Χρήστου Καρρᾶ, καθηγητοῦ Φιλολογίας
«Ἐγκωμιαζομένων δικαίων εὐφρανθήσονται λαοί» (Παρ. 29,2).
Συμπληροῦνται ἤδη 14 ἔτη ἀπό τῆς ὁσιακῆς καί μακαρίας κοιμήσεως τοῦ π. Νικολάου Πέττα, τόν ὁποῖον εἶχον τήν τιμήν, τήν χαράν καί τήν ἰδιαιτέραν εὐλογίαν νά γνωρίσω κατά τήν τελευταίαν πενταετίαν τοῦ ἐπιγείου βίου του. Ἐπρόκειτο περί ἀνδρός περικοσμημένου μέ χριστιανικάς ἀρετάς καί ἀξίου ἐργάτου ἐν τῷ ἀμπελῶνι τοῦ Κυρίου. Τοιαῦται ἐκκλησιαστικαί μορφαί, ὁποῖος ὑπῆρξεν ὁ π. Νικόλαος, ἄξιον καί δίκαιον εἶναι νά προβάλλωνται εἰς τό πλατύ κοινόν, ὥστε νά ἀποτελοῦν πρότυπα ζωῆς εἰς καιρούς πνευματικῆς αὐχμηρότητος καί ἠθικῆς καταπτώσεως. Ἤδη ὑπό τοῦ πανοσιολογιωτάτου Πρωτεπιστάτου τοῦ Ἁγίου Ὄρους Γέροντος Μαξίμου, τοῦ Ἰβηρίτου, ἐξεδόθη σχετικόν πόνημα ὑπό τόν τίτλον: «Νέαι ἡγιασμέναι μορφαί εἰς τόν ἀμπελῶνα τοῦ Κυρίου: Ὁ π. Νικόλαος Πέττας (1941-4.1.2000) καί ἡ πρεσβυτέρα του Ἀνθή (1943-6.12.2012)», ἔργον ἱστορικόν καί ἄκρως ἀποκαλυπτικόν περί τοῦ βίου καί τῆς δράσεως τοῦ π. Νικολάου. Παραλλήλως ἐδημιουργήθη ὑπό τοῦ ἐλλογιμωτάτου καθηγητοῦ τῆς Φιλοσοφικῆς Σχολῆς τοῦ Πανεπιστημίου Ἀθηνῶν κ. Φωτίου Δημητρακοπούλου ὁ ἱστότοπος http://www.pnikolaos.gr πρός καταγραφήν καί διάσωσιν μαρτυριῶν, ὥστε νά γίνῃ γνωστή ἡ βιοτή τοῦ λευϊτικοῦ ζεύγους Πέττα. Ἄν καί τά μέχρι τοῦδε καταγεγραμμένα στοιχεῖα περί τοῦ π. Νικολάου εἶναι ὀλίγα, εἶναι ὅμως ἐνδεικτικά τῶν ἀρετῶν αὐτοῦ. Ἄλλωστε ἐξ ὄνυχος γινώσκει τις τόν λέοντα, ἐκ τοῦ ὀλίγου τό πολύ καί ἐκ τοῦ μικροῦ τό μέγα.
Ὁ π. Νικόλαος ἀσφαλῶς δέν ἔχει ἀνάγκην ἐπαίνων, καί μάλιστα ὑπό καλάμου ἀδυνάτου, ὅπως τοῦ ὑποφαινομένου. Ἄλλωστε οἱ ἔπαινοι ἀνέκαθεν προσέκρουον εἰς τόν μετριόφρονα χαρακτῆρα αὐτοῦ. Παρά ταῦτα ὀφειλετικῶς χαράζω τάς γραμμάς αὐτάς ὡς συμβολήν ἐλαχίστην εἰς τιμήν καί μνήμην τοῦ μεγάλου ἀνδρός, τοῦ ἀκραιφνοῦς χριστιανοῦ καί τοῦ γνησίου φίλου τοῦ Δεσπότου Χριστοῦ, «κάτι λίγο, σάν κάτι πολύ, κάτι μικρό σάν κάτι μεγάλο», ἐξαιτούμενος τήν μακροθυμίαν καί τήν ἐπιείκειαν τῆς εὐγενοῦς καί μακαρίας ψυχῆς του.
Πρώτον πρέπει νά σημειωθῇ ὅτι ὁ π. Νικόλαος εἰσῆλθεν εἰς τόν κλῆρον μετά πολλῶν ἐνδοιασμῶν καί δισταγμῶν καί ὄχι τήν ἀνάγκην φιλοτιμίαν ποιούμενος, κατά κλίσιν, κατόπιν κλήσεως καί ὄχι κατόπιν παρακλήσεων, διά νά εὐπαθήσῃ ἐν τῇ ἱερωσύνῃ. Ἄλλωστε κατήγετο ἐξ ἐγκρίτου καί εὐκαταστάτου οἰκογενείας, εἶχεν ἤδη καί ἐπάγγελμα καί ἡλικίαν. Ἄρα δέν ἦτο τοῦ βίου ναυαγός, ὥστε νά ἐπιδιώξῃ νά γίνῃ τοῦ Ὑψίστου λειτουργός.
Ὁ π. Νικόλαος ἦτο ἄνθρωπος ταπεινόφρων καί παρά τό γεγονός, ὅτι ἔλαθε βιώσας, ἔγινε πασίγνωστος εἰς τούς εὐσεβεῖς χριστιανούς, διότι ὁ διώκων τήν φήμην διώκεται ἐν τέλει ὑπ’ αὐτῆς. Πολλάκις περιεφρονήθη, καί μάλιστα ὑπό συλλειτουργῶν! Παρά ταῦτα ὄχι μόνον οὐδεμίαν πικρίαν ἐξέφραζεν, ἀλλά καί προσηύχετο ὑπέρ πάντων, τηρῶν τήν ἐντολήν τοῦ Κυρίου «εὐλογεῖτε τούς καταρωμένους ὑμᾶς (Μτθ. 5,44).
Ἦτο ἀκόμη ἄνθρωπος λίαν ἀσκητικός καί διά τοῦ παραδείγματος αὐτοῦ κατέδειξεν ὅτι ἡ ἀσκητική ζωή εἶναι ἐφικτή ἀκόμη καί ἐντός γάμου, καί δή ἐν μεγαλοπόλει, ὅπως ἐκείνη τῶν Πατρῶν. Ὁ π. Νικόλαος δηλαδή «ἔχων», κατά τούς ἱερούς νηπτικούς, «τό μέν σῶμα ἁγνόν, τό δέ στόμα σιωπῶν, τόν δέ νοῦν τῷ θείῳ φωτί φωτιζόμενον» μετέφερεν ἐπιτυχῶς τήν ἔρημον ἐν τῇ πόλει, ὅπου ἔζησεν «ὡσεί ἐγκατοικῶν ἐν ἐρήμῳ ἐσχάτῃ».
Πέραν τῆς λιπαρᾶς αὐτοῦ μορφώσεως, ὁ π. Νικόλαος ἦτο ἀληθῶς πνευματοφόρος. Καί τοῦτο ὤφειλεν ὄχι μόνον εἰς τάς χριστιανικάς καταβολάς, ἀλλά κυρίως καί κατ’ ἐξοχήν εἰς τήν κατά Θεόν κατάρτισιν καί τήν πνευματικήν καθοδήγησιν τοῦ σεβασμίου καί ἐναρέτου Γέροντός του, τοῦ μακαριστοῦ π. Γερβασίου Παρασκευοπούλου, παρά τοῦ ὁποίου ἔλαβε τήν γεῦσιν τῆς ἁγιότητος. Παραλλήλως ὅμως ὑπῆρξε καθ’ ὅλον τόν βίον αὐτοῦ ἐμβριθής μελετητής τῶν λόγων τοῦ Ἱεροῦ Χρυσοστόμου.
Ὡς πνευματικόν λοιπόν ἀνάστημα τοιούτου ἐκκλησιαστικοῦ ἀνδρός καί ὡς θιασώτης καί ἐραστής τῶν διδαχῶν τοῦ χρυσορρήμονος Ἱεράρχου, ὁ π. Νικόλαος κατέστη ἱερεύς νηφάλιος καί διορατικός καί μέ ἀπείρους πανταχόθεν ἔχων τούς ὀφθαλμούς, ἐν ἐπιγνώσει τοῦ γεγονότος, ὅτι ἔζη ὄχι μόνον διά τόν ἑαυτόν του, ἀλλά καί διά τό πολυπληθές ποίμνιον (Ἰω. Χρυσοστόμου, Περί Ἱερωσύνης Γ΄ 241). Ὑπέρ τῶν πνευματικῶν συμφερόντων καί τῆς ψυχικῆς σωτηρίας αὐτοῦ τοῦ ποιμνίου καί οὐχί ὑπέρ τοῦ προσωπικοῦ συμφέροντος ἀδιαλείπτως ἐμερίμνα στοιχῶν ἐπί τό ἀποστολικόν «Τίς ἀσθενεῖ καί οὐκ ἀσθενῶ; Τίς σκανδαλίζεται καί οὐκ ἐγώ πυροῦμαι (Β΄ Κορ. 11,29), ἀλλά καί ἐπί τούς λόγους τοῦ Χρυσοστόμου «Τοιοῦτον εἶναι δεῖ τόν ἱερέα, μᾶλλον δ’ οὐ τοιοῦτον μόνον∙ μικρά γάρ ταῦτα καί τό μηδέν, πρός ὅ μέλλω λέγειν. Τί δέ τοῦτο ἐστιν; (Ἰω. Χρυσοστόμου, Περί Ἱερωσύνης Γ΄ 203), ὁ ὁποῖος ὡς ἀπάντησιν ἐπάγεται τό τοῦ θείου Παύλου «Ηὐχόμην γάρ ἀνάθεμα εἶναι αὐτός ἐγώ ἀπό τοῦ Χριστοῦ ὑπέρ τῶν ἀδελφῶν μου, τῶν συγγενῶν μου τῶν κατά σάρκα» (Ρωμ. 9,3). Ἦτο ἀκόμη ἀπηλλαγμένος ἀπό τά διαβλητά πάθη, τόν θυμόν, τήν ἀθυμίαν, τόν φθόνον, τήν φιλονικίαν, τάς συκοφαντίας, τάς κατηγορίας, τό ψεῦδος, τήν ὑποκρισίαν, τήν χαράν διά τήν ἀσχημοσύνην τῶν συλλειτουργῶν, τήν λύπην διά τήν εὐτυχίαν αὐτῶν, τήν ἀγάπην τῶν ἐπαίνων, τήν φιλοδοξίαν, τά κηρύγματα πρός εὐχαρίστησιν, τάς δουλικάς κολακείας, τήν καταφρόνησιν τῶν πτωχῶν καί τήν περιποίησιν τῶν πλουσίων, τήν ἐπιβλαβῆ καλωσύνην, τόν δουλικόν φόβον, τήν ἔλλειψιν γενναιοψυχίας, τήν φαινομενικήν ταπεινοφροσύνην, τόν ὑπέρμετρον ἔλεγχον, τήν ἐπιτίμησιν τῶν ταπεινῶν καί τήν σιγήν πρός τούς τά ἀξιώματα περιβεβλημένους (Ἰω. Χρυσοστόμου, Περί Ἱερωσύνης Γ΄ 213). Πλήρης φρικτοῦ δέους καί παγεροῦ τρόμου ἵστατο ἑκάστοτε ἐνώπιον τοῦ ἱεροῦ θυσιαστηρίου καί μέ ἱκέτιδας τάς χεῖρας, προσηύχετο ὑπέρ τῶν ἑαυτοῦ ἁμαρτημάτων καί τῶν τοῦ λαοῦ ἀγνοημάτων, ἐν ἐπιγνώσει τοῦ γεγονότος, ὅτι κατά τήν στιγμήν ἐκείνην ὁ ἱερεύς καταβιβάζει ὄχι πῦρ, ἀλλά τό Πνεῦμα τό Ἅγιον, καί ὅτι τοῦτο ἀδύνατον εἶναι νά ἐπιτελέσῃ καί νά βαστάσῃ ἀνθρωπίνη ψυχή ἄνευ τῆς βοηθείας καί τῆς Χάριτος τοῦ Θεοῦ (Ἰω. Χρυσοστόμου, Περί Ἱερωσύνης Γ΄ 179-180).
Ἀνεγνώριζε τήν εὐεργεσίαν καί τήν τιμήν, τῶν ὁποίων ἠξιώθη, γενόμενος ἱερεύς καί λαβών ἐξουσίαν τοῦ λύειν καί τοῦ δεσμεῖν (Ἰω. 20,23), ἐξουσίαν τήν ὁποίαν ὁ Θεός δέν ἔδωκεν οὔτε εἰς τούς ἀγγέλους οὔτε εἰς τούς ἀρχαγγέλους. Ὑπό τοιούτων λογισμῶν ἐμφορούμενος ὁ π. Νικόλαος εὐδοκίμως διήνυσε τόν εἰκοσαετῆ ἱερατικόν δίαυλον καί κατέλιπε πρότυπον, πρός τό ὁποῖον ὅλοι πρέπει νά προσβλέπουν μετά πίστεως, θαυμασμοῦ καί ἐνθέου ζήλου.
Τοιοῦτον ἀσφαλῶς ἱερέα θά εἶχεν ὑπ’ ὄψει ὁ ἀοίδιμος μοναχός π. Ἰωάννης ὁ Δομβοΐτης, ὅτε συνέθετε τό ποίημα ὑπό τόν τίτλον «Ὁ καλός παπᾶς», τοῦ ὁποίου ἐνταῦθα καταχωρίζονται οἱ πρῶτοι στίχοι εἰς τιμήν καί μνήμην τοῦ π. Νικολάου:
- Εἶν’ ἄνοιγμα τοῦ Οὐρανοῦ καί θέα τῶν ἀρρήτων
καί τῶν ψυχῶν δυνάμωμα καί ἔκχυσις χαρίτων
ἡ παρουσία εὐλαβοῦς κι’ ἀξίου ἱερέως,
λύχνου τοῦ θείου φωτισμοῦ, τοῦ πνεύματος φορέως,
πού εἶν’ σ’ τό Δεῖπνο τοῦ Θεοῦ ὁ ἀρχιτρίκλινός του
κι’ ἡ σωτηρία τῶν ψυχῶν ὁ πόθος κι’ ἔπαινός του.
Καί διώχνει τόν κακό λιμό, πού τίς ψυχές πιέζει,
κι’ εὐφραίνει ὅλους πλούσια σ’ τό πάντιμο τραπέζι.
- Τιμή καί Δόξα κι’ ἔπαινος σ’ τόν τέτοιον Ἱερέα
τῆς Χάριτος τόν ἀγωγό, τοῦ λόγου τόν σπορέα…
(Τά Ποιήματα τοῦ Καλόγερου, τ. Α΄, Ἀθῆναι 1971, σ. 169).
Ἀλλά καί ὡς ἐκπαιδευτικός ὁ π. Νικόλαος ὑπῆρξεν ὑπόδειγμα κληρικοῦ καθηγητοῦ. Μετά τῆς διακρινούσης αὐτόν συνεπείας καί πνευματικότητος ἐνέπνεε σεβασμόν πρός τούς συναδέλφους καί τούς φοιτητάς. Διά τῆς εὐγενοῦς ἁπλότητος καί τοῦ σιωπηλοῦ μεγαλείου, τῆς ἀγάπης καί τῆς ἐπιεικείας ἐδίδασκεν ὄχι μόνον παιδείαν, ἀλλά καί ἀρετήν. Ἦτο ἄριστος γνώστης τόσον τῶν παιδαγωγικῶν μεθόδων, ὅσον καί τῆς ψυχολογίας τῶν ἐφήβων σπουδαστῶν, οἱ ὁποῖοι οὐδέποτε ἐλησμόνησαν τόν διδάσκαλον μέ τήν θερμουργόν χριστιανικήν πίστιν καί τήν φλογεράν ἀγάπην πρός τήν πατρίδα καί τήν λαμπράν ἱστορίαν αὐτῆς.
Ὁ π. Νικόλαος ὑπῆρξε καί ἰδανικός οἰκογενειάρχης. Εἶχε τήν εὐλογίαν νά νυμφευθῇ τήν ἀείμνηστον πρεσβυτέραν Ἀνθήν, γυναῖκα τά μάλα θεοσεβῆ καί ἀνταξίαν συνοδοιπόρον εἰς τόν ἀνάντη, ἀλλά ψυχωφελῆ καί σωτηριώδη δρόμον τοῦ χριστιανικοῦ βίου. Ἀμφότεροι διά τοῦ ὑποδειγματικοῦ ἐν Χριστῷ ἐγγάμου βίου ἔφθασαν εἰς τόν ἁγιασμόν, διότι ἦσαν ὁ εἷς διά τόν ἄλλον δῶρον Θεοῦ. Ἀπέκτησαν μάλιστα καί οἰκογένειαν πολυμελῆ, τέκνα ὑπάκουα καί εὐπαίδευτα μέ κῦρος καί ὑπόληψιν εἰς τήν κοινωνίαν.
Ἡ ὅλη ζωή τοῦ π. Νικολάου ἦτο μία διαρκής προσευχή. Ὁ ἴδιος μάλιστα εἶχε συντάξει προσευχάς πρός τόν Χριστόν καί πολλούς ἁγίους. Αἱ χριστολογικαί αὐτοῦ προσευχαί δέν περιεῖχον ἀοριστίας, ἀλλά ἐστρέφοντο περί τρία σωτηριώδη αἰτήματα πρός τόν Κύριον: πρῶτον, νά εὐλογῇ καί ἁγιάζῃ αὐτόν, ὥστε διά τῆς Χάριτος νά καταστῇ ἀληθινός λειτουργός, ἄμωμος καί ἀνεπίληπτος∙ δεύτερον, νά ἐγχαράξῃ εἰς τήν καρδίαν του ἀνεξίτηλον τό Πανάγιον Ὄνομά Του καί νά ἐμφυτεύσῃ εἰς αὐτόν τήν ἀγάπην καί τήν συγχωρητικότητα πρός ὅλους∙ καί, τρίτον, νά καταπέμψῃ εἰς αὐτόν τό Πανάγιον Πνεῦμα, ὥστε νά τόν φωτίζῃ εἰς τήν ἐπιτέλεσιν τῆς ὑψηλῆς ἀποστολῆς αὐτοῦ ὡς κληρικοῦ, ὡς ἐκπαιδευτικοῦ καί ὡς οἰκογενειάρχου. Τά τρία αὐτά αἰτήματα ὑπέβαλλε πρός τόν Κύριον ἱκετευτικῶς καί μετά πολλῶν δακρύων, ὅπως ἀκριβῶς ἔπραττε καί ὅτε ἱερούργει μετά βαθείας κατανύξεως, βιῶν τήν ὁρατήν καί ἀόρατον παρουσίαν τοῦ Θεοῦ.
Ἤδη ὁ π. Νικόλαος ἀπό δεκατετραετίας συνδιάγει μετ’ ἀγγέλων ἐν οὐρανῷ. Τήν ἐπί γῆς σιωπήν του ἔχει διαδεχθῆ ἡ τρισάγιος ᾠδή. Τήν φωτεινήν αὐτοῦ πορείαν, καταυγασθεῖσαν ὑπό ἀγώνων πνευματικῶν καί καταξιωθεῖσαν διά τῆς κατά Χριστόν βιοτῆς καί προσφορᾶς πρός τήν Ἐκκλησίαν Του, καί τήν ἀφάνειαν, τήν ὁποίαν ἐπιμελῶς διά βίου ἐπεδίωκε καί, τοῦ Θεοῦ συνεργοῦντος, ἐπέτυχε, θά δοξάσῃ καί θά ἐπιβραβεύσῃ ὁ μισθαποδότης Κύριος «ὡς δίκαιος κριτής ἐν ἐκείνῃ τῇ ἡμέρᾳ (Β΄ Τιμ. 4,8), κατά τό ἀποστολικόν «ὅταν ὁ Χριστός φανερωθῇ, ἡ ζωή ἡμῶν, τότε καί ὑμεῖς σύν αὐτῷ φανερωθήσεσθε ἐν δόξῃ (Κολ. 3,4).
Χαίροις, πάτερ Νικόλαε,
ἐπίγειε ἄγγελε καί οὐράνιε ἄνθρωπε!
Καί δέου καί μεσίτευε
ὑπέρ ἡμῶν τῶν ἀναξίων
πρός Κύριον τόν Θεόν ἡμῶν.
Πηγή: www.pnikolaos.gr
Συμπληροῦνται ἤδη 14 ἔτη ἀπό τῆς ὁσιακῆς καί μακαρίας κοιμήσεως τοῦ π. Νικολάου Πέττα, τόν ὁποῖον εἶχον τήν τιμήν, τήν χαράν καί τήν ἰδιαιτέραν εὐλογίαν νά γνωρίσω κατά τήν τελευταίαν πενταετίαν τοῦ ἐπιγείου βίου του. Ἐπρόκειτο περί ἀνδρός περικοσμημένου μέ χριστιανικάς ἀρετάς καί ἀξίου ἐργάτου ἐν τῷ ἀμπελῶνι τοῦ Κυρίου. Τοιαῦται ἐκκλησιαστικαί μορφαί, ὁποῖος ὑπῆρξεν ὁ π. Νικόλαος, ἄξιον καί δίκαιον εἶναι νά προβάλλωνται εἰς τό πλατύ κοινόν, ὥστε νά ἀποτελοῦν πρότυπα ζωῆς εἰς καιρούς πνευματικῆς αὐχμηρότητος καί ἠθικῆς καταπτώσεως. Ἤδη ὑπό τοῦ πανοσιολογιωτάτου Πρωτεπιστάτου τοῦ Ἁγίου Ὄρους Γέροντος Μαξίμου, τοῦ Ἰβηρίτου, ἐξεδόθη σχετικόν πόνημα ὑπό τόν τίτλον: «Νέαι ἡγιασμέναι μορφαί εἰς τόν ἀμπελῶνα τοῦ Κυρίου: Ὁ π. Νικόλαος Πέττας (1941-4.1.2000) καί ἡ πρεσβυτέρα του Ἀνθή (1943-6.12.2012)», ἔργον ἱστορικόν καί ἄκρως ἀποκαλυπτικόν περί τοῦ βίου καί τῆς δράσεως τοῦ π. Νικολάου. Παραλλήλως ἐδημιουργήθη ὑπό τοῦ ἐλλογιμωτάτου καθηγητοῦ τῆς Φιλοσοφικῆς Σχολῆς τοῦ Πανεπιστημίου Ἀθηνῶν κ. Φωτίου Δημητρακοπούλου ὁ ἱστότοπος http://www.pnikolaos.gr πρός καταγραφήν καί διάσωσιν μαρτυριῶν, ὥστε νά γίνῃ γνωστή ἡ βιοτή τοῦ λευϊτικοῦ ζεύγους Πέττα. Ἄν καί τά μέχρι τοῦδε καταγεγραμμένα στοιχεῖα περί τοῦ π. Νικολάου εἶναι ὀλίγα, εἶναι ὅμως ἐνδεικτικά τῶν ἀρετῶν αὐτοῦ. Ἄλλωστε ἐξ ὄνυχος γινώσκει τις τόν λέοντα, ἐκ τοῦ ὀλίγου τό πολύ καί ἐκ τοῦ μικροῦ τό μέγα.
Ὁ π. Νικόλαος ἀσφαλῶς δέν ἔχει ἀνάγκην ἐπαίνων, καί μάλιστα ὑπό καλάμου ἀδυνάτου, ὅπως τοῦ ὑποφαινομένου. Ἄλλωστε οἱ ἔπαινοι ἀνέκαθεν προσέκρουον εἰς τόν μετριόφρονα χαρακτῆρα αὐτοῦ. Παρά ταῦτα ὀφειλετικῶς χαράζω τάς γραμμάς αὐτάς ὡς συμβολήν ἐλαχίστην εἰς τιμήν καί μνήμην τοῦ μεγάλου ἀνδρός, τοῦ ἀκραιφνοῦς χριστιανοῦ καί τοῦ γνησίου φίλου τοῦ Δεσπότου Χριστοῦ, «κάτι λίγο, σάν κάτι πολύ, κάτι μικρό σάν κάτι μεγάλο», ἐξαιτούμενος τήν μακροθυμίαν καί τήν ἐπιείκειαν τῆς εὐγενοῦς καί μακαρίας ψυχῆς του.
Πρώτον πρέπει νά σημειωθῇ ὅτι ὁ π. Νικόλαος εἰσῆλθεν εἰς τόν κλῆρον μετά πολλῶν ἐνδοιασμῶν καί δισταγμῶν καί ὄχι τήν ἀνάγκην φιλοτιμίαν ποιούμενος, κατά κλίσιν, κατόπιν κλήσεως καί ὄχι κατόπιν παρακλήσεων, διά νά εὐπαθήσῃ ἐν τῇ ἱερωσύνῃ. Ἄλλωστε κατήγετο ἐξ ἐγκρίτου καί εὐκαταστάτου οἰκογενείας, εἶχεν ἤδη καί ἐπάγγελμα καί ἡλικίαν. Ἄρα δέν ἦτο τοῦ βίου ναυαγός, ὥστε νά ἐπιδιώξῃ νά γίνῃ τοῦ Ὑψίστου λειτουργός.
Ὁ π. Νικόλαος ἦτο ἄνθρωπος ταπεινόφρων καί παρά τό γεγονός, ὅτι ἔλαθε βιώσας, ἔγινε πασίγνωστος εἰς τούς εὐσεβεῖς χριστιανούς, διότι ὁ διώκων τήν φήμην διώκεται ἐν τέλει ὑπ’ αὐτῆς. Πολλάκις περιεφρονήθη, καί μάλιστα ὑπό συλλειτουργῶν! Παρά ταῦτα ὄχι μόνον οὐδεμίαν πικρίαν ἐξέφραζεν, ἀλλά καί προσηύχετο ὑπέρ πάντων, τηρῶν τήν ἐντολήν τοῦ Κυρίου «εὐλογεῖτε τούς καταρωμένους ὑμᾶς (Μτθ. 5,44).
Ἦτο ἀκόμη ἄνθρωπος λίαν ἀσκητικός καί διά τοῦ παραδείγματος αὐτοῦ κατέδειξεν ὅτι ἡ ἀσκητική ζωή εἶναι ἐφικτή ἀκόμη καί ἐντός γάμου, καί δή ἐν μεγαλοπόλει, ὅπως ἐκείνη τῶν Πατρῶν. Ὁ π. Νικόλαος δηλαδή «ἔχων», κατά τούς ἱερούς νηπτικούς, «τό μέν σῶμα ἁγνόν, τό δέ στόμα σιωπῶν, τόν δέ νοῦν τῷ θείῳ φωτί φωτιζόμενον» μετέφερεν ἐπιτυχῶς τήν ἔρημον ἐν τῇ πόλει, ὅπου ἔζησεν «ὡσεί ἐγκατοικῶν ἐν ἐρήμῳ ἐσχάτῃ».
Πέραν τῆς λιπαρᾶς αὐτοῦ μορφώσεως, ὁ π. Νικόλαος ἦτο ἀληθῶς πνευματοφόρος. Καί τοῦτο ὤφειλεν ὄχι μόνον εἰς τάς χριστιανικάς καταβολάς, ἀλλά κυρίως καί κατ’ ἐξοχήν εἰς τήν κατά Θεόν κατάρτισιν καί τήν πνευματικήν καθοδήγησιν τοῦ σεβασμίου καί ἐναρέτου Γέροντός του, τοῦ μακαριστοῦ π. Γερβασίου Παρασκευοπούλου, παρά τοῦ ὁποίου ἔλαβε τήν γεῦσιν τῆς ἁγιότητος. Παραλλήλως ὅμως ὑπῆρξε καθ’ ὅλον τόν βίον αὐτοῦ ἐμβριθής μελετητής τῶν λόγων τοῦ Ἱεροῦ Χρυσοστόμου.
Ὡς πνευματικόν λοιπόν ἀνάστημα τοιούτου ἐκκλησιαστικοῦ ἀνδρός καί ὡς θιασώτης καί ἐραστής τῶν διδαχῶν τοῦ χρυσορρήμονος Ἱεράρχου, ὁ π. Νικόλαος κατέστη ἱερεύς νηφάλιος καί διορατικός καί μέ ἀπείρους πανταχόθεν ἔχων τούς ὀφθαλμούς, ἐν ἐπιγνώσει τοῦ γεγονότος, ὅτι ἔζη ὄχι μόνον διά τόν ἑαυτόν του, ἀλλά καί διά τό πολυπληθές ποίμνιον (Ἰω. Χρυσοστόμου, Περί Ἱερωσύνης Γ΄ 241). Ὑπέρ τῶν πνευματικῶν συμφερόντων καί τῆς ψυχικῆς σωτηρίας αὐτοῦ τοῦ ποιμνίου καί οὐχί ὑπέρ τοῦ προσωπικοῦ συμφέροντος ἀδιαλείπτως ἐμερίμνα στοιχῶν ἐπί τό ἀποστολικόν «Τίς ἀσθενεῖ καί οὐκ ἀσθενῶ; Τίς σκανδαλίζεται καί οὐκ ἐγώ πυροῦμαι (Β΄ Κορ. 11,29), ἀλλά καί ἐπί τούς λόγους τοῦ Χρυσοστόμου «Τοιοῦτον εἶναι δεῖ τόν ἱερέα, μᾶλλον δ’ οὐ τοιοῦτον μόνον∙ μικρά γάρ ταῦτα καί τό μηδέν, πρός ὅ μέλλω λέγειν. Τί δέ τοῦτο ἐστιν; (Ἰω. Χρυσοστόμου, Περί Ἱερωσύνης Γ΄ 203), ὁ ὁποῖος ὡς ἀπάντησιν ἐπάγεται τό τοῦ θείου Παύλου «Ηὐχόμην γάρ ἀνάθεμα εἶναι αὐτός ἐγώ ἀπό τοῦ Χριστοῦ ὑπέρ τῶν ἀδελφῶν μου, τῶν συγγενῶν μου τῶν κατά σάρκα» (Ρωμ. 9,3). Ἦτο ἀκόμη ἀπηλλαγμένος ἀπό τά διαβλητά πάθη, τόν θυμόν, τήν ἀθυμίαν, τόν φθόνον, τήν φιλονικίαν, τάς συκοφαντίας, τάς κατηγορίας, τό ψεῦδος, τήν ὑποκρισίαν, τήν χαράν διά τήν ἀσχημοσύνην τῶν συλλειτουργῶν, τήν λύπην διά τήν εὐτυχίαν αὐτῶν, τήν ἀγάπην τῶν ἐπαίνων, τήν φιλοδοξίαν, τά κηρύγματα πρός εὐχαρίστησιν, τάς δουλικάς κολακείας, τήν καταφρόνησιν τῶν πτωχῶν καί τήν περιποίησιν τῶν πλουσίων, τήν ἐπιβλαβῆ καλωσύνην, τόν δουλικόν φόβον, τήν ἔλλειψιν γενναιοψυχίας, τήν φαινομενικήν ταπεινοφροσύνην, τόν ὑπέρμετρον ἔλεγχον, τήν ἐπιτίμησιν τῶν ταπεινῶν καί τήν σιγήν πρός τούς τά ἀξιώματα περιβεβλημένους (Ἰω. Χρυσοστόμου, Περί Ἱερωσύνης Γ΄ 213). Πλήρης φρικτοῦ δέους καί παγεροῦ τρόμου ἵστατο ἑκάστοτε ἐνώπιον τοῦ ἱεροῦ θυσιαστηρίου καί μέ ἱκέτιδας τάς χεῖρας, προσηύχετο ὑπέρ τῶν ἑαυτοῦ ἁμαρτημάτων καί τῶν τοῦ λαοῦ ἀγνοημάτων, ἐν ἐπιγνώσει τοῦ γεγονότος, ὅτι κατά τήν στιγμήν ἐκείνην ὁ ἱερεύς καταβιβάζει ὄχι πῦρ, ἀλλά τό Πνεῦμα τό Ἅγιον, καί ὅτι τοῦτο ἀδύνατον εἶναι νά ἐπιτελέσῃ καί νά βαστάσῃ ἀνθρωπίνη ψυχή ἄνευ τῆς βοηθείας καί τῆς Χάριτος τοῦ Θεοῦ (Ἰω. Χρυσοστόμου, Περί Ἱερωσύνης Γ΄ 179-180).
Ἀνεγνώριζε τήν εὐεργεσίαν καί τήν τιμήν, τῶν ὁποίων ἠξιώθη, γενόμενος ἱερεύς καί λαβών ἐξουσίαν τοῦ λύειν καί τοῦ δεσμεῖν (Ἰω. 20,23), ἐξουσίαν τήν ὁποίαν ὁ Θεός δέν ἔδωκεν οὔτε εἰς τούς ἀγγέλους οὔτε εἰς τούς ἀρχαγγέλους. Ὑπό τοιούτων λογισμῶν ἐμφορούμενος ὁ π. Νικόλαος εὐδοκίμως διήνυσε τόν εἰκοσαετῆ ἱερατικόν δίαυλον καί κατέλιπε πρότυπον, πρός τό ὁποῖον ὅλοι πρέπει νά προσβλέπουν μετά πίστεως, θαυμασμοῦ καί ἐνθέου ζήλου.
Τοιοῦτον ἀσφαλῶς ἱερέα θά εἶχεν ὑπ’ ὄψει ὁ ἀοίδιμος μοναχός π. Ἰωάννης ὁ Δομβοΐτης, ὅτε συνέθετε τό ποίημα ὑπό τόν τίτλον «Ὁ καλός παπᾶς», τοῦ ὁποίου ἐνταῦθα καταχωρίζονται οἱ πρῶτοι στίχοι εἰς τιμήν καί μνήμην τοῦ π. Νικολάου:
- Εἶν’ ἄνοιγμα τοῦ Οὐρανοῦ καί θέα τῶν ἀρρήτων
καί τῶν ψυχῶν δυνάμωμα καί ἔκχυσις χαρίτων
ἡ παρουσία εὐλαβοῦς κι’ ἀξίου ἱερέως,
λύχνου τοῦ θείου φωτισμοῦ, τοῦ πνεύματος φορέως,
πού εἶν’ σ’ τό Δεῖπνο τοῦ Θεοῦ ὁ ἀρχιτρίκλινός του
κι’ ἡ σωτηρία τῶν ψυχῶν ὁ πόθος κι’ ἔπαινός του.
Καί διώχνει τόν κακό λιμό, πού τίς ψυχές πιέζει,
κι’ εὐφραίνει ὅλους πλούσια σ’ τό πάντιμο τραπέζι.
- Τιμή καί Δόξα κι’ ἔπαινος σ’ τόν τέτοιον Ἱερέα
τῆς Χάριτος τόν ἀγωγό, τοῦ λόγου τόν σπορέα…
(Τά Ποιήματα τοῦ Καλόγερου, τ. Α΄, Ἀθῆναι 1971, σ. 169).
Ἀλλά καί ὡς ἐκπαιδευτικός ὁ π. Νικόλαος ὑπῆρξεν ὑπόδειγμα κληρικοῦ καθηγητοῦ. Μετά τῆς διακρινούσης αὐτόν συνεπείας καί πνευματικότητος ἐνέπνεε σεβασμόν πρός τούς συναδέλφους καί τούς φοιτητάς. Διά τῆς εὐγενοῦς ἁπλότητος καί τοῦ σιωπηλοῦ μεγαλείου, τῆς ἀγάπης καί τῆς ἐπιεικείας ἐδίδασκεν ὄχι μόνον παιδείαν, ἀλλά καί ἀρετήν. Ἦτο ἄριστος γνώστης τόσον τῶν παιδαγωγικῶν μεθόδων, ὅσον καί τῆς ψυχολογίας τῶν ἐφήβων σπουδαστῶν, οἱ ὁποῖοι οὐδέποτε ἐλησμόνησαν τόν διδάσκαλον μέ τήν θερμουργόν χριστιανικήν πίστιν καί τήν φλογεράν ἀγάπην πρός τήν πατρίδα καί τήν λαμπράν ἱστορίαν αὐτῆς.
Ὁ π. Νικόλαος ὑπῆρξε καί ἰδανικός οἰκογενειάρχης. Εἶχε τήν εὐλογίαν νά νυμφευθῇ τήν ἀείμνηστον πρεσβυτέραν Ἀνθήν, γυναῖκα τά μάλα θεοσεβῆ καί ἀνταξίαν συνοδοιπόρον εἰς τόν ἀνάντη, ἀλλά ψυχωφελῆ καί σωτηριώδη δρόμον τοῦ χριστιανικοῦ βίου. Ἀμφότεροι διά τοῦ ὑποδειγματικοῦ ἐν Χριστῷ ἐγγάμου βίου ἔφθασαν εἰς τόν ἁγιασμόν, διότι ἦσαν ὁ εἷς διά τόν ἄλλον δῶρον Θεοῦ. Ἀπέκτησαν μάλιστα καί οἰκογένειαν πολυμελῆ, τέκνα ὑπάκουα καί εὐπαίδευτα μέ κῦρος καί ὑπόληψιν εἰς τήν κοινωνίαν.
Ἡ ὅλη ζωή τοῦ π. Νικολάου ἦτο μία διαρκής προσευχή. Ὁ ἴδιος μάλιστα εἶχε συντάξει προσευχάς πρός τόν Χριστόν καί πολλούς ἁγίους. Αἱ χριστολογικαί αὐτοῦ προσευχαί δέν περιεῖχον ἀοριστίας, ἀλλά ἐστρέφοντο περί τρία σωτηριώδη αἰτήματα πρός τόν Κύριον: πρῶτον, νά εὐλογῇ καί ἁγιάζῃ αὐτόν, ὥστε διά τῆς Χάριτος νά καταστῇ ἀληθινός λειτουργός, ἄμωμος καί ἀνεπίληπτος∙ δεύτερον, νά ἐγχαράξῃ εἰς τήν καρδίαν του ἀνεξίτηλον τό Πανάγιον Ὄνομά Του καί νά ἐμφυτεύσῃ εἰς αὐτόν τήν ἀγάπην καί τήν συγχωρητικότητα πρός ὅλους∙ καί, τρίτον, νά καταπέμψῃ εἰς αὐτόν τό Πανάγιον Πνεῦμα, ὥστε νά τόν φωτίζῃ εἰς τήν ἐπιτέλεσιν τῆς ὑψηλῆς ἀποστολῆς αὐτοῦ ὡς κληρικοῦ, ὡς ἐκπαιδευτικοῦ καί ὡς οἰκογενειάρχου. Τά τρία αὐτά αἰτήματα ὑπέβαλλε πρός τόν Κύριον ἱκετευτικῶς καί μετά πολλῶν δακρύων, ὅπως ἀκριβῶς ἔπραττε καί ὅτε ἱερούργει μετά βαθείας κατανύξεως, βιῶν τήν ὁρατήν καί ἀόρατον παρουσίαν τοῦ Θεοῦ.
Ἤδη ὁ π. Νικόλαος ἀπό δεκατετραετίας συνδιάγει μετ’ ἀγγέλων ἐν οὐρανῷ. Τήν ἐπί γῆς σιωπήν του ἔχει διαδεχθῆ ἡ τρισάγιος ᾠδή. Τήν φωτεινήν αὐτοῦ πορείαν, καταυγασθεῖσαν ὑπό ἀγώνων πνευματικῶν καί καταξιωθεῖσαν διά τῆς κατά Χριστόν βιοτῆς καί προσφορᾶς πρός τήν Ἐκκλησίαν Του, καί τήν ἀφάνειαν, τήν ὁποίαν ἐπιμελῶς διά βίου ἐπεδίωκε καί, τοῦ Θεοῦ συνεργοῦντος, ἐπέτυχε, θά δοξάσῃ καί θά ἐπιβραβεύσῃ ὁ μισθαποδότης Κύριος «ὡς δίκαιος κριτής ἐν ἐκείνῃ τῇ ἡμέρᾳ (Β΄ Τιμ. 4,8), κατά τό ἀποστολικόν «ὅταν ὁ Χριστός φανερωθῇ, ἡ ζωή ἡμῶν, τότε καί ὑμεῖς σύν αὐτῷ φανερωθήσεσθε ἐν δόξῃ (Κολ. 3,4).
Χαίροις, πάτερ Νικόλαε,
ἐπίγειε ἄγγελε καί οὐράνιε ἄνθρωπε!
Καί δέου καί μεσίτευε
ὑπέρ ἡμῶν τῶν ἀναξίων
πρός Κύριον τόν Θεόν ἡμῶν.
Πηγή: www.pnikolaos.gr