Στο «Ενοριακό Αρχονταρίκι» της Δευτέρας 11 Νοεμβρίου 2013 στο πλαίσιο του Προγράμματος "ΕΝΟΡΙΑ εν δράσει...", προσκεκλημένος ήταν ο Φιλόλογος,
συγγραφέας και παραγωγός του Ραδιοφωνικού Σταθμού «Πειραϊκή Εκκλησία» κ. Κωνσταντίνος Γανωτής.
Η συζήτηση ξεκίνησε με τον κ. Νίκο Σαμπαζιώτη ο οποίος και τον φιλοξενούσε. Συγκεκριμένα ο κ. Σαμπαζιώτης ανέφερε ότι περιδιαβαίνοντας το εξαίρετο βιβλίο του κ. Γανωτή με τίτλο «Χάνω το παιδί μου» δεν μπορεί να μην σταθεί κανείς στο κεφάλαιο με τίτλο «Πώς μπορούν οι καρδιές να κρατηθούν αγαπημένες;»
Στο σημείο αυτό ο κ. Γανωτής ανέφερε ότι: «Η οικογένεια ζει και λειτουργεί σωστά με τον σεβασμό και την εκτίμηση των μελών της μεταξύ τους. Αυτός ο σεβασμός δεν επιβάλλεται με πειθαρχική αγωγή. Γεννιέται και συντηρείται με τη μεταφυσική, τη θρησκευτική αγωγή. Έτσι η δεμένη, η σωστή οικογένεια συντηρεί και το ήθος της κοινωνίας. Αυτό είναι ακόμα ένας λόγος που κάνει να μη παρασύρονται οι υγιείς αυτές οικογένειες από καταστροφολογίες και απειλές. Με την πίστη τους και την αρετή τους συντηρούν την ειρήνη μέσα τους.»
Στη συνέχεια ρωτήθηκε ο κ. Γανωτής, γιατί αποτυγχάνουμε στις σχέσεις μας;
«Ζούμε σε μια εποχή μεγάλων επιτυχιών και κατορθωμάτων της επιστήμης, της τεχνικής και της πολιτικής», είπε ο κ. Γανωτής «συγχρόνως όμως και σε εποχή μεγάλων και τραγικών διαψεύσεων στις ανθρώπινες σχέσεις και στην αίσθηση μιας ασφαλισμένης ευτυχίας… Η Εκκλησία φέρνει τη μοναδική επανάσταση στις σχέσεις με τους ανθρώπους, αλλά και με το Θεο, και αυτή είναι η μετάνοια. Με τη μετάνοια διακόπτεται η συνέχεια του χρόνου και κάθε στιγμη, που κυριαρχείται από τη μετάνοια, είναι ένας καινούργιος χρόνος, μια καινούργια δημιουργία…
Όταν ξεκινήσει ένα ζευγάρι τη σταδιοδρομία της οικογένειας μ’ αυτό το ήθος, μπορούν να περάσουν μια ζωή μέσα σε πολλούς πειρασμούς και παρ’ όλ’ αυτά να κρατήσουν την αγάπη τους και την ευτυχία της σχέσης τους.
Όταν αυτό το ήθος της Ανάστασης χαρακτηρίζει τη ζωή, στα πρόσωπα των ανθρώπων ζωγραφίζεται το πρόσωπο του Χριστού και η σχέση των ανθρώπων γίνεται αθάνατη όπως και η ζωή ολόκληρη. Έτσι σμίγουν ο έρωτας με την αγιότητα, όσο κι αν τον μάχεται αυτόν τον συνδυασμό το σύγχρονο κοσμικό πνεύμα.»
Ακολούθως ο κ. Σαμπαζιώτης εξέφρασε τον προβληματισμό γύρω από τα ψυχολογικά προβλήματα που προκαλούνται στα παιδιά από μια υπερπροστατευμένη διαπαιδαγώγηση από μέρους των γονέων. Στο σημείο αυτό ο κ. Γανωτής χαρακτηριστικά ανέφερε: «Η ανάμνηση της παιδικής μακαριότητας μας δίνει βέβαια ένα μέτρο για την εκτίμηση της καρδιακής αίσθησης της ζωής. Αν όμως δεν μας κάνει η οικογένεια μια άσκηση ενηλικίωσης, τότε κρατάμε μέσα μας την ευκολία και την ανευθυνότητα της παιδικής ζωής και μ’ έναν παθολογικό ρομαντισμό θέλομε να την παρατείνομε.
Στα παιδικά μας χρόνια η αθωότητα, η αναζήτηση της αγάπης και του προσώπου παράγονται στην ψυχή μας από έμφυτες επιθυμίες. Μεγαλώνοντας όμως οι επιθυμίες εκφυλίζονται και πρέπει ο έφηβος ν’ αρχίσει να καλλιεργεί συνειδητά και με κόπο αυτά τα χαρίσματα, που ήταν έμφυτα στην παιδική ψυχή του. Αν όμως η οικογένειά του τον μεγαλώνει μέσα σ’ ένα κλίμα προστατευτισμού και ατομισμού κι αν δεν αντιδράσει ο έφηβος με το φιλότιμό του σ’ αυτή την αγωγή, τότε παρατείνει νοσηρά την παιδική αφέλεια και τα περιμένει όλα από τις επιθυμίες του.»
Ξεφυλίζοντας το βιβλίο του κ. Γανωτή «Χάνω το παιδί μου» ο κ. Σαμπαζιώτης σταμάτησε στο σχετικό κεφάλαιο γύρω από την επιθετικότητα των σημερινών παιδιών, πρόβλημα το οποίο από παντού διαπιστώνεται.
Απαντώντας ο κ. Γανωτής είπε: «Επειδή οι μεγάλοι θεωρούν τους εαυτούς τους περίπου άψογους η τουλάχιστον στη θέση του κρίνοντος και όχι του κρινόμενου, δεν μπαίνουν στον κόπο μιας αυτοκριτικής. Αν έμπαιναν, θα παρατηρούσαν ότι και οι μεγάλοι είναι επιθετικοί και σε ατομικό επίπεδο και σε επίπεδο κρατών και κοινωνικών ομάδων.
Το ίδιο συμβαίνει και στον έρωτα και στο γάμο. Διαρκείς αψιμαχίες η και συγκρούσεις, που συχνά συνοδεύονται από τη μουγγή σύγκρουση της μοιχείας, είναι η καθημερινή ζωή των ζευγαριών νεαρών και ενηλίκων ακόμη.»
Όταν ρωτήθηκε ο κ. Γανωτής για την πολύ σοβαρή αναφορά στο βιβλίο του ότι «ο σημερινός νέος είναι προδρομένος από τους γονείς του» είπε ότι «ο σημερινός νέος είναι προδομένος από τους γονείς του, γιατί γεννιέται με ένα αρχέτυπο γονιού στην καρδιά του, που είναι πολύ ψηλότερο και ιερότερο από τη συμπεριφορά των φυσικών γονιών του. Ο άλλος κόσμος έξω απ’ το σπίτι του είναι ο εκμεταλλευτής του, που κοιτάζει τι θα κερδίσει απ’ αυτόν. Και η ζωή περαστική και σύντομη και το περ’ απ’ αυτή τη ζωή μαύρο κι άραχλο. Γιατί λοιπόν κι ο νέος της εποχής να μην είναι επιθετικός, αφού έχει να διεκδικήσει και να απολαύσει ως μοναδικόν Παράδεισο τις λίγες στιγμές αυτές της επίγειας ευδαιμονίας;
Καταλήγω στο συμπέρασμα ότι τα σημερινά παιδιά είναι επιθετικά, γιατί ζούνε και ανατρέφονται από μια επιθετική κοινωνία και αυτή η επιθετικότητα είναι η μόνη διέξοδος, αν και μάταιη βέβαια, που απομένει σ’ ένα κόσμο χωρίς ελπίδα, χωρίς θωπεία παρηγοριάς.
Τώρα, πως θα μπορούσαμε να έχομε μια διαφορετική νεολαία, όχι επιθετική αλλά κοινωνική και διαλλακτική;
Μα ασφαλώς, αν η κοινωνία ολόκληρη και πρώτα-πρώτα των ενηλίκων πάψει να είναι επιθετική. Για να γίνει η κοινωνία μας ειρηνική, ανεκτική, μεγαλόψυχη, δεν αρκεί η μάχη των αξιών, όπως μας επαναλαμβάνουν οι ορθολογιστές και οι ηθικολόγοι. Δεν μπορεί κανένας φυσιολογικός άνθρωπος να είναι ειρηνικός και μεγαλόψυχος, όταν χάνει κάποιο αγαθό του και αυτό το αγαθό είναι το μόνο που έχει, κι όταν το χάσει, έχει χάσει τα πάντα για πάντα.
Σ’ αυτό οφείλεται η επιθετικότητα των ανθρώπων του πολιτισμού, η αρρωστημένη αγάπη σ’ αυτά που γυαλίζουν επάνω στη γη.
Κι ήρθε ο Χριστός στη γη για ν’ αγιάσει το "πάθος", δηλ. την αγάπη, την ανοχή, την υπομονή, τη θυσία, όλα δηλ. αυτά, που είναι οι αντίποδες του πολιτισμού. Την αρρωστημένη αγάπη προς κάθε τι που γυαλίζει πάνω στη γη τη θεραπεύει με το «αγαπάτε αλλήλους» και το «ο Θεός αγάπη εστι».
H συζήτηση έκλεισε με μια προσωπική οικογενειακή μαρτρία του κ. Γανωτή η οποία καταγράφεται και στο βιβλίο του:
«Διατηρώ έντονη τη μνήμη της έκπληξής μου από τα λόγια του Γεροντα Πορφυρίου, όταν με τη γυναίκα μου παρέα του λέγαμε πως ανησυχούμε για τα παιδιά μας κι αγωνιζόμαστε να τα κάνουμε καλύτερα:
– Εσείς να γίνετε καλύτεροι κι αφήστε τα παιδιά σας ήσυχα· μη τα βασανίζετε...».
Την ενδιαφέρουσα συνομιλία μπορείτε να παρακολουθήσετε εδώ
συγγραφέας και παραγωγός του Ραδιοφωνικού Σταθμού «Πειραϊκή Εκκλησία» κ. Κωνσταντίνος Γανωτής.
Η συζήτηση ξεκίνησε με τον κ. Νίκο Σαμπαζιώτη ο οποίος και τον φιλοξενούσε. Συγκεκριμένα ο κ. Σαμπαζιώτης ανέφερε ότι περιδιαβαίνοντας το εξαίρετο βιβλίο του κ. Γανωτή με τίτλο «Χάνω το παιδί μου» δεν μπορεί να μην σταθεί κανείς στο κεφάλαιο με τίτλο «Πώς μπορούν οι καρδιές να κρατηθούν αγαπημένες;»
Στη συνέχεια ρωτήθηκε ο κ. Γανωτής, γιατί αποτυγχάνουμε στις σχέσεις μας;
«Ζούμε σε μια εποχή μεγάλων επιτυχιών και κατορθωμάτων της επιστήμης, της τεχνικής και της πολιτικής», είπε ο κ. Γανωτής «συγχρόνως όμως και σε εποχή μεγάλων και τραγικών διαψεύσεων στις ανθρώπινες σχέσεις και στην αίσθηση μιας ασφαλισμένης ευτυχίας… Η Εκκλησία φέρνει τη μοναδική επανάσταση στις σχέσεις με τους ανθρώπους, αλλά και με το Θεο, και αυτή είναι η μετάνοια. Με τη μετάνοια διακόπτεται η συνέχεια του χρόνου και κάθε στιγμη, που κυριαρχείται από τη μετάνοια, είναι ένας καινούργιος χρόνος, μια καινούργια δημιουργία…
Όταν ξεκινήσει ένα ζευγάρι τη σταδιοδρομία της οικογένειας μ’ αυτό το ήθος, μπορούν να περάσουν μια ζωή μέσα σε πολλούς πειρασμούς και παρ’ όλ’ αυτά να κρατήσουν την αγάπη τους και την ευτυχία της σχέσης τους.
Όταν αυτό το ήθος της Ανάστασης χαρακτηρίζει τη ζωή, στα πρόσωπα των ανθρώπων ζωγραφίζεται το πρόσωπο του Χριστού και η σχέση των ανθρώπων γίνεται αθάνατη όπως και η ζωή ολόκληρη. Έτσι σμίγουν ο έρωτας με την αγιότητα, όσο κι αν τον μάχεται αυτόν τον συνδυασμό το σύγχρονο κοσμικό πνεύμα.»
Ακολούθως ο κ. Σαμπαζιώτης εξέφρασε τον προβληματισμό γύρω από τα ψυχολογικά προβλήματα που προκαλούνται στα παιδιά από μια υπερπροστατευμένη διαπαιδαγώγηση από μέρους των γονέων. Στο σημείο αυτό ο κ. Γανωτής χαρακτηριστικά ανέφερε: «Η ανάμνηση της παιδικής μακαριότητας μας δίνει βέβαια ένα μέτρο για την εκτίμηση της καρδιακής αίσθησης της ζωής. Αν όμως δεν μας κάνει η οικογένεια μια άσκηση ενηλικίωσης, τότε κρατάμε μέσα μας την ευκολία και την ανευθυνότητα της παιδικής ζωής και μ’ έναν παθολογικό ρομαντισμό θέλομε να την παρατείνομε.
Στα παιδικά μας χρόνια η αθωότητα, η αναζήτηση της αγάπης και του προσώπου παράγονται στην ψυχή μας από έμφυτες επιθυμίες. Μεγαλώνοντας όμως οι επιθυμίες εκφυλίζονται και πρέπει ο έφηβος ν’ αρχίσει να καλλιεργεί συνειδητά και με κόπο αυτά τα χαρίσματα, που ήταν έμφυτα στην παιδική ψυχή του. Αν όμως η οικογένειά του τον μεγαλώνει μέσα σ’ ένα κλίμα προστατευτισμού και ατομισμού κι αν δεν αντιδράσει ο έφηβος με το φιλότιμό του σ’ αυτή την αγωγή, τότε παρατείνει νοσηρά την παιδική αφέλεια και τα περιμένει όλα από τις επιθυμίες του.»
Απαντώντας ο κ. Γανωτής είπε: «Επειδή οι μεγάλοι θεωρούν τους εαυτούς τους περίπου άψογους η τουλάχιστον στη θέση του κρίνοντος και όχι του κρινόμενου, δεν μπαίνουν στον κόπο μιας αυτοκριτικής. Αν έμπαιναν, θα παρατηρούσαν ότι και οι μεγάλοι είναι επιθετικοί και σε ατομικό επίπεδο και σε επίπεδο κρατών και κοινωνικών ομάδων.
Το ίδιο συμβαίνει και στον έρωτα και στο γάμο. Διαρκείς αψιμαχίες η και συγκρούσεις, που συχνά συνοδεύονται από τη μουγγή σύγκρουση της μοιχείας, είναι η καθημερινή ζωή των ζευγαριών νεαρών και ενηλίκων ακόμη.»
Όταν ρωτήθηκε ο κ. Γανωτής για την πολύ σοβαρή αναφορά στο βιβλίο του ότι «ο σημερινός νέος είναι προδρομένος από τους γονείς του» είπε ότι «ο σημερινός νέος είναι προδομένος από τους γονείς του, γιατί γεννιέται με ένα αρχέτυπο γονιού στην καρδιά του, που είναι πολύ ψηλότερο και ιερότερο από τη συμπεριφορά των φυσικών γονιών του. Ο άλλος κόσμος έξω απ’ το σπίτι του είναι ο εκμεταλλευτής του, που κοιτάζει τι θα κερδίσει απ’ αυτόν. Και η ζωή περαστική και σύντομη και το περ’ απ’ αυτή τη ζωή μαύρο κι άραχλο. Γιατί λοιπόν κι ο νέος της εποχής να μην είναι επιθετικός, αφού έχει να διεκδικήσει και να απολαύσει ως μοναδικόν Παράδεισο τις λίγες στιγμές αυτές της επίγειας ευδαιμονίας;
Καταλήγω στο συμπέρασμα ότι τα σημερινά παιδιά είναι επιθετικά, γιατί ζούνε και ανατρέφονται από μια επιθετική κοινωνία και αυτή η επιθετικότητα είναι η μόνη διέξοδος, αν και μάταιη βέβαια, που απομένει σ’ ένα κόσμο χωρίς ελπίδα, χωρίς θωπεία παρηγοριάς.
Τώρα, πως θα μπορούσαμε να έχομε μια διαφορετική νεολαία, όχι επιθετική αλλά κοινωνική και διαλλακτική;
Μα ασφαλώς, αν η κοινωνία ολόκληρη και πρώτα-πρώτα των ενηλίκων πάψει να είναι επιθετική. Για να γίνει η κοινωνία μας ειρηνική, ανεκτική, μεγαλόψυχη, δεν αρκεί η μάχη των αξιών, όπως μας επαναλαμβάνουν οι ορθολογιστές και οι ηθικολόγοι. Δεν μπορεί κανένας φυσιολογικός άνθρωπος να είναι ειρηνικός και μεγαλόψυχος, όταν χάνει κάποιο αγαθό του και αυτό το αγαθό είναι το μόνο που έχει, κι όταν το χάσει, έχει χάσει τα πάντα για πάντα.
Σ’ αυτό οφείλεται η επιθετικότητα των ανθρώπων του πολιτισμού, η αρρωστημένη αγάπη σ’ αυτά που γυαλίζουν επάνω στη γη.
Κι ήρθε ο Χριστός στη γη για ν’ αγιάσει το "πάθος", δηλ. την αγάπη, την ανοχή, την υπομονή, τη θυσία, όλα δηλ. αυτά, που είναι οι αντίποδες του πολιτισμού. Την αρρωστημένη αγάπη προς κάθε τι που γυαλίζει πάνω στη γη τη θεραπεύει με το «αγαπάτε αλλήλους» και το «ο Θεός αγάπη εστι».
H συζήτηση έκλεισε με μια προσωπική οικογενειακή μαρτρία του κ. Γανωτή η οποία καταγράφεται και στο βιβλίο του:
«Διατηρώ έντονη τη μνήμη της έκπληξής μου από τα λόγια του Γεροντα Πορφυρίου, όταν με τη γυναίκα μου παρέα του λέγαμε πως ανησυχούμε για τα παιδιά μας κι αγωνιζόμαστε να τα κάνουμε καλύτερα:
– Εσείς να γίνετε καλύτεροι κι αφήστε τα παιδιά σας ήσυχα· μη τα βασανίζετε...».
Την ενδιαφέρουσα συνομιλία μπορείτε να παρακολουθήσετε εδώ