Μανόλη Γ. Πεπονάκη, Σχολ. Συμβούλου Θεολόγων
Δυσλεξία είναι η δυσκολία που έχουν κάποιοι μαθητές να αποκτήσουν τις γλωσσικές ικανότητες, οι οποίες σχετίζονται με την ανάγνωση, τη γραφή και την ορθογραφία, μολονότι διαθέτουν επαρκείς νοητικές ικανότητες, ομαλή συναισθηματική ανάπτυξη και θετικά ερεθίσματα από το περιβάλλον τους. Το ποσοστό των δυσλεκτικών ατόμων επί του συνόλου του πληθυσμού κυμαίνεται μεταξύ 4-10%.
Προβλήματα των δυσλεκτικών μαθητών
Στην ανάγνωση: Δυσκολεύονται στην ανάγνωση και διαβάζουν αργά. Παραλείπουν λέξεις ή τις διαβάζουν εσφαλμένα. Έχουν πρόβλημα στην κατανόηση των κειμένων και αποφεύγουν τη μεγαλόφωνη ανάγνωση στην τάξη.
Στη γραφή: Συνήθως έχουν μεγαλύτερα προβλήματα, όταν θέλουν να γράψουν: Αντικαθιστούν γράμματα. Γράφουν την ίδια λέξη με διαφορετικούς τρόπους. Μπερδεύουν γράμματα που μοιάζουν, όπως το β και το δ, το β και το θ. Κάνουν αναγραμματισμούς (τέρνο αντί τρένο). Μπερδεύουν λέξεις που μοιάζουν οπτικά (σώμα – μασώ).
Στην απομνημόνευση: Έχουν προβλήματα στην απομνημόνευση κανόνων και πινάκων. Δυσκολεύονται να θυμηθούν σειρές γεγονότων και μπερδεύουν το πριν και το μετά. Έτσι μπορεί να τους ακούσουμε να λένε ότι οι Μακκαβαίοι έζησαν το β’ αιώνα μ.Χ.
Στη συγκέντρωση της προσοχής: Δυσκολεύονται να συγκεντρώσουν την προσοχή τους για μεγάλο χρονικό διάστημα. Η προσοχή τους παρασύρεται από αντικείμενα ή συνειρμούς.
Στο συγχρονισμό των κινήσεων: Παρουσιάζουν έλλειψη συγχρονισμού στις κινήσεις. Δεν έχουν τάξη στα βιβλία και τα τετράδιά τους και χάνουν προσωπικά αντικείμενα.
Στην αυτοεκτίμηση: Λόγω των παραπάνω προβλημάτων απογοητεύονται και έχουν χαμηλή αυτοεκτίμηση.
Τρόποι προσέγγισης των δυσλεκτικών μαθητών
Ενίσχυση της αυτοεκτίμησης: Είναι αναγκαίο να τους παρέχεται ψυχοσυναισθηματική στήριξη και ενθάρρυνση. Να ενισχύονται να αξιοποιούν τομείς δραστηριοτήτων, στους οποίους μπορούν να διακριθούν (αθλητισμός, τέχνες, υπολογιστές κλπ.).
Σωστή θέση στην τάξη: Καλό είναι να κάθονται σε μπροστινά θρανία, μακριά από παράθυρα. Να είναι μαζί με μαθητές με θετική επίδοση και να ενθαρρύνονται να ζητούν απ’ αυτούς χαμηλόφωνα βοήθεια.
Απλή και κατανοητή διεξαγωγή του μαθήματος: Οι στόχοι του μαθήματος να διατυπώνονται απλά και με σαφήνεια. Να αξιοποιείται ο πίνακας, στον οποίο θα γράφονται ο τίτλος, οι στόχοι, τα κύρια σημεία του μαθήματος και βασικό λεξιλόγιο. (Ο όρος «ομοούσιος» π.χ., αν δοθεί μόνο προφορικά, μπορεί να γραφεί απ’ αυτά τα παιδιά ως «ομοιούσιος»). Να γίνεται σωστή παρουσίαση του μαθήματος. Να δίνονται δηλαδή τα βασικά του νοήματα. Να αξιοποιείται η επεξεργασία, που θα επιμένει στα κύρια και στα δύσκολα σημεία της ενότητας. Να γίνεται εμπέδωση του μαθήματος με φύλλα εργασίας (δύο-τρεις ερωτήσεις διαβαθμισμένης δυσκολίας), με προφορικές ερωτήσεις ή με ανακεφαλαίωση. Να σημειώνονται, επίσης, στο περιθώριο της ενότητας με πλαγιότιτλους τα σημαντικότερα νοήματα και να αξιοποιείται στις μικρότερες τάξεις η περίληψη. Να προτρέπονται, τέλος, οι δυσλεκτικοί μαθητές να συμμετέχουν στη μεγαλόφωνη ανάγνωση, που γίνεται στο μάθημα.
Επισήμανση βασικών σημείων ή παραγράφων: Να τονίζονται τα νοήματα ή οι παράγραφοι που πρέπει να προσεχθούν. Να επιτρέπεται η επιλογή εργασίας για το σπίτι.
Κατανόηση στη διάρκεια των προφορικών εξετάσεων: Οι ερωτήσεις που υποβάλλονται κατά την προφορική εξέταση να δίνονται με λέξεις όπως ποιος, πότε, γιατί. Τα θέματα να διαβάζονται από τον/την καθηγητή/τρια. Να προσφέρεται αρκετός χρόνος για απάντηση. Στην περίπτωση που οι δυσλεκτικοί δυσκολεύονται να διατυπώσουν κάποια λέξη, να χρησιμοποιούνται σύνδεσμοι (και, επομένως, μετά).
Συμμετοχή στις ολιγόλεπτες γραπτές δοκιμασίες: Για να βελτιώσουν τις επιδόσεις τους στο γραπτό λόγο, οι δυσλεκτικοί καλό είναι να συμμετέχουν στα τεστ. Αν μετά τη διόρθωση πάρουν το τεστ στο σπίτι, θα έχουν τη δυνατότητα να το δουν με άνεση χρόνου.
Συνεργασία με τους γονείς: Οι γονείς να προτρέπονται να εντοπίζουν τα δυνατά σημεία των παιδιών τους. Να τους εξασφαλίζουν ήσυχο χώρο μελέτης, κατά προτίμηση μακριά από παράθυρο. Παράλληλα να φροντίζουν να μην υπάρχουν πολλά αντικείμενα στο γραφείο τους. Πριν αρχίσουν τη μελέτη οι δυσλεκτικοί μαθητές, πρέπει να έχουν τελειώσει με εκκρεμότητες, όπως το χτένισμα ή η τουαλέτα. Οι γονείς πρέπει να βοηθούν τα παιδιά τους να οργανώνουν τα πράγματά τους, να τα μαθαίνουν να επιλέγουν τα ουσιώδη σημεία του μαθήματος και να αξιοποιούν τις παραγωγικές τους ώρες.
e-theologia.blogspot.com/