Τι είναι ο πόνος; Ο σωματικός πόνος φαίνεται ότι είναι προειδοποίηση. Πονεί το χέρι μου, πονεί η καρδιά μου, πονεί το κεφάλι μου, πονώ…Πηγαίνει ο άνθρωπος εις τον ιατρόν, του δίδει το φάρμακο δια να θεραπευθεί. Είναι ο πόνος προειδοποίηση δια να προλάβει ο άνθρωπος; Όχι πάντοτε, διότι υπάρχουν και πόνοι που έρχονται μαζί με το θάνατο και τότε δεν είναι προειδοποίηση ο πόνος.
Tί είναι πόνος; Ο ψυχικός πόνος, πονώ για τη δυστυχία των άλλων και την ιδικήν μου. Πονώ για την ασθένεια, την οικονομική δυσκολία, για τον θάνατο, τις αδικίες, τους κατατρεγμούς, την φτώχεια, την ανέχεια, την ανεργία, τα χρέη, τα δικαστήρια, την φυλακή, τους σεισμούς, τα ναρκωτικά…
Τι είναι πόνος; Πονώ για το ηθικό κακό που βλέπω γύρω μου και μέσα μου, την τηλεόραση, το ραδιόφωνο, τον ημερήσιο και περιοδικό τύπο και τόσα άλλα που σκορπούν το ηθικό κακό. Πονώ τους νέους που χάνονται, τις οικογένειες που διαλύονται, πονώ για την εξάπλωση της αμαρτίας. «Εκλείποιεν αμαρτωλοί από της γής και άνομοι, ώστε μη υπάρχειν αυτούς» (Ψαλ. 103, 35)…
Πονώ για την αμαρτία που κουβαλώ μέσα μου αιώνες, από τότε που είπε ο Θεός στον Αδάμ: «Εν λύπαις φαγή αυτήν (την γήν) πάσας τας ημέρας της ζωής σου». (Γεν.γ΄17). Με λύπες από αρρώστιες, θλίψεις, θανάτους, θεομηνίες, στερήσεις, μέριμνες θα κερδίζεις την τροφήν σου από την γήν όλες τις ημέρες της ζωής σου. Από τότε, ναι από τότε ο πόνος είναι διάχυτος, είναι κάτι σαν υγρασία, διαποτίζει τα πάντα χωρίς να φαίνεται, δεν είναι βροχή, δεν είναι ορμητικός άνεμος, είναι υγρασία, που μαραίνει και αχρηστεύει τον άνθρωπο. Αυτό ο άνθρωπος το αισθάνεται κατ’ ευθείαν, και ο χειρότερος άνθρωπος, ο πιο αναίσθητος, ο πιο πορωμένος. Την ώρα που αισθάνεται ότι ο πόνος τον κτυπά την καρδιά, τότε πονάει πολύ και τότε αγνίζεται ως ένα σημείο και ο πλέον ανίερος των ανθρώπων.
Ναι, ο άνθρωπος απορεί και προβληματίζεται μπροστά στον πόνο, πηγαίνει στα νοσοκομεία, νεκροταφεία, φυλακές, γηροκομεία, σε σπίτια, και όμως πουθενά δεν τελειώνει ο πόνος, πουθενά. Ο πόνος συνεχίζει το έργον του. Και η απορία: Γιατί τόσος πόνος; Και όσο ο άνθρωπος προσπαθεί να λύσει με το μυαλό του το μυστήριο του πόνου, τόσο φαίνεται καθαρότερα ότι είναι μυστήριο όχι του ανθρώπου, όχι της λογικής του, αλλά μυστικό του Θεού.
Ποίος θα μας μιλήσει για το μυστικό αυτό; Ποίος θα μας λύσει τα τόσα γιατί; Θα μας απαντήσει ένα επιτύμβιο ποίημα γραμμένο σε παιδικό τάφο-8 ετών το παιδί που το χάραξε ο πατέρας του:
Και μούλεγες, γιατί πονώ πατέρα,
Και απάντηση σωστή δεν είχα
να σου δώσω.
Τώρα αγγελούδι είσαι μπροστά
Στο θρόνο του Θεού,
Σκύψε και ρώτα τον
Αυτό που θα σου πεί είναι το σωστό.
Την λύση την αποκαλύπτει ο πονεμένος πατέρας : «Σκύψε και ρώτα τον Θεό». Ρωτήστε τους μάρτυρας, την αγνή Σωσάννα, τον Δανιήλ στο λάκκο των λεόντων, τους Τρείς Παίδας εις την κάμινον του πυρός την καιομένην, τον πρωτομάρτυρα Στέφανον. Το τέλος του πόνου είναι ο Θεός για τον Στέφανο.
Η λύσις του μυστηρίου του πόνου είναι να πλησιάσει ο άνθρωπος τον Θεόν. Ο πόνος μορφώνει τον άνθρωπον για την αιωνιότητα. Γιατί; Γιατί ο πόνος προστατεύει τον άνθρωπο και στην ψυχή και στο Πνεύμα, του τονίζει με πολύ απλό τρόπο το πόσο αδύνατος είναι και ότι φεύγει από τη ζωή και τότε, ώ τότε ο άνθρωπος στρέφεται προς τον Θεόν, αποκτά πίστη και υπακοή στον Θεό. Ο πόνος έχει δύναμη μέσα του και με τη δύναμη αυτή κτυπά την συνείδηση του ανθρώπου και δημιουργεί μεταφυική ανησυχία και νοσταλγία.
Ό,τι μεγάλο υπάρχει σήμερα στον κόσμο ως λογοταχνικό κείμενο, ως μουσική, ως κοινωνική προσφορά σε αναξιοπαθούντες, ως…το έκαναν άνθρωποι που από τον πόνο επλησίασν τον Θεό και προσέφεραν προς τα έξω ό,τι στο εσωτερικό τους ένιωσαν, την προσφορά του Παρακλήτου Θεού. Τώρα σαν άνθρωποι του πόνου, αναγεννημένοι από τον πόνο, που τον έζησαν στην ίδια τους την ψυχή, προσφέρουν τις υπηρεσίες τους. Προσφέρουν, συμπαραστέκονται στον ανθρώπινο πόνο ως επαγγελματίες, επιστήμονες, γονείς στους συνανθρώπους τους. Στον πονεμένο πρόσωπο των ανθρώπων βλέπουν τον Χριστό.
Ο πόνος έχει μέσα του κάτι μεγάλο και ιερό. Να πάρουμε στα χέρια μας το βιβλίο του πόνου, το βιβλίο του Ιώβ. Να το διαβάσουμε με προσοχή. Να το μελετήσουμε. Εκεί θα δούμε το θαύμα του πόνου. Ο Ιώβ πίσω από τα κτυπήματα του πόνου έβλεπε το μεγάλο σχέδιο του Θεού. Το μεγαλείο του Θεού. Το μεγαλείο του πόνου. Την μεταφυσική διάσταση του πόνου. Και είπε δια πολλών ότι ο πόνος είναι η παιδαγωγία του Θεού, είναι το σχέδιο του Θεού. Είναι η αγάπη του Θεού. Γιατί ο Θεός έδωσε στον άνθρωπο τον Παράδεισο και ο άνθρωπος έφυγε από τον Παράδεισο, και με τον πόνο ο Θεός θέλει να επιστρέψει ο άνθρωπος στον Παράδεισο.
Ο Θεός έδωσε στον άνθρωπο τον πόνο, γιατί αυτός είναι έκφραση της αγάπης του Θεού προς τον άνθρωπο. Είναι η αποκάλυψη του μυστηρίου του Θεού για τον άνθρωπο, η αγάπη Του στη μορφή του πόνου. «Ο πόνος μας ενώνει ξανά με τον Θεό», εφ’ όσον βέβαια η ψυχή δεν έχει πωρωθεί και είναι δεκτική σωτηρίας».
Περιοδικόν «Ο Σωτήρ» τεύχος Φεβρουαρίου 2006
