Εισηγητές θα είναι:
-Βλάσης Αγτζίδης, ιστορικός, εισαγωγή-συντονισμός,
-Βασίλης Τσενκελίδης, ιστορικός :«Ιστορικό περίγραμμα»,
-Όλγα Σεβαστίδου, κοινωνική ανθρωπολόγος: «Η Μνήμη των σταλινικών διώξεων (1937-1949) στις αφηγήσεις ζωής των Ποντίων της ΕΣΣΔ»
-Επίσης ο Μάριος Μαρκοβίτης θα παρουσιάσει αναλυτικά την περίπτωση του στελέχους του ΚΚΕ Μάρκου Μαρκοβίτη, που είχε καταφύγει στην ΕΣΣΔ, είχε ενταχθεί στις ελληνικές κοινότητες της Νότιας Ρωσίας και είχε συλληφθεί το Δεκέμβριο του 1938 κατά τη διάρκεια των σταλινικών διώξεων. Θα διαβαστούν αποσπάσματα από τις τελευταίες του επιστολές που γράφτηκαν λίγο πριν την εκτέλεσή του (άνοιξη 1938).
Για τις σύγχρονες ιδεολογικές συγκρούσεις για το ιστορικό αυτό γεγονός βλέπε: http://kars1918.wordpress.com/2012/05/01/stalinism-again/
Αντικείμενο του συγκεκριμένου σεμιναριακού μαθήματος θα είναι οι διώξεις του 1937- στην ΕΣΣΔ που κατέστρεψαν έναν εντυπωσιακό ελληνικό σοβιετικό πολιτισμό και οδήγησαν στο θάνατο χιλιάδες ομογενείς στο πλαίσιο μιας σχιζοφρενούς πολιτικής του Κομισάριου Εσωτερικής Ασφάλειας της ΕΣΣΔ Νικολάϊ Γιέζοφ (εκτελέστηκε 2 χρόνια μετά από τον Στάλιν). Στο πλαίσιο αυτών των διώξεων έχασαν τη ζωή τους και εκατοντάδες Έλληνες κομμουνιστές, μεταξύ αυτών και δεκάδες μέλη και φίλοι του ΚΚΕ που είχαν καταφύγει στην ΕΣΣΔ για να γλυτώσουν από τις αντικομουνιστικές διώξεις που είχαν ξεκινήσει στην Ελλάδα με σφοδρότητα από το 1928.
Ακριβώς γι αυτό ο μοιραίος ηγέτης του ΚΚΕ Νίκος Ζαχαριάδης, σ’ ένα από τα τελευταία του γράμματα προς τον Φλωράκη από η Σιβηρία όπου εξορίστηκε στο πλαίσιο της αποσταλινοποίησης της ΕΣΣΔ, άφησε εν είδει Πολιτικής Διαθήκης την εντολή:
“Κάποτε θα πρέπει να ζητήσετε -ακόμα και με απόφαση συνεδρίου- όλα τα χαρτιά της Κομμουνιστικής Διεθνούς, της Κ.Ε. του ΚΚΣΕ, της Κα-Γκε-Μπε, που αφορούν το ΚΚΕ και το κίνημα, τους αγωνιστές μας που χάθηκαν εδώ στη Σιβηρία (σαν τον Κλειδωνάρη, Φλαράκο, Χαϊτά και άλλους πολλούς). Αυτή είναι ιερή υποχρέωσή μας. Το 1947 εγώ ζωντανούς βρήκα μονάχα δύο».
Ήδη κατά τη 10 Ολομέλεια του ΚΚΕ (Γενάρης 1967) είχε ληφθεί η απόφαση της κομματικής αποκατάστασης για τα υψηλόβαθμα στελέχη του ΚΚΕ που δολοφονήθηκαν από τους σταλινικούς στην ΕΣΣΔ:
«Η 10η Ολομέλεια της Κ.Ε. του ΚΚΕ, παίρνοντας υπόψη τα στοιχεία που υπάρχουν για τους παρακάτω συντρόφους-θύματα της προσωπολατρίας και μέλη και στελέχη του ΚΚΕ:
1. Κλειδωνάρη Απόστολο2. Μαρκοβίτη Μάρκο
3. Χαϊτά Ανδρόνικο
4. Ευτυχιάδη Κώστα
5. Πηλιώτη Διονύσιο
6. Ντούβα Γεώργιο (Βορεινό)
7. Τσαγκαράκη Γιάννη (Τόμωφ)
8. Γιαννοκούτση Γιάννη
9. Δημάκο Νικόλαο (Γρηγόριεφ)
10. Δουλούδη Βασίλη (Ταμπακώφ)
11. Χριστοδουλίδη Χριστόδουλο (Αλέξη)
12. Κολοζώφ Γεώργιο (Λεωνίδα)
13. Χαραμή Στάθη (Ασάνωφ)
Αποφασίζει:
1) Αποκαθιστά ηθικά και κομματικά τους συντρόφους αυτούς που πέθαναν, σαν μέλη και στελέχη του ΚΚΕ
2) Η απόφαση αυτή ν’ ανακοινωθεί εσωκομματικά και να μη δημοσιευτεί στον κομματικό Τύπο. Το Π.Γ. να πάρει μέτρα ώστε στον κατάλληλο χρόνο και τρόπο (επέτειοι, ιστορικές αναμνήσεις και άλλες δημοσιεύσεις) ν’ αποκαταστήσει δημόσια τη μνήμη των παραπάνω συντρόφων.
3) Η Κ.Ε. εξουσιοδοτεί το Π.Γ. ν’ ανακοινώσει κατάλληλα την απόφασή της στην οικογένεια, αν έχει, του κάθε συντρόφου και ταυτόχρονα να εξετάσει την περίπτωση ηθικής και υλικής βοήθειάς της.»
Στις φυλακές του Σοχούμι- στο σοβιετικό Καύκασο (Αμπχαζία-Γεωργία)…. εκεί εξοντώθηκαν κάποια από τα μέλη του ΚΚΕ μαζί με εκατοντάδες Πόντιους κομμουνιστές και απλούς πολίτες. Θεωρείται ότι οι φυγάδες από την Ελλάδα: Δεσποτόπουλος, Χαλκογιάννης και Τσαουσίδης συνελήφθησαν στο Σοχούμι απ’ όπου και εξαφανίστηκαν…
