Το θέμα του μαθήματος ήταν «Από την Αλ-Χημεία στην Αλ-Γονεία και την Θεολογία». Ο Μητροπολίτης Ναυπάκτου μίλησε για την αναζήτηση από την πλευρά του ανθρώπου της αθανασίας, μέσω της εύρεσης τρόπων παράτασης της ζωής και θεραπείας των ασθενειών. Η αναζήτηση αυτή ξεκίνησε από τον Μεσαίωνα με την προσπάθεια ανθρώπων που λειτούργησαν τόσο σε φιλοσοφικό και επιστημονικό επίπεδο, όσο και σε αποκρυφιστικό, να βρούνε την φιλοσοφική λίθο που θα μετέτρεπε όλα τα μέταλλα σε χρυσάφι αλλά και θα έφερνε στο φως το ελιξίριο της αθανασίας, μπλέκοντας την επιστήμη της Χημείας με την μαγεία. Στη συνέχεια, περάσαμε από την Αλ-χημεία στην Αλ-γονεία, δηλαδή στην προσπάθεια αλλαγής της ουσίας ενός ζωντανού όντος, με βάση τα γονίδιά του. Ο κ. Ιερόθεος, με χαρακτηριστικές αναφορές στην επιστήμη της Βιολογίας και της Γενετικής, κατέδειξε ότι η επιστήμη προσπαθεί να πετύχει τον τέλειο οργανισμό. Παρουσίασε τρόπους όπως η κλωνοποίηση (αναπαραγωγική, θεραπευτική), η ευγονική (προσπάθεια καθυστέρησης του γήρατος), η υποβοηθούμενη αναπαραγωγή, ενώ περιέγραψε τα βιο-ηθικά διλήμματα τα οποία εμφανίζονται εξαιτίας της επιστημονικής προόδου, τα οποία εξέτασε στην προοπτική της ορθόδοξης θεολογίας.
Ο εισηγητής επεσήμανε ότι η Ορθόδοξη Εκκλησία και παράδοση δεν αρνείται την επιστημονική πρόοδο και δεν προχώρησε σε διώξεις των επιστημόνων όπως η Δυτική Εκκλησία. Για την Ορθοδοξία όμως χρειάζεται η περαιτέρω ανάπτυξη μιας Βιοθεολογίας, η οποία θα συμβάλει στην καλλιέργεια προϋποθέσεων για την καλή χρήση της βιο-τεχνολογίας. Τόνισε ότι το θαύμα της δημιουργίας και η δύναμη των πληροφοριών του γονιδιώματος δείχνουν την δημιουργική δύναμη του Θεού, ο Οποίος δια των ακτίστων ενεργειών Του δημιούργησε εκ μη προϋπαρχούσης ύλης τον κόσμο και κατέστησε τον άνθρωπο μέτοχο τους. Παρουσίασε στοιχεία της θεολογίας του Αγίου Γρηγορίου του Παλαμά για τις θείες ενέργειες, την ουσιοποιό, την ζωοποιό, την σοφοποιό και την θεοποιό, μέσω των οποίων ο άνθρωπος όχι απλώς υπάρχει αλλά και γίνεται κατά χάριν Θεός. Η Ορθόδοξη Εκκλησία δεν δέχεται έναν απρόσωπο ή αφηρημένο Θεό, αλλά τον Τριαδικό Θεό, ο Οποίος εν Χριστώ μας έδωσε τη ευκαιρία όχι να παρατείνουμε τη ζωή εν τω κόσμω, αλλά να την επεκτείνουμε στην αιωνιότητα. Η αγωνία του ανθρώπου να καθυστερήσει την θνητότητα δεν μπορεί να θεραπευθεί αφού ο άνθρωπος έχει τα γονίδια του θανάτου στο DNA του. Μπορεί όμως να βρει λύτρωση στην κοινωνία με το Χριστό και στην θέαση της ζωής με γνώμονα την πνευματικότητα, την άσκηση, την αγάπη. Τέλος, ο Σεβασμιώτατος επεσήμανε ότι η Εκκλησία δεν μπορεί να δεχθεί την αναπαραγωγική κλωνοποίηση ή την υποβοηθούμενη αναπαραγωγή όταν χρησιμοποιούνται ανθρώπινα έμβρυα για πειραματικούς σκοπούς και θανατώνονται αυτά τα έμβρυα στο όνομα της επιστήμης. Για την Εκκλησία ο άνθρωπος έχει ψυχή εξ άκρας συλλήψεως και αυτό οφείλουμε να διαφυλάξουμε στην ποιμαντική των ανθρώπων.
Απαντώντας σε ερωτήσεις του κοινού ο Σεβασμιώτατος, μεταξύ άλλων, τόνισε όπως για την Εκκλησία η επιστήμη δεν πρέπει να δαιμονοποιείται, έτσι και η ίδια δεν πρέπει να ζητά να διαγράψει τον Θεό από τη ζωή των ανθρώπων γιατί αυτή δεν είναι η αποστολή της. Παρέπεμψε μάλιστα στον πατέρα της χαρτογράφησης του γονιδιώματος Francis Collins, ο οποίος από άθεος και αγνωστικιστής, όταν είδε την πολυπλοκότητα του ανθρώπινου DNA, κατάλαβε ότι μόνο η ύπαρξη του Θεού μπορεί να ερμηνεύσει ένα τέτοιο θαύμα. Σε άλλη ερώτηση ο κ. Ιερόθεος επεσήμανε ότι η Αγία Γραφή δεν κάνει επιστήμη, ενώ η Ορθόδοξη Θεολογία δεν είναι υπέρ της μεταφυσικής φιλοσοφίας, διότι δεν μπορεί να αποδεχθεί έναν απρόσωπο Θεό, έστω και αν κατά τον λόγο του Αριστοτέλη «αυτός είναι το πρώτο κινούν ακίνητον».
Ο εισηγητής επεσήμανε ότι η Ορθόδοξη Εκκλησία και παράδοση δεν αρνείται την επιστημονική πρόοδο και δεν προχώρησε σε διώξεις των επιστημόνων όπως η Δυτική Εκκλησία. Για την Ορθοδοξία όμως χρειάζεται η περαιτέρω ανάπτυξη μιας Βιοθεολογίας, η οποία θα συμβάλει στην καλλιέργεια προϋποθέσεων για την καλή χρήση της βιο-τεχνολογίας. Τόνισε ότι το θαύμα της δημιουργίας και η δύναμη των πληροφοριών του γονιδιώματος δείχνουν την δημιουργική δύναμη του Θεού, ο Οποίος δια των ακτίστων ενεργειών Του δημιούργησε εκ μη προϋπαρχούσης ύλης τον κόσμο και κατέστησε τον άνθρωπο μέτοχο τους. Παρουσίασε στοιχεία της θεολογίας του Αγίου Γρηγορίου του Παλαμά για τις θείες ενέργειες, την ουσιοποιό, την ζωοποιό, την σοφοποιό και την θεοποιό, μέσω των οποίων ο άνθρωπος όχι απλώς υπάρχει αλλά και γίνεται κατά χάριν Θεός. Η Ορθόδοξη Εκκλησία δεν δέχεται έναν απρόσωπο ή αφηρημένο Θεό, αλλά τον Τριαδικό Θεό, ο Οποίος εν Χριστώ μας έδωσε τη ευκαιρία όχι να παρατείνουμε τη ζωή εν τω κόσμω, αλλά να την επεκτείνουμε στην αιωνιότητα. Η αγωνία του ανθρώπου να καθυστερήσει την θνητότητα δεν μπορεί να θεραπευθεί αφού ο άνθρωπος έχει τα γονίδια του θανάτου στο DNA του. Μπορεί όμως να βρει λύτρωση στην κοινωνία με το Χριστό και στην θέαση της ζωής με γνώμονα την πνευματικότητα, την άσκηση, την αγάπη. Τέλος, ο Σεβασμιώτατος επεσήμανε ότι η Εκκλησία δεν μπορεί να δεχθεί την αναπαραγωγική κλωνοποίηση ή την υποβοηθούμενη αναπαραγωγή όταν χρησιμοποιούνται ανθρώπινα έμβρυα για πειραματικούς σκοπούς και θανατώνονται αυτά τα έμβρυα στο όνομα της επιστήμης. Για την Εκκλησία ο άνθρωπος έχει ψυχή εξ άκρας συλλήψεως και αυτό οφείλουμε να διαφυλάξουμε στην ποιμαντική των ανθρώπων.
Απαντώντας σε ερωτήσεις του κοινού ο Σεβασμιώτατος, μεταξύ άλλων, τόνισε όπως για την Εκκλησία η επιστήμη δεν πρέπει να δαιμονοποιείται, έτσι και η ίδια δεν πρέπει να ζητά να διαγράψει τον Θεό από τη ζωή των ανθρώπων γιατί αυτή δεν είναι η αποστολή της. Παρέπεμψε μάλιστα στον πατέρα της χαρτογράφησης του γονιδιώματος Francis Collins, ο οποίος από άθεος και αγνωστικιστής, όταν είδε την πολυπλοκότητα του ανθρώπινου DNA, κατάλαβε ότι μόνο η ύπαρξη του Θεού μπορεί να ερμηνεύσει ένα τέτοιο θαύμα. Σε άλλη ερώτηση ο κ. Ιερόθεος επεσήμανε ότι η Αγία Γραφή δεν κάνει επιστήμη, ενώ η Ορθόδοξη Θεολογία δεν είναι υπέρ της μεταφυσικής φιλοσοφίας, διότι δεν μπορεί να αποδεχθεί έναν απρόσωπο Θεό, έστω και αν κατά τον λόγο του Αριστοτέλη «αυτός είναι το πρώτο κινούν ακίνητον».
Τον εισηγητή ευχαρίστησε ο Σεβασμιώτατος Μητροπολίτης Κερκύρας, Παξών και Διαποντίων Νήσων κ. Νεκτάριος, ο οποίος επεσήμανε ότι οι γνώσεις, η καλλιέργεια και η κατάρτιση του Σεβασμιωτάτου Ναυπάκτου συνδυάζονται με την εντρύφηση και βίωση της ορθόδοξου θεολογίας, ενώ ζήτησε από τους συμμετέχοντες στα μαθήματα του Πανεπιστημίου να έχουν υπόψιν ότι η Εκκλησία είναι ανοιχτή στις προκλήσεις των καιρών και μπορεί να συζητά, ενώ την ίδια στιγμή χρειάζεται να ξαναβρούμε την αληθινή πνευματικότητα με την οποία θα μπορέσουμε να αξιοποιήσουμε όλα τα όμορφα επιτεύγματα της επιστήμης.
Η εκδήλωση συνδιοργανώθηκε από την Ένωση Χριστιανών Επιστημόνων, ενώ η επόμενη εκδήλωση του Ελεύθερου Πανεπιστημίου θα γίνει την Δευτέρα 24 Φεβρουαρίου 2014 με θέμα «Ο χρόνος ως έννοια φυσική και μεταφυσική». Ομιλητής θα είναι ο κ. Μάνος Δανέζης, καθηγητής της Φυσικής στο Πανεπιστήμιο Αθηνών.
Το γενικό θέμα του τρίτου κύκλου των μαθημάτων του Πανεπιστημίου είναι φέτος «Η επιστημονική πρόοδος, η εποχή μας και η Ορθόδοξη Θεολογία και Παράδοση».
Η εκδήλωση συνδιοργανώθηκε από την Ένωση Χριστιανών Επιστημόνων, ενώ η επόμενη εκδήλωση του Ελεύθερου Πανεπιστημίου θα γίνει την Δευτέρα 24 Φεβρουαρίου 2014 με θέμα «Ο χρόνος ως έννοια φυσική και μεταφυσική». Ομιλητής θα είναι ο κ. Μάνος Δανέζης, καθηγητής της Φυσικής στο Πανεπιστήμιο Αθηνών.
Το γενικό θέμα του τρίτου κύκλου των μαθημάτων του Πανεπιστημίου είναι φέτος «Η επιστημονική πρόοδος, η εποχή μας και η Ορθόδοξη Θεολογία και Παράδοση».
