Ρεπορτάζ: Μάκης Αδαμόπουλος, φωτογραφίες: Χρήστος Μπόνης
Στο Συνοδικό Μέγαρο πραγματοποιήθηκε σήμερα το πρωί τιμητική εκδήλωση για την συμπλήρωση πέντε ετών από την εκλογή του Αρχιεπισκόπου Αθηνών και πάσης Ελλάδος κ. Ιερωνύμου. Το παρών έδωσαν οι Συνοδικοί Αρχιερείς, οι Διευθυντές των Υπηρεσιών, κληρικοί και λαϊκοί.
Ο Αντιπρόεδρος της Δ.Ι.Σ. Μητροπολίτης Φιλίππων κ. Προκόπιος, απευθυνόμενος στον Αρχιεπίσκοπο είπε:
Μακαριώτατε Ἀρχιεπίσκοπε Ἀθηνῶν καί πάσης Ἑλλάδος κ. Ἱερώνυμε,
Οἱ εὐχητήριοι καί συγχαρητήριοι λογοι πού προσιδιάζουν εἰς τά γενικά καί τά ἐπιμέρους τῆς ἀρχιεπισκοπικῆς λειτουργίας καί κυρίως ποιμαντορικῆς δραστηριότητος μέ τήν εὐκαιρία τῆς συμπληρώσεως πενταετίας ἀπό τῆς ἀναρρήσεως Ὑμῶν ἐπί τῆς καθέδρας τῆς Ἱερᾶς Ἀρχιεπισκοπῆς Ἀθηνῶν καί τοῦ Προεδρικοῦ Θώκου τῶν Συνοδικῶν ἱερῶν Σωμάτων, ἤρχισαν ἀπό τῆς χθές νά ἀπευθύνονται πρός τήν Ὑμετέραν Μακαριότητα – ἐννοῶ τά ὅσα εὐάρεστα ἠκούσθησαν κατά τήν χθεσινήν σύναξιν εἰς τήν Ἱεράν Μονήν Πεντέλης ἐπί τῇ ἱερᾷ μνήμῃ τοῦ Μεγάλου Φωτίου – καί θά συνεχισθοῦν καί εἰς ἄλλας εὐκαιρίας ἐκ πολλῶν προσώπων καί ποικίλας εὐκαιρίας. Εἰς πᾶσαν δέ περίπτωσιν αἱ εὐχαί καί προσρήσεις ὀφειλετικαί, ἐπάξιοι καί δίκαιοι.
Ἐπιβεβαιοῦντες καί συνεπευχόμενοι ταύτας εἰς τήν ἐλαχιστότητά μου αὐτήν τήν ὥραν καί εἰς αὐτήν τήν αἴθουσαν, ὅπου πανηγυρικῷ τῷ τρόπῳ συνεδριάζει ἡ ἐντολοδόχος τῆς Ἱερᾶς Συνόδου τῆς Ἱεραρχίας, Διαρκής Ἱερά Σύνοδος, ἐναπόκειται τό ὀφειλετικόν χρέος, ὄντως ἐξ ὀνόματος τῶν Σεβασμιωτάτων ἁγίων ἀδελφῶν, τῶν συμμετεχόντων εἰς αὐτήν κατά τήν παρούσαν Συνοδικήν Περίοδον ν’ ἀπευθύνω πρός Ὑμᾶς, τόν Πρόεδρον Αὐτῆς λόγον εὐχετικόν ἐξαίροντα τάς ἀόκνους προσπαθείας διά τήν ἐντός τῶν πλαισίων τῶν Ἱερῶν Κανόνων λειτουργίαν τοῦ Συνοδικοῦ θεσμοῦ εἰς τε τήν Ἱεραρχίαν καί τήν Διαρκῆ, δι᾿ ὧν ἀντιμετωπίζονται συμφώνως πρός τήν κανονικήν παράδοσιν τά ἔκτακτα καί συνήθη, τά μείζονα καί καθημερινά προβλήματα τῆς Ἐκκλησίας ἡμῶν.
Ἀναμφιβόλως καί ἡ λειτουργία τῶν ἱερῶν Σωμάτων καί ἡ ἀντιμετώπισις τῶν ὅσων ἀπροσδοκήτως άναφύονται ἐπανῆλθον εἰς κανονικήν τροχιάν διά τῆς ἐμφρόνου μερίμνης καί τῆς Ὑμετέρας προεδρικῆς διακρίσεως. Καί ἦτο ἀπαραίτητον τοῦτο νά συμβῆ, διότι ἐπεκρέματο ὁ κίνδυνος νά παγιωθοῦν, προσβάλοντα τήν παραδεδομένην καί δεδοκιμασμένην ἀρχήν τῆς Συνοδικότητος.
Ἐξαίρων τήν ἐμπνευσμένην τοιαύτην παρέμβασιν καί προεκτείνων αὐτήν ὑπογραμμίζω τήν ἀναγκαιότητα καί ἀνυστερόβουλον σκοπιμότητα τῆς προστασίας καί ἐνισχύσεως τῶν θεμελίων τῆς ἐκκλησιαστικῆς διοικήσεως διά τοῦ ἀπαρεγκλίτου σεβασμοῦ τῶν ἀρχῶν τῆς συνοδικότητος καί τοῦ Ἐπισκοποκεντρικοῦ χαρακτῆρος αὐτῆς, ὅπως τό Σύνταγμα τῆς Ἐκκλησίας, οἱ θεῖοι καί ἱεροί Κανόνες ὁρίζουν.
Ἀλλ᾿ ἡ πρός τήν κατεύθυνσιν αὐτήν ἀρχιεπισκοπική μέριμνα δέν ἐξαντλεῖται. Εἰς τόν ἐξοβελισμόν τῶν ἀντικανονικῶς εἰσαχθέντων συνεχής ἀπαιτεῖται ἡ φροντίδα διά τήν πρόληψιν πάσης ἐκτροπῆς ἀπό τήν κανονικήν τάξιν εἰς ὅλας τάς ἐκφάνσεις τῆς ἐκκλησιαστικῆς ζωῆς καί ὀργανώσεως μή λησμονοῦντες ὅτι τά ἀντικανονικῶς γεγονόμενα δέν εἶναι δυνατόν νά συστήσουν κανόνα.
Μακαριώτατε, οἱ ἅγιοι ἀδελφοί καί ὁ ὁμιλῶν ἐκ μέσης καρδίας εὐχόμεθα, ὅπως, διά τῆς χάριτος, τῆς ἐνισχύσεως καί τοῦ φωτισμοῦ τοῦ Θεοῦ, ἀπροσκόπτως, ἐπιτυχῶς καί ἐπί πολλούς εἰσέτι χρόνους ἀσκεῖτε τάς ἀρχιεπισκοπικάς ἁρμοδιότητας καί ἀπό τῆς ὑψηλῆς θέσεως τοῦ Προέδρου τοῦ Συνοδικοῦ Ὀργάνου, τοῦ Πρώτου τῆς τοπικῆς Ἐκκλησίας ἐπ’ ἀγαθῷ Αὐτῆς τε καί τοῦ Χριστεπωνύμου Πληρώματος.
Αντιφωνώντας ο Αρχιεπίσκοπος, είπε:
"Θα ήθελα αυτήν την ώρα να απευθύνω θερμές ευχαριστίες πρώτα προς το πρόσωπό σας για τις βαθύτατες θεολογικές και κανονικές σκέψεις. Κατόπιν θέλω να ευχαριστήσω τους Αγίους Συνοδικούς και τους λοιπούς συνεργάτες κληρικούς και λαϊκούς. Να σας ευχαριστήσω για αυτήν την εκδήλωση.
Ο Θεός, η χάρη του Θεού επέτρεψε να είμαι σε αυτή τη θέση που έχει δύο βασικές λειτουργίες, την προεδρία της Εκκλησίας των Αθηνών και την προεδρία της Ιεραρχίας. Με νοσταλγία θυμάμαι τον τόπο τον οποίο ξεκίνησα σαν σήμερα εορτή του Αγίου Λουκά του εν Στειρίω και σκέφτομαι τον τρόπο που ξέρει ο θεός να ευδοκεί κάποια πράγματα που εμείς δεν τα καταλαβαίνουμε.
Φεύγοντας από την επαρχία Θηβών και Λεβαδείας και ερχόμενος εδώ πήρα μαζί μου την εμπειρία που είχα αποκτήσει, αλλά η αλήθεια είναι ότι την υπερεκτίμησα. Ως προς τη διακονία της Ιεράς Αρχιεπισκοπής Αθηνών. φεύγοντας από μια επαρχία που όλους τους γνώριζα με το μικρό τους όνομα, ξαφνικά βρέθηκα όμως μπροστά σε ένα «χάος», σε μία εκκλησιαστική περιφέρεια ενός εκατομμυρίου ανθρώπων, ενώ οι Ιερείς υπερβαίνουν τους 600 και εκεί φαίνεται η δυσκολία της διαποίμανσης. Έπρεπε να βρω τρόπο να συνεχίσω ό,τι βρήκα και να αναπτύξω την διακονία αυτή σε συνδυασμό με τις ασφυκτικές πιέσεις από την οικονομική κρίση.
Ο χώρος της Ιεράς Συνόδου μου ήταν γνώριμος διότι υπηρέτησα πάρα πολλά χρόνια ως Αρχιγραμματέας και μετέπειτα μετέχοντας ως μέλος της Ιεραρχίας και της Δ.Ι.Σ. Αυτοί είναι οι δύο πυλώνες της αρχιεπισκοπικής ευθύνης. Αυτούς τους δύο πυλώνες κλήθηκα να διακονήσω με συνεργάτες στη μεν Αρχιεπισκοπή κληρικούς και λαϊκούς, στη δε Σύνοδο κυρίως τους Αγίους Αρχιερείς, αλλά και το επίλεκτο προσωπικό των κληρικών και λαϊκών.
Περνάμε δύσκολες ώρες και θα συνεχίσουμε να περνάμε.
Οι κρίσεις δεν ξεπερνιούνται με χωρισμούς και, κυρίως, δε μπορεί να υπάρξει ψυχικός χωρισμός. Η Εκκλησία είναι δεμένη με το λαό. Δεν υπάρχει χωρίς το λαό.
Και πάλι θέλω να ευχαριστήσω το Θεό για δύο σημαντικά δώρα, το ένα είναι ότι είμαστε ενωμένοι στην πορεία μας και συγχρόνως το άλλο αγαπημένοι. Είναι δύο δώρα μεγάλα, όπου τα γευόμαστε, τα ζούμε, και είναι η δύναμή μας και από αυτά πηγάζει η ελπίδα μας.
Η πορεία μας μέσα στην Εκκλησία έχει δύο πλευρές. Από τη μια η Εκκλησιαστική ιστορία παρουσιάζει μια πορεία αγάπης, αλλά έχει και περιπτώσεις εκτροπών. Όταν έχουμε εκτροπές, όμως, έρχονται οι κανόνες και μας εκδικούνται και μας επιστρέφουν στον κανονικό δρόμο.
Στις δύσκολες στιγμές που ζούμε, καλείται ο καθένας από εμάς να καταθέσει στην Αγία Τράπεζα, θα έλεγα, το «χάρισμά» του. Άλλος ψάλλει ωραία, άλλος έχει το χάρισμα της προσευχής, άλλος το χάρισμα της φιλανθρωπίας κ.ο.κ. Αλλά αν ο καθένας κρατήσει το χάρισμά του για τον εαυτό του, τότε πέφτει σε αίρεση. Τα χαρίσματα δεν είναι για τον εαυτό μας, αλλά για τους άλλους. Ο Θεός είναι εκείνος που ξέρει αν τα ασκούμε διά την και εν τη Εκκλησία και με αυτόν τον τρόπο μας κάνει μετόχους στην πορεία της κοινής εκκλησιαστικής ζωής.
Σήμερα πολλοί καταθέτουν σκέψεις στα συνέδρια και μέσα από αυτά προσπαθούν να βρουν λύση στα προβλήματα της σύγχρονης εποχής, αλλά και αυτά από μόνα τους είναι λειψά. Κέντρο της ζωής της Εκκλησίας είναι η λειτουργική ζωή. Μόνο Από εκεί μπορεί να προέλθει η πραγματική και αληθινή λύση.
Ας ξεκινήσουμε και πάλι αυτήν την ώρα να αναβαπτιστούμε στην ενότητα και στην μεταξύ μας αγάπη. Οι κρίσεις βοηθάνε να καταλάβουμε ότι Εκείνος που «κυβερνάει» τον κόσμο είναι ο Χριστός. Αυτόν πρέπει να εμπιστευόμαστε και σε Αυτόν να ελπίζουμε.
Για άλλη μία φορά θέλω να σας ευχαριστήσω και να σας ζητήσω συγγνώμη για τα όποια σφάλματά μου. Δεν γίνονται από σκοπιμότητα. Θα ήθελα με όλες μου τις δυνάμεις να υπηρετήσω την ενότητα της Εκκλησίας και τον σύνδεσμο της μεταξύ μας αγάπης".
Ο Αντιπρόεδρος της Δ.Ι.Σ. Μητροπολίτης Φιλίππων κ. Προκόπιος, απευθυνόμενος στον Αρχιεπίσκοπο είπε:
Μακαριώτατε Ἀρχιεπίσκοπε Ἀθηνῶν καί πάσης Ἑλλάδος κ. Ἱερώνυμε,
Οἱ εὐχητήριοι καί συγχαρητήριοι λογοι πού προσιδιάζουν εἰς τά γενικά καί τά ἐπιμέρους τῆς ἀρχιεπισκοπικῆς λειτουργίας καί κυρίως ποιμαντορικῆς δραστηριότητος μέ τήν εὐκαιρία τῆς συμπληρώσεως πενταετίας ἀπό τῆς ἀναρρήσεως Ὑμῶν ἐπί τῆς καθέδρας τῆς Ἱερᾶς Ἀρχιεπισκοπῆς Ἀθηνῶν καί τοῦ Προεδρικοῦ Θώκου τῶν Συνοδικῶν ἱερῶν Σωμάτων, ἤρχισαν ἀπό τῆς χθές νά ἀπευθύνονται πρός τήν Ὑμετέραν Μακαριότητα – ἐννοῶ τά ὅσα εὐάρεστα ἠκούσθησαν κατά τήν χθεσινήν σύναξιν εἰς τήν Ἱεράν Μονήν Πεντέλης ἐπί τῇ ἱερᾷ μνήμῃ τοῦ Μεγάλου Φωτίου – καί θά συνεχισθοῦν καί εἰς ἄλλας εὐκαιρίας ἐκ πολλῶν προσώπων καί ποικίλας εὐκαιρίας. Εἰς πᾶσαν δέ περίπτωσιν αἱ εὐχαί καί προσρήσεις ὀφειλετικαί, ἐπάξιοι καί δίκαιοι.
Ἐπιβεβαιοῦντες καί συνεπευχόμενοι ταύτας εἰς τήν ἐλαχιστότητά μου αὐτήν τήν ὥραν καί εἰς αὐτήν τήν αἴθουσαν, ὅπου πανηγυρικῷ τῷ τρόπῳ συνεδριάζει ἡ ἐντολοδόχος τῆς Ἱερᾶς Συνόδου τῆς Ἱεραρχίας, Διαρκής Ἱερά Σύνοδος, ἐναπόκειται τό ὀφειλετικόν χρέος, ὄντως ἐξ ὀνόματος τῶν Σεβασμιωτάτων ἁγίων ἀδελφῶν, τῶν συμμετεχόντων εἰς αὐτήν κατά τήν παρούσαν Συνοδικήν Περίοδον ν’ ἀπευθύνω πρός Ὑμᾶς, τόν Πρόεδρον Αὐτῆς λόγον εὐχετικόν ἐξαίροντα τάς ἀόκνους προσπαθείας διά τήν ἐντός τῶν πλαισίων τῶν Ἱερῶν Κανόνων λειτουργίαν τοῦ Συνοδικοῦ θεσμοῦ εἰς τε τήν Ἱεραρχίαν καί τήν Διαρκῆ, δι᾿ ὧν ἀντιμετωπίζονται συμφώνως πρός τήν κανονικήν παράδοσιν τά ἔκτακτα καί συνήθη, τά μείζονα καί καθημερινά προβλήματα τῆς Ἐκκλησίας ἡμῶν.
Ἀναμφιβόλως καί ἡ λειτουργία τῶν ἱερῶν Σωμάτων καί ἡ ἀντιμετώπισις τῶν ὅσων ἀπροσδοκήτως άναφύονται ἐπανῆλθον εἰς κανονικήν τροχιάν διά τῆς ἐμφρόνου μερίμνης καί τῆς Ὑμετέρας προεδρικῆς διακρίσεως. Καί ἦτο ἀπαραίτητον τοῦτο νά συμβῆ, διότι ἐπεκρέματο ὁ κίνδυνος νά παγιωθοῦν, προσβάλοντα τήν παραδεδομένην καί δεδοκιμασμένην ἀρχήν τῆς Συνοδικότητος.
Ἐξαίρων τήν ἐμπνευσμένην τοιαύτην παρέμβασιν καί προεκτείνων αὐτήν ὑπογραμμίζω τήν ἀναγκαιότητα καί ἀνυστερόβουλον σκοπιμότητα τῆς προστασίας καί ἐνισχύσεως τῶν θεμελίων τῆς ἐκκλησιαστικῆς διοικήσεως διά τοῦ ἀπαρεγκλίτου σεβασμοῦ τῶν ἀρχῶν τῆς συνοδικότητος καί τοῦ Ἐπισκοποκεντρικοῦ χαρακτῆρος αὐτῆς, ὅπως τό Σύνταγμα τῆς Ἐκκλησίας, οἱ θεῖοι καί ἱεροί Κανόνες ὁρίζουν.
Ἀλλ᾿ ἡ πρός τήν κατεύθυνσιν αὐτήν ἀρχιεπισκοπική μέριμνα δέν ἐξαντλεῖται. Εἰς τόν ἐξοβελισμόν τῶν ἀντικανονικῶς εἰσαχθέντων συνεχής ἀπαιτεῖται ἡ φροντίδα διά τήν πρόληψιν πάσης ἐκτροπῆς ἀπό τήν κανονικήν τάξιν εἰς ὅλας τάς ἐκφάνσεις τῆς ἐκκλησιαστικῆς ζωῆς καί ὀργανώσεως μή λησμονοῦντες ὅτι τά ἀντικανονικῶς γεγονόμενα δέν εἶναι δυνατόν νά συστήσουν κανόνα.
Μακαριώτατε, οἱ ἅγιοι ἀδελφοί καί ὁ ὁμιλῶν ἐκ μέσης καρδίας εὐχόμεθα, ὅπως, διά τῆς χάριτος, τῆς ἐνισχύσεως καί τοῦ φωτισμοῦ τοῦ Θεοῦ, ἀπροσκόπτως, ἐπιτυχῶς καί ἐπί πολλούς εἰσέτι χρόνους ἀσκεῖτε τάς ἀρχιεπισκοπικάς ἁρμοδιότητας καί ἀπό τῆς ὑψηλῆς θέσεως τοῦ Προέδρου τοῦ Συνοδικοῦ Ὀργάνου, τοῦ Πρώτου τῆς τοπικῆς Ἐκκλησίας ἐπ’ ἀγαθῷ Αὐτῆς τε καί τοῦ Χριστεπωνύμου Πληρώματος.
Αντιφωνώντας ο Αρχιεπίσκοπος, είπε:
"Θα ήθελα αυτήν την ώρα να απευθύνω θερμές ευχαριστίες πρώτα προς το πρόσωπό σας για τις βαθύτατες θεολογικές και κανονικές σκέψεις. Κατόπιν θέλω να ευχαριστήσω τους Αγίους Συνοδικούς και τους λοιπούς συνεργάτες κληρικούς και λαϊκούς. Να σας ευχαριστήσω για αυτήν την εκδήλωση.
Ο Θεός, η χάρη του Θεού επέτρεψε να είμαι σε αυτή τη θέση που έχει δύο βασικές λειτουργίες, την προεδρία της Εκκλησίας των Αθηνών και την προεδρία της Ιεραρχίας. Με νοσταλγία θυμάμαι τον τόπο τον οποίο ξεκίνησα σαν σήμερα εορτή του Αγίου Λουκά του εν Στειρίω και σκέφτομαι τον τρόπο που ξέρει ο θεός να ευδοκεί κάποια πράγματα που εμείς δεν τα καταλαβαίνουμε.
Φεύγοντας από την επαρχία Θηβών και Λεβαδείας και ερχόμενος εδώ πήρα μαζί μου την εμπειρία που είχα αποκτήσει, αλλά η αλήθεια είναι ότι την υπερεκτίμησα. Ως προς τη διακονία της Ιεράς Αρχιεπισκοπής Αθηνών. φεύγοντας από μια επαρχία που όλους τους γνώριζα με το μικρό τους όνομα, ξαφνικά βρέθηκα όμως μπροστά σε ένα «χάος», σε μία εκκλησιαστική περιφέρεια ενός εκατομμυρίου ανθρώπων, ενώ οι Ιερείς υπερβαίνουν τους 600 και εκεί φαίνεται η δυσκολία της διαποίμανσης. Έπρεπε να βρω τρόπο να συνεχίσω ό,τι βρήκα και να αναπτύξω την διακονία αυτή σε συνδυασμό με τις ασφυκτικές πιέσεις από την οικονομική κρίση.
Ο χώρος της Ιεράς Συνόδου μου ήταν γνώριμος διότι υπηρέτησα πάρα πολλά χρόνια ως Αρχιγραμματέας και μετέπειτα μετέχοντας ως μέλος της Ιεραρχίας και της Δ.Ι.Σ. Αυτοί είναι οι δύο πυλώνες της αρχιεπισκοπικής ευθύνης. Αυτούς τους δύο πυλώνες κλήθηκα να διακονήσω με συνεργάτες στη μεν Αρχιεπισκοπή κληρικούς και λαϊκούς, στη δε Σύνοδο κυρίως τους Αγίους Αρχιερείς, αλλά και το επίλεκτο προσωπικό των κληρικών και λαϊκών.
Περνάμε δύσκολες ώρες και θα συνεχίσουμε να περνάμε.
Οι κρίσεις δεν ξεπερνιούνται με χωρισμούς και, κυρίως, δε μπορεί να υπάρξει ψυχικός χωρισμός. Η Εκκλησία είναι δεμένη με το λαό. Δεν υπάρχει χωρίς το λαό.
Και πάλι θέλω να ευχαριστήσω το Θεό για δύο σημαντικά δώρα, το ένα είναι ότι είμαστε ενωμένοι στην πορεία μας και συγχρόνως το άλλο αγαπημένοι. Είναι δύο δώρα μεγάλα, όπου τα γευόμαστε, τα ζούμε, και είναι η δύναμή μας και από αυτά πηγάζει η ελπίδα μας.
Η πορεία μας μέσα στην Εκκλησία έχει δύο πλευρές. Από τη μια η Εκκλησιαστική ιστορία παρουσιάζει μια πορεία αγάπης, αλλά έχει και περιπτώσεις εκτροπών. Όταν έχουμε εκτροπές, όμως, έρχονται οι κανόνες και μας εκδικούνται και μας επιστρέφουν στον κανονικό δρόμο.
Στις δύσκολες στιγμές που ζούμε, καλείται ο καθένας από εμάς να καταθέσει στην Αγία Τράπεζα, θα έλεγα, το «χάρισμά» του. Άλλος ψάλλει ωραία, άλλος έχει το χάρισμα της προσευχής, άλλος το χάρισμα της φιλανθρωπίας κ.ο.κ. Αλλά αν ο καθένας κρατήσει το χάρισμά του για τον εαυτό του, τότε πέφτει σε αίρεση. Τα χαρίσματα δεν είναι για τον εαυτό μας, αλλά για τους άλλους. Ο Θεός είναι εκείνος που ξέρει αν τα ασκούμε διά την και εν τη Εκκλησία και με αυτόν τον τρόπο μας κάνει μετόχους στην πορεία της κοινής εκκλησιαστικής ζωής.
Σήμερα πολλοί καταθέτουν σκέψεις στα συνέδρια και μέσα από αυτά προσπαθούν να βρουν λύση στα προβλήματα της σύγχρονης εποχής, αλλά και αυτά από μόνα τους είναι λειψά. Κέντρο της ζωής της Εκκλησίας είναι η λειτουργική ζωή. Μόνο Από εκεί μπορεί να προέλθει η πραγματική και αληθινή λύση.
Ας ξεκινήσουμε και πάλι αυτήν την ώρα να αναβαπτιστούμε στην ενότητα και στην μεταξύ μας αγάπη. Οι κρίσεις βοηθάνε να καταλάβουμε ότι Εκείνος που «κυβερνάει» τον κόσμο είναι ο Χριστός. Αυτόν πρέπει να εμπιστευόμαστε και σε Αυτόν να ελπίζουμε.
Για άλλη μία φορά θέλω να σας ευχαριστήσω και να σας ζητήσω συγγνώμη για τα όποια σφάλματά μου. Δεν γίνονται από σκοπιμότητα. Θα ήθελα με όλες μου τις δυνάμεις να υπηρετήσω την ενότητα της Εκκλησίας και τον σύνδεσμο της μεταξύ μας αγάπης".
Πηγή εδώ