Iδιαίτερης σημασίας είναι τα λεγόμενα σε συνέντευξη στην «Π» του Σεβασμιωτάτου Μητροπολίτου Αιτωλίας και Ακαρνανίας κ.κ. Κοσμά. Ο ποιμενάρχης της τοπικής μας Εκκλησίας ερμηνεύει το πώς φθάσαμε στη σημερινή οικονομική κρίση τονίζοντας πως «εάν υπήρχε μια προσοχή, διάκριση και σύνεση στην κατανάλωση των αγαθών, σήμερα θα ήμασταν σε καλύτερη κατεύθυνση». Μιλάει για τη στήριξη της Εκκλησίας σε όσους έχουν ανάγκη ειδικά το τελευταίο χρονικό διάστημα αλλά και για τον πολυδιάστατο ρόλο της σε κοινωνικό επίπεδο επισημαίνοντας πως «η Εκκλησία ποτέ δεν είπε «όχι» σε κανένα αναγνωρίζοντας ως αδελφό τον κάθε άνθρωπο».Μιλάει για την αντίδραση της Εκκλησίας στην «Κάρτα του Πολίτη» τονίζοντας πως αυτή θα «καταργήσει το αυτεξούσιο του ανθρώπου».Παράλληλα δε, αναφέρεται διεξοδικά στις προσπάθειες «αποχριστιανοποίησης» που διαπιστώνονται και μάλιστα από κρατικούς λειτουργούς. Στο μήνυμά του για την Γέννηση του Θεανθρώπου σε λίγες ημέρες, καλεί όλους μας να δεχθούμε την αλήθεια, ξεπερνώντας την πνευματική κρίση που μας έχει οδηγήσει σε αδιέξοδα.
Σεβασμιότατε πως σχολιάζετε την σημερινή κρίση – όποια χαρακτηριστικά κι αν φέρει- που πλήττει τους Έλληνες. Ποιοι λόγοι θεωρείτε πως οδήγησαν σε αυτή;
«Οι Έλληνες σήμερα ζουν σε καιρό ειρήνης. Ζουν συγκριτικά με παλιότερα σε μια εποχή όπου έχουν σχετική ευμάρεια, ανέσεις και τη δυνατότητα επικοινωνίας ή προόδου. Έχουν όμως δημιουργήσει μόνοι τους με προσωπικές τους επιλογές, υποχωρήσεις, αταξίες ή ανυπακοές τα προβλήματα που υπάρχουν και την όλη αυτή ταραγμένη κατάσταση. Αυτό το λέω γιατί δόθηκαν με όλη τους τη δύναμη σε μια προσπάθεια ν’ αυξήσουν το κατά κεφαλήν εισόδημα, να ικανοποιήσουν τις υλικές τους ανάγκες και να ζήσουν μια πολυτελή ζωή, απολαύσουν αγαθά ή υλικούς θησαυρούς και ακόμη ν’ αποκτήσουν περισσότερες γνώσεις ανθρώπινες. Όμως άφησαν τον εσωτερικό άνθρωπο τελείως γυμνό από φως από διδαχή κατεύθυνση και κυρίως από πνεύμα Θεού. Τα υλικά αγαθά όμως από μόνα τους δεν μπορούν να οδηγήσουν στην πραγματική πρόοδο των ανθρώπων. Και επιπλέον με την καλλιέργεια του εγωισμού, της ιδιοτελείας ή της φιλαυτίας ανέβηκαν σε ένα ύψος μη θέλοντας να γνωρίσουν δυσκολίες. Όταν όμως προέκυψαν οι δυσκολίες βρεθήκαμε ανέτοιμοι απέναντί τους και παραπαίουμε. Και μιλάμε για πτώχευση, για οικονομική δυσπραγία, τα οποία πιστεύω πως εμείς δημιουργήσαμε. Εάν υπήρχε μια προσοχή, διάκριση και σύνεση στην κατανάλωση των αγαθών, σήμερα θα ήμασταν σε καλύτερη κατεύθυνση. Μέσα από μια πιο λιτή ζωή που θα μπορούσαμε να ζούμε – όχι στερημένη- θα αντιμετωπίζαμε ευκολότερα τις συνέπειες. Γι’ αυτό νομίζω πως δε πρέπει αυτή τη στιγμή ν’ απελπιστούμε αλλά να φέρουμε μέσα μας το Φως . να γνωρίσουμε το Θεό, ν’ ακούσουμε και να ζήσουμε το Ευαγγέλιο το οποίο μπορεί αναμφίβολα να μας βοηθήσει οποιαδήποτε σημερινή δυσκολία. Και τα οικονομικά και τις κοινωνικές μας σχέσεις, αλλά και την αναταραχή ή αγωνία του αύριο που βιώνουμε. Το θέλημα του Θεού καλλιεργεί αρετές. Χωρίς Αυτόν δεν μπορούμε να προχωρήσουμε.
Με ποιο τρόπο η Εκκλησία θα μπορούσε παρόλα αυτά να στηρίξει έμπρακτα όσους έχουν σοβαρή ανάγκη που αγγίζει ενδεχομένως ακόμη και την βιωσιμότητά τους;
«Μόνο η Εκκλησία μπορεί να βοηθήσει σ’ αυτή την περίπτωση. Πρώτα απ’ όλα στον οικονομικό τομέα. Αν κάνει όμως μια περιοδεία κανείς στην Ελλάδα, θα διαπιστώσει πως τα μεγαλύτερα κοινωνικά ιδρύματα στηρίζονται από αυτή. Σε κάθε δύσκολη στιγμή του λαού μας (κατοχή, περίοδοι ανέχειας κ.λ.π.) ήταν παρούσα προσφέροντας στο μεγαλύτερο δυνατό βαθμό. Βοηθούσε και συνεχίζει να βοηθά. Σήμερα, εδώ, στο νομό μας η Μητρόπολη όσο μπορεί είναι αρωγός και συμπαραστάτης όσων αντιμετωπίζουν πολύ σοβαρά οικονομικά προβλήματα. Τον περασμένο χρόνο, δόθηκαν από την Μητρόπολή μας σε αδυνάτους 323.000 ευρώ. Η Εκκλησία ποτέ δεν είπε «όχι» σε κανένα αναγνωρίζοντας ως αδελφό τον κάθε άνθρωπο. Όσο μπορούμε βοηθάμε και θα συνεχίσουμε να το κάνουμε».
Πρόσφατα σε ημερίδα που πραγματοποιήθηκε στο Μεσολόγγι, κορυφαίος ακαδημαϊκός εκπρόσωπος ζήτησε την συνδρομή της Εκκλησίας προκειμένου ν’ αντιμετωπισθεί το τραγικό φαινόμενο της αυτοχειρίας το οποίο τον τελευταίο καιρό έχει λάβει μεγάλες και οδυνηρές διαστάσεις. Με ποιο τρόπο μπορεί να γίνει αυτό;
«Δυστυχώς έχουμε μια έξαρση τον τελευταίο καιρό και σ’ αυτό το θλιβερό φαινόμενο. Αν μελετήσει κανείς την ιστορία της Εκκλησίας, θα διαπιστώσει πως ποτέ κανείς που ήταν κοντά στο Χριστό δεν αντιμετώπισε ζήτημα αποθαρρύνσεως ή αυτοχειρίας. Είχε τη δύναμη ν’ αντιμετωπίζει τις δυσκολίες και να τις ξεπερνά. Εν προκειμένω, η Εκκλησία πρέπει να τρέξει κοντά στον συνάνθρωπο και να συμπαρασταθεί, όμως και ο ίδιος θα πρέπει παράλληλα να έρθει σ’ αυτή και να ζήσει τη ζωή της. αμέσως θα ειρηνεύσει, θα γαληνεύσει και θ’ απαντήσει στα ερωτήματα ή την απόγνωσή του. Θα πάρει κουράγιο και δύναμη. Με άλλα λόγια αν συνδεθεί ο πιστός με την Εκκλησία σίγουρα θα βοηθηθεί».
Η Κάρτα του Πολίτη τελικά «προσέκρουσε» στις υπηρεσίες του ίδιου του κράτους που την εμπνεύστηκε και τελικά ανεστάλη η εφαρμογή της. Πως το σχολιάζετε αυτό;
«Περιμένουμε την απόφαση της Κυβέρνησης, αλλά και τα αποτελέσματα της έρευνας που κάνει η Ιερά Σύνοδος για να μιλήσουμε ξεκάθαρα και να μπορούμε να πούμε στο λαό μας τι θα κάνει. Πάντως θα πρέπει να τονίσουμε πως οι αντιδράσεις μας στο συγκεκριμένο θέμα είναι πολύ μεγάλες διότι δεν βλέπουμε διαφάνεια από τους κυβερνητικούς παράγοντες σ’ αυτό το θέμα και φοβούμαστε μήπως πέσουμε σε μια σκλαβιά του κάθε πολίτου και σε μια αφαίρεση της ελευθερίας του ανθρώπου, ο οποίος καταλήγει να ταυτίζεται με ένα νούμερο.
«Δυστυχώς έχουμε μια έξαρση τον τελευταίο καιρό και σ’ αυτό το θλιβερό φαινόμενο. Αν μελετήσει κανείς την ιστορία της Εκκλησίας, θα διαπιστώσει πως ποτέ κανείς που ήταν κοντά στο Χριστό δεν αντιμετώπισε ζήτημα αποθαρρύνσεως ή αυτοχειρίας. Είχε τη δύναμη ν’ αντιμετωπίζει τις δυσκολίες και να τις ξεπερνά. Εν προκειμένω, η Εκκλησία πρέπει να τρέξει κοντά στον συνάνθρωπο και να συμπαρασταθεί, όμως και ο ίδιος θα πρέπει παράλληλα να έρθει σ’ αυτή και να ζήσει τη ζωή της. αμέσως θα ειρηνεύσει, θα γαληνεύσει και θ’ απαντήσει στα ερωτήματα ή την απόγνωσή του. Θα πάρει κουράγιο και δύναμη. Με άλλα λόγια αν συνδεθεί ο πιστός με την Εκκλησία σίγουρα θα βοηθηθεί».
Η Κάρτα του Πολίτη τελικά «προσέκρουσε» στις υπηρεσίες του ίδιου του κράτους που την εμπνεύστηκε και τελικά ανεστάλη η εφαρμογή της. Πως το σχολιάζετε αυτό;
«Περιμένουμε την απόφαση της Κυβέρνησης, αλλά και τα αποτελέσματα της έρευνας που κάνει η Ιερά Σύνοδος για να μιλήσουμε ξεκάθαρα και να μπορούμε να πούμε στο λαό μας τι θα κάνει. Πάντως θα πρέπει να τονίσουμε πως οι αντιδράσεις μας στο συγκεκριμένο θέμα είναι πολύ μεγάλες διότι δεν βλέπουμε διαφάνεια από τους κυβερνητικούς παράγοντες σ’ αυτό το θέμα και φοβούμαστε μήπως πέσουμε σε μια σκλαβιά του κάθε πολίτου και σε μια αφαίρεση της ελευθερίας του ανθρώπου, ο οποίος καταλήγει να ταυτίζεται με ένα νούμερο.
Η Κάρτα του Πολίτη θα καταργήσει πιστεύω το αυτεξούσιο του ανθρώπου».
Το τελευταίο επίσης χρονικό διάστημα είμαστε μάρτυρες σχεδόν όλοι, σε μια έκρηξη της βίας. Παρακολουθούμε σκηνές που ποτέ άλλοτε δεν είχαν καταγραφεί με τέτοιο μένος και σε τέτοια έκταση. Γιατί πιστεύετε πως συμβαίνει αυτό;
«Εάν δεν έχουμε μέσα μας το Χριστό ο οποίος μας τίμησε, μας έκανε μέλη της Εκκλησίας Του, μας λέει να αγαπάμε ακόμη και τον εχθρό μας και φυσικά να συγχωρούμε, δεν μπορούμε να δούμε τον συνάνθρωπό μας όπως πρέπει. Στην αντίθετη περίπτωση «γίνεται ο άνθρωπος για τον άνθρωπο λύκος». Όταν βλάπτεται το συμφέρον μας, τρέχουμε ν’ αφανίσουμε αυτόν που θεωρούμε υπαίτιο. Εάν είχαμε μια εσωτερική καλλιέργεια δεν θα απλώναμε επάνω του όποιος κι αν ήταν. Ο Χριστός μας λέει ν’ αγαπάμε. Ο Άγιός μας Κοσμάς ο Αιτωλός έλεγε πως «Προτιμώ να χαθώ εγώ για να σωθείτε εσείς». Τα επεισόδια αυτά νομίζω πως είναι το αποτέλεσμα της αποστασίας μας. Ας το προσέξουμε».
Το τελευταίο επίσης χρονικό διάστημα είμαστε μάρτυρες σχεδόν όλοι, σε μια έκρηξη της βίας. Παρακολουθούμε σκηνές που ποτέ άλλοτε δεν είχαν καταγραφεί με τέτοιο μένος και σε τέτοια έκταση. Γιατί πιστεύετε πως συμβαίνει αυτό;
«Εάν δεν έχουμε μέσα μας το Χριστό ο οποίος μας τίμησε, μας έκανε μέλη της Εκκλησίας Του, μας λέει να αγαπάμε ακόμη και τον εχθρό μας και φυσικά να συγχωρούμε, δεν μπορούμε να δούμε τον συνάνθρωπό μας όπως πρέπει. Στην αντίθετη περίπτωση «γίνεται ο άνθρωπος για τον άνθρωπο λύκος». Όταν βλάπτεται το συμφέρον μας, τρέχουμε ν’ αφανίσουμε αυτόν που θεωρούμε υπαίτιο. Εάν είχαμε μια εσωτερική καλλιέργεια δεν θα απλώναμε επάνω του όποιος κι αν ήταν. Ο Χριστός μας λέει ν’ αγαπάμε. Ο Άγιός μας Κοσμάς ο Αιτωλός έλεγε πως «Προτιμώ να χαθώ εγώ για να σωθείτε εσείς». Τα επεισόδια αυτά νομίζω πως είναι το αποτέλεσμα της αποστασίας μας. Ας το προσέξουμε».
Πιστεύετε πως σήμερα γίνεται κατά πολλούς τρόπους μια προσπάθεια αποχριστιανοποίησης;
«Ναι. Πιστεύω πως γίνεται. Βλέπουμε μια αντίδραση σε ότι πνευματικό και εκκλησιαστικό. Βλέπουμε μια προσπάθεια να αλλοτριωθεί η Ορθόδοξος Αλήθεια. Περιμένουμε – όπως λένε – την υποτίμηση του μαθήματος των Θρησκευτικών με την ανακαίνιση – όπως επίσης λένε – του Λυκείου. Το μάθημα μπαίνει ως προαιρετικό. Δεν είναι αυτό αποχριστιανοποίηση, όταν από τους νέους μας αφαιρούμε τη γνώση του θελήματος του Θεού και τη γνώση του Χριστού μας; Βλέπουμε εκπαιδευτικούς να κατεβάζουν τις εικόνες κάτω από τις αίθουσες κατά παράβαση παλαιότερης απόφασης του αειμνήστου Υπουργού Α. Τρίτση που ακόμη δεν έχει ανακληθεί. Γιατί απομακρύνεται ο Χριστός; Ποιόν θέλουν να βάλλουν στη θέση του; Ποιος άλλος έχει πει πως «Εγώ είμαι το Φως του κόσμου»; Ποιος άλλος τόλμησε να το πει; Βλέπουμε παράλληλα και άλλες τάσεις. Να μην γίνεται για παράδειγμα η προσευχή στα σχολεία, ή να μην εκκλησιάζονται τα παιδιά. Μάλιστα τις τελευταίες ημέρες σε τελετή ορκωμοσίας νέου δημάρχου έγινε «επανάσταση» για την εκεί παρουσία του Μητροπολίτη. Αυτές οι εκδηλώσεις μπορεί να είναι σποραδικές αλλά δείχνουν πως δεν θέλουν κάποιοι το Χριστό. Αυτό συμβαίνει γιατί αυτοί οι άνθρωποι δεν έχουν καταλάβει Ποιος είναι».
«Ναι. Πιστεύω πως γίνεται. Βλέπουμε μια αντίδραση σε ότι πνευματικό και εκκλησιαστικό. Βλέπουμε μια προσπάθεια να αλλοτριωθεί η Ορθόδοξος Αλήθεια. Περιμένουμε – όπως λένε – την υποτίμηση του μαθήματος των Θρησκευτικών με την ανακαίνιση – όπως επίσης λένε – του Λυκείου. Το μάθημα μπαίνει ως προαιρετικό. Δεν είναι αυτό αποχριστιανοποίηση, όταν από τους νέους μας αφαιρούμε τη γνώση του θελήματος του Θεού και τη γνώση του Χριστού μας; Βλέπουμε εκπαιδευτικούς να κατεβάζουν τις εικόνες κάτω από τις αίθουσες κατά παράβαση παλαιότερης απόφασης του αειμνήστου Υπουργού Α. Τρίτση που ακόμη δεν έχει ανακληθεί. Γιατί απομακρύνεται ο Χριστός; Ποιόν θέλουν να βάλλουν στη θέση του; Ποιος άλλος έχει πει πως «Εγώ είμαι το Φως του κόσμου»; Ποιος άλλος τόλμησε να το πει; Βλέπουμε παράλληλα και άλλες τάσεις. Να μην γίνεται για παράδειγμα η προσευχή στα σχολεία, ή να μην εκκλησιάζονται τα παιδιά. Μάλιστα τις τελευταίες ημέρες σε τελετή ορκωμοσίας νέου δημάρχου έγινε «επανάσταση» για την εκεί παρουσία του Μητροπολίτη. Αυτές οι εκδηλώσεις μπορεί να είναι σποραδικές αλλά δείχνουν πως δεν θέλουν κάποιοι το Χριστό. Αυτό συμβαίνει γιατί αυτοί οι άνθρωποι δεν έχουν καταλάβει Ποιος είναι».
Σε λίγο θα γιορτάσουμε την Γέννηση του Θεανθρώπου. Ποιο το μήνυμά σας για τις Άγιες Ημέρες που έρχονται;
«Ο Άκτιστος Θεός έλαβε την κτιστή ανθρώπινη σάρκα, τυλίχθηκε με σπάργανα και αυτό το έκανε από αγάπη ελευθέρα, χωρίς κάτι να τον αναγκάζει για το πλάσμα Του, «δι’ ημάς και δια την ημετέραν σωτηρίαν». Για να μας χαρίσει τη σωτηρία. Αλήθεια τι θα είμαστε χωρίς τη σάρκωση του Θεού μας και την ιστορική παρουσία Του ανάμεσά μας; «Λαός πορευόμενος εν χώρα και σκιά θανάτου». Αλύτρωτοι «Προμηθείς Δεσμώται». Απελπισμένοι μελλοθάνατοι χωρίς ελπίδα αιωνίου ζωής, αιχμάλωτοι του Διαβόλου, δούλοι των παθών και λάτρεις των ειδώλων. Πολλοί θέλησαν ανά τους αιώνες να βοηθήσουν τον άνθρωπο να βγει από την τραγικότητά του και την αθλιότητά του. Φιλόσοφοι, πολιτικοί, διδάσκαλοι, επιστήμονες ή εφευρέτες. Ο Κύριος έσωσε την βαρύτατα πάσχουσα φύση μας. ανησυχούμε όμως για τη σύγχρονη πραγματικότητα. Οφείλουμε να το ομολογήσουμε. Όταν οι άνθρωποι δεν δέχονται στη ζωή τους τον Σωτήρα Χριστό τότε οι συνέπειες είναι τραγικές. Ας γονατίσουμε τις ημέρες αυτές με αληθινή και ειλικρινή μετάνοια εμπρός στη φάτνη της Βηθλεέμ. Ας ζήσουμε το έλεος του Κυρίου. Ας ευχαριστήσουμε ολόψυχα τον Σαρκωθέντα Θεό μας για τη σωτηρία που μας προσέφερε και μας προσφέρει. Θερμά ας τον παρακαλέσουμε να έλθει στην καρδιά μας, στην οικογένειά μας, στην κοινωνία μας, στην πατρίδα μας να μας χαρίσει φωτισμό, ανακαίνιση, ευτυχία, χαρά, σωτηρία. Και ας διακηρύξουμε παντού «Ουκ έστιν εν άλλω ουδενί η σωτηρία». Ας το ακούσουν όλοι οι λαοί και οι ισχυροί της γης: Τον κόσμο όλο και την Ελλάδα μας μόνο ο Σαρκωθείς Θεός και Σωτήρας μας μπορεί να σώσει. Μεθ’ εόρτιων ευχών, καλή και ευλογημένη χρονιά σε όλους».
«Ο Άκτιστος Θεός έλαβε την κτιστή ανθρώπινη σάρκα, τυλίχθηκε με σπάργανα και αυτό το έκανε από αγάπη ελευθέρα, χωρίς κάτι να τον αναγκάζει για το πλάσμα Του, «δι’ ημάς και δια την ημετέραν σωτηρίαν». Για να μας χαρίσει τη σωτηρία. Αλήθεια τι θα είμαστε χωρίς τη σάρκωση του Θεού μας και την ιστορική παρουσία Του ανάμεσά μας; «Λαός πορευόμενος εν χώρα και σκιά θανάτου». Αλύτρωτοι «Προμηθείς Δεσμώται». Απελπισμένοι μελλοθάνατοι χωρίς ελπίδα αιωνίου ζωής, αιχμάλωτοι του Διαβόλου, δούλοι των παθών και λάτρεις των ειδώλων. Πολλοί θέλησαν ανά τους αιώνες να βοηθήσουν τον άνθρωπο να βγει από την τραγικότητά του και την αθλιότητά του. Φιλόσοφοι, πολιτικοί, διδάσκαλοι, επιστήμονες ή εφευρέτες. Ο Κύριος έσωσε την βαρύτατα πάσχουσα φύση μας. ανησυχούμε όμως για τη σύγχρονη πραγματικότητα. Οφείλουμε να το ομολογήσουμε. Όταν οι άνθρωποι δεν δέχονται στη ζωή τους τον Σωτήρα Χριστό τότε οι συνέπειες είναι τραγικές. Ας γονατίσουμε τις ημέρες αυτές με αληθινή και ειλικρινή μετάνοια εμπρός στη φάτνη της Βηθλεέμ. Ας ζήσουμε το έλεος του Κυρίου. Ας ευχαριστήσουμε ολόψυχα τον Σαρκωθέντα Θεό μας για τη σωτηρία που μας προσέφερε και μας προσφέρει. Θερμά ας τον παρακαλέσουμε να έλθει στην καρδιά μας, στην οικογένειά μας, στην κοινωνία μας, στην πατρίδα μας να μας χαρίσει φωτισμό, ανακαίνιση, ευτυχία, χαρά, σωτηρία. Και ας διακηρύξουμε παντού «Ουκ έστιν εν άλλω ουδενί η σωτηρία». Ας το ακούσουν όλοι οι λαοί και οι ισχυροί της γης: Τον κόσμο όλο και την Ελλάδα μας μόνο ο Σαρκωθείς Θεός και Σωτήρας μας μπορεί να σώσει. Μεθ’ εόρτιων ευχών, καλή και ευλογημένη χρονιά σε όλους».