Λαμπροτρίτη στο χωριό Αγρός της επαρχίας Πιτσιλιάς. Καθαρός αέρας, φιλοξενία, Παράδοση. Η ομορφιά του Ορθοδόξου λαού της Κυπριακής υπαίθρου. Όλοι οι χωριανοί βρίσκονται πριν τις 4 το πρωί στη μεγάλη εκκλησία της Παναγίας. Αρχίζει η λιτανεία στις 4 το πρωί όπου θα γυρίσουν όλο το χωριό, μια διαδρομή 10 χιλιομέτρων. Δύσκολη διαδρομή και για τον όποιο δισταγμό η συμβουλή από κάποιο αγνό άνθρωπο του χωριού «Τζιαί να μεν θέλεις, κουντά σε η Παναγία» (και να μη θἐλεις σε σπρώχνει η Παναγία). Μια χρονιά μας διηγήθηκε, εκείνος ο αγνός άνθρωπος από τον Αγρό, θέλησαν ν΄αλλάξουν δρόμο κι η εικόνα έγινε ασήκωτη ώσπου πήγαν και πάλι από τον ίδιο δρόμο κι η εικόνα απέκτησε και πάλι το βάρος της. Από τότε ακολουθούν την ίδια διαδρομή.
Μπροστά πηγαίνει το σήμαντρο. Δύο άνδρες κρατάνε ένα μεγάλο σήμαντρο σιδερένιο στους ώμους και ένας τρίτος άνδρας με ένα σφυρί κτυπά το σήμαντρο. Ακολουθούν τα εξαπτέρυγα, οι εικόνες, οι ιερείς, οι ψάλτες και ο λαός. Όλο το χωριό στη μεγάλη λιτανεία, η οποία θα φτάσει στα γύρω του χωριού περιβόλια, τις εκκλησίες καθώς και σε κάθε γειτονιά. Η πομπή σταματά σε κάθε γειτονιά για να μνημονεύσουν οι ιερείς, ζώντες και κεκοιμημένους. Στους ιερείς δίνουν μόνο τα ονόματα των κεκοιμημένων, γιατί τους ζώντες τους γνωρίζουν. Στην κάθε γειτονιά καθώς και στις εκκλησίες θα γίνει δέηση αφού προηγουμένως προσφερθεί στον ιερέα καπνιστήρι, ελιά και μερρέχα με ροδόσταγμα. Σε κάποια σπίτια δεν λείπουν και τα κεράσματα από αυγά κόκκινα, φλαούνες και ζιβανία.
Θα επιστρέψουν στη μεγάλη εκκλησία της Παναγίας όπου θα συνεχιστεί η ακολουθία της Θείας Λειτουργίας. Όλη η κοινότητα «επί το αυτό», γύρω «από το έν ούτινος έστι χρεία».
Αυτό μου θύμισε τη λιτανεία της Εικόνας της «Φοβεράς Προστασίας» στο Άγιο Όρος. Η Εικόνα αυτή βρίσκεται στο τέμπλο του παρεκκλησίου της Μονής Κουτλουμουσίου. Η λιτανεία γίνεται τη Λαμπροτρίτη. Η λιτάνευση αρχίζει από τη Μονή Κουτλουμουσίου προπορευομένης της Εικόνας της «Φοβεράς Προστασίας», ακολουθούν τα εξαπτέρυγα, οι ιερείς και πλήθος μοναχών και προσκυνητών. Σε κάθε κελί της περιοχής των Καρυών γίνεται δέηση και προσφέρονται κεράσματα, κρασί, αυγά και τυρί. Η λιτανεία θα καταλήξει στο ναό του Πρωτάτου πριν την επιστροφή της στη Μονή Κουτλουμουσίου σε ανταπόδοση της επίσκεψης της Εικόνας του «Άξιον Εστί» την προηγούμενη, δηλαδή τη Δευτέρα του Πάσχα, από το ναό του Πρωτάτου. Έτσι και σε τούτο το χωριό Αγρός, στην ορεινή περιοχή της Πιτσιλιάς, συνεχίζονται τα εκκλησιαστικά έθιμα από αρχαιοτάτων χρόνων, παρόμοια με Αγιορείτικα έθιμα που τελούνται στις Καρυές του Αγίου Όρους.
Μπροστά πηγαίνει το σήμαντρο. Δύο άνδρες κρατάνε ένα μεγάλο σήμαντρο σιδερένιο στους ώμους και ένας τρίτος άνδρας με ένα σφυρί κτυπά το σήμαντρο. Ακολουθούν τα εξαπτέρυγα, οι εικόνες, οι ιερείς, οι ψάλτες και ο λαός. Όλο το χωριό στη μεγάλη λιτανεία, η οποία θα φτάσει στα γύρω του χωριού περιβόλια, τις εκκλησίες καθώς και σε κάθε γειτονιά. Η πομπή σταματά σε κάθε γειτονιά για να μνημονεύσουν οι ιερείς, ζώντες και κεκοιμημένους. Στους ιερείς δίνουν μόνο τα ονόματα των κεκοιμημένων, γιατί τους ζώντες τους γνωρίζουν. Στην κάθε γειτονιά καθώς και στις εκκλησίες θα γίνει δέηση αφού προηγουμένως προσφερθεί στον ιερέα καπνιστήρι, ελιά και μερρέχα με ροδόσταγμα. Σε κάποια σπίτια δεν λείπουν και τα κεράσματα από αυγά κόκκινα, φλαούνες και ζιβανία.
Θα επιστρέψουν στη μεγάλη εκκλησία της Παναγίας όπου θα συνεχιστεί η ακολουθία της Θείας Λειτουργίας. Όλη η κοινότητα «επί το αυτό», γύρω «από το έν ούτινος έστι χρεία».
Αυτό μου θύμισε τη λιτανεία της Εικόνας της «Φοβεράς Προστασίας» στο Άγιο Όρος. Η Εικόνα αυτή βρίσκεται στο τέμπλο του παρεκκλησίου της Μονής Κουτλουμουσίου. Η λιτανεία γίνεται τη Λαμπροτρίτη. Η λιτάνευση αρχίζει από τη Μονή Κουτλουμουσίου προπορευομένης της Εικόνας της «Φοβεράς Προστασίας», ακολουθούν τα εξαπτέρυγα, οι ιερείς και πλήθος μοναχών και προσκυνητών. Σε κάθε κελί της περιοχής των Καρυών γίνεται δέηση και προσφέρονται κεράσματα, κρασί, αυγά και τυρί. Η λιτανεία θα καταλήξει στο ναό του Πρωτάτου πριν την επιστροφή της στη Μονή Κουτλουμουσίου σε ανταπόδοση της επίσκεψης της Εικόνας του «Άξιον Εστί» την προηγούμενη, δηλαδή τη Δευτέρα του Πάσχα, από το ναό του Πρωτάτου. Έτσι και σε τούτο το χωριό Αγρός, στην ορεινή περιοχή της Πιτσιλιάς, συνεχίζονται τα εκκλησιαστικά έθιμα από αρχαιοτάτων χρόνων, παρόμοια με Αγιορείτικα έθιμα που τελούνται στις Καρυές του Αγίου Όρους.
