Υπέρ του διαχωρισμού κράτους-εκκλησίας τάχθηκε σήμερα (5-11) ο πρωθυπουργός, Γ. Παπανδρέου, απαντώντας σε σχετική ερώτηση στο πλαίσιο συζήτησης που πραγματοποίησε με νέους.
Τόνισε πως ο ρόλος και των δύο πλευρών θα είναι πιο σωστός, θα υπάρξει μεγαλύτερη αυτονομία και θα πετύχουν και οι δύο πλευρές πιο αποτελεσματική επαφή με τον πολίτη. «Έτσι θα εξυγιάνουμε τους ρόλους μας», είπε χαρακτηριστικά.
ΔΙΑΒΑΣΤΕ παρακάτω το απομαγνητοφωνημένο κείμενο του σχετικού θέματος.
«Όλοι πρέπει να συμβάλουν στην αντιμετώπιση της κρίσης» προσέθεσε ο Γ. Παπανδρέου αναφερόμενος στο ζήτημα της φορολόγησης της εκκλησιαστικής περιουσίας. «Η εκκλησία πλέον φορολογείται με τις ρυθμίσεις που προωθήσαμε», δήλωσε, «και ο Αρχιεπίσκοπος έχει θέσει θέμα συνεργασίας των δύο πλευρών για την αξιοποίηση της εκκλησιαστικής περιουσίας».
Επίσης ο Πρωθυπουργός ρωτήθηκε και απάντησε και για το σύμφωνο συμβίωσης.
ΔΙΑΒΑΣΤΕ το απομαγνητοφωνημένο κείμενο του σχετικού θέματος.
Λ. ΓΚΟΡΟΓΙΑ: Λέγομαι Λίζα Γκορόγια. Είμαι 22 ετών και μιας που αναφέρατε και τις πλασματικές ιδιότητες, είμαι θεατρολόγος. Δεν ανήκω στους ψηφοφόρους σας, αλλά ανήκω στη μερίδα των νέων που έχουν ήδη αποφασίσει να μεταναστεύσουν.
Θα ήθελα να σας θέσω δύο ζητήματα με πολύ συγκεκριμένες ερωτήσεις, αν μου το επιτρέπετε. Το πρώτο έχει σχέση με το διαχωρισμό της εκκλησίας και του κράτους. Θα ήθελα λοιπόν να σας ρωτήσω: γιατί ενώ γνωρίζουμε πως η εκκλησία είναι μία κερδοφόρα επιχείρηση που έχει στα χέρια της αμύθητο πλούτο και εδαφικές εκτάσεις, για ποιο λόγο, ενώ αυτή δεν επιθυμεί να βοηθήσει ένα κράτος που αιμορραγεί οικονομικά, η πολιτεία όχι μόνο δεν προχωρεί στο διαχωρισμό, αλλά έχει ευνοϊκή αντιμετώπιση απέναντί της. Να αναφέρω ας πούμε τη συνταγματική κατοχύρωση, την κρατική χρηματοδότηση, την ειδική φορολογική αντιμετώπιση και το καθεστώς δημόσιας υπηρεσίας που απολαμβάνει.
Η συγκεκριμένη ερώτηση λοιπόν πάνω σ' αυτό το θέμα είναι: σκοπεύετε να προβείτε σε πλήρη διαχωρισμό εκκλησίας - κράτους και σε φορολόγηση της εκκλησίας; Αν ναι, πότε; Αν όχι, γιατί;
Νομίζω ότι είμαστε στην πιο κατάλληλη περίοδο για να γίνει κάτι τέτοιο, γιατί το επιβάλλει η κοινή λογική, η κοινωνική κατακραυγή και η αγανάκτηση, λόγω των σκανδάλων και των θρησκευτικών ηγετών οι οποίοι αποκτούν έναν παράφορο πολιτικό λόγο, αλλά και οι πολιτικές συνθήκες και υποσχέσεις που έχει δώσει η Κυβέρνηση προεκλογικά γι' αυτή την κίνηση.
Το δεύτερο θέμα έχει να κάνει με την έξαρση των κρουσμάτων αυτοκτονιών περιθωριοποιημένων εφήβων και νέων. Θα γνωρίζετε ότι ο Μπαράκ Ομπάμα εμφανίστηκε πρόσφατα σε βίντεο, να υποστηρίζει τα θέματα ισότητας και να δεσμεύεται για άμεσες και δραστικές επεμβάσεις του κράτους, κατά της κοινωνικής διάκρισης απέναντι στη LGBT κοινότητα. Κατ' επέκταση, όμως, και σε κάθε κοινότητα που δέχεται διακρίσεις.
Θέλω λοιπόν να σας ρωτήσω, τι ενέργειες σκοπεύετε να κάνετε ενάντια στη ρητορική μίσους, το λεγόμενο «hate speech», και ποια είναι η τοποθέτησή σας σχετικά με το Σύμφωνο Συμβίωσης και, τις διακρίσεις λόγω σεξουαλικού προσανατολισμού, στον τομέα της παιδείας, της περίθαλψης και των κοινωνικών παροχών;
Μπορώ να συνοψίσω τις ερωτήσεις μου. Η πρώτη είναι: σκοπεύετε να προβείτε σε πλήρη διαχωρισμό εκκλησίας και κράτους και σε φορολόγηση της εκκλησίας; Και η δεύτερη είναι, ποια είναι η τοποθέτησή σας απέναντι στο Σύμφωνο Συμβίωσης, τι ενέργειες σκοπεύετε να κάνετε ενάντια στη ρητορική μίσους και αν εσείς θα συμμετείχατε σ' ένα αντίστοιχο βίντεο, όπως ο Μπαράκ Ομπάμα. Ευχαριστώ πολύ.
Γ. Α. ΠΑΠΑΝΔΡΕΟΥ: Θα σου κάνω κι εγώ μια ερώτηση μετά - γιατί φεύγεις από την Ελλάδα; Αλλά να πω εγώ πρώτα δυο πράγματα και μετά θα κάνουμε κουβέντα και γι' αυτό.
Πρώτα απ' όλα, το θέμα εκκλησίας - κράτους. Ναι, είμαι υπέρ του διαχωρισμού κράτους - εκκλησίας. Έχουμε ξεκινήσει ήδη έναν διάλογο με την εκκλησία γύρω απ' αυτό το θέμα, δεν είναι κάτι το οποίο - αν θέλεις - θα το επιβάλλουμε δια της βίας. Αλλά επειδή είναι ένα πολύ ευαίσθητο θέμα διαχρονικά στη χώρα μας, θεωρούμε ότι μέσα από το διάλογο μπορούμε να βρούμε λύσεις, διότι πιστεύω ότι ο ρόλος της εκκλησίας θα είναι πολύ σωστότερος, όταν πραγματικά έχει μεγαλύτερη αυτονομία και, θα έλεγα ότι τότε θα έχει και μεγαλύτερη επαφή με τον ίδιο τον πολίτη και ο ρόλος της θα μπορεί να είναι πολύ σημαντικός, όπως σημαντικά είναι και πολλά τα οποία ήδη κάνει η εκκλησία.
Παραδείγματος χάριν, επειδή μίλησες για διακρίσεις, πρέπει να χαιρετίσουμε την προσπάθεια που κάνει η Αρχιεπισκοπή και εδώ στην Αθήνα και αλλού στο θέμα των μεταναστών και των παράνομων μεταναστών, αλλά γενικότερα, που προσπαθεί να βοηθήσει μέσα από προνοιακές διαδικασίες, συσσίτια κ.λπ. Κανονικά θα έπρεπε και η πολιτεία αυτά να τα κάνει, αλλά εν πάση περιπτώσει, το ότι τα κάνει η εκκλησία είναι και αυτό ένα θετικό έργο. Στο μέτρο, λοιπόν, που αυτός ο διάλογος προχωρήσει, πιστεύω ότι θα εξυγιάνουμε τους ρόλους μας, και του κράτους αλλά και της εκκλησίας.
Το δεύτερο που έθεσες είναι επίσης σημαντικό. Αυτή τη στιγμή όλοι πρέπει να συμβάλουν στην αντιμετώπιση της οικονομικής κρίσης. Η φορολόγηση ήδη πέρασε, δηλαδή φορολογείται πια η εκκλησία. Αυτό έγινε με τον πρόσφατο νόμο, που φέραμε εμείς ως Κυβέρνηση. Και βεβαίως, άλλη φορολογία έχει όταν είναι κοινωνική η δραστηριότητα, άλλη όταν είναι εμπορική η δραστηριότητα.
Η αξιοποίηση των περιουσιακών στοιχείων της εκκλησίας είναι από τα θέματα που κι εγώ προσωπικά, αλλά και ο ίδιος ο Αρχιεπίσκοπος, Ιερώνυμος, έχουμε θέσει, ώστε να συνεργαστούμε για την αξιοποίηση αυτής της δημόσιας - εκκλησιαστικής, σ' αυτή την περίπτωση - περιουσίας. Κι εμείς, ως κράτος, όλη η κοινωνία μας, έχουμε μια τεράστια δημόσια περιουσία που δεν αξιοποιείται. Και η αξιοποίηση αυτού του περιουσιακού στοιχείου θα είναι πολύ σημαντική στην αντιμετώπιση και της αναπτυξιακής μας προοπτικής, και της οικονομικής κρίσης.
Ως προς το δεύτερο ερώτημα, συμφωνώ επίσης και είναι στη βάση της φιλοσοφίας μας να μην υπάρχουν διακρίσεις. Δηλαδή, μια δημοκρατική χώρα είναι μια χώρα - κι αυτή θεωρώ ότι είναι μια προοδευτική αντίληψη - που προστατεύει το κάθε άτομο, τα δικαιώματα του καθενός. Δυστυχώς, ήμασταν σε μια πολιτική αντίληψη, ιδιαίτερα τα τελευταία χρόνια, που έλεγε, προνόμια σε κάποιους, στερώντας όμως δικαιώματα από όλους. Και η ελευθερία των επιλογών, πιστεύω ότι είναι και αυτό μέρος του δημοκρατικού δικαιώματος, της δημοκρατικής συνείδησης και μιας δημοκρατικής πολιτείας.
Προσωπικά, έχω μιλήσει πολλές φορές για το θέμα των διακρίσεων, όχι μόνο για το θέμα των ομοφυλοφίλων, αλλά και σε άλλες περιπτώσεις, είτε είναι φυλετικός ρατσισμός, είτε είναι η διάκριση ανδρών - γυναικών, είτε είναι το δικαίωμα να έχει λόγο ο καθένας και, παρά τη διαφορετική του άποψη να μην γίνεται αντικείμενο καταπίεσης ή αυταρχικής αντίδρασης από το κράτος. Έχω πάει και σε Δικαστήρια ως μάρτυρας πολλές φορές για τέτοιους ανθρώπους στη χώρα μας, αλλά έχω στηρίξει και αλλού προσπάθειες ενάντια στο ρατσισμό.
Είμαι υπέρ του Συμφώνου Συμβίωσης. Το ψηφίσαμε στην προηγούμενη Βουλή. Και ναι, θα μπορούσα κι εγώ σε ένα βίντεο, να πάρω αυτή τη θέση, όπως το κάνω και τώρα, χωρίς κανένα φόβο. Το πιστεύω ακράδαντα.
Τώρα να ακούσω, γιατί σκέφτεσαι να φύγεις από την Ελλάδα.
Λ. ΓΚΟΡΟΓΙΑ: Ήθελα να σας κάνω μια διευκρινιστική ερώτηση: σκοπεύετε να θεσμοθετήσετε κάτι ενάντια στη ρητορική μίσους; Δηλαδή να μην επιτρέπεται στο δημόσιο λόγο να προωθείται η διάκριση;
Γ. Α. ΠΑΠΑΝΔΡΕΟΥ: Αυτό είναι πολύ σημαντικό ερώτημα και είναι ένα πολύ μεγάλο πολιτικό ερώτημα. Υπάρχουν χώρες δημοκρατικές, που έχουν νομοθεσία ενάντια στη ρητορική του μίσους και υπάρχουν άλλες χώρες, πάλι δημοκρατικές, που θεωρούν ότι αν βάλει κανείς μια διάταξη ενάντια στη ρητορική του μίσους, αυτό υπονομεύει την ελευθερία της έκφρασης.
Άρα, λοιπόν, εδώ χρειάζεται να προσέξει κανείς να μην χρησιμοποιήσει το κράτος, ως μέσο το οποίο θα έρθει να υπονομεύσει την ελευθερία της έκφρασης, δηλαδή ο αστυνόμος να πει «δεν σου επιτρέπω να πεις αυτή την άποψη, διότι θεωρώ ότι είναι μια ρητορική μίσους». Διότι αυτά, πολλές φορές στο παρελθόν, έχουν χρησιμοποιηθεί για να καταπιέσουν πραγματικές δημοκρατικές κινήσεις πολιτών, ή για να αντιμετωπίσουν μια άλλη πολιτική άποψη, την οποία θεωρούσαν επικίνδυνη, για να μπορούν να κρατάνε κάποιοι την εξουσία.
Άρα, λοιπόν, αυτό θέλει μια σοβαρή συζήτηση, τι μέτρα αναλαμβάνει κανείς για να αντιμετωπίσει τη ρητορική του μίσους. Για μένα, η καλύτερη αντιμετώπιση της ρητορικής του μίσους, είναι η διαμόρφωση μιας δημοκρατικής συνείδησης πλατύτερα σε κάθε κοινωνία, αλλά και στα Μέσα Ενημέρωσης, τα οποία και αυτά έχουν μεγάλη ευθύνη για το αν αφήνουν ή υποθάλπουν πολλές φορές - κάποια από αυτά, ή κάποιοι δημοσιογράφοι, δεν λέω για όλους - μια ρητορική του μίσους, μια ευκολία στο να λες «ο άλλος είναι διαφορετικός και άρα είναι κακός».
Είναι για μένα πιο αποτελεσματικό τελικά, από το να ζητήσουμε από το ίδιο το κράτος να κυνηγάει κάποιους, επειδή έχουν μια άποψη, που βεβαίως μπορεί να είναι πολύ κακή, αλλά έχουν δικαίωμα να την εκφράσουν.
Αλλά να ακούσω και τη δική σου - μια μικρή έστω - απάντηση, για να αφήσουμε και τους άλλους να μιλήσουν.
Λ. ΓΚΟΡΟΓΙΑ: Νομίζω ότι θα μπορούσα να σας απαντήσω με πολλούς στίχους ποιητών μας, αλλά θα σας πω ότι «όπου και να πάω, η Ελλάδα με πληγώνει». Νομίζω ότι πολλοί συμμερίζονται αυτή την άποψη, το έχουν εκφράσει ήδη, γι' αυτό είστε κι εσείς εδώ σήμερα, για να μας ακούσετε, και ότι νιώθουμε ότι έχουμε περισσότερα και εδώ μας ζητούνται λιγότερα.
Γ. Α. ΠΑΠΑΝΔΡΕΟΥ: Αυτό σημαίνει βέβαια ότι, όπου και να πας θα έχεις την Ελλάδα στην ψυχή σου. Και ακόμα και αν φύγεις θα σε πληγώνει, που σημαίνει, να δούμε πώς θα την αλλάξουμε για να μη σε πληγώνει, είτε βρίσκεσαι εδώ, είτε στο εξωτερικό.
Γ. ΛΙΒΑΝΟΣ: Να συμπληρώσω κάτι για το θέμα των διακρίσεων που θέσατε ως ερώτημα. Η Γραμματεία έχει θέσει στο επίκεντρο των στρατηγικών της επιλογών για το έτος που πέρασε, αλλά και για το επόμενο, περιθωριοποιημένες ομάδες νέων. Μέσα σ' αυτό έχουμε εντάξει και καμπάνια κατά των διακρίσεων των ομοφυλόφιλων. Για πρώτη φορά η Γενική Γραμματεία συμμετείχε με stand στο Φεστιβάλ Υπερηφάνειας, που διοργανώθηκε τον Ιούνιο στην πλατεία Κλαυθμώνος, ως ένα δείγμα ότι δεν αποτελεί πλέον ταμπού για το κράτος η ομοφυλοφιλία.
Έχει σχεδιάσει - και το επόμενο διάστημα θα δείτε - μια καμπάνια, η οποία θα προάγει το πρότυπο της συντροφικότητας μεταξύ ζευγαριών του ίδιου φύλου. Να προχωρήσουμε με ερωτήσεις.