Του Κώστα Δαντήλη
Με σκοπό την ευαισθητοποίηση όλων όσοι συναναστρέφονται με εφήβους και την καλύτερη επίλυση των προβλημάτων που αντιμετωπίζουν οι νέοι σε αυτή την κρίσιμη περίοδο
της ζωής τους πραγματοποιήθηκε συζήτηση στο Ενοριακό Αρχονταρίκι της Ευαγγελιστρίας Πειραιώς.
Με το δύσκολο αυτό θέμα της εφηβείας καταπιάστηκαν ο Ψυχίατρος και Καθηγητής του Πανεπιστημίου Αθηνών κ. Κωνσταντίνος Κόλλιας και η Εκπαιδευτικός κα Βάνα Τσουκάτου – Κορωναίου.
Τον συντονισμό της συζήτησης – που πραγματοποιήθηκε στο πλαίσιο του προγράμματος «Ενορία εν Δράσει…» - είχε ο Διευθυντής του Παιδικού Σταθμού και Νηπιαγωγείου της Ιεράς Μητροπόλεως Πειραιώς κ. Νίκος Σαμπαζιώτης, ο οποίος στην εισαγωγική του τοποθέτηση τόνισε ότι η εφηβεία είναι μία από τις μεγαλύτερες δοκιμασίες για την οικογένεια.
«Δεν είναι σημερινό το γεγονός» σημείωσε, μεταφέροντας το λόγο του Αγίου Ιωάννου του Χρυσοστόμου που παρομοιάζει την νεολαία με «πέλαγος τρικυμιώδες».
Στην ερώτηση εάν η εφηβεία είναι αρρώστια, ο κ. Κόλλιας υπογράμμισε ότι είναι ένα φυσιολογικό στάδιο της ζωής που όμως «υπάρχει η κρίση της εφηβείας με κρίση ταυτότητος και κρίση ρόλων» όπου το παιδί ψάχνει να βρει το τι του ταιριάζει. «Πάντως είναι μια φυσιολογική περίοδος», τόνισε.
Συμπλήρωσε ότι είναι μια εποχή κατά την οποία αλλάζει το σώμα των εφήβων, υπάρχουν πολλαπλές αλλαγές στη ζωή τους και η διαφορετική αντίδραση είναι φυσική.
«Προσπαθεί να βρει ποιος είναι και μέχρι που μπορεί να φτάσει», είπε χαρακτηριστικά.
Αναφερόμενος στις δυσκολίες της εφηβείας τόνισε πως «χρειάζεται μια επιφυλακή από τους γονείς», καθώς στο στάδιο αυτό υπάρχει αύξηση της πιθανότητα να παρουσιαστούν ψυχικά προβλήματα στους εφήβους.
Από την πλευρά της η κ. Τσουκάτου ανέφερε ότι «στην εφηβεία τα παιδιά αισθάνονται ότι τα παρακολουθούμε», σημειώνοντας πως το μόνο που μένει να κάνουμε είναι να βοηθήσουμε τον έφηβο να δει τα καλά του στοιχεία, γιατί αυτά αντανακλούν στην εξωτερική του εικόνα.
«Ο έφηβος θέλει να είναι ελεύθερος. Σε όλες του τις αγωνίες παλεύει για ελευθερία», υπογράμμισε, συμπληρώνοντας πως δεν θα πρέπει να μας τρομάζει ο πειραματισμός των εφήβων στα ρούχα, τα σκουλαρίκια κλπ, θα πρέπει όμως να θέτουμε και όρια σε αυτές τις ενέργειες.
Επίσης τόνισε ότι πολλές φορές οι γονείς έχουμε ανασφαλειες για το πως θα φανεί το παιδί μας στους άλλους με τους όποιους πειραματισμούς.
Ακολούθως ο Καθηγητής κ. Κόλλιας ανέφερε πως οι γονείς καλό θα είναι να σέβονται την ανάγκη του εφήβου για απομόνωση, προσέχοντας φυσικά την υπερβολική απομόνωση τόσο από τους ίδιους όσο και από τον κοινωνικό περίγυρο.
Συζητήθηκε επίσης το πόσο σημαντικό είναι οι γονείς να ανεχτούν το θυμό του εφήβου και να μπορέσουν να διαπραγματευθούν σε άλλο χρόνο μια κρίση, χωρίς να εμμένουν να λυθεί το ζήτημα την δύσκολη στιγμή της έντασης.
«Μην ζητάς εκείνη την ώρα να λύσεις την κρίση. Κάνε λίγο πίσω» είπε ο κ. Κόλλιας, τονίζοντας ότι οι γονείς γνωρίζουν αυτό τον δρόμο ενώ οι έφηβοι όχι.
Η κα Βάνα Τσουκάτου-Κορωναίου με πολύ όμορφο και αφοπλιστικό τρόπο είπε ότι η εφηβεία είναι για τους γονείς μια μεγάλη ευκαιρία να συνειδητοποιήσουν ότι τα παιδιά δεν είναι δικά τους, αλλά του Θεού ο οποίος μας έκανε συν-δημιουργούς στην ανατροφή και το μεγάλωμα των ψυχών τους.
«Είναι καλύτερο να αλλάζουμε κι εμείς μαζί με τα παιδιά» τόνισε η κ. Τσουκάτου και διερωτώμενη «γιατί να μην παραδεχτούμε ότι σε κάποια πράγματα αποτύχαμε;», συμπλήρωσε ότι δεν μπορούμε να καθοδηγήσουμε τα παιδιά χωρίς την βοήθεια του Θεού. «Είναι ευλογία γιατί θα μας βοηθήσουν να καταλάβουμε και το τι είμαστε εμείς» ανέφερε.
«πριν ψάξουμε τον έφηβο πρέπει να ψάχνουμε εμάς».
Μιλώντας για την προσφορά των εφήβων στους μεγάλους, αναφέρθηκε ότι μπορούν να βοηθήσουν στο να ψάξουμε τον εαυτό μας, να τα βρούμε καλυτέρα με τον σύντροφο μας και να βοηθήσουμε με αυτό τον τρόπο και το έφηβο.
Και οι δύο ομιλητές σημείωσαν με έμφαση ότι δεν κάνουν καλό τα διπλά μηνύματα που εκπέμπουν οι γονείς στα παιδιά, συμπληρώνοντας ότι δεν είναι καλό να ακουμπάνε τα δικά τους προβλήματα στον έφηβο.
«Μέσα στις διαδικασίες ωρίμανσης των γονιών είναι και το να μάθουν να αντιμετωπίσουν σωστά τα προβλήματα των εφήβων».
Στη συνέχεια περιγράφηκαν τα διάφορα στάδια της εφηβείας και οι διαφορετικές εκφράσεις της, με βάση ξεχωριστά τα γεγονότα που επηρεάζουν τη ζωή τους.
Η κα Τσουκάτου μιλώντας για την σημαντικότητα της εκπαίδευσης αναφέρθηκε πως «πρέπει να ασχοληθούμε με την παιδεία του εφήβου μας», τονίζοντας παράλληλα και την ανάγκη να βοηθήσουμε το παιδί μας να βρει τα τάλαντά του καθώς «υπάρχουν και άλλοι τρόποι παιδείας εκτός από το σχολείο».
Αναφερόμενοι στις δυσκολίες της ζωής ο κ. Κόλλιας σημείωσε ότι μπορεί ένας δρόμος να μην πετύχει, αλλά μπορεί να μας ανοίξει δρόμους για κάτι άλλο, ενώ η κ. Τσουκάτου ανέφερε πως ίσως να μην έχουμε πει στα παιδιά μας ότι ο Θεός θα μας δείξει τι είναι καλύτερο για εμάς.
Κατά την διάρκεια της συζήτησης σημειώθηκε ότι πολλά πράγματα μπορούμε να τα εντοπίσουμε από την παιδική ηλικία και έτσι θα μπορέσουμε να προλάβουμε τυχόν προβλήματα, ενώ υπογραμμίστηκε ο σημαντικός ρόλος που διαδραματίζει η θρησκευτικότητα των εφήβων, την οποία πολλές φορές νομίζουμε ότι το παιδί την απεμπολεί στην εφηβεία του.
«Χρειάζεται προσοχή για να μην απορρίψει μαζί με εμάς και το Θεό, εξαιτίας δικών μας λαθών» τόνισε η κ. Τσουκάτου, συμπληρώνοντας πως θα πρέπει να δουλέψουμε από πολύ νωρίς για την πνευματικότητα του παιδιού μας. «Αν δεν δουλέψουμε θα πρέπει να σταθούμε με μετάνοια απέναντι στο Θεό και να τον παρακαλέσουμε να διορθώσει τα δικά μας λάθη», τόνισε.
Έγινε διαχωρισμός της πειθαρχίας από την υπακοή, λέγοντας πως στη δουλειά μας και στο σχολείο κάνουμε πειθαρχία γιατί έτσι είναι νόμος, ενώ στον πνευματικό κάνουμε υπακοή «γιατί ελεύθερα αφήνουμε τη ζωή μας στα χέρια του Θεού». «Με την υπακοή δεν καταργώ την ελευθερία μου. Την βάζω στα χέρια του Θεού» ανέφερε η κ. Τσουκάτου.
Τέλος ο Καθηγητής κ. Κόλλιας αναφέρθηκε διεξοδικά για την σεξουαλικότητα της εφηβείας και τους πρώτους έρωτες που έρχονται σε μια περίοδο της ζωής του εφήβου που θα έπρεπε να είναι ανεπηρέαστος.
«Ο έφηβος κάθε φορά που δημιουργεί μια σχέση είναι προέκταση της σχέσης με το πατέρα, με τα αδέλφια κ.λπ» είπε ο κ. Κόλλιας τονίζοντας πως εάν για παράδειγμα έχει προβλήματα με τον πατέρα, ανάλογη θα είναι και η στάση η δική του.
Αναφέρθηκε πως «δεν πρέπει ο γονιός να παρεμβαίνει δυναμικά και κάθετα στην σεξουαλικότητα του παιδιού», ενώ η κ. Τσουκάτου σημείωσε πως το δικό μας αύριο στηρίζεται στα παιδιά που είναι σήμερα έφηβοι. «Ότι βοήθεια δώσουμε αποτελεί τη βάση για ένα μέλλον που θα ζήσουμε και εμείς» είπε.
Ο έφηβος είναι μια ευκαιρία να ξανά ακούμε τον εαυτό μας, τη σχέση μας με το σύζυγο και στην αγάπη αυτής της σχέσης να στηρίξουμε την προσπάθεια που κάνει ο έφηβος.
Μπορεί να μας αφυπνίσει και να παλέψουμε κι εμείς για κάτι καλύτερο και δικαιότερο.
«Είναι και μια ευκαιρία να ξαναβρούμε το Θεό. Και να τον βρούμε ουσιαστικά».
Για την εκδήλωση ζωγράφισαν αποκλειστικά πίνακες που διακόσμησαν το χώρο της συζήτησης οι νέοι ζωγράφοι η κ. Ελισάβετ Μασούρα και ο κ. Πέτρος Πετρίδης.
της ζωής τους πραγματοποιήθηκε συζήτηση στο Ενοριακό Αρχονταρίκι της Ευαγγελιστρίας Πειραιώς.
Με το δύσκολο αυτό θέμα της εφηβείας καταπιάστηκαν ο Ψυχίατρος και Καθηγητής του Πανεπιστημίου Αθηνών κ. Κωνσταντίνος Κόλλιας και η Εκπαιδευτικός κα Βάνα Τσουκάτου – Κορωναίου.
Τον συντονισμό της συζήτησης – που πραγματοποιήθηκε στο πλαίσιο του προγράμματος «Ενορία εν Δράσει…» - είχε ο Διευθυντής του Παιδικού Σταθμού και Νηπιαγωγείου της Ιεράς Μητροπόλεως Πειραιώς κ. Νίκος Σαμπαζιώτης, ο οποίος στην εισαγωγική του τοποθέτηση τόνισε ότι η εφηβεία είναι μία από τις μεγαλύτερες δοκιμασίες για την οικογένεια.
Στην ερώτηση εάν η εφηβεία είναι αρρώστια, ο κ. Κόλλιας υπογράμμισε ότι είναι ένα φυσιολογικό στάδιο της ζωής που όμως «υπάρχει η κρίση της εφηβείας με κρίση ταυτότητος και κρίση ρόλων» όπου το παιδί ψάχνει να βρει το τι του ταιριάζει. «Πάντως είναι μια φυσιολογική περίοδος», τόνισε.
«Προσπαθεί να βρει ποιος είναι και μέχρι που μπορεί να φτάσει», είπε χαρακτηριστικά.
Αναφερόμενος στις δυσκολίες της εφηβείας τόνισε πως «χρειάζεται μια επιφυλακή από τους γονείς», καθώς στο στάδιο αυτό υπάρχει αύξηση της πιθανότητα να παρουσιαστούν ψυχικά προβλήματα στους εφήβους.
Από την πλευρά της η κ. Τσουκάτου ανέφερε ότι «στην εφηβεία τα παιδιά αισθάνονται ότι τα παρακολουθούμε», σημειώνοντας πως το μόνο που μένει να κάνουμε είναι να βοηθήσουμε τον έφηβο να δει τα καλά του στοιχεία, γιατί αυτά αντανακλούν στην εξωτερική του εικόνα.
Επίσης τόνισε ότι πολλές φορές οι γονείς έχουμε ανασφαλειες για το πως θα φανεί το παιδί μας στους άλλους με τους όποιους πειραματισμούς.
Ακολούθως ο Καθηγητής κ. Κόλλιας ανέφερε πως οι γονείς καλό θα είναι να σέβονται την ανάγκη του εφήβου για απομόνωση, προσέχοντας φυσικά την υπερβολική απομόνωση τόσο από τους ίδιους όσο και από τον κοινωνικό περίγυρο.
Συζητήθηκε επίσης το πόσο σημαντικό είναι οι γονείς να ανεχτούν το θυμό του εφήβου και να μπορέσουν να διαπραγματευθούν σε άλλο χρόνο μια κρίση, χωρίς να εμμένουν να λυθεί το ζήτημα την δύσκολη στιγμή της έντασης.
«Μην ζητάς εκείνη την ώρα να λύσεις την κρίση. Κάνε λίγο πίσω» είπε ο κ. Κόλλιας, τονίζοντας ότι οι γονείς γνωρίζουν αυτό τον δρόμο ενώ οι έφηβοι όχι.
Η κα Βάνα Τσουκάτου-Κορωναίου με πολύ όμορφο και αφοπλιστικό τρόπο είπε ότι η εφηβεία είναι για τους γονείς μια μεγάλη ευκαιρία να συνειδητοποιήσουν ότι τα παιδιά δεν είναι δικά τους, αλλά του Θεού ο οποίος μας έκανε συν-δημιουργούς στην ανατροφή και το μεγάλωμα των ψυχών τους.
«Είναι καλύτερο να αλλάζουμε κι εμείς μαζί με τα παιδιά» τόνισε η κ. Τσουκάτου και διερωτώμενη «γιατί να μην παραδεχτούμε ότι σε κάποια πράγματα αποτύχαμε;», συμπλήρωσε ότι δεν μπορούμε να καθοδηγήσουμε τα παιδιά χωρίς την βοήθεια του Θεού. «Είναι ευλογία γιατί θα μας βοηθήσουν να καταλάβουμε και το τι είμαστε εμείς» ανέφερε.
«πριν ψάξουμε τον έφηβο πρέπει να ψάχνουμε εμάς».
Μιλώντας για την προσφορά των εφήβων στους μεγάλους, αναφέρθηκε ότι μπορούν να βοηθήσουν στο να ψάξουμε τον εαυτό μας, να τα βρούμε καλυτέρα με τον σύντροφο μας και να βοηθήσουμε με αυτό τον τρόπο και το έφηβο.
Και οι δύο ομιλητές σημείωσαν με έμφαση ότι δεν κάνουν καλό τα διπλά μηνύματα που εκπέμπουν οι γονείς στα παιδιά, συμπληρώνοντας ότι δεν είναι καλό να ακουμπάνε τα δικά τους προβλήματα στον έφηβο.
«Μέσα στις διαδικασίες ωρίμανσης των γονιών είναι και το να μάθουν να αντιμετωπίσουν σωστά τα προβλήματα των εφήβων».
Στη συνέχεια περιγράφηκαν τα διάφορα στάδια της εφηβείας και οι διαφορετικές εκφράσεις της, με βάση ξεχωριστά τα γεγονότα που επηρεάζουν τη ζωή τους.
Η κα Τσουκάτου μιλώντας για την σημαντικότητα της εκπαίδευσης αναφέρθηκε πως «πρέπει να ασχοληθούμε με την παιδεία του εφήβου μας», τονίζοντας παράλληλα και την ανάγκη να βοηθήσουμε το παιδί μας να βρει τα τάλαντά του καθώς «υπάρχουν και άλλοι τρόποι παιδείας εκτός από το σχολείο».
Αναφερόμενοι στις δυσκολίες της ζωής ο κ. Κόλλιας σημείωσε ότι μπορεί ένας δρόμος να μην πετύχει, αλλά μπορεί να μας ανοίξει δρόμους για κάτι άλλο, ενώ η κ. Τσουκάτου ανέφερε πως ίσως να μην έχουμε πει στα παιδιά μας ότι ο Θεός θα μας δείξει τι είναι καλύτερο για εμάς.
«Χρειάζεται προσοχή για να μην απορρίψει μαζί με εμάς και το Θεό, εξαιτίας δικών μας λαθών» τόνισε η κ. Τσουκάτου, συμπληρώνοντας πως θα πρέπει να δουλέψουμε από πολύ νωρίς για την πνευματικότητα του παιδιού μας. «Αν δεν δουλέψουμε θα πρέπει να σταθούμε με μετάνοια απέναντι στο Θεό και να τον παρακαλέσουμε να διορθώσει τα δικά μας λάθη», τόνισε.
Έγινε διαχωρισμός της πειθαρχίας από την υπακοή, λέγοντας πως στη δουλειά μας και στο σχολείο κάνουμε πειθαρχία γιατί έτσι είναι νόμος, ενώ στον πνευματικό κάνουμε υπακοή «γιατί ελεύθερα αφήνουμε τη ζωή μας στα χέρια του Θεού». «Με την υπακοή δεν καταργώ την ελευθερία μου. Την βάζω στα χέρια του Θεού» ανέφερε η κ. Τσουκάτου.
Τέλος ο Καθηγητής κ. Κόλλιας αναφέρθηκε διεξοδικά για την σεξουαλικότητα της εφηβείας και τους πρώτους έρωτες που έρχονται σε μια περίοδο της ζωής του εφήβου που θα έπρεπε να είναι ανεπηρέαστος.
«Ο έφηβος κάθε φορά που δημιουργεί μια σχέση είναι προέκταση της σχέσης με το πατέρα, με τα αδέλφια κ.λπ» είπε ο κ. Κόλλιας τονίζοντας πως εάν για παράδειγμα έχει προβλήματα με τον πατέρα, ανάλογη θα είναι και η στάση η δική του.
Αναφέρθηκε πως «δεν πρέπει ο γονιός να παρεμβαίνει δυναμικά και κάθετα στην σεξουαλικότητα του παιδιού», ενώ η κ. Τσουκάτου σημείωσε πως το δικό μας αύριο στηρίζεται στα παιδιά που είναι σήμερα έφηβοι. «Ότι βοήθεια δώσουμε αποτελεί τη βάση για ένα μέλλον που θα ζήσουμε και εμείς» είπε.
Ο έφηβος είναι μια ευκαιρία να ξανά ακούμε τον εαυτό μας, τη σχέση μας με το σύζυγο και στην αγάπη αυτής της σχέσης να στηρίξουμε την προσπάθεια που κάνει ο έφηβος.
Μπορεί να μας αφυπνίσει και να παλέψουμε κι εμείς για κάτι καλύτερο και δικαιότερο.
«Είναι και μια ευκαιρία να ξαναβρούμε το Θεό. Και να τον βρούμε ουσιαστικά».