Το πρωί τελέστηκε στο Καθολικό της Ιεράς Μονής Κοιμήσεως της Θεοτόκου Πεντέλης ο Όρθρος και η Θεία Λειτουργία Ιερουργούντος του Μακαριωτάτου Αρχιεπισκόπου Αθηνών και Πάσης Ελλάδος κ. Ιερωνύμου μετά δύο Συνοδικών Μητροπολιτών, του Σεβασμιωτάτου Μητροπολίτου Σερρών και Νιγρίτης κ. Θεολόγου και του Σεβασμιωτάτου Μητροπολίτου Σύρου κ. Δωροθέου.
Παρέστησαν ο εκπρόσωπος του Πατριαρχείου Αλεξανδρείας στην Αθήνα, Σεβασμιώτατος Μητροπολίτης Άκκρας κ. Γεώργιος, οι Σεβασμιώτατοι Μητροπολίτες Ζακύνθου κ. Χρυσόστομος, Σάμου και Ικαρίας κ. Ευσέβιος, Καισαριανής κ. Δανιήλ, Φλωρίνης κ. Θεόκλητος, Ύδρας κ. Εφραίμ, Πειραιώς κ. Σεραφείμ, Χαλκίδος κ. Χρυσόστομος, Νέας Σμύρνης κ. Συμεών, Μεσογαίας και Λαυρεωτικής κ. Νικόλαος, Ιλίου κ. Αθηναγόρας, Κηφισίας κ. Κύριλλος, ο Πανιερώτατος Μητροπολίτης Κορωνείας κ. Παντελεήμων, ο Θεοφιλέστατος Επίσκοπος Θερμοπυλών κ. Ιωάννης, και ο Αρχιγραμματεύς της Ιεράς Συνόδου κ. Μάρκος Βασιλάκης.
Επίσης παρέστησαν: η Αντιπρύτανις του Αριστοτελείου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης κ. Δέσπω Λιάλιου, οι Κοσμήτορες των Θεολογικών Σχολών Αθηνών και Θεσσαλονίκης κ.κ. Ελένη Χριστινάκη και Μιχαήλ Τρίτος καθώς και οι Ελλογιμώτατοι Πρόεδροι των τεσσάρων Τμημάτων των Θεολογικών Σχολών.
Μετά το τέλος της Θείας Λειτουργίας στο Διορθόδοξο Κέντρο της Εκκλησίας της Ελλάδος που ευρίσκεται στο χώρο της Ιεράς Μονής Πεντέλης, πραγματοποιήθηκε η καθιερωμένη, κατά την ημέρα αυτή, σύσκεψη των μελών της Ιεράς Συνόδου με τους Καθηγητές και τους λοιπούς διδάσκοντες στις Θεολογικές Σχολές των Πανεπιστημίων Αθηνών και Θεσσαλονίκης.
Της Συσκέψεως προΐστατο ο Μακαριώτατος Αρχιεπίσκοπος Αθηνών και Πάσης Ελλάδος κ. Ιερώνυμος, ο οποίος κατά την έναρξη είπε τα εξής: «Ο σήμερον υπό της Εκκλησίας μας τιμώμενος Άγιος Φώτιος ο Μέγας, ο Πατριάρχης Κωνσταντινουπόλεως, ο Ομολογητής, ο και Προστάτης της Ιεράς Συνόδου της Εκκλησίας της Ελλάδος, υπήρξε αναμφισβήτητα μια μεγάλη ιστορική μορφή και μια από τις πλέον φωτεινές προσωπικότητες της Ανατολικής Ορθόδοξης Εκκλησίας και των Γραμμάτων. Ήταν ο κατ’ εξοχήν γνήσιος εκφραστής της Παράδοσης, γι’ αυτό και θεωρείται ο πιο σπουδαίος Θεολόγος της εποχής του..... Από το έτος 1970 και εξής η Ιερά Σύνοδος της Εκκλησίας της Ελλάδος, μετά από πρόταση του τότε Αρχιεπισκόπου Αθηνών Ιερωνύμου του Α , καθιέρωσε και το από πλήρη επιτυχία ήδη στεφόμενο Συνέδριο στο Διορθόδοξο Κέντρο της Ελλαδικής Εκκλησίας κατά την σημερινή Εορτή για την ανταλλαγή απόψεων μεταξύ του Προέδρου και των Συνοδικών Μητροπολιτών, των Κοσμητόρων, των Προέδρων των Τμημάτων και των Καθηγητών των δύο Θεολογικών Σχολών, με Ομιλητή εκ περιτροπής Καθηγητή εξ αυτών, επί ορισμένου εκάστοτε θέματος το οποίο απασχολεί την Εκκλησία, σε σχέσει πάντοτε και προς την πολυδιάστατη προσωπικότητα του Αγίου Φωτίου.
Η Διαρκής Ιερά Σύνοδος της Εκκλησίας της Ελλάδος στη Συνεδρία της 19ης Νοεμβρίου 2008, «ίνα μη τα γενόμενα εξ ανθρώπων τω χρόνω εξίτηλα γέννηται» (Ηροδότου «Ιστορία» Α , 1), έλαβε την Απόφαση να αναθέσει στην Συνοδική Επιτροπή Τύπου, Δημοσίων Σχέσεων και Διαφωτίσεως, την συγκέντρωση σ’ ένα συλλογικό Τόμο όλων των γενομένων Εισηγήσεων των Καθηγητών Ομιλητών στις εν λόγω κοινές Συσκέψεις από το έτος 1970 έως και το έτος 2010.
Η Διαρκής Ιερά Σύνοδος σε όλους όσους εκοπίασαν για τις εν λόγω Εισηγήσεις απονέμει τον δίκαιο έπαινό Της, σε όσους δε επιθυμούν να εντρυφήσουν σ’ αυτές, παραδίδει τον εκδοθέντα Τόμο με την ευχή να αποκομίσουν τα εξ αυτών ηθικά και πνευματικά οφέλη».
Θέμα της εφετινής συσκέψεως ήταν: «Οι χειρισμοί του κακου στην θεολογική σκέψη του Ιερού Φωτίου». Εισηγητής ήταν ο Ελλογιμώτατος κ. Παναγιώτης Υφαντής, Επίκουρος Καθηγητής του Τμήματος Θεολογίας της Θεολογικής Σχολής του Αριστοτελείου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης. Ο Εισηγητής ανέφερε «η παρούσα εισήγηση στοχεύει στην ανάδειξη της πνευματικής φυσιογνωμίας του Ιερού Φωτίου, η επιλογή του συγκεκριμένου θέματος, μας καλεί να αφουγκραστούμε τη μακρινή αλλά πολύτιμη θεολογική μαρτυρία του αγίου Ιεράρχη γύρω από ένα θέμα, το οποίο εξαιτίας της διαχρονικότητάς του ποτίζει αδιάκοπα το δέντρο της μεταφυσικής απορίας του ανθρώπου κάθε εποχής και κάθε τόπου, οδηγώντας τον εκόντα άκοντα ενώπιον καίριων ερωτημάτων που συνυφαίνονται τόσο με την βιολογική ύπαρξή του, όσο και με την πνευματική και ηθική του οντότητα».
Σε άλλο σημείο υπογράμμισε :«ο Φώτιος εντοπίζει την πνευματική και "ιστορική" ρίζα του κακού όχι στη βούληση του αγαθού Θεού αλλά στην πτώση των προπατόρων, δηλαδή στην δραστική μεσολάβηση της ανθρώπινης επιλογής.....Εντέλει, ο Φώτιος, αν και δεν αρνείται μια δικαιική κατανόηση της αμαρτίας και της θείας τιμωρίας, αναγνωρίζει πρωτίστως τον Θεό ως «φιλανθρωπίας και σωτηρίας πηγήν», που απεργάζεται την «ανάπλασιν» της ανθρώπινης φύσης, το τραύμα της οποίας είναι τόσο βαρύ που απαιτεί τη θεία «επικουρίαν». Όπως είναι φυσικό, ο Φώτιος εντοπίζει αυτή τη θεία «επικουρία» στο πρόσωπο του Χριστού».
Τέλος ο Ελλογιμώτατος εισηγητής, συμπλήρωσε: «Επιστρέφοντας συμπερασματικά στις αφετηριακές επισημάνσεις μας, θα λέγαμε ότι η ευρύτερη πνευματική και διανοητική ακμή του βυζαντινού 9ου αιώνα μοιάζει μικρογραφημένη στην πολυσχιδή δραστηριότητα του αγίου Φωτίου, πιθανόν του επιφανέστερου των ιεραρχών της αυτοκρατορίας. Πράγματι, τα θετικά χαρακτηριστικά της περιόδου αυτής αντιστοιχούν στην ποικιλία των ταλάντων και των επιδόσεων του λογίου ιεράρχη».
Παρεμβάσεις έκαναν ο Σεβασμιώτατος Μητροπολίτης Ζακύνθου κ. Χρυσόστομος, καθώς και οι Ελλογιμώτατοι κ. κ. η Αντιπρύτανις του Αριστοτελείου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης κ. Δέσπω Λιάλιου, Χρήστος Βούλγαρης, Χρήστος Οικονόμου, Ευάγγελος Θεοδώρου, Θεόδωρος Αλεξόπουλος, Ηλίας Οικονόμου, Αθανάσιος Αγγελόπουλος, Νικόλαος Ολυμπίου, Σπυρίδων Κοντογιάννης, Απόστολος Νικολαῒδης.
Στη συνέχεια αποφασίστηκε να συσταθεί μεικτή επιτροπή από Μέλη της Διαρκούς Ιεράς Συνόδου και των δύο Θεολογικών Σχολών για τη συζήτηση και αντιμετώπιση από κοινού θεμάτων που απασχολούν σήμερα τις Θεολογικές Σχολές.
Ο Μακαριώτατος έκλεισε την όλη εκδήλωση αφού ευχαρίστησε τόσο τον Εισηγητή όσο και τους συνέδρους.
Στις 13,00 ο Μακαριώτατος παρέθεσε γεύμα προς τιμήν των Ελλογιμωτάτων Καθηγητών των Θεολογικών Σχολών.
Εκ της Διαρκούς Ιεράς Συνόδου.
Φώτο: Χρ. Μπόνης
Της Συσκέψεως προΐστατο ο Μακαριώτατος Αρχιεπίσκοπος Αθηνών και Πάσης Ελλάδος κ. Ιερώνυμος, ο οποίος κατά την έναρξη είπε τα εξής: «Ο σήμερον υπό της Εκκλησίας μας τιμώμενος Άγιος Φώτιος ο Μέγας, ο Πατριάρχης Κωνσταντινουπόλεως, ο Ομολογητής, ο και Προστάτης της Ιεράς Συνόδου της Εκκλησίας της Ελλάδος, υπήρξε αναμφισβήτητα μια μεγάλη ιστορική μορφή και μια από τις πλέον φωτεινές προσωπικότητες της Ανατολικής Ορθόδοξης Εκκλησίας και των Γραμμάτων. Ήταν ο κατ’ εξοχήν γνήσιος εκφραστής της Παράδοσης, γι’ αυτό και θεωρείται ο πιο σπουδαίος Θεολόγος της εποχής του..... Από το έτος 1970 και εξής η Ιερά Σύνοδος της Εκκλησίας της Ελλάδος, μετά από πρόταση του τότε Αρχιεπισκόπου Αθηνών Ιερωνύμου του Α , καθιέρωσε και το από πλήρη επιτυχία ήδη στεφόμενο Συνέδριο στο Διορθόδοξο Κέντρο της Ελλαδικής Εκκλησίας κατά την σημερινή Εορτή για την ανταλλαγή απόψεων μεταξύ του Προέδρου και των Συνοδικών Μητροπολιτών, των Κοσμητόρων, των Προέδρων των Τμημάτων και των Καθηγητών των δύο Θεολογικών Σχολών, με Ομιλητή εκ περιτροπής Καθηγητή εξ αυτών, επί ορισμένου εκάστοτε θέματος το οποίο απασχολεί την Εκκλησία, σε σχέσει πάντοτε και προς την πολυδιάστατη προσωπικότητα του Αγίου Φωτίου.
Η Διαρκής Ιερά Σύνοδος της Εκκλησίας της Ελλάδος στη Συνεδρία της 19ης Νοεμβρίου 2008, «ίνα μη τα γενόμενα εξ ανθρώπων τω χρόνω εξίτηλα γέννηται» (Ηροδότου «Ιστορία» Α , 1), έλαβε την Απόφαση να αναθέσει στην Συνοδική Επιτροπή Τύπου, Δημοσίων Σχέσεων και Διαφωτίσεως, την συγκέντρωση σ’ ένα συλλογικό Τόμο όλων των γενομένων Εισηγήσεων των Καθηγητών Ομιλητών στις εν λόγω κοινές Συσκέψεις από το έτος 1970 έως και το έτος 2010.
Η Διαρκής Ιερά Σύνοδος σε όλους όσους εκοπίασαν για τις εν λόγω Εισηγήσεις απονέμει τον δίκαιο έπαινό Της, σε όσους δε επιθυμούν να εντρυφήσουν σ’ αυτές, παραδίδει τον εκδοθέντα Τόμο με την ευχή να αποκομίσουν τα εξ αυτών ηθικά και πνευματικά οφέλη».
Θέμα της εφετινής συσκέψεως ήταν: «Οι χειρισμοί του κακου στην θεολογική σκέψη του Ιερού Φωτίου». Εισηγητής ήταν ο Ελλογιμώτατος κ. Παναγιώτης Υφαντής, Επίκουρος Καθηγητής του Τμήματος Θεολογίας της Θεολογικής Σχολής του Αριστοτελείου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης. Ο Εισηγητής ανέφερε «η παρούσα εισήγηση στοχεύει στην ανάδειξη της πνευματικής φυσιογνωμίας του Ιερού Φωτίου, η επιλογή του συγκεκριμένου θέματος, μας καλεί να αφουγκραστούμε τη μακρινή αλλά πολύτιμη θεολογική μαρτυρία του αγίου Ιεράρχη γύρω από ένα θέμα, το οποίο εξαιτίας της διαχρονικότητάς του ποτίζει αδιάκοπα το δέντρο της μεταφυσικής απορίας του ανθρώπου κάθε εποχής και κάθε τόπου, οδηγώντας τον εκόντα άκοντα ενώπιον καίριων ερωτημάτων που συνυφαίνονται τόσο με την βιολογική ύπαρξή του, όσο και με την πνευματική και ηθική του οντότητα».
Σε άλλο σημείο υπογράμμισε :«ο Φώτιος εντοπίζει την πνευματική και "ιστορική" ρίζα του κακού όχι στη βούληση του αγαθού Θεού αλλά στην πτώση των προπατόρων, δηλαδή στην δραστική μεσολάβηση της ανθρώπινης επιλογής.....Εντέλει, ο Φώτιος, αν και δεν αρνείται μια δικαιική κατανόηση της αμαρτίας και της θείας τιμωρίας, αναγνωρίζει πρωτίστως τον Θεό ως «φιλανθρωπίας και σωτηρίας πηγήν», που απεργάζεται την «ανάπλασιν» της ανθρώπινης φύσης, το τραύμα της οποίας είναι τόσο βαρύ που απαιτεί τη θεία «επικουρίαν». Όπως είναι φυσικό, ο Φώτιος εντοπίζει αυτή τη θεία «επικουρία» στο πρόσωπο του Χριστού».
Τέλος ο Ελλογιμώτατος εισηγητής, συμπλήρωσε: «Επιστρέφοντας συμπερασματικά στις αφετηριακές επισημάνσεις μας, θα λέγαμε ότι η ευρύτερη πνευματική και διανοητική ακμή του βυζαντινού 9ου αιώνα μοιάζει μικρογραφημένη στην πολυσχιδή δραστηριότητα του αγίου Φωτίου, πιθανόν του επιφανέστερου των ιεραρχών της αυτοκρατορίας. Πράγματι, τα θετικά χαρακτηριστικά της περιόδου αυτής αντιστοιχούν στην ποικιλία των ταλάντων και των επιδόσεων του λογίου ιεράρχη».
Παρεμβάσεις έκαναν ο Σεβασμιώτατος Μητροπολίτης Ζακύνθου κ. Χρυσόστομος, καθώς και οι Ελλογιμώτατοι κ. κ. η Αντιπρύτανις του Αριστοτελείου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης κ. Δέσπω Λιάλιου, Χρήστος Βούλγαρης, Χρήστος Οικονόμου, Ευάγγελος Θεοδώρου, Θεόδωρος Αλεξόπουλος, Ηλίας Οικονόμου, Αθανάσιος Αγγελόπουλος, Νικόλαος Ολυμπίου, Σπυρίδων Κοντογιάννης, Απόστολος Νικολαῒδης.
Στη συνέχεια αποφασίστηκε να συσταθεί μεικτή επιτροπή από Μέλη της Διαρκούς Ιεράς Συνόδου και των δύο Θεολογικών Σχολών για τη συζήτηση και αντιμετώπιση από κοινού θεμάτων που απασχολούν σήμερα τις Θεολογικές Σχολές.
Ο Μακαριώτατος έκλεισε την όλη εκδήλωση αφού ευχαρίστησε τόσο τον Εισηγητή όσο και τους συνέδρους.
Στις 13,00 ο Μακαριώτατος παρέθεσε γεύμα προς τιμήν των Ελλογιμωτάτων Καθηγητών των Θεολογικών Σχολών.
Εκ της Διαρκούς Ιεράς Συνόδου.
Φώτο: Χρ. Μπόνης