Οι δυο μαζί θα παλέψουμε για αλλαγή νοοτροπίας . Μητροπολίτης Άνθιμος και Γ. Μπουτάρης, συμφιλιωμένοι, μοιράζονται το όραμά τους.
Από τις δημοτικές εκλογές του Νοεμβρίου μέχρι σήμερα έχει κυλήσει πολύ νερό στο αυλάκι. Απόδειξη ότι ο μητροπολίτης Θεσσαλονίκης κ. Άνθιμος και ο δήμαρχος Γιάννης Μπουτάρης χαιρετίστηκαν με θέρμη και κάθισαν δίπλα - δίπλα στον καναπέ. Λίγο αργότερα τακτοποιηθήκαμε οι τρεις μας στο μεγάλο τραπέζι της μητρόπολης, για να μας σερβιριστούν ελαφριά εδέσματα, σε ένα κοινό γεύμα για χάρη της ομώνυμης στήλης της «Κ». Αυτό που θα φαινόταν εντελώς απίστευτο πριν από μερικούς μήνες, την περίοδο που τα πνεύματα ήταν ιδιαιτέρως οξυμένα με ανταλλαγή βαρέων χαρακτηρισμών, συνέβαινε μπροστά στα μάτια μου.
Οι δύο τοπικοί άρχοντες της συμπρωτεύουσας, συμφιλιωμένοι, είχαν ήδη πιάσει χαλαρή συζήτηση. Οι κακοπροαίρετοι θα έλεγαν ότι πρόκειται για επικοινωνιακή παράσταση, αλλά ακόμα και η στάση του σώματος τους -αγγλιστί body language- πρόδιδε ότι δεν υπήρχε καμιά κρυμμένη άμυνα. Αντιθέτως, ο ένας άγγιζε τον άλλο όταν ήθελε να διακόψει ή να συμπληρώσει κάτι, ενώ ο κ. Άνθιμος έφτασε σε βαθμό να επιτρέψει στον δήμαρχο να ανάψει τσιγάρο, κάτι που δεν συνηθίζεται στη μητρόπολη. Και ο Γιάννης Μπουτάρης με τη σειρά του, ως gentleman, πήγε κατευθείαν στο παράθυρο και φυσούσε όλο τον καπνό από το άφιλτρο στον βαρδάρη.
«Ηταν πράξη πολιτικού θάρρους η αμφίπλευρη προσέγγισή σας, μετά από όλα όσα συνέβησαν πριν από λίγο καιρό;» ρώτησα, κοιτάζοντας και τους δύο: ο μητροπολίτης με τα μαύρα άμφια και το πετραχήλι του και ο οινοποιός με κοστούμι, το χρυσό σκουλαρίκι στο αυτί και το τατουάζ με τη σαύρα στο χέρι του. Οπωσδήποτε αταίριαστοι, άνθρωποι από άλλους κόσμους, και όμως κατάφεραν να συγκλίνουν: «Υπηρετούμε και οι δύο την πόλη της Θεσσαλονίκης. Δεν θα έπρεπε να αφήσουμε να εμπλακούν προσωπικές εμπάθειες, αλλά να κοιτάξουμε σε μια κρίσιμη περίοδο πώς θα τα φέρουμε βόλτα» λέει ο δήμαρχος.
«Αν ήταν τόσο αυτονόητα τα πράγματα, τότε και ο αρχηγός της αξιωματικής αντιπολίτευσης θα είχε συνεννοηθεί με τον πρωθυπουργό, όπως στην Πορτογαλία, τώρα που η Ελλάδα βάλλεται από παντού. Οι περισσότεροι πολιτικοί μας δεν σκέφτονται έτσι» αντιτείνω. «Μα εγώ δεν είμαι πολιτικός!» σπεύδει ο Μπουτάρης. «Η κίνηση να διεκδικήσω τη δημαρχία είναι μια φάση στη ζωή μου. Δεν θέλω να κάνω καριέρα στον χώρο. Αυτό μου δίνει τη δυνατότητα να μη φοβάμαι ούτε να αντιπαρατεθώ ούτε να συμφιλιωθώ» υπογραμμίζει, πετώντας από πάνω του την κατάρα του πολιτικού κόστους που καταδυναστεύει το πολιτικό μας σύστημα.
«Σε πολλούς δεν άρεσε που τα βρήκαμε» συνεχίζει ο κ. Άνθιμος. «Δεν αντιλαμβάνονται ότι από τη στιγμή που εξελέγη και είναι δήμαρχος, εγώ είμαι υποχρεωμένος με εγκαρδιότητα και με ειλικρίνεια να συνεργαστώ μαζί του για όλα τα κρίσιμα ζητήματα που μας αφορούν». Μα, είναι η εγκαρδιότητα θέμα υποχρέωσης; «Σίγουρα, δεν είναι υποχρέωση. Είναι και από φυσικού μου, του χαρακτήρα μου. Δεν θα ήταν ωραίο να τον συναντώ και να είμαι κατηφής ή θυμωμένος. Τίποτα δεν θα μπορούσε να λειτουργήσει σωστά έτσι. Οπωσδήποτε έγινε μια αντιπαράθεση, όμως τώρα όλα αυτά είναι πίσω μας».
Συστράτευση.
Τι είναι μπροστά μας λοιπόν; «Μια εξαιρετικά δύσκολη συγκυρία που απαιτεί συστράτευση» συνεχίζει ο κ. Άνθιμος. «Από την πρώτη στιγμή που ανέλαβε το πόστο του, ο κ. Μπουτάρης έδειξε ιδιαίτερα καλή προαίρεση απέναντί μου. Την Πρωτοχρονιά, που ήταν ακόμα φρέσκια η διένεξη, μου ζήτησε να ευλογήσω τη βασιλόπιτα, κόψαμε το πρώτο κομμάτι για τον Ιησού Χριστό.
Είναι φανερό, ο άνθρωπος έχει μέσα του και σεβασμό για τα θεία και περιεχόμενο». Συνεπώς τι έφταιξε και έφτασαν τα πράγματα στα άκρα; Μήπως ο προεκλογικός αγώνας; «Και βέβαια» συμπληρώνει ο Μπουτάρης. «Μπαίνεις σε μια ψυχολογία που πολλές φορές λες κουβέντες που δεν τις εννοείς. Τώρα γνωριστήκαμε από κοντά και μαζί θα παλέψουμε για την αλλαγή νοοτροπίας».
Συχνά ορισμένοι φανατικοί θυμώνουν όταν βλέπουν δύο αντικρουόμενες πλευρές να συνάπτουν ειρήνη. Τι συνέβη στην περίπτωση του Γιάννη Μπουτάρη με τον κ. Άνθιμο: «Εμένα μου έλεγαν να προσέχω γιατί στο τέλος ο μητροπολίτης θα με κάνει ό, τι θέλει. Με εγκαλούσαν γιατί τα βρήκα με τους παπάδες. Ε, λοιπόν οι παπάδες είναι μέρος της ζωής μας, τμήμα αυτής της κοινωνίας, πού είναι το πρόβλημα; Έχω γνωρίσει εξαιρετικούς ιερωμένους». «Δεν υπάρχει κοινωνία χωρίς θρησκεία, χωρίς ιερείς» λέει ο κ. Άνθιμος, πιάνοντας αμέσως την πάσα ασίστ του δημάρχου, την οποία μετέτρεψε γρήγορα σε επίθεση στη μεγάλη περιοχή: «Απορώ με τον κ. Καμίνη που δεν αναμετέδωσε τη θεία λειτουργία. Ιδιαίτερα σήμερα, οι άνθρωποι θέλουν να νιώσουν περισσότερο την κατάνυξη της Μεγάλης Εβδομάδας». Θα το έκανε ποτέ αυτό και ο δήμαρχος Θεσσαλονίκης, με το επιχείρημα ότι στην πόλη δεν ζουν μόνο Χριστιανοί; «Όχι, η αλήθεια είναι ότι η απόφαση μου φάνηκε υπερβολική» τονίζει ο Μπουτάρης, που δεν φοβάται να διαχωρίσει σε αυτόν τον τομέα τη θέση του από τον δήμαρχο Αθηναίων.
Διάλειμμα για ένα ακόμα τσιγάρο δίπλα στο παράθυρο από τον δήμαρχο και η κουβέντα περνάει στην κρίση. «Στην Ελλάδα πιστέψαμε ότι όλα μας ανήκουν, ακόμα και τα δανεικά. Ο συνδικαλισμός έγινε επιστήμη. Βλέπετε τι γίνεται με τη ΓΕΝΟΠ; Όλοι κοιτάζουν τι θα πάρουν, ενώ πρέπει να δούμε τι θα δώσουμε. Παντού υπάρχουν σκάνδαλα», λέει ο κ. Άνθιμος.
Οι πολίτες είναι θυμωμένοι διότι δεν έχει τιμωρηθεί κανείς.
«Σκάνδαλα όμως όπως το Βατοπέδι δεν πλήττουν την εικόνα της Εκκλησίας;», ρωτώ τον κ. Άνθιμο. «Το Άγιον Όρος είναι αυτοδιοίκητο αλλά τα βέλη της κριτικής δυστυχώς τα δέχθηκε η Eκκλησία της Ελλάδος, παρότι δεν είχαμε καμία ανάμειξη. Εκείνη την περίοδο δεχθήκαμε επιθέσεις και προσβολές από τον κόσμο. Έναν ιερέα, που με βοηθάει εδώ στη μητρόπολη, τον έφτυσαν. Ίσως φταίει ότι δεν έχει τιμωρηθεί κανείς ούτε σε αυτή την περίπτωση, και οι πολίτες είναι θυμωμένοι. Υπάρχουν βέβαια ιερείς που συχνά δεν στέκονται στο ύψος των περιστάσεων. Στους δώδεκα μαθητές του Ιησού, ο ένας ήταν προδότης. Πάντα προβάλλεται το κακό και όχι το καλό έργο της Εκκλησίας».
«Δυστυχώς ο πολίτης δεν έχει καμιά εμπιστοσύνη στο κράτος και αυτό είναι μεν επόμενο, αλλά είναι και καταστροφικό», λέει ο Γιάννης Μπουτάρης. «Όταν η Πολιτεία δεν μπορεί να ανταποκριθεί στις οικονομικές της υποχρεώσεις, χάνει την αξιοπιστία και την αξιοπρέπειά της. Η μεγαλύτερη μάχη που εγώ αισθάνομαι ότι έχουμε να δώσουμε είναι να ανακτήσουν οι Έλληνες την πεποίθηση ότι το κράτος δεν είναι η αυθαιρεσία, τα σκάνδαλα, η διαφθορά, αλλά θεσμοί που προστατεύουν την ισονομία και την ισοπολιτεία. Όσο για τη θρησκεία, ναι, σίγουρα βλέπω πολλούς νέους να στρέφονται εκεί. Σε μια τόσο δύσκολη κατάσταση, θέλουν να αισθανθούν προστασία και πνευματικότητα, να απαλύνουν τις αγωνίες τους».
«Βλέπετε!», λέει δικαιωμένος ο κ. Άνθιμος. «Ο δήμαρχος πιστεύει!». «Ποτέ δεν το αρνήθηκα δέσποτα», απαντά ο Γ. Μπουτάρης. Βεβαίως, μπορεί ένας δήμαρχος να έχει πίστη στον Θεό. Μπορεί όμως ένας ιεράρχης να έχει πολιτικές απόψεις και να τις εκφράζει δημοσίως, κάτι για το οποίο δέχθηκε μεγάλη κριτική ο μακαριστός Χριστόδουλος, αλλά ενίοτε δέχεται και ο μητροπολίτης Θεσσαλονίκης; Τον λόγο παίρνει ο Γιάννης Μπουτάρης: «Παλιά ήμουν απόλυτος. Πίστευα ότι η Εκκλησία δεν πρέπει να ανακατεύεται σε τέτοια θέματα. Τώρα έχω βάλει νερό στο κρασί μου. Ένας θρησκευτικός ηγέτης που έχει ποίμνιο έχει δικαίωμα να εκφράζει τις απόψεις του, ακόμα και αν διαφωνώ κάθετα με όσα λέει. Εκπροσωπεί ένα τμήμα της κοινωνίας. Στην Αμερική ο Ομπάμα καλεί επίσημους προσκεκλημένους να προσευχηθούν μαζί και συναντά θρησκευτικούς ηγέτες. Η Εκκλησία συνδιαμορφώνει την κοινή γνώμη και αυτό οφείλουμε να το θυμόμαστε».
«Εγώ σκέφτομαι ότι δεν μπορώ να μείνω αδρανής και να σιωπώ, ιδιαίτερα στη σημερινή δύσκολη κατάσταση όπου έχουν προκύψει τόσα προβλήματα, από τη φτώχεια μέχρι τα εθνικά θέματα», λέει ο μητροπολίτης Θεσσαλονίκης. «Δεν υπήρχαν στην ελληνική ιστορία κρίση και πόλεμος που οι ιεράρχες να μην είναι στην πρώτη γραμμή της μάχης για την πατρίδα. Ο Ελευθέριος Βενιζέλος συμβουλευόταν τον Χρύσανθο Τραπεζούντος, ενώ μετά την Κατοχή, ο Αρχιεπίσκοπος Δαμασκηνός έπαιξε μεγάλο ρόλο στην ανασυγκρότηση. Στα ακριτικά χωριά, οι παπάδες κρατούν το φρόνιμα και τη συνοχή».
Η συζήτηση διακόπτεται προσωρινά γιατί φτάνουν στο τραπέζι φρέσκα μπριός και εκλεράκια. Ο δήμαρχος παίρνει ένα λιλιπούτειο σαντουιτσάκι και το τρώει με μαχαίρι και πιρούνι, ο κ. Άνθιμος δείχνει εγκράτεια σε όλες τις λιχουδιές που σερβιρίστηκαν και αρκείται σε ένα ποτήρι νερό. Από την προηγούμενη κουβέντα, είναι σαφές ότι οι βάσεις της προσέγγισης δείχνουν γερές και πως στο μέλλον και οι δύο θα αποφύγουν εύφλεκτες δηλώσεις που θα μπορούσαν να ξεκινήσουν μια νέα αντιπαράθεση. Το ερώτημα παραμένει: μπορεί ένας θρησκευτικός άρχοντας που εκφράζει το «αγαπάτε αλλήλους» να είναι συγκρουσιακός, να έχει άποψη για το μεταναστευτικό ζήτημα ή τα εθνικά θέματα;
«Έχω δώσει τη ζωή μου για την Εκκλησία και την πατρίδα, έχω ζήσει από κοντά όλα τα ακριτικά χωριά όταν ήμουν στην Αλεξανδρούπολη. Όταν αναφέρομαι στα Σκόπια και τις προθέσεις των Σκοπιανών, είναι γιατί γνωρίζω πράγματα από πρώτο χέρι. Συμπληρώνω σχεδόν 50 χρόνια δημόσιου βίου. Δεν έχω περιουσία και ιδιοκτησία στα 77 μου χρόνια. Δεν έχω φροντίσει τα γεράματά μου. Θέλω όμως να στέκομαι δίπλα στην πατρίδα», λέει ο κ. Άνθιμος, που κατηγορήθηκε ότι αναφέρθηκε με αρνητικούς χαρακτηρισμούς για τους μετανάστες που είδε στο κέντρο της Αθήνας.
«Όντως είπατε ότι μαύρισε το μάτι σας;», τον ρωτώ. «Και βέβαια το είπα. Όχι όμως ότι με ενόχλησε το χρώμα των ανθρώπων. Δεν κάνουμε διακρίσεις. Εννοούσα ότι στεναχωρήθηκα με την εγκατάλειψη του αθηναϊκού κέντρου. Έχουμε χάσει την Αθήνα. Επιμένω, δεν μπορούν να εκδιωχθούν οι Έλληνες πολίτες για να έρθουν να πάρουν οι παράνομοι μετανάστες τη θέση τους. Και ο καλός Σαμαρείτης πλήρωσε για την περίθαλψη του αρρώστου, δεν τον πήρε σπίτι του». Φεύγοντας, ο μητροπολίτης μάς έδωσε από μία Καινή Διαθήκη και ένα βιβλίο του όπου καταθέτει τις απόψεις του για τη Μακεδονία. Και βέβαια τις ευχές του.
Από τις δημοτικές εκλογές του Νοεμβρίου μέχρι σήμερα έχει κυλήσει πολύ νερό στο αυλάκι. Απόδειξη ότι ο μητροπολίτης Θεσσαλονίκης κ. Άνθιμος και ο δήμαρχος Γιάννης Μπουτάρης χαιρετίστηκαν με θέρμη και κάθισαν δίπλα - δίπλα στον καναπέ. Λίγο αργότερα τακτοποιηθήκαμε οι τρεις μας στο μεγάλο τραπέζι της μητρόπολης, για να μας σερβιριστούν ελαφριά εδέσματα, σε ένα κοινό γεύμα για χάρη της ομώνυμης στήλης της «Κ». Αυτό που θα φαινόταν εντελώς απίστευτο πριν από μερικούς μήνες, την περίοδο που τα πνεύματα ήταν ιδιαιτέρως οξυμένα με ανταλλαγή βαρέων χαρακτηρισμών, συνέβαινε μπροστά στα μάτια μου.
Οι δύο τοπικοί άρχοντες της συμπρωτεύουσας, συμφιλιωμένοι, είχαν ήδη πιάσει χαλαρή συζήτηση. Οι κακοπροαίρετοι θα έλεγαν ότι πρόκειται για επικοινωνιακή παράσταση, αλλά ακόμα και η στάση του σώματος τους -αγγλιστί body language- πρόδιδε ότι δεν υπήρχε καμιά κρυμμένη άμυνα. Αντιθέτως, ο ένας άγγιζε τον άλλο όταν ήθελε να διακόψει ή να συμπληρώσει κάτι, ενώ ο κ. Άνθιμος έφτασε σε βαθμό να επιτρέψει στον δήμαρχο να ανάψει τσιγάρο, κάτι που δεν συνηθίζεται στη μητρόπολη. Και ο Γιάννης Μπουτάρης με τη σειρά του, ως gentleman, πήγε κατευθείαν στο παράθυρο και φυσούσε όλο τον καπνό από το άφιλτρο στον βαρδάρη.
«Ηταν πράξη πολιτικού θάρρους η αμφίπλευρη προσέγγισή σας, μετά από όλα όσα συνέβησαν πριν από λίγο καιρό;» ρώτησα, κοιτάζοντας και τους δύο: ο μητροπολίτης με τα μαύρα άμφια και το πετραχήλι του και ο οινοποιός με κοστούμι, το χρυσό σκουλαρίκι στο αυτί και το τατουάζ με τη σαύρα στο χέρι του. Οπωσδήποτε αταίριαστοι, άνθρωποι από άλλους κόσμους, και όμως κατάφεραν να συγκλίνουν: «Υπηρετούμε και οι δύο την πόλη της Θεσσαλονίκης. Δεν θα έπρεπε να αφήσουμε να εμπλακούν προσωπικές εμπάθειες, αλλά να κοιτάξουμε σε μια κρίσιμη περίοδο πώς θα τα φέρουμε βόλτα» λέει ο δήμαρχος.
«Αν ήταν τόσο αυτονόητα τα πράγματα, τότε και ο αρχηγός της αξιωματικής αντιπολίτευσης θα είχε συνεννοηθεί με τον πρωθυπουργό, όπως στην Πορτογαλία, τώρα που η Ελλάδα βάλλεται από παντού. Οι περισσότεροι πολιτικοί μας δεν σκέφτονται έτσι» αντιτείνω. «Μα εγώ δεν είμαι πολιτικός!» σπεύδει ο Μπουτάρης. «Η κίνηση να διεκδικήσω τη δημαρχία είναι μια φάση στη ζωή μου. Δεν θέλω να κάνω καριέρα στον χώρο. Αυτό μου δίνει τη δυνατότητα να μη φοβάμαι ούτε να αντιπαρατεθώ ούτε να συμφιλιωθώ» υπογραμμίζει, πετώντας από πάνω του την κατάρα του πολιτικού κόστους που καταδυναστεύει το πολιτικό μας σύστημα.
«Σε πολλούς δεν άρεσε που τα βρήκαμε» συνεχίζει ο κ. Άνθιμος. «Δεν αντιλαμβάνονται ότι από τη στιγμή που εξελέγη και είναι δήμαρχος, εγώ είμαι υποχρεωμένος με εγκαρδιότητα και με ειλικρίνεια να συνεργαστώ μαζί του για όλα τα κρίσιμα ζητήματα που μας αφορούν». Μα, είναι η εγκαρδιότητα θέμα υποχρέωσης; «Σίγουρα, δεν είναι υποχρέωση. Είναι και από φυσικού μου, του χαρακτήρα μου. Δεν θα ήταν ωραίο να τον συναντώ και να είμαι κατηφής ή θυμωμένος. Τίποτα δεν θα μπορούσε να λειτουργήσει σωστά έτσι. Οπωσδήποτε έγινε μια αντιπαράθεση, όμως τώρα όλα αυτά είναι πίσω μας».
Συστράτευση.
Τι είναι μπροστά μας λοιπόν; «Μια εξαιρετικά δύσκολη συγκυρία που απαιτεί συστράτευση» συνεχίζει ο κ. Άνθιμος. «Από την πρώτη στιγμή που ανέλαβε το πόστο του, ο κ. Μπουτάρης έδειξε ιδιαίτερα καλή προαίρεση απέναντί μου. Την Πρωτοχρονιά, που ήταν ακόμα φρέσκια η διένεξη, μου ζήτησε να ευλογήσω τη βασιλόπιτα, κόψαμε το πρώτο κομμάτι για τον Ιησού Χριστό.
Είναι φανερό, ο άνθρωπος έχει μέσα του και σεβασμό για τα θεία και περιεχόμενο». Συνεπώς τι έφταιξε και έφτασαν τα πράγματα στα άκρα; Μήπως ο προεκλογικός αγώνας; «Και βέβαια» συμπληρώνει ο Μπουτάρης. «Μπαίνεις σε μια ψυχολογία που πολλές φορές λες κουβέντες που δεν τις εννοείς. Τώρα γνωριστήκαμε από κοντά και μαζί θα παλέψουμε για την αλλαγή νοοτροπίας».
Συχνά ορισμένοι φανατικοί θυμώνουν όταν βλέπουν δύο αντικρουόμενες πλευρές να συνάπτουν ειρήνη. Τι συνέβη στην περίπτωση του Γιάννη Μπουτάρη με τον κ. Άνθιμο: «Εμένα μου έλεγαν να προσέχω γιατί στο τέλος ο μητροπολίτης θα με κάνει ό, τι θέλει. Με εγκαλούσαν γιατί τα βρήκα με τους παπάδες. Ε, λοιπόν οι παπάδες είναι μέρος της ζωής μας, τμήμα αυτής της κοινωνίας, πού είναι το πρόβλημα; Έχω γνωρίσει εξαιρετικούς ιερωμένους». «Δεν υπάρχει κοινωνία χωρίς θρησκεία, χωρίς ιερείς» λέει ο κ. Άνθιμος, πιάνοντας αμέσως την πάσα ασίστ του δημάρχου, την οποία μετέτρεψε γρήγορα σε επίθεση στη μεγάλη περιοχή: «Απορώ με τον κ. Καμίνη που δεν αναμετέδωσε τη θεία λειτουργία. Ιδιαίτερα σήμερα, οι άνθρωποι θέλουν να νιώσουν περισσότερο την κατάνυξη της Μεγάλης Εβδομάδας». Θα το έκανε ποτέ αυτό και ο δήμαρχος Θεσσαλονίκης, με το επιχείρημα ότι στην πόλη δεν ζουν μόνο Χριστιανοί; «Όχι, η αλήθεια είναι ότι η απόφαση μου φάνηκε υπερβολική» τονίζει ο Μπουτάρης, που δεν φοβάται να διαχωρίσει σε αυτόν τον τομέα τη θέση του από τον δήμαρχο Αθηναίων.
Διάλειμμα για ένα ακόμα τσιγάρο δίπλα στο παράθυρο από τον δήμαρχο και η κουβέντα περνάει στην κρίση. «Στην Ελλάδα πιστέψαμε ότι όλα μας ανήκουν, ακόμα και τα δανεικά. Ο συνδικαλισμός έγινε επιστήμη. Βλέπετε τι γίνεται με τη ΓΕΝΟΠ; Όλοι κοιτάζουν τι θα πάρουν, ενώ πρέπει να δούμε τι θα δώσουμε. Παντού υπάρχουν σκάνδαλα», λέει ο κ. Άνθιμος.
Οι πολίτες είναι θυμωμένοι διότι δεν έχει τιμωρηθεί κανείς.
«Σκάνδαλα όμως όπως το Βατοπέδι δεν πλήττουν την εικόνα της Εκκλησίας;», ρωτώ τον κ. Άνθιμο. «Το Άγιον Όρος είναι αυτοδιοίκητο αλλά τα βέλη της κριτικής δυστυχώς τα δέχθηκε η Eκκλησία της Ελλάδος, παρότι δεν είχαμε καμία ανάμειξη. Εκείνη την περίοδο δεχθήκαμε επιθέσεις και προσβολές από τον κόσμο. Έναν ιερέα, που με βοηθάει εδώ στη μητρόπολη, τον έφτυσαν. Ίσως φταίει ότι δεν έχει τιμωρηθεί κανείς ούτε σε αυτή την περίπτωση, και οι πολίτες είναι θυμωμένοι. Υπάρχουν βέβαια ιερείς που συχνά δεν στέκονται στο ύψος των περιστάσεων. Στους δώδεκα μαθητές του Ιησού, ο ένας ήταν προδότης. Πάντα προβάλλεται το κακό και όχι το καλό έργο της Εκκλησίας».
«Δυστυχώς ο πολίτης δεν έχει καμιά εμπιστοσύνη στο κράτος και αυτό είναι μεν επόμενο, αλλά είναι και καταστροφικό», λέει ο Γιάννης Μπουτάρης. «Όταν η Πολιτεία δεν μπορεί να ανταποκριθεί στις οικονομικές της υποχρεώσεις, χάνει την αξιοπιστία και την αξιοπρέπειά της. Η μεγαλύτερη μάχη που εγώ αισθάνομαι ότι έχουμε να δώσουμε είναι να ανακτήσουν οι Έλληνες την πεποίθηση ότι το κράτος δεν είναι η αυθαιρεσία, τα σκάνδαλα, η διαφθορά, αλλά θεσμοί που προστατεύουν την ισονομία και την ισοπολιτεία. Όσο για τη θρησκεία, ναι, σίγουρα βλέπω πολλούς νέους να στρέφονται εκεί. Σε μια τόσο δύσκολη κατάσταση, θέλουν να αισθανθούν προστασία και πνευματικότητα, να απαλύνουν τις αγωνίες τους».
«Βλέπετε!», λέει δικαιωμένος ο κ. Άνθιμος. «Ο δήμαρχος πιστεύει!». «Ποτέ δεν το αρνήθηκα δέσποτα», απαντά ο Γ. Μπουτάρης. Βεβαίως, μπορεί ένας δήμαρχος να έχει πίστη στον Θεό. Μπορεί όμως ένας ιεράρχης να έχει πολιτικές απόψεις και να τις εκφράζει δημοσίως, κάτι για το οποίο δέχθηκε μεγάλη κριτική ο μακαριστός Χριστόδουλος, αλλά ενίοτε δέχεται και ο μητροπολίτης Θεσσαλονίκης; Τον λόγο παίρνει ο Γιάννης Μπουτάρης: «Παλιά ήμουν απόλυτος. Πίστευα ότι η Εκκλησία δεν πρέπει να ανακατεύεται σε τέτοια θέματα. Τώρα έχω βάλει νερό στο κρασί μου. Ένας θρησκευτικός ηγέτης που έχει ποίμνιο έχει δικαίωμα να εκφράζει τις απόψεις του, ακόμα και αν διαφωνώ κάθετα με όσα λέει. Εκπροσωπεί ένα τμήμα της κοινωνίας. Στην Αμερική ο Ομπάμα καλεί επίσημους προσκεκλημένους να προσευχηθούν μαζί και συναντά θρησκευτικούς ηγέτες. Η Εκκλησία συνδιαμορφώνει την κοινή γνώμη και αυτό οφείλουμε να το θυμόμαστε».
«Εγώ σκέφτομαι ότι δεν μπορώ να μείνω αδρανής και να σιωπώ, ιδιαίτερα στη σημερινή δύσκολη κατάσταση όπου έχουν προκύψει τόσα προβλήματα, από τη φτώχεια μέχρι τα εθνικά θέματα», λέει ο μητροπολίτης Θεσσαλονίκης. «Δεν υπήρχαν στην ελληνική ιστορία κρίση και πόλεμος που οι ιεράρχες να μην είναι στην πρώτη γραμμή της μάχης για την πατρίδα. Ο Ελευθέριος Βενιζέλος συμβουλευόταν τον Χρύσανθο Τραπεζούντος, ενώ μετά την Κατοχή, ο Αρχιεπίσκοπος Δαμασκηνός έπαιξε μεγάλο ρόλο στην ανασυγκρότηση. Στα ακριτικά χωριά, οι παπάδες κρατούν το φρόνιμα και τη συνοχή».
Η συζήτηση διακόπτεται προσωρινά γιατί φτάνουν στο τραπέζι φρέσκα μπριός και εκλεράκια. Ο δήμαρχος παίρνει ένα λιλιπούτειο σαντουιτσάκι και το τρώει με μαχαίρι και πιρούνι, ο κ. Άνθιμος δείχνει εγκράτεια σε όλες τις λιχουδιές που σερβιρίστηκαν και αρκείται σε ένα ποτήρι νερό. Από την προηγούμενη κουβέντα, είναι σαφές ότι οι βάσεις της προσέγγισης δείχνουν γερές και πως στο μέλλον και οι δύο θα αποφύγουν εύφλεκτες δηλώσεις που θα μπορούσαν να ξεκινήσουν μια νέα αντιπαράθεση. Το ερώτημα παραμένει: μπορεί ένας θρησκευτικός άρχοντας που εκφράζει το «αγαπάτε αλλήλους» να είναι συγκρουσιακός, να έχει άποψη για το μεταναστευτικό ζήτημα ή τα εθνικά θέματα;
«Έχω δώσει τη ζωή μου για την Εκκλησία και την πατρίδα, έχω ζήσει από κοντά όλα τα ακριτικά χωριά όταν ήμουν στην Αλεξανδρούπολη. Όταν αναφέρομαι στα Σκόπια και τις προθέσεις των Σκοπιανών, είναι γιατί γνωρίζω πράγματα από πρώτο χέρι. Συμπληρώνω σχεδόν 50 χρόνια δημόσιου βίου. Δεν έχω περιουσία και ιδιοκτησία στα 77 μου χρόνια. Δεν έχω φροντίσει τα γεράματά μου. Θέλω όμως να στέκομαι δίπλα στην πατρίδα», λέει ο κ. Άνθιμος, που κατηγορήθηκε ότι αναφέρθηκε με αρνητικούς χαρακτηρισμούς για τους μετανάστες που είδε στο κέντρο της Αθήνας.
«Όντως είπατε ότι μαύρισε το μάτι σας;», τον ρωτώ. «Και βέβαια το είπα. Όχι όμως ότι με ενόχλησε το χρώμα των ανθρώπων. Δεν κάνουμε διακρίσεις. Εννοούσα ότι στεναχωρήθηκα με την εγκατάλειψη του αθηναϊκού κέντρου. Έχουμε χάσει την Αθήνα. Επιμένω, δεν μπορούν να εκδιωχθούν οι Έλληνες πολίτες για να έρθουν να πάρουν οι παράνομοι μετανάστες τη θέση τους. Και ο καλός Σαμαρείτης πλήρωσε για την περίθαλψη του αρρώστου, δεν τον πήρε σπίτι του». Φεύγοντας, ο μητροπολίτης μάς έδωσε από μία Καινή Διαθήκη και ένα βιβλίο του όπου καταθέτει τις απόψεις του για τη Μακεδονία. Και βέβαια τις ευχές του.
imth.gr
