Πάντα πίστευα πως μέσα από την οικογένεια θεμελιώνονται οι σπουδαιότερες αρχές, ώστε ένα παιδί να να μάθει αξίες και ιδανικά, που κάποτε θα μεταδώσει στα παιδιά του. Η σύνθεση όμως της ελληνικής πραγματικότητας και η σχέση γονιών-παιδιών έχει διαψεύσει πλέον τις ελπίδες μου. Κάποτε, μια κυρία, όταν έμαθε την ιδιότητά μου, στράφηκε και μου είπε: "Κορίτσι μου, εσείς οι εκπαιδευτικοί κάνετε λειτούργημα. Προσέξτε τα παιδιά. Τα περισσότερα είναι παρατημένα από τις οικογένειές τους." Σκέφθηκα, λοιπόν, πως πολλοί γονείς, μόλις γίνουν γονείς, ξεχνούν το αυτονόητο: να είναι δίπλα τους.
Μπορεί να υπάρχουν ανίκανες μητέρες, αλλά και πατέρες-τέρατα! Πατέρας και μητέρα δεν σημαίνει, αγαπητοί μου, δημιουργοί παιδιών. Ο ερχομός ενός παιδιού στον κόσμο σηματοδοτεί και πλήθος ευθυνών, μια και το ζευγάρι συνειδητοποιεί πως η ζωή τους αλλάζει ριζικά. Δεν είναι ελεύθεροι και μόνοι, αφού γρήγορα κι αποτελεσματικά πρέπει να προσαρμοστούν στις νέες συνθήκες. Γονιός δεν γεννιέσαι, γίνεσαι! Πρωτίστως όμως δεν μπορείς να λέγεσαι γονιός, αν δεν στηρίζεις τη σχέση με τα παιδιά σου μέσα από την αγάπη. Αγαπώ τα παιδιά μου σημαίνει ότι καρδιοχτυπώ στις αγωνίες τους, στις αρρώστιες τους, λυπάμαι, όταν λυπούνται, χαίρομαι, όταν γελούν.
Δυστυχώς, οι σημερινοί ρυθμοί ζωής επιτάσσουν να εργάζονται και οι δυο γονείς, ώστε να αντιμετωπίζουν επιτυχώς-ή τουλάχιστον με κάποια επάρκεια-τα οικονομικά της οικογένειας.
Μπορεί οι σύνθετες επιλογές βιοτικού επιπέδου να επιβάλλουν ξέφρενες ώρες εργασίας. Όμως, τα παιδιά δεν είναι "τσουβάλια" να παραμένουν τις περισσότερες ώρες σε γιαγιάδες, παππούδες και νταντάδες, καθώς οι γονείς ΕΠΙΒΑΛΛΕΤΑΙ να βρίσκουν χρόνο, όχι μόνο για να παίζουν μαζί τους, αλλά και για να καλλιεργήσουν μια εποικοδομητική, αρμονική σχέση με αυτά. Η υπερπροστασία ή και η αδιαφορία δημιουργούν ολέθρια αποτελέσματα στο χαρακτήρα των παιδιών. Καλό είναι να διατηρούνται οι ισορροπίες στους ρόλους. Να είστε σίγουροι πάντως ότι αν δεν υπάρχει αγάπη, το παιδί εισπράττει την έλλειψή της.
Η έλευση των παιδιών στο σχολείο τις περισσότερες φορές σηματοδοτεί και την οικογενειακή κατάσταση. Παιδιά που είναι ήρεμα και γελαστά απολαμβάνουν τη γονεϊκή αγάπη. Αντίθετα, παιδιά που είναι υπερβολικά ζωηρά, υπερκινητικά ή αυθάδη κι ακόμα μελαγχολικά ή απομονωμένα, κρύβουν σοβαρά οικογενειακά προβλήματα.
Δεν θα ξεχάσω πόση απογοήτευση ένιωσα, όταν έμαθα ότι ένα παιδί είχε έναν πατέρα που το είχε απαρνηθεί, ενώ ένα άλλο είχε απαιτήσει να αλλάξει επώνυμο, εφόσον ο πατέρας του δεν το είχε αποδεχθεί.
Συνυπολογίζω επίσης περιπτώσεις παιδιών που αντιμετωπίζουν το θάνατο γονιού, γιαγιάς ή παππού εν ώρα σχολείου. Και πόσα ακόμη δεν έχουν τον έναν από τους δυο γονείς, αλλά μεγαλώνουν στην αγκαλιά του Θεού. Τότε σκέφτομαι με πόση μεγάλη αγάπη μας περιβάλλει στη στοργική αγκαλιά Του ο ουράνιος Πατέρας, ο μόνος που πραγματικά νιώθει την ψυχή μας, το βαθύτερο εγώ μας.
Κοινωνικό στίγμα και πιθανότατα καθοδηγούμενο από το σπίτι είναι το φαινόμενο ρατσισμού:η διάκριση των παιδιών με βάση τη χώρα προέλευσής τους. Γνωρίζετε, άραγε, πως υπάρχουν γονείς που επιλέγουν να πάνε τα παιδιά τους σε δημόσιο σχολείο, με την διευθυντική επιβεβαίωση ότι δεν θα φοιτούν αλλοδαποί μαθητές; Παιδιά ενός κατώτερου Θεού τα παιδιά των ξένων στη χώρα μας!
Να ξέρατε πόσες οικογενειακές περιπτώσεις συναντά κανείς μέσα από το δικό μου λειτούργημα! Πόσες αθώες ψυχές βιώνουν κάθε μορφή οικογενειακής ή ψυχολογικής βίας μέσα σε ένα χώρο από όπου έπρεπε να ξεπηδά η αγάπη, η τρυφερότητα και η ζεστασιά: το χώρο της οικογενειακής εστίας. Κι ανακαλύπτουν τελικά τη ζεστασιά εκεί που την αναγνωρίζουν: μέσα στο σχολείο. Τραγική διαπίστωση για ένα παιδί!
Αν και το μεγαλύτερο πρόβλημα είναι η εσωτερική μοναξιά των παιδιών, η επίσκεψη των γονιών στο σχολείο επιβεβαιώνει μοναδικά πως τα παιδιά βιώνοντας άσχημες καταστάσεις στο σπίτι, οφείλουν τελικά την ύπαρξή τους στην ευλογία και την αγάπη του Θεού. Γιατί αν περίμεναν από τους γονείς τους, σώθηκαν!
Η εμπειρία μου πάντως μου έχει αποδείξει ότι σπάνιες ή -για να μην είμαι απόλυτη- λιγοστές είναι οι περιπτώσεις οικογενειών που βιώνουν χριστιανική ζωή και καθοδηγούν τα παιδιά τους προς αυτή την κατεύθυνση.
Τα περισσότερα παιδιά μεγαλώνουν δυστυχώς μόνα τους και κάποια ανακαλύπτουν γρήγορα τις μεγάλες δυσκολίες της ζωής. Κι αν το τσιγάρο φαίνεται σε όλους σας επιλήψιμο, τι θα είχατε να πείτε για τη μάστιγα των ναρκωτικών, που διαιωνίζεται χρόνο με το χρόνο στα σχολεία μας ή για την ελευθεριάζουσα ζωή των εφήβων;
Και θα πω παραδείγματα που θα σοκάρουν. Κάποιες φορές, φεύγοντας με τη λήξη του ωραρίου, έβλεπα παιδιά που περίμεναν κάποιον αργοπορημένο γονιό. Κάποιοι επιτήδειοι τα οδηγούσαν σε κοντινό παρκάκι κι όταν καταλάβαιναν πως τα παρακολουθούσα, εξαφανίζονταν.
Πριν από λίγα χρόνια, είχα μάθει από γνωστή μου μικροβιολόγο πως μαθήτρια της Α Γυμνασίου, με τη βοήθεια της καλύτερής της φίλης, είχε κάνει έκτρωση, για να μην το μάθουν οι γονείς της. Φαντάζεστε την ψυχολογία του παιδιού αυτού και την έλλειψη της όποιας στοργής ένιωθε;
Πρέπει να το παραδεχτούμε. Με τη δική μας ανοχή ή αδιαφορία, οδηγούμε σε επικίνδυνους δρόμους τα παιδιά μας. Αντί να τα καθοδηγούμε σε έναν όμορφο, χριστιανικό και πνευματικό δρόμο, τα αφήνουμε στο έλεός τους.
Μα τα λουλούδια αν δεν τα ποτίσεις, δεν ανθίζουν. Πώς θα δρέψουμε υγιείς καρπούς των κόπων μας, αν δεν μοχθήσουμε τώρα με την προσευχή και την επίβλεψη;
Κάτι τέτοιες στιγμές θυμάμαι τον ιερό Χρυσόστομο, που έδινε συμβουλές στους γονείς: "Πότε θα σε ονομάσω πατέρα; Όταν γεννάς; Όχι, γιατί και τα ζώα γεννάνε. Εύκολο είναι να γεννήσεις. Ποιο είναι το δύσκολο; Το ν' αναθρέψεις το παιδί σου· όχι το γεννάν, αλλά το ανατρέφειν τα παιδιά, θα σε κάνει πατέρα. Τότε θα σε πω πατέρα, όταν κατορθώσεις στην ψυχή του παιδιού να φυτέψεις ό, τι ωραίο και υψηλό, και να ξεριζώσεις ό, τι κακό και άχρηστο.......Ακούστε τα αυτά, πατέρες και μητέρες, διότι δεν θα μείνει χωρίς αμοιβή ο κόπος σας για την ανατροφή των παιδιών."
Ο Λυκούργος, ο νομοθέτης της Σπάρτης, ως πρώτο μέτρο έλαβε την ανόρθωση της οικογενείας με την ανατροφή των παιδιών. Κάλεσε μια μέρα στην πλατεία της πόλεως όλο το λαό και τους δίδαξε παραστατικά. Έφερε δυο σκυλάκια. Μπροστά τους έβαλε ένα πιάτο με φαγητό, και συγχρόνως άνοιξε ένα κλουβί απ' όπου πετάχτηκε ένας λαγός. Τι έκαναν τα σκυλάκια; Το ένα έπεσε με τα μούτρα στο φαγητό. Το άλλο όρμησε, για να πιάσει το λαγό. Τους λέει ο Λυκούργος:"Τα βλέπετε; Μια μάνα τα γέννησε. Το ένα όμως από μικρό πήγε στο χασάπικο, έβρισκε έτοιμα κόκαλα και κρέατα, κ' έγινε λαίμαργο. Το άλλο το πήρε ο κυνηγός στα βουνά και το 'μαθε να κυνηγάει. Η ίδια μάνα τα γέννησε, αλλά άλλη ανατροφή πήρε το ένα κι άλλη το άλλο. Απ' αυτό να καταλάβετε ότι και τα παιδιά της Σπάρτης, εάν πάρουν καλή ανατροφή, θα γίνουν σπουδαίοι πολίτες και θα δοξάσουν την πατρίδα. Αν πάρουν κακή ανατροφή, θα γίνουν παιδιά άχρηστα κ' επικίνδυνα."
Σπουδαίο πράγμα η ανατροφή των παιδιών. Ας έχουμε στο μυαλό μας τα λόγια του μακαριστού Αυγουστίνου Καντιώτη:
" Έχουμε όλοι ευθύνη, και διδάσκαλοι και καθηγηταί και ιερείς, και προ παντός το κράτος, πού τώρα προσπαθεί να δώσει στα παιδιά άλλη μόρφωση. Για αυτό είπα ότι τα παιδιά κινδυνεύουν. Να προσέξουμε όλοι. Ας δημιουργήσουμε ένα καθαρό κλίμα, όπου τα παιδιά θα μπορέσουν ν' αναπνεύσουν οξυγόνο. Και το οξυγόνο είναι ή αγία μας θρησκεία. Χωρίς αυτήν το παιδί πεθαίνει πνευματικώς. Ας φροντίσουμε λοιπόν όλοι για τα παιδιά. Αν τα προσέξουμε και τους δώσουμε ανατροφή, όπως θέλει ο Θεός, θα βγει μια νέα γενεά, ή οποία, μακριά από διδασκαλίες άθεων και απίστων, μακριά από κακά παραδείγματα, θα δοξάσει τον τόπο μας και θα γράψει νέες σελίδες για την πατρίδα μας. Το παν εξαρτάται από αυτό. Είθε ο Θεός να φωτίσει μικρούς και μεγάλους, ώστε να δώσουμε σημασία στην ανατροφή των παιδιών."
Μπορεί να υπάρχουν ανίκανες μητέρες, αλλά και πατέρες-τέρατα! Πατέρας και μητέρα δεν σημαίνει, αγαπητοί μου, δημιουργοί παιδιών. Ο ερχομός ενός παιδιού στον κόσμο σηματοδοτεί και πλήθος ευθυνών, μια και το ζευγάρι συνειδητοποιεί πως η ζωή τους αλλάζει ριζικά. Δεν είναι ελεύθεροι και μόνοι, αφού γρήγορα κι αποτελεσματικά πρέπει να προσαρμοστούν στις νέες συνθήκες. Γονιός δεν γεννιέσαι, γίνεσαι! Πρωτίστως όμως δεν μπορείς να λέγεσαι γονιός, αν δεν στηρίζεις τη σχέση με τα παιδιά σου μέσα από την αγάπη. Αγαπώ τα παιδιά μου σημαίνει ότι καρδιοχτυπώ στις αγωνίες τους, στις αρρώστιες τους, λυπάμαι, όταν λυπούνται, χαίρομαι, όταν γελούν.
Δυστυχώς, οι σημερινοί ρυθμοί ζωής επιτάσσουν να εργάζονται και οι δυο γονείς, ώστε να αντιμετωπίζουν επιτυχώς-ή τουλάχιστον με κάποια επάρκεια-τα οικονομικά της οικογένειας.
Μπορεί οι σύνθετες επιλογές βιοτικού επιπέδου να επιβάλλουν ξέφρενες ώρες εργασίας. Όμως, τα παιδιά δεν είναι "τσουβάλια" να παραμένουν τις περισσότερες ώρες σε γιαγιάδες, παππούδες και νταντάδες, καθώς οι γονείς ΕΠΙΒΑΛΛΕΤΑΙ να βρίσκουν χρόνο, όχι μόνο για να παίζουν μαζί τους, αλλά και για να καλλιεργήσουν μια εποικοδομητική, αρμονική σχέση με αυτά. Η υπερπροστασία ή και η αδιαφορία δημιουργούν ολέθρια αποτελέσματα στο χαρακτήρα των παιδιών. Καλό είναι να διατηρούνται οι ισορροπίες στους ρόλους. Να είστε σίγουροι πάντως ότι αν δεν υπάρχει αγάπη, το παιδί εισπράττει την έλλειψή της.
Η έλευση των παιδιών στο σχολείο τις περισσότερες φορές σηματοδοτεί και την οικογενειακή κατάσταση. Παιδιά που είναι ήρεμα και γελαστά απολαμβάνουν τη γονεϊκή αγάπη. Αντίθετα, παιδιά που είναι υπερβολικά ζωηρά, υπερκινητικά ή αυθάδη κι ακόμα μελαγχολικά ή απομονωμένα, κρύβουν σοβαρά οικογενειακά προβλήματα.
Δεν θα ξεχάσω πόση απογοήτευση ένιωσα, όταν έμαθα ότι ένα παιδί είχε έναν πατέρα που το είχε απαρνηθεί, ενώ ένα άλλο είχε απαιτήσει να αλλάξει επώνυμο, εφόσον ο πατέρας του δεν το είχε αποδεχθεί.
Συνυπολογίζω επίσης περιπτώσεις παιδιών που αντιμετωπίζουν το θάνατο γονιού, γιαγιάς ή παππού εν ώρα σχολείου. Και πόσα ακόμη δεν έχουν τον έναν από τους δυο γονείς, αλλά μεγαλώνουν στην αγκαλιά του Θεού. Τότε σκέφτομαι με πόση μεγάλη αγάπη μας περιβάλλει στη στοργική αγκαλιά Του ο ουράνιος Πατέρας, ο μόνος που πραγματικά νιώθει την ψυχή μας, το βαθύτερο εγώ μας.
Κοινωνικό στίγμα και πιθανότατα καθοδηγούμενο από το σπίτι είναι το φαινόμενο ρατσισμού:η διάκριση των παιδιών με βάση τη χώρα προέλευσής τους. Γνωρίζετε, άραγε, πως υπάρχουν γονείς που επιλέγουν να πάνε τα παιδιά τους σε δημόσιο σχολείο, με την διευθυντική επιβεβαίωση ότι δεν θα φοιτούν αλλοδαποί μαθητές; Παιδιά ενός κατώτερου Θεού τα παιδιά των ξένων στη χώρα μας!
Να ξέρατε πόσες οικογενειακές περιπτώσεις συναντά κανείς μέσα από το δικό μου λειτούργημα! Πόσες αθώες ψυχές βιώνουν κάθε μορφή οικογενειακής ή ψυχολογικής βίας μέσα σε ένα χώρο από όπου έπρεπε να ξεπηδά η αγάπη, η τρυφερότητα και η ζεστασιά: το χώρο της οικογενειακής εστίας. Κι ανακαλύπτουν τελικά τη ζεστασιά εκεί που την αναγνωρίζουν: μέσα στο σχολείο. Τραγική διαπίστωση για ένα παιδί!
Αν και το μεγαλύτερο πρόβλημα είναι η εσωτερική μοναξιά των παιδιών, η επίσκεψη των γονιών στο σχολείο επιβεβαιώνει μοναδικά πως τα παιδιά βιώνοντας άσχημες καταστάσεις στο σπίτι, οφείλουν τελικά την ύπαρξή τους στην ευλογία και την αγάπη του Θεού. Γιατί αν περίμεναν από τους γονείς τους, σώθηκαν!
Η εμπειρία μου πάντως μου έχει αποδείξει ότι σπάνιες ή -για να μην είμαι απόλυτη- λιγοστές είναι οι περιπτώσεις οικογενειών που βιώνουν χριστιανική ζωή και καθοδηγούν τα παιδιά τους προς αυτή την κατεύθυνση.
Τα περισσότερα παιδιά μεγαλώνουν δυστυχώς μόνα τους και κάποια ανακαλύπτουν γρήγορα τις μεγάλες δυσκολίες της ζωής. Κι αν το τσιγάρο φαίνεται σε όλους σας επιλήψιμο, τι θα είχατε να πείτε για τη μάστιγα των ναρκωτικών, που διαιωνίζεται χρόνο με το χρόνο στα σχολεία μας ή για την ελευθεριάζουσα ζωή των εφήβων;
Και θα πω παραδείγματα που θα σοκάρουν. Κάποιες φορές, φεύγοντας με τη λήξη του ωραρίου, έβλεπα παιδιά που περίμεναν κάποιον αργοπορημένο γονιό. Κάποιοι επιτήδειοι τα οδηγούσαν σε κοντινό παρκάκι κι όταν καταλάβαιναν πως τα παρακολουθούσα, εξαφανίζονταν.
Πριν από λίγα χρόνια, είχα μάθει από γνωστή μου μικροβιολόγο πως μαθήτρια της Α Γυμνασίου, με τη βοήθεια της καλύτερής της φίλης, είχε κάνει έκτρωση, για να μην το μάθουν οι γονείς της. Φαντάζεστε την ψυχολογία του παιδιού αυτού και την έλλειψη της όποιας στοργής ένιωθε;
Πρέπει να το παραδεχτούμε. Με τη δική μας ανοχή ή αδιαφορία, οδηγούμε σε επικίνδυνους δρόμους τα παιδιά μας. Αντί να τα καθοδηγούμε σε έναν όμορφο, χριστιανικό και πνευματικό δρόμο, τα αφήνουμε στο έλεός τους.
Μα τα λουλούδια αν δεν τα ποτίσεις, δεν ανθίζουν. Πώς θα δρέψουμε υγιείς καρπούς των κόπων μας, αν δεν μοχθήσουμε τώρα με την προσευχή και την επίβλεψη;
Κάτι τέτοιες στιγμές θυμάμαι τον ιερό Χρυσόστομο, που έδινε συμβουλές στους γονείς: "Πότε θα σε ονομάσω πατέρα; Όταν γεννάς; Όχι, γιατί και τα ζώα γεννάνε. Εύκολο είναι να γεννήσεις. Ποιο είναι το δύσκολο; Το ν' αναθρέψεις το παιδί σου· όχι το γεννάν, αλλά το ανατρέφειν τα παιδιά, θα σε κάνει πατέρα. Τότε θα σε πω πατέρα, όταν κατορθώσεις στην ψυχή του παιδιού να φυτέψεις ό, τι ωραίο και υψηλό, και να ξεριζώσεις ό, τι κακό και άχρηστο.......Ακούστε τα αυτά, πατέρες και μητέρες, διότι δεν θα μείνει χωρίς αμοιβή ο κόπος σας για την ανατροφή των παιδιών."
Ο Λυκούργος, ο νομοθέτης της Σπάρτης, ως πρώτο μέτρο έλαβε την ανόρθωση της οικογενείας με την ανατροφή των παιδιών. Κάλεσε μια μέρα στην πλατεία της πόλεως όλο το λαό και τους δίδαξε παραστατικά. Έφερε δυο σκυλάκια. Μπροστά τους έβαλε ένα πιάτο με φαγητό, και συγχρόνως άνοιξε ένα κλουβί απ' όπου πετάχτηκε ένας λαγός. Τι έκαναν τα σκυλάκια; Το ένα έπεσε με τα μούτρα στο φαγητό. Το άλλο όρμησε, για να πιάσει το λαγό. Τους λέει ο Λυκούργος:"Τα βλέπετε; Μια μάνα τα γέννησε. Το ένα όμως από μικρό πήγε στο χασάπικο, έβρισκε έτοιμα κόκαλα και κρέατα, κ' έγινε λαίμαργο. Το άλλο το πήρε ο κυνηγός στα βουνά και το 'μαθε να κυνηγάει. Η ίδια μάνα τα γέννησε, αλλά άλλη ανατροφή πήρε το ένα κι άλλη το άλλο. Απ' αυτό να καταλάβετε ότι και τα παιδιά της Σπάρτης, εάν πάρουν καλή ανατροφή, θα γίνουν σπουδαίοι πολίτες και θα δοξάσουν την πατρίδα. Αν πάρουν κακή ανατροφή, θα γίνουν παιδιά άχρηστα κ' επικίνδυνα."
Σπουδαίο πράγμα η ανατροφή των παιδιών. Ας έχουμε στο μυαλό μας τα λόγια του μακαριστού Αυγουστίνου Καντιώτη:
" Έχουμε όλοι ευθύνη, και διδάσκαλοι και καθηγηταί και ιερείς, και προ παντός το κράτος, πού τώρα προσπαθεί να δώσει στα παιδιά άλλη μόρφωση. Για αυτό είπα ότι τα παιδιά κινδυνεύουν. Να προσέξουμε όλοι. Ας δημιουργήσουμε ένα καθαρό κλίμα, όπου τα παιδιά θα μπορέσουν ν' αναπνεύσουν οξυγόνο. Και το οξυγόνο είναι ή αγία μας θρησκεία. Χωρίς αυτήν το παιδί πεθαίνει πνευματικώς. Ας φροντίσουμε λοιπόν όλοι για τα παιδιά. Αν τα προσέξουμε και τους δώσουμε ανατροφή, όπως θέλει ο Θεός, θα βγει μια νέα γενεά, ή οποία, μακριά από διδασκαλίες άθεων και απίστων, μακριά από κακά παραδείγματα, θα δοξάσει τον τόπο μας και θα γράψει νέες σελίδες για την πατρίδα μας. Το παν εξαρτάται από αυτό. Είθε ο Θεός να φωτίσει μικρούς και μεγάλους, ώστε να δώσουμε σημασία στην ανατροφή των παιδιών."
.................................................................................
.
Η πιο πάνω ανάρτηση είναι προσωπικό σύγγραμμα από μια γλυκύτατη ψυχούλα, φιλόλογο στο επάγγελμα , και είναι απόσταγμα προσωπικών της βιωμάτων από τον χώρο της εκπαίδευσης , και την οποία θερμότατα ευχαριστούμε για την άδεια που μας έδωσε ως προς την αναδημοσίευση της παρούσας ανάρτησης.
.
Αναδημοσίευση από το ιστολόγιο
.
Η πιο πάνω ανάρτηση είναι προσωπικό σύγγραμμα από μια γλυκύτατη ψυχούλα, φιλόλογο στο επάγγελμα , και είναι απόσταγμα προσωπικών της βιωμάτων από τον χώρο της εκπαίδευσης , και την οποία θερμότατα ευχαριστούμε για την άδεια που μας έδωσε ως προς την αναδημοσίευση της παρούσας ανάρτησης.
.
Αναδημοσίευση από το ιστολόγιο
" Για μια καλύτερη ζωή / Το μπλογκ της εκπαίδευσης "
