Στὴν κορυφὴ τοῦ ἐορτολογικοῦ κύκλου τῆς Ὀρθόδοξου Ἐκκλησίας μας ἡ Λαμπροφόρος Πασχαλινὴ Πανήγυρη καταυγάζει τὶς ψυχὲς τῶν χριστιανῶν μὲ τὸ ἀνέσπερο Φῶς, τὸ ὅποιο ἀνέτειλε ἀπὸ τὸν κενὸ Πανάγιο Τάφο καὶ ἡ κτίση στὸ σύνολο τῆς λαμπρύνεται καὶ πανηγυρίζει γιὰ τὸ θαῦμα τῆς ἐκ τῶν νεκρῶν ἐγέρσεως τοῦ Ἀρχηγοῦ τῆς πίστεώς μας. Ἡ Ὀρθοδοξία εἶναι κατηυγασμένη ἀπὸ τὸ φῶς τῆς Ἀναστάσεως. Ἡ Ἀνάσταση τοῦ Κυρίου, ποὺ ἀποτελεῖ τὴ θριαμβευτικὴ ὁλοκλήρωση τοῦ ἐπὶ γὴς σωτηριώδους ἔργου του, μὲ τὸ θεολογικὸ καὶ λειτουργικό της περιεχόμενο, ἐπισφραγίζει ὅλη τὴ σκέψη καὶ ὅλο τὸ βίο τῆς Ἐκκλησίας μας.
Ἡ ἀξιολόγηση, ὅμως, ἑνὸς γεγονότος βαρύνεται καθοριστικά, ἀφ’ἐνός ἀπὸ τὰ τεκμήρια ποὺ μαρτυροῦν τὴν Ὕπαρξή του, ἰδιαίτερα ὅταν πρόκειται γιὰ θαῦμα σὲ ἐποχὴ ὀρθολογισμοῦ καὶ ἀπιστίας ὅπως ἡ σημερινή, καὶ ἀφ’ἕτερου ἀπὸ τὶς συνέπειές του. Ἂς σταθοῦμε, λοιπόν, συνοπτικὰ καὶ ἐπιλεκτικὰ σὲ κάποιες πλευρὲς τοῦ ἀνεξιχνίαστου μυστηρίου τῆς Ἀναστάσεως τοῦ Κυρίου μας οἱ ὅποιες ἔχουν σχέση μὲ τὴ βεβαίωση τῆς ὕπαρξής της καὶ μὲ τὰ σωτήρια ἀποτελέσματά της.
Καταρχᾶς, τὸ Εὐαγγέλιο τῆς Ἀναστάσεως τὸ μεταφέρουν μὲ τρόπο ἐπίσημο καὶ θεόπνευστο οἱ ἱεροὶ Εὐαγγελιστὲς μὲ τὶς διηγήσεις τους γιὰ τὴν Ἀνάσταση τοῦ Χρίστου. Γιὰ νὰ πεισθοῦμε καὶ νὰ πιστέψουμε στὴν πραγματικότητα αὐτή, οἱ ἱεροί Εὐαγγελιστὲς ἀναφέρουν ποικίλα γεγονότα, τὰ ὅποια συνιστοῦν τὰ τεκμήρια καὶ τοὺς ἀψευδεῖς μάρτυρες τοῦ θαύματος. Κατὰ τὴ στιγμὴ τῆς Ἀναστάσεως, πιὸ συγκεκριμένα, συμβαίνουν ὑπερφυσικὰ φαινόμενα. Πρῶτο ἀπὸ αὐτὰ εἶναι ὁ σεισμός. ” Ὀψὲ δὲ σαββάτων, τή, ἐπιφωσκούση εἰς μίαν σαββάτων, ἦλθε Μαρία ἡ Μαγδαληνὴ καὶ ἡ ἄλλη Μαρία θεωρησαι τὸν τάφον. Καὶ ἰδοὺ σεισμὸς ἐγένετο μέγας” (Μάτ. 28:1-2). Μάρτυρες τοῦ σεισμοῦ εἶναι οἱ Μυροφόρες γυναῖκες, οἱ ὁποίες βρίσκονταν ἐκείνη τὴ στιγμὴ στὸν Τάφο. Ὁ σεισμὸς θὰ μποροῦσε νὰ ἑρμηνευθεῖ ἀπὸ τοὺς δύσπιστους ἀνθρώπους κάθε ἐποχῆς σὰν ἕνα φυσικὸ γεγονός, χωρὶς καμία σχέση μὲ τὴν Ἀνάσταση. Ὅμως, τὸ ὅτι ὁ σεισμὸς δὲν ἦταν φυσικὸ φαινόμενο βεβαιώνεται ἀπὸ τὸν Εὐαγγελιστὴ Ματθαῖο, ὁ ὁποίος συσχετίζει τὸ σεισμὸ μὲ τὴν ἐμφάνιση συγχρόνως καὶ τοῦ ἀγγέλου στὸν κενὸ Τάφο. “Ἄγγελος γὰρ Κυρίου καταβὰς ἐξ οὐρανοῦ προσελθῶν ἀπεκύλισε τὸν λίθον ἀπὸ τῆς θύρας καὶ ἔκαθητο ἐπάνω αὐτοῦ”(Μάτ. 28:2). Ὁ ἄγγελος λέγει στὶς Μυροφόρες γυναῖκες δύο πράγματα: Πρῶτον, ὅτι ὁ Χριστός, ὁ Ἰησοῦς ὁ Ναζωραῖος, Αὐτὸς ποὺ ψάχνουν ὡς νεκρό, δὲν εἶναι ἐκεῖ, γιατί ἀναστήθηκε ἀπὸ τοὺς νεκροὺς καί, δεύτερον, τὶς ἐπιφορτίζει στὴ συνέχεια μὲ μία ἀποστολή, νὰ ποῦν στοὺς Ἀποστόλους ὅτι θὰ συναντήσουν τὸν ἀναστημένο Χριστὸ στὴ Γαλιλαία.
Ἡ Ἀνάσταση τοῦ Χριστοῦ βεβαιώνεται, ἀκόμα, ἀπὸ τὶς πολλαπλὲς ἐμφανίσεις του πρὸς τοὺς μαθητές του. Οἱ Εὐαγγελιστὲς μᾶς πληροφοροῦν γιὰ ὁρισμένο ἀριθμὸ ἐμφανίσεων τοῦ ἀναστάντος Κυρίου, σημειώνουν, ἐν τούτοις, ὅτι ὑπῆρχαν καὶ ἄλλες πολλὲς παρουσιάσεις. Ἡ πρωτοχριστιανικὴ κοινότητα ζοῦσε ἔντονη τὴν ἀνάμνηση τῶν ἐμφανίσεων τοῦ ἀναστημένου Ναζωραίου, γιὰ τὶς ὅποιες μιλᾶ καὶ ὁ ἀπόστολος Παῦλος. Εἶναι, ἑπομένως, παράδοση τοῦ ἀποστολικοῦ κηρύγματος ἡ μαρτυρία τῆς ἀναστάσεως καὶ τῶν ἐμφανίσεων τοῦ Κυρίου.
Πολλὰ καὶ καταλυτικὰ γιὰ τὸν ἄνθρωπο εἶναι καὶ τὰ ἀποτελέσματα τῆς θείας ἀναστάσεως, ἀφοῦ ἡ ἐνανθρώπηση τοῦ Υἱοῦ καὶ Λόγου τοῦ Θεοῦ εἶναι ἡ εὐλογημένη ἀπαρχὴ τῆς πραγμάτωσης τοῦ ἔργου τῆς σωτηρίας τοῦ ἀνθρώπινου γένους καὶ ἡ Ἀνάσταση τοῦ εἶναι ἡ ἐπιτυχὴς ὁλοκλήρωσή του. Ἡ ἀπόδειξη τῆς θεότητός του, ἡ νίκη κατὰ τοῦ διαβόλου, ἡ κατάργηση τοῦ ἅδη καὶ τοῦ θανάτου, ἡ ἀπελευθέρωση τῶν πνευμάτων ἀπὸ τὰ δεσμὰ τοῦ ἅδη εἶναι μία σπουδαία σωτηριολογικὴ παράμετρος τῆς Ἀναστάσεως τοῦ Κυρίου. Μὲ ἄλλα λόγια, καταδείχθηκε, ὅτι ὁ Κύριος Ἰησοῦς Χριστὸς εἶναι ὁ κύριος καὶ ὁ χορηγός της ζωῆς, διότι εἶναι ὁ ἴδιος ἡ ζωή.
Κατὰ τὴ διάρκεια τῆς ἐπίγειας ζωῆς τοῦ ὁ Κύριος ἀπέδειξε ὅτι Αὐτὸς εἶναι ὁ διαχειριστὴς τῆς ζωῆς, ἀνασταίνοντας ἀπὸ τοὺς νεκροὺς τὴν κόρη τοῦ Ἴάειρου, τὸ γιὸ τῆς χήρας στὴν πόλη Ναΐν καὶ τὸ Λάζαρο. Διαβεβαίωσε πὼς αὐτὸς ὁ ὅποιος θὰ πιστεύει σὲ Αὐτὸν «καν ἀποθάνει ζήσεται», διότι Αὐτὸς εἶναι ὁ «ζωὴν διδοὺς τῷ κόσμῳ». Ὁ παλαιὸς ἄνθρωπος, ὅμως, τῆς ἁμαρτίας καὶ τῆς φθορᾶς, ὁ ὅποιος προσωποποιήθηκε στοὺς ἄρχοντες τῶν Ἰουδαίων, ἐπιχείρησε νὰ καταργήσει τὴ ζωὴ στὸ πρόσωπο τοῦ Χρίστου, ἀλλὰ ἡ ὄντως ζωὴ δὲν πεθαίνει, διότι συνυπάρχει μὲ τὴν ἀνάσταση. «Ἐγὼ εἰμὶ ἡ ἀνάστασις καὶ ἡ ζωὴ» δήλωσε κατηγορηματικὰ ὁ Κύριος. «Οἱ ἄνθρωποι», σύμφωνα μὲ μία σύγχρονη πατερικὴ μορφὴ τῆς Σερβικῆς Ὀρθοδοξίας, τὸν π. Ἰουστίνο Πόποβιτς, «κατεδίκασαν τὸν Θεὸν εἰς θάνατον, ὁ Θεός, ὅμως, διὰ τῆς ἀναστάσεώς Του «καταδικάζει» τοὺς ἀνθρώπους εἰς ἀθανασίαν».Ἔτσι, διὰ τῆς ἐνδόξου Ἀναστάσεως τοῦ Κυρίου μας οἱ ὄροι “διάβολος”, “φθορά”, “θάνατος” καὶ “ἅδης” ἀνήκουν στὸ προχριστιανικὸ παρελθὸν καὶ στὸ ἔξωχριστιανικο παρόν. Οἱ ἀκτίνες τοῦ ἀναστάσιμου ἀνέσπερου φωτὸς ἀποκαθιστοῦν τὴν ἰσορροπία τῆς κτίσης, ἀνακαινίζουν καὶ φωτίζουν ὁλόκληρη τὴ δημιουργία, μέχρι καὶ τὰ «καταχθόνια», τὸν κόσμο τῶν πνευμάτων, τὰ ὁποία ἀναμένουν ἐναγωνίως καὶ τὴ δική τους, ἐν Χριστῷ, ἀνάσταση. Ὁ ἄνθρωπος, τελικά, ξαναβρῆκε τὸ παλαιό του κάλλος. Ὁ πονηρὸς ἐχθρός, ὁ πολέμιος τοῦ ἀνθρώπου καὶ ὅλης της Δημιουργίας ἔχασε τὴ δύναμή του. Μὲ τὴν Ἀνάσταση τοῦ Χριστοῦ ξαναγεννηθήκαμε.
“Ἔχοντας ὅλα αὐτὰ στὴ σκέψη μας, ἀγαπητοί μου χριστιανοί, ἀναλογιζόμαστε πόσο σπουδαῖο εἶναι τὸ μήνυμα τῆς γιορτῆς τῆς Ἀναστάσεως καὶ πόσο κρίσιμος εἶναι ὁ ἀγώνας γιὰ τὴ διάσωση τοῦ ἀνθρώπινου προσώπου καὶ γιὰ τὴν πνευματική μας πρόοδο, Ἰδιαίτερα στὴ σύγχρονη, πνευματικὰ ταραγμένη, ἰδεολογικὰ συγκεχυμένη καὶ ἀθεράπευτα φοβισμένη, ἐγωιστικὴ καὶ ὑλόφρονα κοινωνία μας.
Σήμερα ὅπου σκόπιμα παραβλέπεται ὅτι ἡ περίφημη οἰκονομικὴ κρίση εἶναι πρωτίστως ἠθική, σήμερα ὅπου πολλοὶ νέοι μας, ἠθικὰ ἄοπλοι, δολοφονοῦνται ἀπὸ ἀδίστακτους ἐμπόρους ναρκωτικῶν ἢ μετατρέπονται σὲ ἄβουλα ὄντα ἄγονης ἀμφισβήτησης καὶ ἰσοπέδωσης, γιὰ νὰ σκορπίσουν τὴ δυστυχία πρῶτα στὸ σπίτι τους καὶ μετὰ στὸ κοινωνικὸ σύνολο, σήμερα ποὺ στὸ ὄνομα τῆς προστασίας τῶν ἀνθρώπινων δικαιωμάτων, τοῦ ἐκσυγχρονισμοὶ καὶ τῆς εἰρηνικῆς συνύπαρξης τῶν λαῶν οἱ ἰσχυροί της γὴς διαπράττουν τὶς μεγαλύτερες θηριωδίες, οἱ ἐθνικὲς παραδόσεις παραχαράσσονται ἢ παραμερίζονται καὶ ἡ πίστη στὸ Θεὸ θεωρεῖται ξεπερασμένη καὶ γραφική, σήμερα ποὺ πολλοὶ ἐπιστήμονες, ἀντὶ νὰ θέτουν ὡς προτεραιότητα τὴν ἐπίλυση ἀνθρώπινων ζωτικῶν προβλημάτων, ὅπως γιὰ παράδειγμα εἶναι ἡ θεραπεία ἀνίατων ἀσθενειῶν, ἐπιχειροῦν, ὑπεισερχόμενοι στὸ χῶρο τοῦ μεταφυσικοῦ, νὰ μᾶς πείσουν, ἀκόμη καὶ μὲ ἀστείους μαθηματικοὺς ὑπολογισμούς, ὅτι δὲν ὑπάρχει ὁ Θεὸς καὶ ὅτι ἡ θρησκευτικὴ πίστη σιγοσβήνει, σήμερα μέσα σὲ ὅλα αὐτὰ τὰ ζοφερὰ τί μᾶς ἀπομένει; Ἐκεῖνος ποὺ χάρισε τὴ ζωὴ καὶ στοὺς εὐρισκόμενους στὰ μνήματα “Θανὰτῳ θάνατον πατήσας, Ἐκεῖνος ποὺ ἔδωσε “πάσι, ζωὴν καὶ πνοὴν καὶ τὰ πάντα».
Ἐμπνεόμενοι, λοιπόν, ἀπὸ τὸ ζωηφόρο ἀναστάσιμο φῶς τοῦ Σωτῆρος ἠμῶν Ἰησοῦ Χριστοῦ, ἂς ἀγωνιζόμαστε διαρκῶς τὸν ἐπίπονο ἀλλὰ καλὸ ἀγώνα τῆς νέκρωσης τῶν παθῶν μας, τῆς εἰρήνευσης μὲ τὸν ἑαυτό μας, μὲ τὸν κόσμο καὶ τὸ Θεό, τῆς ἐξάλειψης τῶν πολλῶν μας ἁμαρτημάτων, τῆς ἐκδήλωσης γνήσιας ἀγάπης πρὸς τὸν πλησίον μας, τῆς ἐξαφάνισης τῆς ἀδικίας ἀπὸ τὸν κόσμο, τῆς ἐπικράτησης τῆς δικαιοσύνης τοῦ Θεοῦ, τῆς φανέρωσης τῆς Ἀλήθειας. Ἄλλωστε, Ἀνάσταση χωρὶς Σταύρωση δὲν ὑπάρχει, οὔτε νίκη χωρὶς μάχη, οὔτε ἐλευθερία χωρὶς θυσία, οὔτε ἐπιτυχία χωρὶς ἀγώνα.
ἍΓΙΟΝ ΠΑΣΧΑ 2011
Θερμὸς εὔχετης πρὸς τὸν Ἀναστάντα Κύριο
Ὁ ΜΗΤΡΟΠΟΛΙΤΗΣ
Ὁ ΜΟΝΕΜΒΑΣΙΑΣ ΚΑΙ ΣΠΑΡΤΗΣ
ΕΥΣΤΑΘΙΟΣ
