Πρωτ. Θεμιστοκλής Μουρτζανός
Η εποχή μας είναι η εποχή της πληροφορίας. Τα Μέσα Μαζικής Ενημέρωσης, το Ίντερνετ και οι ηλεκτρονικοί υπολογιστές, το τηλέφωνο, προσφέρουν πλήθος πληροφοριών, εικόνων, ενημέρωσης τόσο για τον κόσμο στον οποίο ζούμε, όσο και για τον καθέναν μας ξεχωριστά. Είναι τέτοιος ο αριθμός και ο ρυθμός που δεχόμαστε πληροφορίες, ώστε πολλές φορές δεν προλαβαίνουμε να τις επεξεργαστούμε ή να τις αξιοποιήσουμε.Οι πληροφορίες έρχονται ως το στοιχείο που ανταποκρίνεται στην διαπίστωση ότι ο άνθρωπος από την φύση του επιθυμεί να μαθαίνει («ο άνθρωπος φύσει ορέγεται του ειδέναι»). Ο άνθρωπος, από την φύση του, επιθυμεί να επικοινωνεί με τους άλλους, να μοιράζεται, και για να έρθει η επικοινωνία ο καθένας χρειάζεται να γνωρίζει για τους άλλους, για να μπορεί να τους προσεγγίσει. Επομένως, η πληροφορία αποτελεί την αρχή εκείνη που γεννά επικοινωνία. Ο συνήθης τρόπος δια του οποίου λαμβάνουμε την πληροφορία είναι οι αισθήσεις μας, κυρίως η όραση και η ακοή.
Η πληροφορία όμως συνδέεται άμεσα και με την χρήση της, θετική και αρνητική. Η λήψη πληροφοριών καθαυτή έχει ένα ουδέτερο περιεχόμενο ηθικά. Καμία πληροφορία από την φύση της δεν είναι καλή ή κακή, γιατί η πληροφορία είναι διαπίστωση και μήνυμα. Εξαρτάται από εμάς ποιο ηθικό περιεχόμενο θα δώσουμε στις πληροφορίες που λαμβάνουμε, αν τις αξιοποιήσουμε για το καλό μας ή αν οδηγηθούμε μέσα από αυτές στην αμαρτία, την εμπάθεια, την ματαιολογία. Ο άνθρωπος δίνει ηθικό περιεχόμενο στην πληροφορία και αυτός είναι που τελικά καθιστά την όποια γνώση όπλο επικοινωνίας και προόδου ή μέσο καθήλωσης στην κακία και την αμαρτία, που συνήθως ικανοποιεί τον ανθρώπινο εγωκεντρισμό ότι είμαστε το κέντρο του κόσμου ή ανώτεροι στην ποιότητα από τους άλλους και αυτό επιβεβαιώνεται μέσα από τις πληροφορίες που μαθαίνουμε γι’ αυτούς ή διοχετεύουμε σ’ αυτούς.
Αν θέλουμε να προβληματιστούμε περαιτέρω, θα διαπιστώσουμε ότι τελικά οι πληροφορίες που λαμβάνουμε στη ζωή μας είναι τριών ειδών. Αυτές που μας προσφέρουν γνώση και ενημέρωση για τον κόσμο και τους ανθρώπους και λειτουργούν στα πλαίσια της κοινωνίας. Μαθαίνουμε χωρίς να το επιδιώκουμε κι αυτό διότι οι αισθήσεις μας μάς ενημερώνουν ανά πάσα στιγμή για ό,τι συμβαίνει. Υπάρχουν οι πληροφορίες που επιδιώκουμε να μάθουμε, για να τις αξιοποιήσουμε είτε προς το καλό είτε προς το κακό. Είτε για να δώσουμε αγάπη στους άλλους είτε για να βγάλουμε την όποια κακία προς αυτούς. Και υπάρχουν και οι πληροφορίες που μας καθιστούν κοινωνούς της αλήθειας, που για μας είναι ο Χριστός.
Ο τυφλός της Ιεριχούς (Λουκ. 18, 35 κ. ε.), που κάθονταν στην άκρη του δόμου και ζητιάνευε, μπορεί να είχε κλειστά τα σωματικά μάτια, αλλά είχε ανοιχτές όλες τις άλλες αισθήσεις. Και ο τυφλός άνθρωπος επικοινωνούσε με τους ανθρώπους δια των άλλων αισθήσεών του. Γι’ αυτό και ο ευαγγελιστής Λουκάς βάζει τον τυφλό να ρωτά τους ανθρώπους τι συνέβαινε και περνούσε κοντά του πλήθος λαού. Ο τυφλός πληροφορήθηκε ότι ο Χριστός ήταν που διέρχονταν. Η πληροφορία αυτή γέννησε μέσα του την ελπίδα της θεραπείας. Γέννησε την πίστη. Γέννησε το θάρρος και την επιμονή, που φάνηκε από το γεγονός ότι δεν σιωπούσε παρότι όσοι περνούσαν δίπλα του τον απέτρεπαν και τον μάλωναν. Η πληροφορία αυτή τον έκανε να φωνάζει με θέρμη: Ιησού, υιέ Δυαίδ, ελέησόν με». Και ο Χριστός, θεραπεύοντάς τον, θα του πει «η πίστις σου σέσωκέ σε».
Η πληροφορία που έλαβε ο τυφλός γέννησε μέσα του πίστη, ελπίδα, θάρρος. Δεν ήταν πληροφορία για κάποιο περιστατικό που συνέβη, δεν ήταν κουτσομπολιό, δεν ήταν αφορμή σχολιασμού του κόσμου. Ήταν η αναγγελία ερχομού του Θεανθρώπου. Το Πρόσωπο του Κυρίου περνά δίπλα από τον τυφλό. Και η πληροφορία δεν είναι για τα χαρακτηριστικά του, δεν ικανοποιεί την ανθρώπινη περιέργεια, αλλά για το όνομά Του: «ο Ιησούς έρχεται».
Οι ανθρώπινες πληροφορίες δεν είναι συνήθως για ένα Πρόσωπο που έρχεται και αλλάζει τη ζωή μας, αλλά για εκείνα τα πρόσωπα που είτε μας κάνουν να χαιρόμαστε για την παρουσία τους ή γεννούν αφορμές αδολεσχίας, κατακρίσεως και εμπαθείας. Γι’ αυτό και λόγος και οι εικόνες και οι ακοές μας συνήθως αποτελούν αφορμές για αμαρτωλή πορεία. Χρησιμοποιούμε τις πληροφορίες που λαμβάνουμε για την ικανοποίηση του εαυτού μας ή για να επικοινωνήσουμε με σκοπό να περάσουμε το χρόνο μας ή να δικαιωθούμε κατακρίνοντας τους άλλους. Η πληροφορία για τον Χριστό είναι πληροφορία ευαγγελίου, της καλής εκείνης είδησης που βοηθά στο ξεκίνημα της λύτρωσής μας από το μάταιο.
Αυτήν την καλή πληροφορία για τον Χριστό, την αλήθεια, τη ζωή των αγίων, το δρόμο του ευαγγελίου ας αναζητούμε κι εμείς στη ζωή μας. Πληροφορία που γεννά πίστη, ελπίδα, θάρρος. Και η σχέση με το Χριστό στη ζωή της Εκκλησία τελικά μας καθιστά αναζητητές του τρίτου είδους της πληροφορίας. Και μόνο μέσα από αυτήν την προοπτική μπορούμε να αξιολογήσουμε ηθικά, να ελέγξουμε την στάση μας, αλλά και να προβληματιστούμε για τον κόσμο, τη ζωή και τους ανθρώπους, καθώς λαμβάνουμε των άλλων δύο ειδών τις πληροφορίες. Τελικός κριτής του περιεχομένου και του είδους των πληροφοριών που θέλουμε να μαθαίνουμε είναι το τί είδους άνθρωποι επιζητούμε να είμαστε. Άνθρωποι που πορευόμαστε κατά την φύση μας, άνθρωποι που πορευόμαστε κατά την αμαρτία, άνθρωποι που πορευόμαστε κατά Χριστόν. Εδώ έγκειται και η διαμόρφωση των κριτηρίων και της τελικής επιλογής μας.