Της Βασιλικής Ιωαννίδη, Δρ Παιδαγωγικής
Ο ΡΟΛΟΣ ΤΗΣ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗΣΗ Εκπαίδευση μπορεί να περιορίσει προβλήματα ψυχοκοινωνικής υφής μέσω ενός διευκολυντικού παιδαγωγικού περιβάλλοντος, όπου η αγωγή θα έχει τον πρώτο λόγο για να αξιοποιήσει το ενεργητικό δυναμικό του παιδιού, λαμβάνοντας υπόψη τις πολλαπλές σχέσεις σε κοινωνικό, κοινοτικό και παγκόσμιο επίπεδο και διαπλάθοντας συνειδήσεις μέσα από την ανάπτυξη και τη σταθεροποίηση πιο υγιών κοινωνικών δομών.Έτσι, η εκπαίδευση καθίσταται σημαίνουσα μορφή κοινωνικοποίησης, αποτελώντας ανασχετικό παράγοντα των όποιων ενδιάθετων αντικοινωνικών τάσεων και σημαντικό παράγοντα κοινωνικής προσαρμογής. Αποσκοπεί στην ενσωμάτωση του ατόμου που παρουσιάζει δυσχέρειες προσαρμογής στο κοινωνικό σύνολο, τον επαναπροσδιορισμό του ρόλου του ως μέλους αυτού του συνόλου, την ελεύθερη επιλογή και συμμετοχή του σε κοινωνικές δραστηριότητες αποκατάστασης προκειμένου να επιτευχθεί η απεξάρτησή του από αρνητικές συνήθειες και ενέργειες.
Συνθήκες επιβαρυντικές για την ομαλή προσωπική και κοινωνική ανάπτυξη των νέων μέσα στο κοινωνικό γίγνεσθαι είναι:
η ανεπαρκής στήριξη και ασφάλεια μέσα στην οικογένεια,
η όποια εκπαιδευτική αποτυχία,
η σύγκρουση με το νόμο και ο πιθανός εγκλεισμός σε ιδρύματα ή σωφρονιστικά καταστήματα.
Ειδικότερα, η οικοδόμηση ενός συστήματος κοινωνικής μέριμνας για νέους με ιδιαίτερες ανάγκες κατά τη διαδικασία της κοινωνικής τους ένταξης μπορεί να βασισθεί στην ανάπτυξη τοπικών δικτύων κοινωνικής υποδομής, μέσα από δράσεις που θα έχουν στόχο την κάλυψη αναγκών νέων με κοινωνικές δυσκολίες, όπως:
την ανάγκη βελτίωσης των όρων διαβίωσής τους,
την προσωπική τους ανασυγκρότηση,
την ανάπτυξη της αυτοεκτίμησής τους,
τη διευκόλυνση προσαρμογής τους σε νέο περιβάλλον,
την επιστροφή τους στην εκπαιδευτική διαδικασία,
τη βιωματική συνειδητοποίηση του κοινωνικού τους ρόλου συνοδευόμενη από την αναγνώριση και την επιτυχία στην ανοικτή κοινότητα.
Η δημιουργία ενός υποστηρικτικού περιβάλλοντος πρέπει και μπορεί να στηρίζεται στους εξής άξονες:
την προσωπική στήριξη,
τη στέγαση,
την πληροφόρηση,
την εκπαίδευση,
την κατάρτιση, και
την ευαισθητοποίηση της ευρύτερης κοινωνικής ομάδας για άρση μορφών κοινωνικού αποκλεισμού.
ΠΑΙΔΑΓΩΓΙΚΗ ΠΑΡΕΜΒΑΣΗ
Δίδοντας έμφαση στις παιδαγωγικές προτεραιότητες, κάνουμε λόγο για την ανάπτυξη ενός εκπαιδευτικού μοντέλου ψυχο-κοινωνικής παρέμβασης, όπου ο ανήλικος
ενημερώνεται σε επίπεδο κοινωνικών συνθηκών, παροχών και αναγκών,
εκπαιδεύεται, καταρτίζεται ενισχύεται και ενθαρρύνεται για τη συμμετοχή του στην κοινωνική και παραγωγική – εργασιακή – επαγγελματική ζωή,
ενεργοποιείται σε ευκαιρίες επικοινωνίας, αυτοέκφρασης, ψυχαγωγίας και δημιουργίας,
υποστηρίζεται και καθοδηγείται σε προσωπικό επίπεδο, με σκοπό:
α) να γνωρίσει καλύτερα και πληρέστερα τον εαυτό του, τα ενδιαφέροντά του, τις κλίσεις του, τις δυνατότητές του,
β) να ενημερωθεί για τα δικαιώματά του και τις υποχρεώσεις του, για διάφορους φορείς εκπαίδευσης, υγείας και πρόνοιας, επιδοτούμενα προγράμματα επαγγελματικής κατάρτισης καθώς και τρόπους ανεύρεσης εργασίας.
Σήμερα, γνωρίζουμε πόσο αναγκαία είναι η παιδαγωγική παρέμβαση για να μεταλαμπαδεύσει στον άνθρωπο στάσεις, αξίες και αντιλήψεις για θετικές κοινωνικά διαθέσεις και πράξεις. Η παιδαγωγική παρέμβαση μπορεί να αποτελέσει μια κοινωνικο-ψυχολογική πρόληψη, ένα είδος εσωτερικού ψυχο-συναισθηματικού κοινωνικού ελέγχου, που θα ενισχύει τη μαθητεία στους κοινωνικο-πολιτισμικούς κανόνες και τους προσδοκώμενους ρόλους. Στη βάση αυτή, πρέπει να συνεισφέρουμε ως προς την κατεύθυνση της δημιουργίας σταθερών δομών κοινωνικής υποστήριξης καθώς και επαγγελματικής αποκατάστασης.
Και αυτό, διότι νέοι που παρουσιάζουν δυσχέρειες κοινωνικής προσαρμογής έχουν ανάγκη από:
χρηστικές γνώσεις και εργαστηριακή κατάρτιση σε κλάδους παραγωγής,
παροχή ευκαιριών για εκπαίδευση,
κοινωνική συμμετοχή και δημιουργικότητα,
πληροφόρηση και επικοινωνία, και
συναισθηματική στήριξη με σκοπό την προσωπική τους ανασυγκρότηση.
Η παιδαγωγική παρέμβαση μπορεί και πρέπει να συγκροτηθεί από διαφόρους πόλους κοινωνικής συμμετοχής (εκκλησιαστικοί φορείς, φιλανθρωπικά σωματεία, πολιτισμικούς συνδέσμους, κοινωνικές οργανώσεις, κ.λπ.), οι οποίοι θα λειτουργούν ως χώροι συνεύρεσης, επικοινωνίας, συζήτησης, έκφρασης, ψυχαγωγίας, μέσα από ενέργειες, όπως:
• σωστή αξιοποίηση του ελεύθερου χρόνου,
• συμμετοχή σε δημιουργικές ομάδες,
• συμμετοχή σε επιμορφωτικά και εκπαιδευτικά σεμινάρια
• συμμετοχή σε ανοικτές πολιτιστικές και κοινωνικές δραστηριότητες,
• ευκαιρίες δημιουργικής απασχόλησης, έκφρασης και επικοινωνίας.
Η δική μας οπτική αφορά την ενεργοποίηση μεθόδων παιδαγωγικής παρέμβασης στο πλαίσιο μιας πολυεπίπεδης κοινοτικής φροντίδας για την υγεία. Αποβλέπουμε στην παροχή γνώσεων, στάσεων και δεξιοτήτων σε επαγγελματίες υγείας και λειτουργούς εκπαίδευσης π.χ. σχολικούς νοσηλευτές, σχολικούς ψυχολόγους, σχολικούς συμβούλους, εκπαιδευτικούς, εκπαιδευτές κ.ά. Ένα τέτοιο σύγχρονο περιβάλλον ΑΓΩΓΗΣ ΠΡΟΛΗΨΗΣ, βασισμένο στην επικοινωνίακαι την παιδαγωγική αλληλεπίδραση, μπορούν να το εφαρμόζουν, ως επαγγελματίες υγείας και λειτουργοί εκπαίδευσης, με επιτυχία στην καθημερινή τους σχολική πρακτική μέσα από τα μαθήματα του αναλυτικού προγράμματος ή σε σχολικές δραστηριότητες, π.χ. αγωγή υγείας, περιβαλλοντική αγωγή, εκπαίδευση για την αειφορία κ.ά.
ΑΓΩΓΗ ΠΡΟΛΗΨΗΣ
Μία εκπαιδευτική στρατηγική, παιδαγωγική φιλοσοφία και μεθοδολογία διάχυσης ηθικών αξιών στο αναλυτικό πρόγραμμα για την προαγωγή της πρόληψης και της υγείας
• Φιλοσοφία «ΑΓΩΓΗΣ ΠΡΟΛΗΨΗΣ»:
Αποτελεί προσέγγιση προσανατολισμένη στην επίλυση δυσχερειών κοινωνικής προσαρμογής.
Δίδει έμφαση στην υιοθέτηση αξιών.
Επικεντρώνεται στη δημιουργία ηθικής συνείδησης και κριτικού νου.
Αποβλέπει στην κατανόηση της δυναμικής των κοινωνικών σχέσεων.
♦ Ειδικοί στόχοι της «ΑΓΩΓΗΣ ΠΡΟΛΗΨΗΣ» είναι:
Η γνώση.
Η διαμόρφωση στάσης στο νέο άνθρωπο.
Η ικανότητα αξιολόγησης.
Η κοινωνική συμμετοχή.
• Αρχές της «ΑΓΩΓΗΣ ΠΡΟΛΗΨΗΣ» αποτελούν:
• Η παροχή πληροφοριών του μαθητή μέσα από τη γνώση των ατομικών τους δικαιωμάτων.
• Η παροχή υποστήριξης μέσα από τη μάθηση πρακτικών κοινωνικής συμμετοχής.
• Ο προσδιορισμός εναλλακτικών τρόπων συμπεριφοράς με έμφαση στην αυτόνομη δράση και την παράλληλη αποδοχή των κοινωνικών αξιών.
• Η αξιολόγηση και ο προγραμματισμός για το μέλλον.
♦ Δραστηριότητες μέσω της «ΑΓΩΓΗΣ ΠΡΟΛΗΨΗΣ»:
• Δουλειά στον τομέα της αυτογνωσίας.
• Εξάσκηση στη λήψη αποφάσεων και την ιεράρχηση προτεραιοτήτων.
• Εκπαίδευση σε κοινωνικές, μορφωτικές, πολιτιστικές και επαγγελματικές δεξιότητες.
• Ανάπτυξη κοινωνικών σχέσεων.
• Αναζήτηση ευχάριστων εμπειριών.
• Κοινωνική πρωτοβουλία και εφαρμογή θετικών στάσεων ζωής.
♦ Τομείς δράσης της «ΑΓΩΓΗΣ ΠΡΟΛΗΨΗΣ»:
• Κοινωνικός-Νομικός.
• Ψυχολογικός-Συναισθηματικός.
• Διαπροσωπικός-Ηθικός.
• Βιολογικός-Ιατρικός.
♦ Διδακτική μεθοδολογία της «ΑΓΩΓΗΣ ΠΡΟΛΗΨΗΣ»:
1. Η τοποθέτηση προβλήματος.
2. Η συζήτηση και η αναζήτηση αιτίων.
3. Η αυτο-αξιολόγηση και η αξιολόγηση της αντικειμενικής πραγματικότητας.
4. Η παραδοχή προβλημάτων και αρνητικών κειμένων του περιβάλλοντος.
5. Η αναζήτηση εναλλακτικών τρόπων συμπεριφοράς και η ευελιξία δυνατοτήτων και επιλογών.
6. Η ανασκευή στόχων και η προσπάθεια μεταλλαγής χαρακτηριστικών που προέρχονται από τραυματικά βιώματα.
7. Η εκτίμηση της προσωπικής αξίας και η εφαρμογή θετικών στάσεων ζωής.
Το κοινωνικό, εκπαιδευτικό και παιδαγωγικό ζητούμενο είναι:
ΟΧΙ Η ΠΡΟΣΒΑΣΗ ΟΛΩΝ ΣΤΟ ΣΧΟΛΕΙΟ
ΑΛΛΑ
ΟΙ ΙΣΕΣ ΕΥΚΑΙΡΙΕΣ ΣΕ ΟΛΟΥΣ:
↓
Η ΔΙΑΦΟΡΕΤΙΚΟΤΗΤΑ ΜΠΟΡΕΙ ΚΑΙ ΠΡΕΠΕΙ ΝΑ ΑΞΙΟΠΟΙΗΘΕΙ ΘΕΤΙΚΑ.
↓
ΑΝΑΠΤΥΞΗ ΤΗΣ «ΓΝΩΣΗΣ ΤΟΥ ΥΠΑΡΧΕΙΝ» ΚΑΙ ΤΟΥ «ΑΙΣΘΗΜΑΤΟΣ ΤΟΥ ΣΥΝΥΠΑΡΧΕΙΝ».
immspartis.gr
