Την Τρίτη 15 Μαΐου 2012 ο Διευθυντής της Ακαδημίας Θεολογικών Σπουδών Δρ Παντελής Καλαϊτζίδης, μετά από πρόσκληση του Ιδρύματος Pro Orienteκαι της Καθολικής Θεολογικής Σχολής του Πανεπιστημίου της Βιέννης έδωσε διάλεξη στην αίθουσα της Κοσμητείας της Θεολογικής Σχολής με θέμα: «Νέα ρεύματα και τάσεις στην σύγχρονη ελληνική θεολογία: Προκλήσεις και προοπτικές στην πορεία προς τη θεολογική ανανέωση και τη χριστιανική ενότητα». Τον ομιλητή και το έργο της Ακαδημίας Θεολογικών Σπουδών Βόλου παρουσίασε η Καθηγήτρια του Πανεπιστημίου της Βιέννης κ. Ingeborg Gabriel, ενώ σύντομο χαιρετισμό απήυθυνε ο Πρόεδρος του Ιδρύματος Pro Oriente Dr Johann Marte.
Ο κ. Καλαϊτζίδης στην εισήγησή του μίλησε καταρχήν για την αλλαγή και την ανανέωση που έφερε με το έργο της η θεολογική γενιά του ’60 καθώς και για τις αντιδράσεις, θετικές και αρνητικές, που αυτό προκάλεσε, ενώ στη συνέχεια αναφέρθηκε στη σημαντική συμβολή της «σχολής της Θεσσαλονίκης» και της γενιάς του ’80, αφενός στην υπέρβαση του αντιδυτκισμού που χαρακτήριζε πολλούς από τους θεολόγους της προηγούμενης γενιάς και αφετέρου στην επεξεργασία μιας νέας θεολογικής ατζέντας. Στη συνέχεια επικεντρώθηκε στην εν εξελίξει συνεισφορά της νέας θεολογικής γενιάς (κυρίως από το 2000 και εξής), που χωρίς να αποκόπτεται πλήρως από τη γενιά του ’60, εισάγει νέα θέματα προς συζήτηση, ωθούμενη προς τούτο και από τις νέες κοινωνικές και πολιτισμικές προκλήσεις του καιρού μας (παγκοσμιοποίηση, πλουραλισμός, διαλογική συνάντηση με τη Δύση). Αναφέρθηκε δε ενδεικτικά σε ορισμένα από τα θέματα αυτά, όπως την εκ νέου θεώρηση του κεντρικού ρόλου της ιεραποστολής για τη συγκρότηση της Εκκλησίας, τη σχέση Ορθοδοξίας και νεωτερικότητας, την υπέρβαση του αντιδυτικισμού, την κίνηση “επιστροφής στους Πατέρες”, την υποτίμηση των βιβλικών σπουδών, τη θέση της γυναίκας στην Εκκλησία, την κριτική στον θρησκευτικό εθνικισμό και τον εκκλησιαστικό κουλτουραλισμό, κ. ά. Ως φορείς δε που διακονούν τη θεολογική αυτή ανανέωση αναφέρθηκαν τα περιοδικά “Σύναξη” και “Θεολογία”, το Ίδρυμα “Άρτος Ζωής”, η Ακαδημία Θεολογικών Σπουδών, καθώς και καθηγητές των Θεολογικών Σχολών Αθηνών και Θεσσαλονίκης, ενώ δεν παρέλειψε να αναφερθεί και στις αντιδράσεις ζηλωτικών και φονταμενταλιστικών κύκλων εναντίον του οικουμενικού διαλόγου και των νέων θεολογικών ρευμάτων. Μετά την εισήγηση ακολούθησε εξαιρετικά ενδιαφέρουσα συζήτηση με πολλούς από τους συμμετέχοντες στην εκδήλωση αυτή.
Προηγουμένως ο κ. Καλαϊτζίδης είχε συνάντηση με τον Μητροπολίτη Αυστρίας κ. Αρσένιο (Οικουμενικό Πατριαρχείο), καθώς και με τον καθηγητή Martin Jöggle (Χριστιανική Παιδαγωγική) και τους φοιτητές του.
Το Ίδρυμα Pro Oriente με έδρα τη Βιέννη, είναι ένας από τους σημαντικότερους οικουμενικούς οργανισμούς στο χώρο της Καθολικής Εκκλησίας που εργάζεται για την αλληλογνωριμία και την προσέγγιση μεταξύ των χριστιανών Ανατολής και Δύσης. Πολύ σημαντική θεωρείται, εκτός των άλλων, η σειρά πατρολογικών συνεδρίων που διοργανώνει την τελευταία δεκαετία και που μελετούν την κοινή πατερική κληρονομιά σε Δύση και Ανατολή.
Ο κ. Καλαϊτζίδης στην εισήγησή του μίλησε καταρχήν για την αλλαγή και την ανανέωση που έφερε με το έργο της η θεολογική γενιά του ’60 καθώς και για τις αντιδράσεις, θετικές και αρνητικές, που αυτό προκάλεσε, ενώ στη συνέχεια αναφέρθηκε στη σημαντική συμβολή της «σχολής της Θεσσαλονίκης» και της γενιάς του ’80, αφενός στην υπέρβαση του αντιδυτκισμού που χαρακτήριζε πολλούς από τους θεολόγους της προηγούμενης γενιάς και αφετέρου στην επεξεργασία μιας νέας θεολογικής ατζέντας. Στη συνέχεια επικεντρώθηκε στην εν εξελίξει συνεισφορά της νέας θεολογικής γενιάς (κυρίως από το 2000 και εξής), που χωρίς να αποκόπτεται πλήρως από τη γενιά του ’60, εισάγει νέα θέματα προς συζήτηση, ωθούμενη προς τούτο και από τις νέες κοινωνικές και πολιτισμικές προκλήσεις του καιρού μας (παγκοσμιοποίηση, πλουραλισμός, διαλογική συνάντηση με τη Δύση). Αναφέρθηκε δε ενδεικτικά σε ορισμένα από τα θέματα αυτά, όπως την εκ νέου θεώρηση του κεντρικού ρόλου της ιεραποστολής για τη συγκρότηση της Εκκλησίας, τη σχέση Ορθοδοξίας και νεωτερικότητας, την υπέρβαση του αντιδυτικισμού, την κίνηση “επιστροφής στους Πατέρες”, την υποτίμηση των βιβλικών σπουδών, τη θέση της γυναίκας στην Εκκλησία, την κριτική στον θρησκευτικό εθνικισμό και τον εκκλησιαστικό κουλτουραλισμό, κ. ά. Ως φορείς δε που διακονούν τη θεολογική αυτή ανανέωση αναφέρθηκαν τα περιοδικά “Σύναξη” και “Θεολογία”, το Ίδρυμα “Άρτος Ζωής”, η Ακαδημία Θεολογικών Σπουδών, καθώς και καθηγητές των Θεολογικών Σχολών Αθηνών και Θεσσαλονίκης, ενώ δεν παρέλειψε να αναφερθεί και στις αντιδράσεις ζηλωτικών και φονταμενταλιστικών κύκλων εναντίον του οικουμενικού διαλόγου και των νέων θεολογικών ρευμάτων. Μετά την εισήγηση ακολούθησε εξαιρετικά ενδιαφέρουσα συζήτηση με πολλούς από τους συμμετέχοντες στην εκδήλωση αυτή.
Προηγουμένως ο κ. Καλαϊτζίδης είχε συνάντηση με τον Μητροπολίτη Αυστρίας κ. Αρσένιο (Οικουμενικό Πατριαρχείο), καθώς και με τον καθηγητή Martin Jöggle (Χριστιανική Παιδαγωγική) και τους φοιτητές του.
Το Ίδρυμα Pro Oriente με έδρα τη Βιέννη, είναι ένας από τους σημαντικότερους οικουμενικούς οργανισμούς στο χώρο της Καθολικής Εκκλησίας που εργάζεται για την αλληλογνωριμία και την προσέγγιση μεταξύ των χριστιανών Ανατολής και Δύσης. Πολύ σημαντική θεωρείται, εκτός των άλλων, η σειρά πατρολογικών συνεδρίων που διοργανώνει την τελευταία δεκαετία και που μελετούν την κοινή πατερική κληρονομιά σε Δύση και Ανατολή.