των οικονομικών συστημάτων. Όσοι όμως δουν απροκατάληπτα τις καταστάσεις, θα διαπιστώσουν πως η επιστροφή στις πνευματικές ρίζες της παράδοσής μας, όχι μόνο δεν οδηγεί σε παθητική στάση, αλλά καλεί σε αληθινή επανάσταση, επανάσταση προσωπική και γι΄ αυτό επανάσταση επώδυνη. Μια τέτοια επανάσταση έχει βασικά χαρακτηριστικά την αυτοκριτική, την έμπρακτη μετάνοια και την αποφασιστικότητα για μια νέα και υγιέστερη υπαρξιακή και κατά συνέπεια κοινωνική και εθνική πορεία.
Είναι αλήθεια, πως και με ευθύνη των ανθρώπων της Εκκλησίας, ο Χριστιανισμός ταυτίστηκε πολλές φορές με μια παθητική συμπεριφορά απέναντι στα οξυμένα κοινωνικά προβλήματα. Ευτυχώς όμως, η μακραίωνη ιστορία της πίστης μας είναι γεμάτη από μορφές, που θυσίασαν λαμπρή κοινωνική εξέλιξη, μεγάλες περιουσίες, ακόμη και την ίδια τη ζωή τους, προκειμένου να δείξουν στον κόσμο τον δρόμο διαφυγής από την αμάθεια, την εκμετάλλευση, αλλά και την εξάρτηση της ζωής μόνον από υλικά αγαθά και οικονομικούς δείκτες.
Σε αυτά τα διαχρονικά πρότυπα ανήκει και η Παναγία. Πριν λίγες ημέρες, έφτασαν πολλοί μπροστά στην εικόνα της. Δεν συνειδητοποίησαν, όμως, πως δεν ήταν μόνο η γλυκύτητα της μορφής της, που γλύκανε την ψυχή τους. Είναι και η διαρκής πρόσκλησή της να ακολουθήσουμε όλοι το παράδειγμά της και να στρατευθούμε με την ίδια συνέπεια και θάρρος στο σχέδιο του Θεού για μια κοινωνία αγάπης και δικαιοσύνης και για μια ζωή με νόημα και προοπτική αιωνιότητας.
Η εποχή μάς έδειξε, πως για μια ακόμη φορά ο κόσμος στηρίχτηκε σε αξίες και νοήματα, που δεν μπόρεσαν να γεμίσουν την ψυχή του. Εντονότερα το βιώνουν αυτό οι απλοί άνθρωποι, που δεν βρέθηκαν ποτέ στα υψηλά κλιμάκια της εξουσίας και της οικονομικής δραστηριότητας. Ίσως και γι αυτό, οι πλημμυρισμένοι ναοί, πέρα από κάποιες αναφορές ρουτίνας, να μην αποτελούν αξιόλογη είδηση για τα δελτία,. Εκείνα μεταφέρουν συνήθως τις δηλώσεις των επωνύμων και τις αποφάσεις των κέντρων εξουσίας. Κι όμως! Αν προσπαθούσαν να αφουγκραστούν την ψυχή αυτού του λαού, θα διέκριναν πίσω από τάματα και έθιμα, τον αγώνα του να ανασάνει ξανά και να βρει δύναμη και κουράγιο να οραματιστεί έναν προσωπικό και εθνικό βίο με νόημα, με ελπίδα και με δικαιοσύνη.
Κάθε γιορτή της Ορθοδοξίας αποτελεί υπενθύμιση ενός άλλου τρόπου ζωής, με περισσότερη αλληλεγγύη, αυτοσυγκράτηση, συνέπεια σε αρχές που ομορφαίνουν τη ζωή και πίστη σε αξίες που ξεπερνούν την κατανάλωση και την προσκόλληση στα μάταια και τα φθαρτά αυτού του κόσμου. Αυτό ήταν και φέτος το νόημα του Δεκαπενταύγουστου. Και φαίνεται πως, σαν σπόρος, βρήκε μαλακό το χώμα της ψυχής των συμπατριωτών μας. Άμποτε να γευτούμε όλοι σύντομα τους καρπούς αυτής της σποράς!
«Δημοκρατία», 24/8/2013
