Αγαπητοί μου πατέρες και αδελφοί, παιδιά μου εν Κυρίω αγαπημένα.
Αυτή τη μέρα τη χαρμόσυνη, τη μέρα την ελπιδοφόρα, βρισκόμαστε ξανά εδώ συγκεντρωμένοι, για να διακηρύξουμε μέχρι τα πέρατα της οικουμένης και μέχρι τα βάθη της καρδιάς μας, πως ο Χριστός, «ως βρέφος εν φάτνη ανακλινόμενος», κρατάει ζωντανή την ελπίδα μίας φωτεινότερης ζωής και μίας καλύτερης κοινωνίας.
Είναι αλήθεια, πως ο φετινός ερχομός του νεογέννητου Σωτήρα βρίσκει την πατρίδα μας, αλλά και όλη την ανθρωπότητα, βυθισμένες στην αγωνία, την ανέχεια και την κατάρρευση. Εξ ίσου αλήθεια είναι, όμως, πως οι συνθήκες αυτές δεν διαφέρουν και πολύ από τα χρόνια που Εκείνος επέλεξε να φανερωθεί «εν σαρκί».
Τα αδιέξοδα, οι δυσκολίες και η αδικία δεν έλειψαν ποτέ από την ανθρώπινη ιστορία. Γι' αυτό και ποτέ δεν θα λείψει ο Χριστός από τη ζωή των ανθρώπων. Η πορεία από τη Βηθλεέμ μέχρι το κενό μνημείο θα είναι για όλες τις γενεές, παρούσες και ερχόμενες, η υπενθύμιση πως για εκείνες τις ψυχές, για εκείνες τις κοινωνίες που θα επιλέξουν να συμπορευτούν μαζί Του, οι ανηφοριές και τα κακοτράχαλα μονοπάτια δεν θα λείψουν, στο τέλος, όμως, της διαδρομής, αναμένουν η γαλήνη και η δικαίωση.
Το ξεκίνημα μίας τέτοιας διαδρομής, μάς συγκεντρώνει και σήμερα εδώ. Οι στολισμοί, το οικογενειακό τραπέζι, οι μουσικές και η εορταστική ξεγνοιασιά - όση οι περιστάσεις μάς επιτρέπουν - είναι απαραίτητα και ποτέ δεν πρέπει να λείψουν. Κάτι, όμως, πολύ σημαντικότερο μάς ενώνει την ώρα αυτή. Μία νέα προοπτική, μία νέα ευκαιρία φωτίζει με ένα υπερκόσμιο φως τη σκοτεινή νύχτα των ημερών μας, ίδια με την νύχτα εκείνη, που λούστηκε από το φως του υπέρλαμπρου άστρου. Τη νύχτα εκείνη τη Χριστουγεννιάτικη, ένα θεϊκό, ένα υπέροχο «ΜΑΖΙ» γεννήθηκε στο περιφρονημένο σπήλαιο, ένα «ΜΑΖΙ», που ένωσε τον Θεό με τους ανθρώπους, αλλά και τους ανθρώπους μεταξύ τους. Είναι η νύχτα που άνοιξε το δρόμο της εξόδου από την πανανθρώπινη αιχμαλωσία.
Πολλοί νομίζουν πως το έργο του Χριστού ξεκίνησε πολύ αργότερα από τη βραδιά της γέννησής Του. Κι όμως! Από την πρώτη στιγμή της επίγειας ζωής Του, ο Χριστός προσέφερε στην ανθρωπότητα, την πάντοτε διασπασμένη και σπαρασσόμενη από τα πάθη και την εγωπάθεια, την πλήρη και ολοφάνερη λύση. Τη λύση της ενότητας, της συνύπαρξης και της συμφιλίωσης. Οι σοφοί συμπορεύονται με τους αγραμμάτους, τα άλογα συνδοξάζουν με τα έλλογα, τα επίγεια συνανυμνούν με τα επουράνια. Και παρακαλώ την αγάπη σας να αναλογιστεί τον κοινό παρονομαστή εκείνης της νύχτας: Κανείς δεν πορεύεται μόνος. Πουθενά στην Ευαγγελική διήγηση δεν αναφέρεται κάποιο πρόσωπο στον Ενικό αριθμό. Βοσκοί, μάγοι, άγγελοι, σε κοινότητα δοξολογική. Ακόμη και τα ζώα σε ομαδικότητα προσκυνηματική. Πάντοτε ο Πληθυντικός, ο ευλογημένος Πληθυντικός της συντροφικότητας και της αγάπης. Από τότε μέχρι σήμερα, ο Χριστός αποκαλύπτεται στους έτοιμους να συναναστραφούν και να συμπορευτούν, ενώ παραμένει άγνωστος και απόμακρος στις απομονωμένες υπάρξεις, τις κλεισμένες στην ατομική τους πορεία. Κανείς δεν μπορεί να φτάσει στο σπήλαιο της Βηθλεέμ μόνος.
Γι αυτό και τη νύχτα εκείνη δεν ξεκινάει μόνο το σχέδιο της Θείας οικονομίας. Ξεκινάει και η αληθινή Εκκλησιαστική ιστορία. Στη Βηθλεέμ γεννήθηκε η πρώτη χριστιανική κοινότητα, η πρώτη Χριστιανική ενορία. Ενορία πιστών με ποικίλα χαρίσματα και διαφορετικές καταβολές, που τους ενώνει, όμως, ο κοινός πόθος της συνάντησης με τον Σωτήρα. Ενορία πιστών με καρδιά αποκαθαρμένη και διάφανη, με ταπεινό φρόνημα, έτοιμη να αντικατοπτρίσει πάνω της το φως της υπέρλογης αγάπης του Θεού και να το διασκορπίσει τις εσχατιές της οικουμένης.
Σήμερα, στο φως της μέρας που πλησιάζει, ας αναγνωρίσουμε όλοι μαζί την ανατολή του νοητού Ηλίου όχι μόνον της δικαιοσύνης, αλλά και της αγαπητικής συνύπαρξης των ανθρώπων. Ενός τέτοιου ήλιου το φως έχει ανάγκη όσο ποτέ άλλοτε η ανθρωπότητα. Η δύναμη της λάμψης του εξαρτάται και από τον τρόπο της δικής μας ζωής. Κανείς δεν πρόκειται να πειστεί μόνο από στολισμούς και κωδωνοκρουσίες πως μία καινούργια ελπίδα γεννιέται. Αυτό που μπορεί να ανοίξει καινούργιους δρόμους στους ταραγμένους μας καιρούς είναι η ζωντανή πίστη και η έμπρακτη αγάπη ανάμεσα σε όλους εμάς, που σήμερα βρισκόμαστε συγκεντρωμένοι γύρω από την ταπεινή φάτνη. Αυτή είναι η αληθινή εκκλησιαστικότητα, που μεταμορφώνει τον κάθε Ναό σε σπήλαιο των Χριστουγέννων, κάθε τόπο σε άγια γη, την κάθε ενορία σε ενορία της Βηθλεέμ.
Αδελφοί μου,
Έφτασε ο καιρός της δικής μας μαρτυρίας. Αυτή η πόλη είναι ο τόπος της δικής μας συμβολής στη θεμελίωση ενός καλύτερου κόσμου. Αυτοί οι άνθρωποι γύρω μας, οι γείτονες, οι συμπολίτες μας, είναι οι άνθρωποι που θα αναζητήσουν στο πρόσωπο και στις πράξεις μας την ελπίδα και τη διέξοδο, όταν όλοι οι δρόμοι θα κλείσουν. Ελκυόμενος από τη δική μας ενότητα και αγάπη, ο Χριστός θα ξαναευλογήσει τα σπίτια μας, την πατρίδα μας και όλο τον κόσμο. Μέσα από την αναγεννημένη ζωή μας, ο Χριστός θα αναζητήσει τα περάσματα συνάντησής Του με τον καταρρακωμένο και απελπισμένο άνθρωπο του 21ου αιώνα.
Αδελφοί μου, Ας μη Τού κλείσουμε τον δρόμο.
Μετά πατρικών εορτίων ευχών και της εν Κυρίω αγάπης,
Ο ΜΗΤΡΟΠΟΛΙΤΗΣ
† Ο ΔΗΜΗΤΡΙΑΔΟΣ ΙΓΝΑΤΙΟΣ
Αυτή τη μέρα τη χαρμόσυνη, τη μέρα την ελπιδοφόρα, βρισκόμαστε ξανά εδώ συγκεντρωμένοι, για να διακηρύξουμε μέχρι τα πέρατα της οικουμένης και μέχρι τα βάθη της καρδιάς μας, πως ο Χριστός, «ως βρέφος εν φάτνη ανακλινόμενος», κρατάει ζωντανή την ελπίδα μίας φωτεινότερης ζωής και μίας καλύτερης κοινωνίας.
Είναι αλήθεια, πως ο φετινός ερχομός του νεογέννητου Σωτήρα βρίσκει την πατρίδα μας, αλλά και όλη την ανθρωπότητα, βυθισμένες στην αγωνία, την ανέχεια και την κατάρρευση. Εξ ίσου αλήθεια είναι, όμως, πως οι συνθήκες αυτές δεν διαφέρουν και πολύ από τα χρόνια που Εκείνος επέλεξε να φανερωθεί «εν σαρκί».
Τα αδιέξοδα, οι δυσκολίες και η αδικία δεν έλειψαν ποτέ από την ανθρώπινη ιστορία. Γι' αυτό και ποτέ δεν θα λείψει ο Χριστός από τη ζωή των ανθρώπων. Η πορεία από τη Βηθλεέμ μέχρι το κενό μνημείο θα είναι για όλες τις γενεές, παρούσες και ερχόμενες, η υπενθύμιση πως για εκείνες τις ψυχές, για εκείνες τις κοινωνίες που θα επιλέξουν να συμπορευτούν μαζί Του, οι ανηφοριές και τα κακοτράχαλα μονοπάτια δεν θα λείψουν, στο τέλος, όμως, της διαδρομής, αναμένουν η γαλήνη και η δικαίωση.
Το ξεκίνημα μίας τέτοιας διαδρομής, μάς συγκεντρώνει και σήμερα εδώ. Οι στολισμοί, το οικογενειακό τραπέζι, οι μουσικές και η εορταστική ξεγνοιασιά - όση οι περιστάσεις μάς επιτρέπουν - είναι απαραίτητα και ποτέ δεν πρέπει να λείψουν. Κάτι, όμως, πολύ σημαντικότερο μάς ενώνει την ώρα αυτή. Μία νέα προοπτική, μία νέα ευκαιρία φωτίζει με ένα υπερκόσμιο φως τη σκοτεινή νύχτα των ημερών μας, ίδια με την νύχτα εκείνη, που λούστηκε από το φως του υπέρλαμπρου άστρου. Τη νύχτα εκείνη τη Χριστουγεννιάτικη, ένα θεϊκό, ένα υπέροχο «ΜΑΖΙ» γεννήθηκε στο περιφρονημένο σπήλαιο, ένα «ΜΑΖΙ», που ένωσε τον Θεό με τους ανθρώπους, αλλά και τους ανθρώπους μεταξύ τους. Είναι η νύχτα που άνοιξε το δρόμο της εξόδου από την πανανθρώπινη αιχμαλωσία.
Πολλοί νομίζουν πως το έργο του Χριστού ξεκίνησε πολύ αργότερα από τη βραδιά της γέννησής Του. Κι όμως! Από την πρώτη στιγμή της επίγειας ζωής Του, ο Χριστός προσέφερε στην ανθρωπότητα, την πάντοτε διασπασμένη και σπαρασσόμενη από τα πάθη και την εγωπάθεια, την πλήρη και ολοφάνερη λύση. Τη λύση της ενότητας, της συνύπαρξης και της συμφιλίωσης. Οι σοφοί συμπορεύονται με τους αγραμμάτους, τα άλογα συνδοξάζουν με τα έλλογα, τα επίγεια συνανυμνούν με τα επουράνια. Και παρακαλώ την αγάπη σας να αναλογιστεί τον κοινό παρονομαστή εκείνης της νύχτας: Κανείς δεν πορεύεται μόνος. Πουθενά στην Ευαγγελική διήγηση δεν αναφέρεται κάποιο πρόσωπο στον Ενικό αριθμό. Βοσκοί, μάγοι, άγγελοι, σε κοινότητα δοξολογική. Ακόμη και τα ζώα σε ομαδικότητα προσκυνηματική. Πάντοτε ο Πληθυντικός, ο ευλογημένος Πληθυντικός της συντροφικότητας και της αγάπης. Από τότε μέχρι σήμερα, ο Χριστός αποκαλύπτεται στους έτοιμους να συναναστραφούν και να συμπορευτούν, ενώ παραμένει άγνωστος και απόμακρος στις απομονωμένες υπάρξεις, τις κλεισμένες στην ατομική τους πορεία. Κανείς δεν μπορεί να φτάσει στο σπήλαιο της Βηθλεέμ μόνος.
Γι αυτό και τη νύχτα εκείνη δεν ξεκινάει μόνο το σχέδιο της Θείας οικονομίας. Ξεκινάει και η αληθινή Εκκλησιαστική ιστορία. Στη Βηθλεέμ γεννήθηκε η πρώτη χριστιανική κοινότητα, η πρώτη Χριστιανική ενορία. Ενορία πιστών με ποικίλα χαρίσματα και διαφορετικές καταβολές, που τους ενώνει, όμως, ο κοινός πόθος της συνάντησης με τον Σωτήρα. Ενορία πιστών με καρδιά αποκαθαρμένη και διάφανη, με ταπεινό φρόνημα, έτοιμη να αντικατοπτρίσει πάνω της το φως της υπέρλογης αγάπης του Θεού και να το διασκορπίσει τις εσχατιές της οικουμένης.
Σήμερα, στο φως της μέρας που πλησιάζει, ας αναγνωρίσουμε όλοι μαζί την ανατολή του νοητού Ηλίου όχι μόνον της δικαιοσύνης, αλλά και της αγαπητικής συνύπαρξης των ανθρώπων. Ενός τέτοιου ήλιου το φως έχει ανάγκη όσο ποτέ άλλοτε η ανθρωπότητα. Η δύναμη της λάμψης του εξαρτάται και από τον τρόπο της δικής μας ζωής. Κανείς δεν πρόκειται να πειστεί μόνο από στολισμούς και κωδωνοκρουσίες πως μία καινούργια ελπίδα γεννιέται. Αυτό που μπορεί να ανοίξει καινούργιους δρόμους στους ταραγμένους μας καιρούς είναι η ζωντανή πίστη και η έμπρακτη αγάπη ανάμεσα σε όλους εμάς, που σήμερα βρισκόμαστε συγκεντρωμένοι γύρω από την ταπεινή φάτνη. Αυτή είναι η αληθινή εκκλησιαστικότητα, που μεταμορφώνει τον κάθε Ναό σε σπήλαιο των Χριστουγέννων, κάθε τόπο σε άγια γη, την κάθε ενορία σε ενορία της Βηθλεέμ.
Αδελφοί μου,
Έφτασε ο καιρός της δικής μας μαρτυρίας. Αυτή η πόλη είναι ο τόπος της δικής μας συμβολής στη θεμελίωση ενός καλύτερου κόσμου. Αυτοί οι άνθρωποι γύρω μας, οι γείτονες, οι συμπολίτες μας, είναι οι άνθρωποι που θα αναζητήσουν στο πρόσωπο και στις πράξεις μας την ελπίδα και τη διέξοδο, όταν όλοι οι δρόμοι θα κλείσουν. Ελκυόμενος από τη δική μας ενότητα και αγάπη, ο Χριστός θα ξαναευλογήσει τα σπίτια μας, την πατρίδα μας και όλο τον κόσμο. Μέσα από την αναγεννημένη ζωή μας, ο Χριστός θα αναζητήσει τα περάσματα συνάντησής Του με τον καταρρακωμένο και απελπισμένο άνθρωπο του 21ου αιώνα.
Αδελφοί μου, Ας μη Τού κλείσουμε τον δρόμο.
Μετά πατρικών εορτίων ευχών και της εν Κυρίω αγάπης,
Ο ΜΗΤΡΟΠΟΛΙΤΗΣ
† Ο ΔΗΜΗΤΡΙΑΔΟΣ ΙΓΝΑΤΙΟΣ