Μέ μεγάλη ἐπιτυχία ὁλοκληρώθηκαν οἱ ἐργασίες τοῦ 52ου Παιδαγωγικοῦ Συνεδρίου τοῦ τομέως Ἐπιστημόνων τοῦ Συλλόγου «Ὁ Μέγας Βασίλειος» τήν Πέμπτη 29 Δεκεμβρίου 2011 στό Ἀμφιθέατρο τοῦ Πολεμικοῦ Μουσείου Ἀθηνῶν.
Τό φετινό Συνέδριο μέ γενικό θέμα «Ὁ ἰδεολογικός ὁλοκληρωτισμός καί ἡ δύναμη τοῦ ἑνός» θέλησε νά καταδείξει ἀφενός μέν τά ἀναμφισβήτητα ὁλοκληρωτικά χαρακτηριστι- κά τοῦ σύγχρονου πολιτισμοῦ, ὁ ὁποῖος ἐνεργοποιεῖ ὕπουλους δημοκρατικοφανεῖς ἰδε- ολογικούς μηχανισμούς πού ἐργαλειοποιοῦν τά ἄτομα καί προσπαθοῦν νά χειραγωγή- σουν τίς συνειδήσεις τους, καί ἀφετέρου τή δύναμη τοῦ ἑνός, ὅταν αὐτός ὁ ἕνας παύει νά λειτουργεῖ ὡς ἄτομο καί γίνεται πρόσωπο καί μάλιστα πρόσωπο ἐμφορημένο ἀπό τή χάρη τοῦ Ἁγίου Πνεύματος.
Οἱ ἐργασίες τοῦ Συνεδρίου διεξήχθησαν σέ δύο συνεδρίες μέ τίς ἑξῆς εἰσηγήσεις:
α) Τά ὁλοκληρωτικά στοιχεῖα τοῦ σύγχρονου πολιτισμοῦ, ἀπό τόν κ. Ἀπόστολο Νικο- λαΐδη, καθηγητή Θεολογικῆς Σχολῆς Π.Α.
β) Ὁ ἰδεολογικός ὁλοκληρωτισμός στήν πνευματική ζωή τοῦ τόπου (Συζήτηση στρογ- γυλῆς τραπέζης) ἀπό τούς: κ. Γεώργιο Σπανό, Καθηγητή Φιλοσοφικῆς Σχολῆς Π.Α., κ. Σαράντο Καργάκο, Ἱστορικό - Συγγραφέα, κ. Θεοδώρα Τζιντζῆ, Φιλόλογο Καθηγήτρια, κ. Νατσιό Δημήτριο, Δάσκαλο.
γ) Ἡ δυναμική τοῦ προσώπου, ἀπό τόν κ. Βασίλειο Γιούλτση, Ὁμ. Καθηγητή Θεολο- γικῆς Σχολῆς Α.Π.Θ.
δ) Ἡ δύναμη τοῦ ἑνός, ἀπό τόν π. Καννέλο-Κων/νο Φερτάκη,Θεολόγο, Ἐκπαιδευτικό.
Στά πορίσματα τοῦ Συνεδρίου τονίστηκε ὅτι ὅταν ὁ ἕνας εἶναι στενά καί ἄρρηκτα ἑνω- μένος μέ τόν Θεό, τότε καί τά ἀδύνατα γίνονται δυνατά, σέ ὁποιοδήποτε περιβάλλον κι ἄν καλεῖται ὁ ἕνας αὐτός νά κινεῖται, ἀκόμη καί τοῦ πιό ἄτεγκτου ὁλοκληρωτισμοῦ καί χειραγώγησης τῶν συνειδήσεων. Ἔχοντας μαζί του τήν πανσθενή χάρη τοῦ Θεοῦ ὁ ἄνθρωπος – καί ἐν προκειμένῳ ὁ ἐκπαιδευτικός – μπορεῖ νά ἀντιστέκεται, νά παλεύει, νά ἐπηρεάζει καί νά ἀλλάζει ἄρδην καταστάσεις.
Τό Συνέδριο παρακολούθησε πλῆθος ἐκπαιδευτικῶν καί ἐπιστημόνων ἄλλων εἰδικο- τήτων, ἐνῶ παράλληλα μεταδιδόταν ζωντανά ἀπό τό διαδικτυακό κανάλι intv.gr
Τόν Μακαριώτατο Ἀρχιεπίσκοπο Ἀθηνῶν καί πάσης Ἑλλάδος κ.κ. Ἱερώνυμο ἐκπρο- σώπησε ὁ πανοσιολογιώτατος Ἀρχιμανδρίτης π. Χρυσόστομος Παπαθανασίου, ἱεροκήρυξ Ἱερᾶς Ἀρχιεπισκοπῆς Ἀθηνῶν, ὁ ὁποῖος καί ἀνέγνωσε μήνυμά του.
Τό Συνέδριο τό παρακολούθησαν μέσω τοῦ Διαδικτύου χιλιάδες τηλεθεατές ἀπό τό δι- αδικτυακό κανάλι intv.gr
ΠΟΡΙΣΜΑΤΑ
∙ Ὁ σύγχρονος πολιτισμός ἔχει ἀναμφισβήτητα ὁλοκληρωτικά χαρακτηριστικά, ὄχι τόσο μέ τήν ἔννοια τοῦ ὁλοκληρωτισμοῦ πού γνώρισε ὁ κόσμος τόν 20ό αἰώνα, ὅσο μέ τήν ἔννοια τῆς ἐνεργοποίη- σης ὕπουλων δημοκρατικοφανῶν ἰδεολογικῶν μηχανισμῶν πού φέρουν τή σφραγίδα τοῦ κυρίαρχου σέ ὅλα τά πεδία πολιτισμοῦ καί ὑποστηρίζονται ἀπό πρακτικές πού ἐργαλειοποιοῦν τά ἄτομα καί δέν τά ἀφήνουν νά ἐνεργήσουν ἐλεύθερα καί κατά συνείδησιν.
∙ Ὁ σύγχρονος ὁλοκληρωτισμός ἐμφανίζεται ἐκεῖ ὅπου ἀπαξιώνεται ἡ προσωπικότητα, ἐφαρμόζο- νται ἔμμεσοι τρόποι πειθαναγκασμοῦ, ἐκβιάζονται συνειδήσεις, τίθενται ἀναγκαστικά διλήμματα, προ- σφέρονται μονόδρομοι ἀποφάσεων. Ὅταν οἱ θεσμοί ἀπαξιώνονται, οἱ παραδοσιακές ἀξίες μεταλάσ- σονται, ἡ ἀληθινή δημοκρατία βρίσκεται σέ κρίση, τότε ἐμφανίζεται ὁ ἰδεολογικός ὁλοκληρωτισμός, μέ κύριο σύνθημά του αὐτό πού ὁ ἴδιος καταστρατηγεῖ, δηλαδή τήν ἀποκατάσταση τῆς δημοκρατίας, τῆς δικαιοσύνης καί τῆς ἀξιοπρέπειας.
∙ Ἡ μεγαλύτερη ἀνατρεπτική αὐτῆς τῆς καταστάσεως δύναμη εἶναι ἡ δύναμη τοῦ προσώπου. Ὄχι τοῦ ἀτόμου, πού νοεῖται ἁπλῶς ὡς βιολογική ὕπαρξη, ἀλλά τοῦ προσώπου, τό ὁποῖο συναπαρτίζει μιά ἑνότητα ψυχοπνευματικῶν στοιχείων πού βρίσκονται πάνω ἀπό τίς φυσιοκρατικές ἀναγκαιότητες. Τό πρόσωπο εἶναι ἀπόλυτη ἀξία, εἶναι ἡ εἰκόνα τοῦ Θεοῦ μέσα στόν ἄνθρωπο, καί οὐσιῶδες γνώρισμα τοῦ κατ’ εἰκόνα εἶναι ἡ ἐλευθερία.
∙ Μέ τή συνειδητή ἔνταξη τοῦ ἀνθρώπου μέσα στό μυστικό Σῶμα τοῦ Κυρίου, τήν Ἐκκλησία, τό πρό- σωπό του χαριτώνεται μέ τήν ἄκτιστη χάρη τοῦ Ἁγίου Πνεύματος. Πνευματέμφορος πλέον ὁ ἄνθρω- πος μπορεῖ ἐλεύθερα καί ἐν ἀγάπῃ, χωρίς ἰδεοληψίες καί φοβικά σύνδρομα, νά ἀνοίγεται σέ μιά ὑγιή κοινωνικότητα πρός τόν γύρω του κόσμο, τούς συνανθρώπους του, τούς ὁποίους ἀντιμετωπίζει ὡς πρόσωπα, μέ ἀπόλυτο σεβασμό στήν ἰδιαίτερη καί μοναδική ἀξία τους. Μέ τόν τρόπο αὐτό ἀξίες καί ἀρετές ὅπως ἡ δικαιοσύνη, ἡ εἰρήνη, ἡ χαρά, ἡ πίστη, ἡ καταλλαγή, ἡ ἐλευθερία τοῦ πνεύματος γίνονται ποιότητες διανθρώπινης ἠθικῆς.
∙ Ἐν Ἁγίῳ Πνεύματι ὁ ἄνθρωπος διαθέτει τεράστια δύναμη. Δύναμη «πρός καθαίρεσιν ὀχυρωμά- των» καί οἰκοδομή τοῦ πλησίον. Ὅταν ὁ ἕνας εἶναι στενά καί ἄρρηκτα ἑνωμένος μέ τόν Θεό, τότε καί τά ἀδύνατα γίνονται δυνατά, σέ ὁποιοδήποτε περιβάλλον κι ἄν καλεῖται ὁ ἕνας αὐτός νά κινεῖται, ἀκό- μα καί τοῦ πιό ἄτεγκτου ὁλοκληρωτισμοῦ καί χειραγώγησης τῶν συνειδήσεων. Ἔχοντας μαζί του τήν πανσθενή χάρη τοῦ Θεοῦ ὁ ἄνθρωπος μπορεῖ νά ἀντιστέκεται, νά παλεύει, νά ἐπηρεάζει καί νά ἀλλά- ζει ἄρδην καταστάσεις.
∙ Εἰδικά μέσα στό σχολικό περιβάλλον ὁ ἐκπαιδευτικός, μέ τή φανέρωση τοῦ ὀρθόδοξου ἤθους του μέσα ἀπό τή θυσιαστική ἀγάπη, τήν μετά παρρησίας κατάθεση τῆς ἀλήθειας, τόν χαριτωμένο λόγο του καί τήν κατάδειξη τῆς οὐράνιας προοπτικῆς τοῦ ἀνθρώπου, μπορεῖ νά ἐπιφέρει κυριολεκτικά σεισμό στίς ὑπό διάπλασιν ψυχές τῶν παιδιῶν, ὁδηγώντας τες στίς ζωογόνες πηγές τῆς ἀλήθειας, ἀκόμη καί ὅταν τά ἀναλυτικά προγράμματα σπουδῶν ἀσκοῦν δεσμευτική πίεση στίς ἐπιλογές του. Ὅλα μποροῦν νά μετουσιωθοῦν σέ φορεῖς κάλλους καί ἀλήθειας, καί ὁλόκληρη πόλη ἀκόμα νά ἀλλάξει, σύμφωνα μέ
τόν ἱερό Χρυσόστομο, ὅταν ὁ ἕνας εἶναι «ζήλῳ πεπυρωμένος»· πυρωμένος μέ τόν ἔνθεο ζῆλο, ἤ, ἀλλιῶς, μέ τόν ζηλωτικό ἐνθουσιασμό.
Τό φετινό Συνέδριο μέ γενικό θέμα «Ὁ ἰδεολογικός ὁλοκληρωτισμός καί ἡ δύναμη τοῦ ἑνός» θέλησε νά καταδείξει ἀφενός μέν τά ἀναμφισβήτητα ὁλοκληρωτικά χαρακτηριστι- κά τοῦ σύγχρονου πολιτισμοῦ, ὁ ὁποῖος ἐνεργοποιεῖ ὕπουλους δημοκρατικοφανεῖς ἰδε- ολογικούς μηχανισμούς πού ἐργαλειοποιοῦν τά ἄτομα καί προσπαθοῦν νά χειραγωγή- σουν τίς συνειδήσεις τους, καί ἀφετέρου τή δύναμη τοῦ ἑνός, ὅταν αὐτός ὁ ἕνας παύει νά λειτουργεῖ ὡς ἄτομο καί γίνεται πρόσωπο καί μάλιστα πρόσωπο ἐμφορημένο ἀπό τή χάρη τοῦ Ἁγίου Πνεύματος.
Οἱ ἐργασίες τοῦ Συνεδρίου διεξήχθησαν σέ δύο συνεδρίες μέ τίς ἑξῆς εἰσηγήσεις:
α) Τά ὁλοκληρωτικά στοιχεῖα τοῦ σύγχρονου πολιτισμοῦ, ἀπό τόν κ. Ἀπόστολο Νικο- λαΐδη, καθηγητή Θεολογικῆς Σχολῆς Π.Α.
β) Ὁ ἰδεολογικός ὁλοκληρωτισμός στήν πνευματική ζωή τοῦ τόπου (Συζήτηση στρογ- γυλῆς τραπέζης) ἀπό τούς: κ. Γεώργιο Σπανό, Καθηγητή Φιλοσοφικῆς Σχολῆς Π.Α., κ. Σαράντο Καργάκο, Ἱστορικό - Συγγραφέα, κ. Θεοδώρα Τζιντζῆ, Φιλόλογο Καθηγήτρια, κ. Νατσιό Δημήτριο, Δάσκαλο.
γ) Ἡ δυναμική τοῦ προσώπου, ἀπό τόν κ. Βασίλειο Γιούλτση, Ὁμ. Καθηγητή Θεολο- γικῆς Σχολῆς Α.Π.Θ.
δ) Ἡ δύναμη τοῦ ἑνός, ἀπό τόν π. Καννέλο-Κων/νο Φερτάκη,Θεολόγο, Ἐκπαιδευτικό.
Στά πορίσματα τοῦ Συνεδρίου τονίστηκε ὅτι ὅταν ὁ ἕνας εἶναι στενά καί ἄρρηκτα ἑνω- μένος μέ τόν Θεό, τότε καί τά ἀδύνατα γίνονται δυνατά, σέ ὁποιοδήποτε περιβάλλον κι ἄν καλεῖται ὁ ἕνας αὐτός νά κινεῖται, ἀκόμη καί τοῦ πιό ἄτεγκτου ὁλοκληρωτισμοῦ καί χειραγώγησης τῶν συνειδήσεων. Ἔχοντας μαζί του τήν πανσθενή χάρη τοῦ Θεοῦ ὁ ἄνθρωπος – καί ἐν προκειμένῳ ὁ ἐκπαιδευτικός – μπορεῖ νά ἀντιστέκεται, νά παλεύει, νά ἐπηρεάζει καί νά ἀλλάζει ἄρδην καταστάσεις.
Τό Συνέδριο παρακολούθησε πλῆθος ἐκπαιδευτικῶν καί ἐπιστημόνων ἄλλων εἰδικο- τήτων, ἐνῶ παράλληλα μεταδιδόταν ζωντανά ἀπό τό διαδικτυακό κανάλι intv.gr
Τόν Μακαριώτατο Ἀρχιεπίσκοπο Ἀθηνῶν καί πάσης Ἑλλάδος κ.κ. Ἱερώνυμο ἐκπρο- σώπησε ὁ πανοσιολογιώτατος Ἀρχιμανδρίτης π. Χρυσόστομος Παπαθανασίου, ἱεροκήρυξ Ἱερᾶς Ἀρχιεπισκοπῆς Ἀθηνῶν, ὁ ὁποῖος καί ἀνέγνωσε μήνυμά του.
Τό Συνέδριο τό παρακολούθησαν μέσω τοῦ Διαδικτύου χιλιάδες τηλεθεατές ἀπό τό δι- αδικτυακό κανάλι intv.gr
ΠΟΡΙΣΜΑΤΑ
∙ Ὁ σύγχρονος πολιτισμός ἔχει ἀναμφισβήτητα ὁλοκληρωτικά χαρακτηριστικά, ὄχι τόσο μέ τήν ἔννοια τοῦ ὁλοκληρωτισμοῦ πού γνώρισε ὁ κόσμος τόν 20ό αἰώνα, ὅσο μέ τήν ἔννοια τῆς ἐνεργοποίη- σης ὕπουλων δημοκρατικοφανῶν ἰδεολογικῶν μηχανισμῶν πού φέρουν τή σφραγίδα τοῦ κυρίαρχου σέ ὅλα τά πεδία πολιτισμοῦ καί ὑποστηρίζονται ἀπό πρακτικές πού ἐργαλειοποιοῦν τά ἄτομα καί δέν τά ἀφήνουν νά ἐνεργήσουν ἐλεύθερα καί κατά συνείδησιν.
∙ Ὁ σύγχρονος ὁλοκληρωτισμός ἐμφανίζεται ἐκεῖ ὅπου ἀπαξιώνεται ἡ προσωπικότητα, ἐφαρμόζο- νται ἔμμεσοι τρόποι πειθαναγκασμοῦ, ἐκβιάζονται συνειδήσεις, τίθενται ἀναγκαστικά διλήμματα, προ- σφέρονται μονόδρομοι ἀποφάσεων. Ὅταν οἱ θεσμοί ἀπαξιώνονται, οἱ παραδοσιακές ἀξίες μεταλάσ- σονται, ἡ ἀληθινή δημοκρατία βρίσκεται σέ κρίση, τότε ἐμφανίζεται ὁ ἰδεολογικός ὁλοκληρωτισμός, μέ κύριο σύνθημά του αὐτό πού ὁ ἴδιος καταστρατηγεῖ, δηλαδή τήν ἀποκατάσταση τῆς δημοκρατίας, τῆς δικαιοσύνης καί τῆς ἀξιοπρέπειας.
∙ Ἡ μεγαλύτερη ἀνατρεπτική αὐτῆς τῆς καταστάσεως δύναμη εἶναι ἡ δύναμη τοῦ προσώπου. Ὄχι τοῦ ἀτόμου, πού νοεῖται ἁπλῶς ὡς βιολογική ὕπαρξη, ἀλλά τοῦ προσώπου, τό ὁποῖο συναπαρτίζει μιά ἑνότητα ψυχοπνευματικῶν στοιχείων πού βρίσκονται πάνω ἀπό τίς φυσιοκρατικές ἀναγκαιότητες. Τό πρόσωπο εἶναι ἀπόλυτη ἀξία, εἶναι ἡ εἰκόνα τοῦ Θεοῦ μέσα στόν ἄνθρωπο, καί οὐσιῶδες γνώρισμα τοῦ κατ’ εἰκόνα εἶναι ἡ ἐλευθερία.
∙ Μέ τή συνειδητή ἔνταξη τοῦ ἀνθρώπου μέσα στό μυστικό Σῶμα τοῦ Κυρίου, τήν Ἐκκλησία, τό πρό- σωπό του χαριτώνεται μέ τήν ἄκτιστη χάρη τοῦ Ἁγίου Πνεύματος. Πνευματέμφορος πλέον ὁ ἄνθρω- πος μπορεῖ ἐλεύθερα καί ἐν ἀγάπῃ, χωρίς ἰδεοληψίες καί φοβικά σύνδρομα, νά ἀνοίγεται σέ μιά ὑγιή κοινωνικότητα πρός τόν γύρω του κόσμο, τούς συνανθρώπους του, τούς ὁποίους ἀντιμετωπίζει ὡς πρόσωπα, μέ ἀπόλυτο σεβασμό στήν ἰδιαίτερη καί μοναδική ἀξία τους. Μέ τόν τρόπο αὐτό ἀξίες καί ἀρετές ὅπως ἡ δικαιοσύνη, ἡ εἰρήνη, ἡ χαρά, ἡ πίστη, ἡ καταλλαγή, ἡ ἐλευθερία τοῦ πνεύματος γίνονται ποιότητες διανθρώπινης ἠθικῆς.
∙ Ἐν Ἁγίῳ Πνεύματι ὁ ἄνθρωπος διαθέτει τεράστια δύναμη. Δύναμη «πρός καθαίρεσιν ὀχυρωμά- των» καί οἰκοδομή τοῦ πλησίον. Ὅταν ὁ ἕνας εἶναι στενά καί ἄρρηκτα ἑνωμένος μέ τόν Θεό, τότε καί τά ἀδύνατα γίνονται δυνατά, σέ ὁποιοδήποτε περιβάλλον κι ἄν καλεῖται ὁ ἕνας αὐτός νά κινεῖται, ἀκό- μα καί τοῦ πιό ἄτεγκτου ὁλοκληρωτισμοῦ καί χειραγώγησης τῶν συνειδήσεων. Ἔχοντας μαζί του τήν πανσθενή χάρη τοῦ Θεοῦ ὁ ἄνθρωπος μπορεῖ νά ἀντιστέκεται, νά παλεύει, νά ἐπηρεάζει καί νά ἀλλά- ζει ἄρδην καταστάσεις.
∙ Εἰδικά μέσα στό σχολικό περιβάλλον ὁ ἐκπαιδευτικός, μέ τή φανέρωση τοῦ ὀρθόδοξου ἤθους του μέσα ἀπό τή θυσιαστική ἀγάπη, τήν μετά παρρησίας κατάθεση τῆς ἀλήθειας, τόν χαριτωμένο λόγο του καί τήν κατάδειξη τῆς οὐράνιας προοπτικῆς τοῦ ἀνθρώπου, μπορεῖ νά ἐπιφέρει κυριολεκτικά σεισμό στίς ὑπό διάπλασιν ψυχές τῶν παιδιῶν, ὁδηγώντας τες στίς ζωογόνες πηγές τῆς ἀλήθειας, ἀκόμη καί ὅταν τά ἀναλυτικά προγράμματα σπουδῶν ἀσκοῦν δεσμευτική πίεση στίς ἐπιλογές του. Ὅλα μποροῦν νά μετουσιωθοῦν σέ φορεῖς κάλλους καί ἀλήθειας, καί ὁλόκληρη πόλη ἀκόμα νά ἀλλάξει, σύμφωνα μέ
τόν ἱερό Χρυσόστομο, ὅταν ὁ ἕνας εἶναι «ζήλῳ πεπυρωμένος»· πυρωμένος μέ τόν ἔνθεο ζῆλο, ἤ, ἀλλιῶς, μέ τόν ζηλωτικό ἐνθουσιασμό.