Ο Σεβ. Μητροπολίτης Μαντινείας και Κυνουρίας κ.κ. ΑΛΕΞΑΝΔΡΟΣ, εκτιμώντας τον πολύτιμο και ανεπανάληπτο ρόλο, τον οποίο διαδραματίζει η σύζυγος του Ιερέως, δηλαδή η Πρεσβυτέρα («Παπαδιά»), στη ζωή του Ιερέως αλλά και στην καλή και δημιουργική διαποίμανση της Ενορίας, πραγματοποίησε την Τετάρτη 9 Απριλίου 2014 εκδήλωση τιμής προς τις Πρεσβυτέρες της Περιφέρειας Κυνουρίας της Μητροπόλεώς του.
Η εκδήλωση τιμής έλαβε χώρα στον Ιερό Ναό Ευαγγελιστρίας Λεωνιδίου το απόγευμα της Τετάρτης, κατά την διάρκεια της Ακολουθίας του Μεγάλου Αποδείπνου και συνδυάστηκε με ομιλία για τις βουδιστικές αιρέσεις, με αφορμή πρόβλημα, που προέκυψε στην περιοχή, και με ομιλητή τον εφημέριο του Μητροπολιτικού Ιερού Ναού Αγίου Βασιλείου Τριπόλεως και υπεύθυνο του επί των Αιρέσεων Γραφείου της Μητροπόλεως Πρωτοπρεσβύτερο Σωτήριο Αθανασούλια. Προηγήθηκε σχετική εισαγωγή από τον Πρωτοσύγκελλο της Ι. Μητροπόλεως Αρχιμανδρίτη Θεόκλητο Ντούλια, ο οποίος ευχαρίστησε τον Σεβασμιώτατο για την πρωτοβουλία του και στη συνέχεια κάλεσε στο βήμα τον π. Σωτήριο, ο οποίος είπε τα εξής;
Σεβασμιώτατε, σεβαστοί πατέρες και αγαπητοί αδελφοί,
Βρισκόμαστε ήδη στα πρόθυρα της Αγίας και Μεγάλης Εβδομάδος και ετοιμαζόμεθα να ζήσουμε για μια ακόμη φορά τα μεγάλα γεγονότα των αχράντων Παθών και της Αναστάσεως του Κυρίου μας. Μια μεγάλη πνευματική πορεία εγγίζει στο τέλος της. Μια πορεία, που δεν εξελίσσεται χωρίς εμπόδια και προβλήματα, τα οποία τείνουν να μεταβάλλον τον χαρακτήρα της και μας αναγκάζουν να ασχοληθούμε με θέματα που είναι έξω από το κλίμα των ημερών. Ζούμε σε καιρούς ραγδαίων μεταβολών και εξελίξεων. Μια πρωτοφανής πνευματική και οικονομική κρίση, όπως είναι γνωστό, πλήττει την ελληνική κοινωνία, της οποίας ο χαρακτήρας συνεχώς μεταβάλλεται και αλλοιώνεται. Παραδοσιακές αξίες αμφισβητούνται και νέα ήθη εκτοπίζουν κάθε παραδεδομένο στοιχείο. Μπροστά στις πανίσχυρες δομές της παγκοσμιοποίησης τα «σύνορα» των πολιτισμών πέφτουν και οι πνευματικές αντιστάσεις εξουδετερώνονται.
Το κλίμα αυτό της βαθιάς κρίσης και της ρευστότητας των πάντων ευνοεί τη ραγδαία εξάπλωση ενός γνωστού φαινομένου, που επιχειρεί να αλλοιώσει το Ορθόδοξο φρόνημα και να υποκαταστήσει την Ορθόδοξη πίστη. Το φαινόμενο αυτό είναι οι αιρέσεις. Παλαιότερα στις επαρχίες δρούσαν μόνο κάποιες χριστιανικές αιρέσεις, όπως οι Μάρτυρες του Ιεχωβά, οι Πεντηκοστιανοί, η και μερικές ακόμη προτεσταντικές ομάδες. Τώρα, με την κατάρρευση των πολιτιστικών συνόρων, οι πιο επικίνδυνες αιρέσεις, που κάποτε δρούσαν μόνο στις μεγάλες πόλεις, φθάνουν στα έσχατα όρια της χώρας μας. Διεκδικούν ίση μεταχείριση, εν ονόματι, δήθεν, της θρησκευτικής ελευθερίας και του σεβασμού των ανθρώπινων δικαιωμάτων, και εμφανίζονται, συνήθως, ως φορείς μιας άλλης και υψηλότερης, δήθεν, «πνευματικότητας». Άνθρωποι απογοητευμένοι από τον τρόπο ζωής και τα αδιέξοδα της εποχής μας καταφεύγουν σ’ αυτές, με την ελπίδα να ανακαλύψουν κάτι καλύτερο και αυθεντικότερο.
Από το πλήθος των ομάδων αυτών μας ενδιαφέρουν ειδικότερα οι βουδιστικές αιρέσεις, με αφορμή το γεγονός ότι μία από αυτές επιχειρεί να ιδρύσει μοναστικό Κέντρο, δηλαδή βουδιστικό μοναστήρι, στην περιοχή μας, κοντά στα Πελετά Κυνουρίας. Η οργάνωσηονομάζεται «Κέντρο Θιβετιανών Βουδιστικών Μελετών και Άσκησης» και έχει αρχηγό μια γκουρού θιβετιανής καταγωγής. Αυτή, κατά τους ισχυρισμούς της οργάνωσης, «διδάσκει στη Δύση από το 1990 και έχει πλατειά δραστηριότητα τόσο στην Ευρώπη όσο και στην Αμερική ... Έχει ιδρύσει και καθοδηγεί το ΚΕΝΤΡΟ ΑΠΟΜΟΝΩΣΗΣ ΣΑΜΤΕΝ ΤΣΕ που λειτουργεί σαν γυναικείο μοναστήρι και σαν κέντρο απομόνωσης τόσο για τις μοναχές όσο και για δυτικούς ασκητές και ασκήτριες». Όραμά της είναι «να παρέχει έναν τόπο μελέτης και ασκητικής απομόνωσης, τόσο για μοναχές όσο και για λαϊκούς ασκητές, καθώς επίσης και την ίδρυση μιας πνευματικής κοινότητας για μοναχές και λαϊκούς ασκητές, με μαθητές από Ανατολή και Δύση να ζουν μαζί».
Ας προσέξουμε ιδιαίτερα τον τίτλο «Κέντρο Απομόνωσης», κάτι που επιχειρείται να ιδρυθεί και εδώ, στα Πελετά. Σημαίνει βουδιστικό μοναστήρι, όπου, συνήθως, νέοι άνθρωποι εγκλείονται για τρία ολόκληρα χρόνια, χωρίς καμμία απολύτως επαφή με το περιβάλλον, δηλαδή με τους γονείς, τους φίλους και τους γνωστούς, ούτε μέσω τηλεφώνου, ούτε με άλλα μέσα. Όπως είναι φυσικό, μετά τον εγκλεισμό τους και με την πλύση εγκεφάλου που έχουν υποστεί, εμφανίζουν τόσο σοβαρές αλλοιώσεις στην προσωπικότητα, ώστε δεν μπορούν πλέον να επικοινωνήσουν πραγματικά με το προηγούμενο οικογενειακό και κοινωνικό περιβάλλον τους η να ζήσουν σ’ αυτό, και, τελικά, επιστρέφουν στο «μοναδικό καταφύγιο», δηλαδή στο περιβάλλον της βουδιστικής ομάδας.
Πρόκειται, λοιπόν, για οργάνωση με παγκόσμια δομή και δράση, η οποία διατηρεί Κέντρο στην Αθήνα από τον Ιούνιο 2005, και αποφάσισε να ιδρύσει ένα δεύτερο Κέντρο στην περιοχή μας, στα Πελετά. Η επιλογή του χώρου έγινε το καλοκαίρι του 2008, όταν η αρχηγός επισκέφθηκε την Ελλάδα, ενώ τον Οκτώβριο του ίδιου έτους αγοράστηκε μια έκταση 32 στρεμμάτων, στην οποία υπήρχε παλαιό ερειπωμένο οίκημα. Κατά τους ισχυρισμούς της αίρεσης, την επιλογή «συνόδεψαν πολλές ευλογίες, ευχές, προσευχές και άσκηση για την ευνοϊκότητα και την ομαλή εξέλιξη»[1]. Η αγορά έγινε από μια εταιρεία με ξένη επωνυμία. Από το πολεοδομικό γραφείο Άστρους έλαβαν άδεια για επισκευές μικρής κλίμακας στο οίκημα, τις οποίες έχουν ήδη πραγματοποιήσει. Η οργάνωση επιχείρησε να κάνει δύο συνάξεις προσευχής τον Οκτώβριο του 2011, οι οποίες, όμως, ματαιώθηκαν λόγω βροχής. Από τότε δεν έχει οργανωθεί άλλη παρόμοια σύναξη. Ωστόσο, έχει δημιουργηθεί ήδη στην περιοχή μας μια εστία, όχι μόνο πνευματικού, αλλά και φυσικού κινδύνου, που μας αναγκάζει να ασχοληθούμε περισσότερο με το θέμα και να γνωρίσουμε τι ακριβώς είναι ο Βουδισμός, ποιές οι διαφορές του από τη ’Ορθοδοξη πίστη, πως λειτουργούν οι σύγχρονες ομάδες του και ποιοί είναι οι κίνδυνοι από την ένταξη σε κάποια από αυτές.
Πριν αναφερθούμε στον Βουδισμό, ας υπενθυμίσουμε ότι δεν είναι η πρώτη φορά, που μια τέτοια ομάδα επιχειρεί να ιδρύσει μοναστικό κέντρο στη χώρα μας. Βέβαια, στις περισσότερες περιπτώσεις, αυτό δεν γίνεται άμεσα αντιληπτό, γιατί οι ομάδες εμφανίζονται συνήθως με προσωπεία φιλοσοφικών η επιστημονικών σωματείων, όπως «Εταιρεία Ασιατικών Μελετών», «Κέντρο Θιβετιανής Φιλοσοφίας και Διαλογισμού» κ.α. Επίσης, ενώ πρόκειται για οργανώσεις με διεθνή δραστηριότητα, στους τίτλους των ελληνικών σωματείων τους απουσιάζει, συνήθως, ο όρος Ling, που σημαίνει μοναστήρι. Έτσι, δεν γίνεται αντιληπτό ότι πίσω από τέτοια σωματεία μπορεί να λειτουργεί άνετα ένα βουδιστικό μοναστήρι η «Κέντρο Τρίχρονης Απομόνωσης», όπου τα μέλη εγκλείονται, χωρίς καμία επαφή με τον έξω κόσμο για 3 έτη, 3 μήνες και 3 μέρες!
Για παράδειγμα, το 1988 ιδρύθηκε, με πρωτοβουλία ενός Δανού, το Κέντρο «KarmaBerchen Ling» και αγοράστηκε μια έκταση σε περιοχή της ορεινής Κορινθίας, με σκοπό την ανέγερση ναού και κτιρίων για την εγκατάσταση βουδιστών μοναχών. Ως επίσημος φορέας του εμφανίστηκε ένα σωματείο με τίτλο «Διεθνής Σύλλογος Προστασίας του Περιβάλλοντος της Ελλάδας». Όπως βλέπουμε, δεν υπάρχει καμμία αντιστοιχία μεταξύ του ελληνικού και του διεθνούς τίτλου της οργάνωσης, ενώ στον ελληνικό τίτλο απουσιάζει ο όρος Ling(μοναστήρι), όπως απουσιάζει και κάθε αναφορά στον Βουδισμό. Σύμφωνα με το καταστατικό του, σκοπός του σωματείου είναι η «ανάπτυξη της αγάπης των μελών του σωματείου ανεξάρτητα φύλου για την προστασία του περιβάλλοντος και η διάδοση στην Ελλάδα και στο εξωτερικό της ιδέας της προστασίας των ελληνικών δασών από τις πυρκαϊές, της αναδάσωσης καμένων δασών, της αύξησης του φυσικού πρασίνου, καθώς επίσης της προστασίας των ελληνικών ακτών από την ρύπανση», δηλαδή διάφορες οικολογικές δραστηριότητες εντελώς άσχετες με τον πραγματικό σκοπό του σωματείου!
Κάτι ανάλογο συνέβη και με το βουδιστικό μοναστήρι στον Χολομώντα Χαλκιδικής της διεθνούς οργάνωσης «Karma Rik Drol Ling», της οποίας ο ελληνικός τίτλος είναι «Κέντρο Πρακτικής Φιλοσοφίας και Ψυχολογίας» (1989). Και εδώ καμμία αναφορά στον Βουδισμό και απουσία του όρου Ling. Η οργάνωση εξαπάτησε τις ελληνικές αρχές, εξασφαλίζοντας πολεοδομική άδεια για «παραθεριστικές κατοικίες»[1], δηλαδή απέκρυψε ότι προτίθεται να ιδρύσει μοναστήρι και τόπο λατρείας!
Ας δούμε όμως, τι ακριβώς είναι ο Βουδισμός και ποιές οι βασικές αντιλήψεις του. Πρόκειται για πανάρχαια θρησκεία, που έχει τις ρίζες της στην ακόμη αρχαιότερη θρησκευτική παράδοση του Ινδουϊσμού, γι’ αυτό και υπάρχουν πολλά κοινά στοιχεία μεταξύ των δύο θρησκειών. Ο ιδρυτής της έζησε πολλούς αιώνες πριν την έλευση του Χριστού, πιθανότατα μεταξύ των ετών 563 - 488 π.Χ. Ο Βουδισμός δεν έχει συγκεκριμένη διδασκαλία, ούτε κοινώς αποδεκτά δόγματα. Έχει πολλές σχολές και τάσεις, με αντιλήψεις πολύ διαφορετικές μεταξύ τους. Ωστόσο, υπάρχουν κοινά στοιχεία σε όλες τις βουδιστικές κινήσεις. Όλες τιμούν ως Βούδα τον πρίγκιπα Σιντάρτα Γκαουτάμα, ένα ιστορικό πρόσωπο, που έζησε στο σημερινό Νεπάλ, και αποδέχονται τις βασικές αντιλήψεις του για τον πόνο και τη θεραπεία του. Οι βουδιστές πιστεύουν ότι ο Βούδας, αφού «φωτίστηκε» ο ίδιος («βούδας» σημαίνει «φωτισμένος»), παρέδωσε μια διδασκαλία η μέθοδο, που οδηγεί στον «φωτισμό» και στη «λύτρωση». Κατά τους βουδιστές, κάθε άνθρωπος μπορεί να γίνει «βούδας», δηλαδή «φωτισμένος».
Η διδασκαλία αυτή συνοψίζεται σε τέσσερις «ευγενείς αλήθειες», Σύμφωνα με αυτές, (α) η ζωή είναι πόνος. Όλα στη ζωή είναι επίπονα και βασανιστικά: η γέννηση, ο θάνατος, η ασθένεια, ο χωρισμός από αγαπημένα πρόσωπα, οι ανικανοποίητες επιθυμίες μας. (β) Αιτία του πόνου είναι η επιθυμία η η δίψα για την ίδια τη ζωή, που οφείλεται στην άγνοια ότι το εγώ μας δεν είναι κάτι αληθινά υπαρκτό και ότι ούτε τα πράγματα που μας περιβάλλουν είναι όντως υπαρκτά. (γ) Θεραπεία του πόνου είναι η εξάλειψη της επιθυμίας. Αυτή επιτυγχάνεται με την αντιμετώπιση της ρίζας όλων των ανθρώπινων προβλημάτων, που είναι η άγνοια. Η γνώση της αληθινής φύσης μας θα μας απελευθερώσει από την ατέρμονη αλυσίδα γεννήσεων και θανάτων, η οποία στις ανατολικές θρησκείες ονομάζεται «σαμσάρα». Τέλος, (δ) η μέθοδος για την εξάλειψη της επιθυμίας είναι η «οκταπλή οδός», δηλαδή οκτώ συγκεκριμένοι τρόποι, με τους οποίους εξαλείφεται η επιθυμία.
Είναι σαφές ότι, όσο «ευγενείς» και αν φαίνονται οι «αλήθειες» του Βουδισμού, προϋποθέτουν μια βαθιά άρνηση για τη ζωή, που ισοδυναμεί με πνευματική και φυσική αυτοκτονία. Όλη η ανθρώπινη ζωή αξιολογείται αρνητικά και θεωρείται χωρίς κανένα απολύτως νόημα, ενώ η επιθυμία για ζωή απορρίπτεται ως πηγή κάθε κακού. Κάθε ανθρώπινη δραστηριότητα κρίνεται αρνητικά, γιατί ενισχύει τη δίψα για ζωή. Ιδανικό είναι η απραξία και η αποχή από το κοινωνικό γίγνεσθαι. Και μόνο αυτή η αντίληψη θέτει τον Βουδισμό σε χώρο εντελώς ασυμβίβαστο με τη χριστιανική πίστη, αλλά και με τις αρχές του σύγχρονου πολιτισμού.
Για κατανοήσουμε τη βουδιστική πίστη, πρέπει να γνωρίζουμε ότι ο Βουδισμός, όπως προαναφέραμε, προήλθε από τους κόλπους του Ινδουϊσμού και διατηρεί τις βασικές αντιλήψεις του για τον κόσμο και τον άνθρωπο. Έτσι, όλες οι βουδιστικές ομάδες δέχονται τις διδασκαλίες για τη μετενσάρκωση και το «κάρμα». Μετενσάρκωση είναι η αντίληψη ότι ένα ον, μετά τον σωματικό του θάνατο, επανέρχεται στη ζωή με ένα άλλο σώμα. Αυτό γίνεται άπειρες φορές, με αποτέλεσμα τα πάντα, «θεοί», άνθρωποι, ζώα, πράγματα, να είναι εγκλωβισμένα σε έναν κύκλο γεννήσεων και θανάτων, που ονομάζεται «σαμσάρα». Η μορφή με την οποία θα γίνει η επόμενη μετενσάρκωση ενός όντος εξαρτάται από το «κάρμα». Αυτό είναι μια ουσία, θετική η αρνητική, που συσσωρεύει κάποιος με τις πράξεις του, τις καλές η τις κακές. Το «κάρμα» συσσωρεύεται από την παρούσα, αλλά και από τις προηγούμενες ζωές μας και ακολουθεί στις επόμενες. Από αυτό εξαρτάται, αν κάποιος επανέλθει στη ζωή ως άνθρωπος, ως ζώο, ως πράγμα η ως «θεός» («θεοποιημένος» άνθρωπος). Ο Βουδδισμός δεν αποδέχεται την ύπαρξη Θεού η θεών, αλλά μόνο την ύπαρξη «θεοποιημένων» ανθρώπων, δηλαδή κάποιων που έφτασαν στον «φωτισμό» η στην «κατάσταση βούδα», γι’ αυτό πολλοί αμφισβητούν ότι ο Βουδισμός αποτελεί θρησκεία.
Στον άνθρωπο δεν υπάρχει μια βαθύτερη πνευματική ουσία, που μεταφέρεται από ύπαρξη σε ύπαρξη. Δεν υπάρχει η ψυχή η το «άτμαν» του Ινδουϊσμού. Ο άνθρωπος είναι «ανάτα» (μη ψυχή, απουσία ψυχής). Ο,τι μεταφέρεται, είναι μόνο η τυφλή δίψα για ύπαρξη, που κατευθύνεται από το «κάρμα». Σκοπός μας είναι η απελευθέρωση από τον τροχό της «σαμσάρα», δηλαδή από τον κύκλο των γεννήσεων και των θανάτων. Για να εξαλειφθεί ο πόνος, πρέπει να σταματήσει η γέννηση, και για να σταματήσει η γέννηση πρέπει να σταματήσει η συσσώρευση που προέρχεται από τις πράξεις μας («κάρμα»). Όταν κάποιος απελευθερωθεί από κάθε προσκόλληση, που συσσωρεύει «κάρμα», φτάνει στο «νιρβάνα», δηλαδή στην κατάσταση «ευτυχούς ανυπαρξίας». «Νιρβάνα» είναι η κατάσταση η απαλλαγμένη από την ατομική ύπαρξη. Αυτό σημαίνει ότι η λύτρωση στον Βουδισμό ταυτίζεται με την πλήρη εξαφάνιση του ανθρώπινου προσώπου (ο,τι προηγουμένως αποκαλέσαμε πνευματική και φυσική αυτοκτονία).
Ο προορισμός αυτός επιτυγχάνεται με την προσφυγή στο «τριπλό καταφύγιο» η χρησιμοποιώντας τις τρεις «πολύτιμες πέτρες», σύμφωνα με άλλη βουδιστική έκφραση. Αυτές είναι ο Βούδας, το «Ντάρμα» (η διδασκαλία του Βούδα) και η «Σάνγκα» (η κοινότητα των πιστών, το κοινόβιο). Ο Βούδας είναι ο δάσκαλος, που δείχνει τον δρόμο, η ο γιατρός, που θεραπεύει. Το «Ντάρμα» είναι ο δρόμος για τη φώτιση η η θεραπεία και η «Σάνγκα» είναι οι βοηθοί για τη φώτιση η οι νοσοκόμοι. Στον Θιβετιανό Βουδισμό προστίθεται και ένα τέταρτο στοιχείο: η απόλυτη εξάρτηση από τον Λάμα, τον πνευματικό «δάσκαλο» (γκουρού).
Ωστόσο, όπως ήδη αναφέραμε, δεν υπάρχει μία μορφή Βουδισμού, αλλά περισσότερες, από τις οποίες διακρίνονται τρεις[1]. Αυτές διαφέρουν ως προς τη μέθοδο που οδηγεί στη «φώτιση» η στην «κατάσταση βούδα» («κατάσταση βούδα» είναι η ίδια η «φώτιση»). Κάποιες τονίζουν ότι ο άνθρωπος σώζεται μόνος του, χωρίς τη βοήθεια του Θεού η των «θεών» η άλλων ανθρώπων, προβάλλοντας ένα σύστημα αυτοσωτηρίας, στον αντίποδα του Χριστιανισμού, που διδάσκει ότι ο άνθρωπος σώζεται μόνο δια του Χριστού. Άλλες χρησιμοποιούν ευρύτατα τον διαλογισμό, μια τεχνική, που μοιάζει κάπως με την προσευχή και συνίσταται στην πολύωρη συγκέντρωση του νου σε ένα αντικείμενο. Άλλες προβάλλουν το ιδεώδες των Μποντισάτβα, δηλαδή των φωτισμένων «δασκάλων» του παρελθόντος, που έφτασαν στο «νιρβάνα», αλλά επανέρχονται στη ζωή με τη θέλησή τους, για να οδηγήσουν άλλους ανθρώπους στην λύτρωση. Άλλες οδηγούν στην κατάργηση της διάκρισης μεταξύ υποκειμένου και αντικειμένου, ύπαρξης και μη ύπαρξης, σωτηρίας και μη σωτηρίας. Αυτό σημαίνει και κατάργηση της διάκρισης μεταξύ καλού και κακού: το κακό είναι η άλλη όψη του καλού, δηλαδή ο,τι ακριβώς πιστεύουν και οι σατανιστές και ο,τι διδάσκει ο σύγχρονος Σατανισμός!
Η πιο γνωστή μορφή είναι ο Θιβετιανός Βουδισμός. Στο Θιβέτ ο Βουδισμός επικράτησε από τον 7ο μ.Χ. αιώνα, εκτοπίζοντας την αρχέγονη πίστη σε πνεύματα και δαίμονες. Τον 11ο μ.Χ αιώνα ιδρύθηκε η μεγάλη μονή Σακύαπα, στον εκάστοτε ηγούμενο της οποίας περιήλθε η ανώτατη πνευματική και πολιτική εξουσία του Θιβέτ. Οι «δάσκαλοι» του Θιβετιανού Βουδισμού ονομάζονται Λάμα και θεωρούνται ενσαρκώσεις του Βούδα και πρόσωπα που έχουν την ικανότητα να ενσαρκώνονται όποτε θέλουν μετά τον θάνατό τους για το καλό της ανθρωπότητας. Σ’ αυτούς, εκτός από απόλυτη υποταγή, αποδίδεται και πραγματική λατρεία. Πιστεύεται ότι τα ρούχα τους, τα μαλλιά τους κ.λπ. μεταδίδουν κάποια ενέργεια η «ευλογία» και έχουν «ιαματικές ιδιότητες». Οι μαθητές τα φορούν, συνήθως, ως φυλακτά, ενώ σε κάποιες περιπτώσεις καλούνται να κάνουν 100.000 μετάνοιες μπροστά στον Λάμα η στην εικόνα του. Επικεφαλής τους είναι ο Δαλάι Λάμα, που σημαίνει «Κοσμικός Ωκεανός» και είναι ο ανώτατος πνευματικός και πολιτικός ηγέτης του Θιβέτ. Ο σημερινός, ηλικίας 78 ετών Δαλάι Λάμα, φυγαδεύτηκε στην Ινδία το 1959, όταν η Κίνα κατέλαβε το Θιβέτ, και από τότε ζει εξόριστος εκεί. Οι οπαδοί του πιστεύουν ότι έχει ξαναγεννηθεί πολλές φορές στο Θιβέτ. Στη Δύση διαδίδονται κυρίως διάφορες μορφές του Θιβετιανού Βουδισμού και στην ίδια κατηγορία ανήκει η συντριπτική πλειονότητα των βουδιστικών ομάδων που δρουν στη χώρα μας, όπως και η ομάδα που εμφανίστηκε πρόσφατα στην περιοχή μας.
Από τα παραπάνω γίνεται φανερό ότι οι βασικές αντιλήψεις του Βουδισμού έρχονται σε πλήρη αντίθεση με θεμελιώδεις χριστιανικές αλήθειες, παρά το γεγονός ότι κάποιες βουδιστικές ομάδες προσπαθούν να συμβιβάσουν τα ασυμβίβαστα, δηλαδή την Ορθόδοξη πνευματικότητα με τις διδασκαλίες και τις τεχνικές του Βουδισμού. Οι ομάδες αυτές ισχυρίζονται ότι δεν έχουν ουσιαστικές διαφορές με τον Χριστιανισμό και ότι ο Ιησούς Χριστός ήταν ένας «φωτισμένος» άνθρωπος, όπως ο Βούδας. Όμως, ο Χριστιανισμός, όπως γνωρίζουμε, πιστεύει ότι υπάρχει ένας και μόνο Θεός, πιστεύει στην ύπαρξη και την αθανασία της ψυχής, πιστεύει ότι ο Ιησούς Χριστός είναι ο Υιός του Θεού, ο μόνος Σωτήρας και Λυτρωτής του κόσμου, αντιλήψεις, τις οποίες σαφώς απορρίπτει ο Βουδισμός. Οι βουδιστικές αιρέσεις πλήττουν το κέντρο της χριστιανικής πίστης, δηλαδή την αλήθεια ότι ο Ιησούς Χριστός είναι «Θεός αληθινός», υποβιβάζοντας το πρόσωπο του Χριστού στο επίπεδο ενός «φωτισμένου» ανθρώπου, όπως ο Βούδας η οι Λάμα των βουδιστικών ομάδων. Μεταξύ Ιησού και Βούδα δεν υπάρχει καμία ουσιαστική ομοιότητα.
Εντελώς αστείος είναι και ο ισχυρισμός που διακινείται από κύκλους εντός και εκτός του Βουδισμού, ότι ο Ιησούς, στο διάστημα της ζωής του για το οποίο δεν υπάρχουν πληροφορίες στα ιερά Ευαγγέλια, πήγε στο Θιβέτ, μυήθηκε στις «αλήθειες» του Βουδισμού και εκεί απέκτησε την ικανότητα να κάνει θαύματα. Όπως είδαμε, την εποχή του Χριστού στο Θιβέτ υπήρχε μια αρχέγονη πίστη σε πνεύματα και δαίμονες, ο δε Βουδισμός έφτασε εκεί 7 αιώνες αργότερα! Κάποτε ρώτησαν για το θέμα τον σημερινό Δαλάι Λάμα και εκείνος, με εντιμότητα οφείλουμε να παρατηρήσουμε, απάντησε: «Μα αυτό είναι αστείο! Στη χώρα μου υπήρχε τέτοια άγνοια [τότε], τι να ήρχετο να διδαχθεί από μας; Ο Χριστός ήλθε σε μας μόνο μέσω ιεραποστόλων του τους πρώτους αιώνες. Ο δε μοναχισμός σας [δηλαδή ο χριστιανικός μοναχισμός] ... έφθασε στο Θιβέτ πριν οργανωθούμε μοναστικά και μάλιστα σ’ όλες τις διαδοχικές μεταρρυθμίσεις μας νομίζω πως ασκούσε την επιρροή του».
Κατά τον ίδιο τρόπο, και οι τεχνικές του Βουδισμού (η δήθεν ανώτερη βουδιστική «πνευματικότητα») οδηγούν, όπως είδαμε, στη διάλυση του ανθρώπινου προσώπου, το οποίο ακριβώς επιχειρεί να διασώσει η Ορθόδοξη πίστη (αυτό το νόημα έχει, άλλωστε, η χριστιανική έννοια της «σωτηρίας»). Η ισοπέδωση, η εξάλειψη των ιδιαιτεροτήτων του ανθρωπίνου προσώπου, η δημιουργία άβουλων όντων, που δεν μετέχουν στο κοινωνικό γίνεσθαι και γνωρίζουν μόνο να εκτελούν εντολές, έρχονται σε αντίθεση και με τις αρχές του πολιτισμού μας, γι’ αυτό και τα σύγχρονα κράτη λαμβάνουν, πλέον, μέτρα για την εξάλειψη τέτοιων φαινομένων. Οι τεχνικές του Βουδισμού εκτός του ότι είναι πνευματικά επικίνδυνες, ενέχουν και σοβαρότατους φυσικούς κινδύνους. Για παράδειγμα, η βουδιστική αίρεση «Υπέρτατη Αλήθεια» επιχείρησε τρομοκρατική επίθεση με δηλητηριώδες αέριο στο μετρό του Τόκυο τον Μάρτιο του 1995, με 10 νεκρούς και 5.000 τραυματίες! Αν και η περίπτωση θεωρείται ακραία, προϋποθέτει ακριβώς τη βουδιστική αντίληψη ότι ούτε η δική μας ζωή, ούτε η ζωή των άλλων έχει κάποια αξία. Οι μέθοδοι αυτοσωτηρίας του Βουδισμού ακολουθούν ακριβώς την προτροπή του διαβόλου στους Πρωτοπλάστους: «έσεσθε ως θεοί», δηλ. μπορείτε να γίνετε «θεοί», χωρίς τη βοήθεια του Θεού. Πρακτικά, ο Βουδισμός είναι ένα κράμα ειδωλολατρίας και δαιμονολατρίας.
Όπου παρατηρούνται ομοιότητες μεταξύ Χριστιανισμού και Βουδισμού, οι ομοιότητες αυτές είναι εντελώς επιφανειακές και περιορίζονται μόνο στους όρους και στα ονόματα. Με τα ίδια ονόματα σημαίνονται, συνήθως, εντελώς διαφορετικά πράγματα. Για παράδειγμα, και η Ορθόδοξη Παράδοση κάνει λόγο για φωτισμό, κάτι στο οποίο συνεχώς αναφέρεται ο Βουδισμός. Όμως, εδώ πρόκειται για τον φωτισμό του Αγίου Πνεύματος, που ακολουθεί τη διαδικασία της κάθαρσης του ανθρώπου από τα πάθη του. Κατά τη διαδικασία αυτή, ο σκοτισμένος από τα πάθη και την αμαρτία ανθρώπινος νους ανακτά δια του Αγίου Πνεύματος την αρχική φυσική του λαμπρότητα και φωτίζεται. Ο φωτισμός αυτός δεν καταλύει το ανθρώπινο πρόσωπο, αλλά, αντίθετα, το θεραπεύει από τη νόσο της αμαρτίας, το αναδεικνύει και το αποκαθιστά στην αυθεντικότητά του. Επιπλέον, ο άνθρωπος, αγωνιζόμενος εναντίον των παθών και της αμαρτίας, όντας ενταγμένος στο Σώμα του Χριστού και μετέχοντας στα Μυστήρια της Εκκλησίας, μπορεί να δει τον Θεό από την παρούσα ζωή, ως θείο και άκτιστο Φως. Η θέα αυτή, που είναι μετοχή στις άκτιστες Ενέργειες του Θεού, είναι ο ύψιστος βαθμός φωτισμού, που μπορεί να φτάσει ο άνθρωπος στην παρούσα και στη μέλλουσα ζωή. Στην κατάσταση αυτή, που ονομάζεται και «θέωση», φτάνουν οι Άγιοι της Εκκλησίας, διατηρώντας, όμως, όλα τα στοιχεία της προσωπικότητάς τους. Οι Άγιοι, όπως γνωρίζουμε, δεν είναι αλλοιωμένες προσωπικότητες, αλλά ολοκληρωμένες προσωπικότητες και πρότυπα τελειότητας.
Πως αντιμετωπίζονται, πρακτικά, οι βουδιστικές αιρέσεις; Προφανώς, όπως και όλες οι αιρέσεις. Γενικά, η αντιμετώπιση των αιρέσεων είναι χρέος όλων μας: πρώτα της Πολιτείας, έπειτα της Εκκλησίας και τέλος, του καθ’ ενός από μας.
Η Πολιτεία μάλλον αδιαφορεί για το πρόβλημα. Η στάση της προς την Εκκλησία, παρά τις κατά καιρούς μεγάλες διαβεβαιώσεις, είναι μάλλον εχθρική. Πρακτικά, οι αιρέσεις και οι άλλες θρησκευτικές ομάδες είναι σε πλεονεκτικότερη θέση ενώπιον της Πολιτείας. Για παράδειγμα, πιο εύκολα διορίζονται σήμερα οι μουφτήδες της Θράκης, παρά οι Ιερείς της Εκκλησίας μας[1]. Αυτό συμβαίνει, επειδή έχει καρποφορήσει μεταξύ του πολιτικού και δημοσιογραφικού κόσμου η συστηματική προπαγάνδα των αιρέσεων, ότι στην Ελλάδα υπάρχει στέρηση της θρησκευτικής ελευθερίας, περιορισμός των ανθρωπίνων δικαιωμάτων, αναχρονιστικοί νόμοι περί προσηλυτισμού κ.λπ. Έτσι, κανείς σχεδόν από τους φορείς της Πολιτείας δεν επιχειρεί να ασχοληθεί σοβαρά με το θέμα, με αποτέλεσμα επικίνδυνες αιρετικές και παραθρησκευτικές ομάδες να δρουν ανενόχλητες. Αν η Πολιτεία είχε τουλάχιστον αναζητήσει και ακολουθήσει την πρακτική που εφαρμόζεται στα προηγμένα ευρωπαϊκά κράτη, η κατάσταση θα ήταν πολύ διαφορετική. Εκεί οι ηγεσίες ασχολούνται σοβαρά με το θέμα, στα πλαίσια των οδηγιών και των κειμένων που έχουν εκδόσει κορυφαία ευρωπαϊκά όργανα, όπως το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο. Δυστυχώς, κανένα από τα κείμενα αυτά δεν έχει εφαρμοστεί ως τώρα στη χώρα μας.
Η Εκκλησία επιτελεί το καθήκον της στα πλαίσια των περιορισμένων δυνατοτήτων που έχει. Η στάση της είναι πάντα στάση αγάπης και ευθύνης. Μισεί την αίρεση, αλλά αγαπά τον αιρετικό και ενδιαφέρεται για τη σωτηρία του. Τον αγαπά, όχι βέβαια ως φορέα της αλήθειας, αλλά ως πεπλανημένο και ασθενή, που χρήζει θεραπείας. Το ισχυρότερο πνευματικό όπλο της είναι ο λόγος, ο ζωντανός λόγος του Θεού, ο οποίος, αφ’ ενός μεν μεταφέρει την αλήθεια του Ευαγγελίου στις ψυχές των πιστών, αφ’ ετέρου δε αποκαλύπτει τα προσωπεία των αιρέσεων, καθώς και την ουσία της διδασκαλίας τους. Για παράδειγμα, στην περίπτωση των Βουδιστών της περιοχής μας, ο λόγος της Εκκλησίας οφείλει να κάνει γνωστό σε κάθε κατεύθυνση ότι «Κέντρο Απομόνωσης» δεν σημαίνει ένα ωραίο φυσικό περιβάλλον, στο οποίο πάμε για δυό-τρεις μέρες να ηρεμήσουμε και να κάνουμε διακοπές, αλλά σημαίνει μοναστήρι μιας άλλης θρησκείας, όπου εγκλείεσαι για τρία χρόνια χωρίς καμία επαφή με το περιβάλλον. Επίσης, πρέπει να καθιστά σαφές ότι τέτοιες ομάδες δεν τιμούν το πρόσωπο του Ιησού Χριστού, όπως οι ίδιες ισχυρίζονται, αλλά, αντίθετα, το καθυβρίζουν, υποβιβάζοντάς το στο επίπεδο ενός κοινού ανθρώπου. Αλλοίμονο, αν μεταξύ των πιστών μας αρχίζουν να ευδοκιμούν τέτοιες απόψεις. Ούτε ο Άρειος, ο κορυφαίος των αρχαίων αιρετικών, δεν δίδασκε τόσο βλάσφημες αντιλήψεις για το πρόσωπο του Χριστού!
Στην τοπική μας Εκκλησία λειτουργεί ειδικό Γραφείο επί των Αιρέσεων, με την ανύστακτη φροντίδα και το ενδιαφέρον του Σεβ. Μητροπολίτου μας κ.κ. Αλεξάνδρου, ο οποίος παρακολουθεί και συντονίζει προσωπικά το αντιαιρετικό έργο, και στην πρωτοβουλία του οποίου οφείλεται και η παρούσα ενημερωτική εκδήλωση. Από το Γραφείο αυτό της Μητροπόλεώς μας εκδίδεται ανά τρίμηνο το ενημερωτικό έντυπο με τίτλο «Ορθοδοξία και αίρεσις».
Τέλος, χρέος στην αντιμετώπιση των αιρέσεων έχει και ο καθένας από μας, τα απλά μέλη της Εκκλησίας, που οφείλουμε να τρεφόμεθα συνεχώς από τον λόγο του Θεού, μελετώντας το ιερό Ευαγγέλιο, τους βίους των Αγίων και άλλα πνευματικά βιβλία. Μόνο έτσι θα σταθούμε ακλόνητοι στην αλήθεια που δίδαξε ο Χριστός. Οφείλουμε, επίσης, να είμεθα σε συνεχή προσοχή και επαγρύπνηση, ώστε να αποφύγουμε κάθε κίνδυνο που μας περιβάλλει. «Γρηγορείτε και προσεύχεσθε, ίνα μη εισέλθητε εις πειρασμόν», παραγγέλλει ο Κύριος. Οφείλουμε να φροντίζουμε σοβαρά για τη σωτηρία μας, ακολουθώντας την προτροπή του αποστόλου Παύλου: «μετά φόβου και τρόμου την εαυτών σωτηρίαν κατεργάζεσθε»[1]. Απολύτως απαραίτητη είναι, βέβαια, η μετοχή στα Μυστήρια της Εκκλησίας, με τα οποία ο άνθρωπος ενώνεται και παραμένει ενωμένος πραγματικά με τον Χριστό. Είναι γεγονός ότι, κανείς απ’ όσους είναι όντως ενωμένοι με τον Χριστό δεν κινδυνεύει από αιρέσεις και πλάνες. Κινδυνεύουν μόνο όσοι δεν είναι μακριά από τον Χριστό και όσοι δεν είναι ζωντανά, αλλά νεκρά μέλη της Εκκλησίας. Οφείλουμε, τέλος, πίστη στην ίδια την Εκκλησία, όπως ακριβώς ομολογούμε στο Σύμβολο της Πίστεως. Η Εκκλησία δεν είναι στοιχείο του κόσμου τούτου, αλλά το «σώμα του Χριστού», κατά τον απόστολο Παύλο[1], δηλαδή ο ίδιος ο Χριστός «παρατεινόμενος» στους αιώνες. Εντός της Εκκλησίας, ενωμένοι με τον Χριστό και με οδηγό την αλήθεια του Ευαγγελίου, διαπερνάμε τους σκοπέλους του βίου τούτου και πορευόμεθα προς τη Βασιλεία των Ουρανών, που είναι και ο τελικός προορισμός μας.
Στη συνέχεια, παίρνοντας τον λόγο ο Σεβ. Μητροπολίτης Μαντινείας και Κυνουρίας κ.κ. ΑΛΕΞΑΝΔΡΟΣ, αναφέρθηκε διεξοδικά στον ξεχωριστό και ανεπανάληπτο ρόλο, τον οποίο διαδραματίζει η σύζυγος του Ιερέως, προέβαλε και επικρότησε το έργο της Πρεσβυτέρας, τόσο στην Ενορία, όσο και στην οικογένεια. Επισήμανε ότι όλα τα χρόνια της Αρχιερατείας του (τριάντα συναπτά έτη, 1984 – 2014) πάντοτε στήριζε και στηρίζει τους Ιερείς και τις οικογένειές τους, χαίρεται όταν προοδεύουν οι οικογένειες των Ιερέων και συνδράμει κάθε δυσκολία εκάστου.
Τέλος, απένειμε αρχικά το Μετάλλιο τιμής με το ανάλογο Δίπλωμα στις Πρεσβυτέρες της Κυνουρίας, των οποίων έχει αποβιώσει ο σύζυγος - Ιερέας, έπειτα στις Πρεσβυτέρες των οποίων ο σύζυγος - Ιερέας έχει συνταξιοδοτηθεί και, τέλος, στις Πρεσβυτέρες των εν ενεργεία Ιερέων.
Πλήθος Λαού, κατοίκων του Λεωνιδίου και της ευρύτερης περιοχής της Κυνουρίας, μετείχε στην ως άνω Ακολουθία και στην εκδήλωση τιμής και όλοι επικρότησαν την πρωτοβουλία αυτή του Σεβ. Μητροπολίτου, ο οποίος αγωνιά για τα προβλήματα του ποιμνίου του και αφουγκράζεται τον παλμό των πνευματικών του τέκνων, γνωρίζει δε και να ανταμείβει τους κοπιώντας στον Αμπελώνα Κυρίου.
Η εκδήλωση τιμής έλαβε χώρα στον Ιερό Ναό Ευαγγελιστρίας Λεωνιδίου το απόγευμα της Τετάρτης, κατά την διάρκεια της Ακολουθίας του Μεγάλου Αποδείπνου και συνδυάστηκε με ομιλία για τις βουδιστικές αιρέσεις, με αφορμή πρόβλημα, που προέκυψε στην περιοχή, και με ομιλητή τον εφημέριο του Μητροπολιτικού Ιερού Ναού Αγίου Βασιλείου Τριπόλεως και υπεύθυνο του επί των Αιρέσεων Γραφείου της Μητροπόλεως Πρωτοπρεσβύτερο Σωτήριο Αθανασούλια. Προηγήθηκε σχετική εισαγωγή από τον Πρωτοσύγκελλο της Ι. Μητροπόλεως Αρχιμανδρίτη Θεόκλητο Ντούλια, ο οποίος ευχαρίστησε τον Σεβασμιώτατο για την πρωτοβουλία του και στη συνέχεια κάλεσε στο βήμα τον π. Σωτήριο, ο οποίος είπε τα εξής;
Σεβασμιώτατε, σεβαστοί πατέρες και αγαπητοί αδελφοί,
Βρισκόμαστε ήδη στα πρόθυρα της Αγίας και Μεγάλης Εβδομάδος και ετοιμαζόμεθα να ζήσουμε για μια ακόμη φορά τα μεγάλα γεγονότα των αχράντων Παθών και της Αναστάσεως του Κυρίου μας. Μια μεγάλη πνευματική πορεία εγγίζει στο τέλος της. Μια πορεία, που δεν εξελίσσεται χωρίς εμπόδια και προβλήματα, τα οποία τείνουν να μεταβάλλον τον χαρακτήρα της και μας αναγκάζουν να ασχοληθούμε με θέματα που είναι έξω από το κλίμα των ημερών. Ζούμε σε καιρούς ραγδαίων μεταβολών και εξελίξεων. Μια πρωτοφανής πνευματική και οικονομική κρίση, όπως είναι γνωστό, πλήττει την ελληνική κοινωνία, της οποίας ο χαρακτήρας συνεχώς μεταβάλλεται και αλλοιώνεται. Παραδοσιακές αξίες αμφισβητούνται και νέα ήθη εκτοπίζουν κάθε παραδεδομένο στοιχείο. Μπροστά στις πανίσχυρες δομές της παγκοσμιοποίησης τα «σύνορα» των πολιτισμών πέφτουν και οι πνευματικές αντιστάσεις εξουδετερώνονται.
Το κλίμα αυτό της βαθιάς κρίσης και της ρευστότητας των πάντων ευνοεί τη ραγδαία εξάπλωση ενός γνωστού φαινομένου, που επιχειρεί να αλλοιώσει το Ορθόδοξο φρόνημα και να υποκαταστήσει την Ορθόδοξη πίστη. Το φαινόμενο αυτό είναι οι αιρέσεις. Παλαιότερα στις επαρχίες δρούσαν μόνο κάποιες χριστιανικές αιρέσεις, όπως οι Μάρτυρες του Ιεχωβά, οι Πεντηκοστιανοί, η και μερικές ακόμη προτεσταντικές ομάδες. Τώρα, με την κατάρρευση των πολιτιστικών συνόρων, οι πιο επικίνδυνες αιρέσεις, που κάποτε δρούσαν μόνο στις μεγάλες πόλεις, φθάνουν στα έσχατα όρια της χώρας μας. Διεκδικούν ίση μεταχείριση, εν ονόματι, δήθεν, της θρησκευτικής ελευθερίας και του σεβασμού των ανθρώπινων δικαιωμάτων, και εμφανίζονται, συνήθως, ως φορείς μιας άλλης και υψηλότερης, δήθεν, «πνευματικότητας». Άνθρωποι απογοητευμένοι από τον τρόπο ζωής και τα αδιέξοδα της εποχής μας καταφεύγουν σ’ αυτές, με την ελπίδα να ανακαλύψουν κάτι καλύτερο και αυθεντικότερο.
Από το πλήθος των ομάδων αυτών μας ενδιαφέρουν ειδικότερα οι βουδιστικές αιρέσεις, με αφορμή το γεγονός ότι μία από αυτές επιχειρεί να ιδρύσει μοναστικό Κέντρο, δηλαδή βουδιστικό μοναστήρι, στην περιοχή μας, κοντά στα Πελετά Κυνουρίας. Η οργάνωσηονομάζεται «Κέντρο Θιβετιανών Βουδιστικών Μελετών και Άσκησης» και έχει αρχηγό μια γκουρού θιβετιανής καταγωγής. Αυτή, κατά τους ισχυρισμούς της οργάνωσης, «διδάσκει στη Δύση από το 1990 και έχει πλατειά δραστηριότητα τόσο στην Ευρώπη όσο και στην Αμερική ... Έχει ιδρύσει και καθοδηγεί το ΚΕΝΤΡΟ ΑΠΟΜΟΝΩΣΗΣ ΣΑΜΤΕΝ ΤΣΕ που λειτουργεί σαν γυναικείο μοναστήρι και σαν κέντρο απομόνωσης τόσο για τις μοναχές όσο και για δυτικούς ασκητές και ασκήτριες». Όραμά της είναι «να παρέχει έναν τόπο μελέτης και ασκητικής απομόνωσης, τόσο για μοναχές όσο και για λαϊκούς ασκητές, καθώς επίσης και την ίδρυση μιας πνευματικής κοινότητας για μοναχές και λαϊκούς ασκητές, με μαθητές από Ανατολή και Δύση να ζουν μαζί».
Ας προσέξουμε ιδιαίτερα τον τίτλο «Κέντρο Απομόνωσης», κάτι που επιχειρείται να ιδρυθεί και εδώ, στα Πελετά. Σημαίνει βουδιστικό μοναστήρι, όπου, συνήθως, νέοι άνθρωποι εγκλείονται για τρία ολόκληρα χρόνια, χωρίς καμμία απολύτως επαφή με το περιβάλλον, δηλαδή με τους γονείς, τους φίλους και τους γνωστούς, ούτε μέσω τηλεφώνου, ούτε με άλλα μέσα. Όπως είναι φυσικό, μετά τον εγκλεισμό τους και με την πλύση εγκεφάλου που έχουν υποστεί, εμφανίζουν τόσο σοβαρές αλλοιώσεις στην προσωπικότητα, ώστε δεν μπορούν πλέον να επικοινωνήσουν πραγματικά με το προηγούμενο οικογενειακό και κοινωνικό περιβάλλον τους η να ζήσουν σ’ αυτό, και, τελικά, επιστρέφουν στο «μοναδικό καταφύγιο», δηλαδή στο περιβάλλον της βουδιστικής ομάδας.
Πρόκειται, λοιπόν, για οργάνωση με παγκόσμια δομή και δράση, η οποία διατηρεί Κέντρο στην Αθήνα από τον Ιούνιο 2005, και αποφάσισε να ιδρύσει ένα δεύτερο Κέντρο στην περιοχή μας, στα Πελετά. Η επιλογή του χώρου έγινε το καλοκαίρι του 2008, όταν η αρχηγός επισκέφθηκε την Ελλάδα, ενώ τον Οκτώβριο του ίδιου έτους αγοράστηκε μια έκταση 32 στρεμμάτων, στην οποία υπήρχε παλαιό ερειπωμένο οίκημα. Κατά τους ισχυρισμούς της αίρεσης, την επιλογή «συνόδεψαν πολλές ευλογίες, ευχές, προσευχές και άσκηση για την ευνοϊκότητα και την ομαλή εξέλιξη»[1]. Η αγορά έγινε από μια εταιρεία με ξένη επωνυμία. Από το πολεοδομικό γραφείο Άστρους έλαβαν άδεια για επισκευές μικρής κλίμακας στο οίκημα, τις οποίες έχουν ήδη πραγματοποιήσει. Η οργάνωση επιχείρησε να κάνει δύο συνάξεις προσευχής τον Οκτώβριο του 2011, οι οποίες, όμως, ματαιώθηκαν λόγω βροχής. Από τότε δεν έχει οργανωθεί άλλη παρόμοια σύναξη. Ωστόσο, έχει δημιουργηθεί ήδη στην περιοχή μας μια εστία, όχι μόνο πνευματικού, αλλά και φυσικού κινδύνου, που μας αναγκάζει να ασχοληθούμε περισσότερο με το θέμα και να γνωρίσουμε τι ακριβώς είναι ο Βουδισμός, ποιές οι διαφορές του από τη ’Ορθοδοξη πίστη, πως λειτουργούν οι σύγχρονες ομάδες του και ποιοί είναι οι κίνδυνοι από την ένταξη σε κάποια από αυτές.
Πριν αναφερθούμε στον Βουδισμό, ας υπενθυμίσουμε ότι δεν είναι η πρώτη φορά, που μια τέτοια ομάδα επιχειρεί να ιδρύσει μοναστικό κέντρο στη χώρα μας. Βέβαια, στις περισσότερες περιπτώσεις, αυτό δεν γίνεται άμεσα αντιληπτό, γιατί οι ομάδες εμφανίζονται συνήθως με προσωπεία φιλοσοφικών η επιστημονικών σωματείων, όπως «Εταιρεία Ασιατικών Μελετών», «Κέντρο Θιβετιανής Φιλοσοφίας και Διαλογισμού» κ.α. Επίσης, ενώ πρόκειται για οργανώσεις με διεθνή δραστηριότητα, στους τίτλους των ελληνικών σωματείων τους απουσιάζει, συνήθως, ο όρος Ling, που σημαίνει μοναστήρι. Έτσι, δεν γίνεται αντιληπτό ότι πίσω από τέτοια σωματεία μπορεί να λειτουργεί άνετα ένα βουδιστικό μοναστήρι η «Κέντρο Τρίχρονης Απομόνωσης», όπου τα μέλη εγκλείονται, χωρίς καμία επαφή με τον έξω κόσμο για 3 έτη, 3 μήνες και 3 μέρες!
Για παράδειγμα, το 1988 ιδρύθηκε, με πρωτοβουλία ενός Δανού, το Κέντρο «KarmaBerchen Ling» και αγοράστηκε μια έκταση σε περιοχή της ορεινής Κορινθίας, με σκοπό την ανέγερση ναού και κτιρίων για την εγκατάσταση βουδιστών μοναχών. Ως επίσημος φορέας του εμφανίστηκε ένα σωματείο με τίτλο «Διεθνής Σύλλογος Προστασίας του Περιβάλλοντος της Ελλάδας». Όπως βλέπουμε, δεν υπάρχει καμμία αντιστοιχία μεταξύ του ελληνικού και του διεθνούς τίτλου της οργάνωσης, ενώ στον ελληνικό τίτλο απουσιάζει ο όρος Ling(μοναστήρι), όπως απουσιάζει και κάθε αναφορά στον Βουδισμό. Σύμφωνα με το καταστατικό του, σκοπός του σωματείου είναι η «ανάπτυξη της αγάπης των μελών του σωματείου ανεξάρτητα φύλου για την προστασία του περιβάλλοντος και η διάδοση στην Ελλάδα και στο εξωτερικό της ιδέας της προστασίας των ελληνικών δασών από τις πυρκαϊές, της αναδάσωσης καμένων δασών, της αύξησης του φυσικού πρασίνου, καθώς επίσης της προστασίας των ελληνικών ακτών από την ρύπανση», δηλαδή διάφορες οικολογικές δραστηριότητες εντελώς άσχετες με τον πραγματικό σκοπό του σωματείου!
Κάτι ανάλογο συνέβη και με το βουδιστικό μοναστήρι στον Χολομώντα Χαλκιδικής της διεθνούς οργάνωσης «Karma Rik Drol Ling», της οποίας ο ελληνικός τίτλος είναι «Κέντρο Πρακτικής Φιλοσοφίας και Ψυχολογίας» (1989). Και εδώ καμμία αναφορά στον Βουδισμό και απουσία του όρου Ling. Η οργάνωση εξαπάτησε τις ελληνικές αρχές, εξασφαλίζοντας πολεοδομική άδεια για «παραθεριστικές κατοικίες»[1], δηλαδή απέκρυψε ότι προτίθεται να ιδρύσει μοναστήρι και τόπο λατρείας!
Ας δούμε όμως, τι ακριβώς είναι ο Βουδισμός και ποιές οι βασικές αντιλήψεις του. Πρόκειται για πανάρχαια θρησκεία, που έχει τις ρίζες της στην ακόμη αρχαιότερη θρησκευτική παράδοση του Ινδουϊσμού, γι’ αυτό και υπάρχουν πολλά κοινά στοιχεία μεταξύ των δύο θρησκειών. Ο ιδρυτής της έζησε πολλούς αιώνες πριν την έλευση του Χριστού, πιθανότατα μεταξύ των ετών 563 - 488 π.Χ. Ο Βουδισμός δεν έχει συγκεκριμένη διδασκαλία, ούτε κοινώς αποδεκτά δόγματα. Έχει πολλές σχολές και τάσεις, με αντιλήψεις πολύ διαφορετικές μεταξύ τους. Ωστόσο, υπάρχουν κοινά στοιχεία σε όλες τις βουδιστικές κινήσεις. Όλες τιμούν ως Βούδα τον πρίγκιπα Σιντάρτα Γκαουτάμα, ένα ιστορικό πρόσωπο, που έζησε στο σημερινό Νεπάλ, και αποδέχονται τις βασικές αντιλήψεις του για τον πόνο και τη θεραπεία του. Οι βουδιστές πιστεύουν ότι ο Βούδας, αφού «φωτίστηκε» ο ίδιος («βούδας» σημαίνει «φωτισμένος»), παρέδωσε μια διδασκαλία η μέθοδο, που οδηγεί στον «φωτισμό» και στη «λύτρωση». Κατά τους βουδιστές, κάθε άνθρωπος μπορεί να γίνει «βούδας», δηλαδή «φωτισμένος».
Η διδασκαλία αυτή συνοψίζεται σε τέσσερις «ευγενείς αλήθειες», Σύμφωνα με αυτές, (α) η ζωή είναι πόνος. Όλα στη ζωή είναι επίπονα και βασανιστικά: η γέννηση, ο θάνατος, η ασθένεια, ο χωρισμός από αγαπημένα πρόσωπα, οι ανικανοποίητες επιθυμίες μας. (β) Αιτία του πόνου είναι η επιθυμία η η δίψα για την ίδια τη ζωή, που οφείλεται στην άγνοια ότι το εγώ μας δεν είναι κάτι αληθινά υπαρκτό και ότι ούτε τα πράγματα που μας περιβάλλουν είναι όντως υπαρκτά. (γ) Θεραπεία του πόνου είναι η εξάλειψη της επιθυμίας. Αυτή επιτυγχάνεται με την αντιμετώπιση της ρίζας όλων των ανθρώπινων προβλημάτων, που είναι η άγνοια. Η γνώση της αληθινής φύσης μας θα μας απελευθερώσει από την ατέρμονη αλυσίδα γεννήσεων και θανάτων, η οποία στις ανατολικές θρησκείες ονομάζεται «σαμσάρα». Τέλος, (δ) η μέθοδος για την εξάλειψη της επιθυμίας είναι η «οκταπλή οδός», δηλαδή οκτώ συγκεκριμένοι τρόποι, με τους οποίους εξαλείφεται η επιθυμία.
Είναι σαφές ότι, όσο «ευγενείς» και αν φαίνονται οι «αλήθειες» του Βουδισμού, προϋποθέτουν μια βαθιά άρνηση για τη ζωή, που ισοδυναμεί με πνευματική και φυσική αυτοκτονία. Όλη η ανθρώπινη ζωή αξιολογείται αρνητικά και θεωρείται χωρίς κανένα απολύτως νόημα, ενώ η επιθυμία για ζωή απορρίπτεται ως πηγή κάθε κακού. Κάθε ανθρώπινη δραστηριότητα κρίνεται αρνητικά, γιατί ενισχύει τη δίψα για ζωή. Ιδανικό είναι η απραξία και η αποχή από το κοινωνικό γίγνεσθαι. Και μόνο αυτή η αντίληψη θέτει τον Βουδισμό σε χώρο εντελώς ασυμβίβαστο με τη χριστιανική πίστη, αλλά και με τις αρχές του σύγχρονου πολιτισμού.
Για κατανοήσουμε τη βουδιστική πίστη, πρέπει να γνωρίζουμε ότι ο Βουδισμός, όπως προαναφέραμε, προήλθε από τους κόλπους του Ινδουϊσμού και διατηρεί τις βασικές αντιλήψεις του για τον κόσμο και τον άνθρωπο. Έτσι, όλες οι βουδιστικές ομάδες δέχονται τις διδασκαλίες για τη μετενσάρκωση και το «κάρμα». Μετενσάρκωση είναι η αντίληψη ότι ένα ον, μετά τον σωματικό του θάνατο, επανέρχεται στη ζωή με ένα άλλο σώμα. Αυτό γίνεται άπειρες φορές, με αποτέλεσμα τα πάντα, «θεοί», άνθρωποι, ζώα, πράγματα, να είναι εγκλωβισμένα σε έναν κύκλο γεννήσεων και θανάτων, που ονομάζεται «σαμσάρα». Η μορφή με την οποία θα γίνει η επόμενη μετενσάρκωση ενός όντος εξαρτάται από το «κάρμα». Αυτό είναι μια ουσία, θετική η αρνητική, που συσσωρεύει κάποιος με τις πράξεις του, τις καλές η τις κακές. Το «κάρμα» συσσωρεύεται από την παρούσα, αλλά και από τις προηγούμενες ζωές μας και ακολουθεί στις επόμενες. Από αυτό εξαρτάται, αν κάποιος επανέλθει στη ζωή ως άνθρωπος, ως ζώο, ως πράγμα η ως «θεός» («θεοποιημένος» άνθρωπος). Ο Βουδδισμός δεν αποδέχεται την ύπαρξη Θεού η θεών, αλλά μόνο την ύπαρξη «θεοποιημένων» ανθρώπων, δηλαδή κάποιων που έφτασαν στον «φωτισμό» η στην «κατάσταση βούδα», γι’ αυτό πολλοί αμφισβητούν ότι ο Βουδισμός αποτελεί θρησκεία.
Στον άνθρωπο δεν υπάρχει μια βαθύτερη πνευματική ουσία, που μεταφέρεται από ύπαρξη σε ύπαρξη. Δεν υπάρχει η ψυχή η το «άτμαν» του Ινδουϊσμού. Ο άνθρωπος είναι «ανάτα» (μη ψυχή, απουσία ψυχής). Ο,τι μεταφέρεται, είναι μόνο η τυφλή δίψα για ύπαρξη, που κατευθύνεται από το «κάρμα». Σκοπός μας είναι η απελευθέρωση από τον τροχό της «σαμσάρα», δηλαδή από τον κύκλο των γεννήσεων και των θανάτων. Για να εξαλειφθεί ο πόνος, πρέπει να σταματήσει η γέννηση, και για να σταματήσει η γέννηση πρέπει να σταματήσει η συσσώρευση που προέρχεται από τις πράξεις μας («κάρμα»). Όταν κάποιος απελευθερωθεί από κάθε προσκόλληση, που συσσωρεύει «κάρμα», φτάνει στο «νιρβάνα», δηλαδή στην κατάσταση «ευτυχούς ανυπαρξίας». «Νιρβάνα» είναι η κατάσταση η απαλλαγμένη από την ατομική ύπαρξη. Αυτό σημαίνει ότι η λύτρωση στον Βουδισμό ταυτίζεται με την πλήρη εξαφάνιση του ανθρώπινου προσώπου (ο,τι προηγουμένως αποκαλέσαμε πνευματική και φυσική αυτοκτονία).
Ο προορισμός αυτός επιτυγχάνεται με την προσφυγή στο «τριπλό καταφύγιο» η χρησιμοποιώντας τις τρεις «πολύτιμες πέτρες», σύμφωνα με άλλη βουδιστική έκφραση. Αυτές είναι ο Βούδας, το «Ντάρμα» (η διδασκαλία του Βούδα) και η «Σάνγκα» (η κοινότητα των πιστών, το κοινόβιο). Ο Βούδας είναι ο δάσκαλος, που δείχνει τον δρόμο, η ο γιατρός, που θεραπεύει. Το «Ντάρμα» είναι ο δρόμος για τη φώτιση η η θεραπεία και η «Σάνγκα» είναι οι βοηθοί για τη φώτιση η οι νοσοκόμοι. Στον Θιβετιανό Βουδισμό προστίθεται και ένα τέταρτο στοιχείο: η απόλυτη εξάρτηση από τον Λάμα, τον πνευματικό «δάσκαλο» (γκουρού).
Ωστόσο, όπως ήδη αναφέραμε, δεν υπάρχει μία μορφή Βουδισμού, αλλά περισσότερες, από τις οποίες διακρίνονται τρεις[1]. Αυτές διαφέρουν ως προς τη μέθοδο που οδηγεί στη «φώτιση» η στην «κατάσταση βούδα» («κατάσταση βούδα» είναι η ίδια η «φώτιση»). Κάποιες τονίζουν ότι ο άνθρωπος σώζεται μόνος του, χωρίς τη βοήθεια του Θεού η των «θεών» η άλλων ανθρώπων, προβάλλοντας ένα σύστημα αυτοσωτηρίας, στον αντίποδα του Χριστιανισμού, που διδάσκει ότι ο άνθρωπος σώζεται μόνο δια του Χριστού. Άλλες χρησιμοποιούν ευρύτατα τον διαλογισμό, μια τεχνική, που μοιάζει κάπως με την προσευχή και συνίσταται στην πολύωρη συγκέντρωση του νου σε ένα αντικείμενο. Άλλες προβάλλουν το ιδεώδες των Μποντισάτβα, δηλαδή των φωτισμένων «δασκάλων» του παρελθόντος, που έφτασαν στο «νιρβάνα», αλλά επανέρχονται στη ζωή με τη θέλησή τους, για να οδηγήσουν άλλους ανθρώπους στην λύτρωση. Άλλες οδηγούν στην κατάργηση της διάκρισης μεταξύ υποκειμένου και αντικειμένου, ύπαρξης και μη ύπαρξης, σωτηρίας και μη σωτηρίας. Αυτό σημαίνει και κατάργηση της διάκρισης μεταξύ καλού και κακού: το κακό είναι η άλλη όψη του καλού, δηλαδή ο,τι ακριβώς πιστεύουν και οι σατανιστές και ο,τι διδάσκει ο σύγχρονος Σατανισμός!
Η πιο γνωστή μορφή είναι ο Θιβετιανός Βουδισμός. Στο Θιβέτ ο Βουδισμός επικράτησε από τον 7ο μ.Χ. αιώνα, εκτοπίζοντας την αρχέγονη πίστη σε πνεύματα και δαίμονες. Τον 11ο μ.Χ αιώνα ιδρύθηκε η μεγάλη μονή Σακύαπα, στον εκάστοτε ηγούμενο της οποίας περιήλθε η ανώτατη πνευματική και πολιτική εξουσία του Θιβέτ. Οι «δάσκαλοι» του Θιβετιανού Βουδισμού ονομάζονται Λάμα και θεωρούνται ενσαρκώσεις του Βούδα και πρόσωπα που έχουν την ικανότητα να ενσαρκώνονται όποτε θέλουν μετά τον θάνατό τους για το καλό της ανθρωπότητας. Σ’ αυτούς, εκτός από απόλυτη υποταγή, αποδίδεται και πραγματική λατρεία. Πιστεύεται ότι τα ρούχα τους, τα μαλλιά τους κ.λπ. μεταδίδουν κάποια ενέργεια η «ευλογία» και έχουν «ιαματικές ιδιότητες». Οι μαθητές τα φορούν, συνήθως, ως φυλακτά, ενώ σε κάποιες περιπτώσεις καλούνται να κάνουν 100.000 μετάνοιες μπροστά στον Λάμα η στην εικόνα του. Επικεφαλής τους είναι ο Δαλάι Λάμα, που σημαίνει «Κοσμικός Ωκεανός» και είναι ο ανώτατος πνευματικός και πολιτικός ηγέτης του Θιβέτ. Ο σημερινός, ηλικίας 78 ετών Δαλάι Λάμα, φυγαδεύτηκε στην Ινδία το 1959, όταν η Κίνα κατέλαβε το Θιβέτ, και από τότε ζει εξόριστος εκεί. Οι οπαδοί του πιστεύουν ότι έχει ξαναγεννηθεί πολλές φορές στο Θιβέτ. Στη Δύση διαδίδονται κυρίως διάφορες μορφές του Θιβετιανού Βουδισμού και στην ίδια κατηγορία ανήκει η συντριπτική πλειονότητα των βουδιστικών ομάδων που δρουν στη χώρα μας, όπως και η ομάδα που εμφανίστηκε πρόσφατα στην περιοχή μας.
Από τα παραπάνω γίνεται φανερό ότι οι βασικές αντιλήψεις του Βουδισμού έρχονται σε πλήρη αντίθεση με θεμελιώδεις χριστιανικές αλήθειες, παρά το γεγονός ότι κάποιες βουδιστικές ομάδες προσπαθούν να συμβιβάσουν τα ασυμβίβαστα, δηλαδή την Ορθόδοξη πνευματικότητα με τις διδασκαλίες και τις τεχνικές του Βουδισμού. Οι ομάδες αυτές ισχυρίζονται ότι δεν έχουν ουσιαστικές διαφορές με τον Χριστιανισμό και ότι ο Ιησούς Χριστός ήταν ένας «φωτισμένος» άνθρωπος, όπως ο Βούδας. Όμως, ο Χριστιανισμός, όπως γνωρίζουμε, πιστεύει ότι υπάρχει ένας και μόνο Θεός, πιστεύει στην ύπαρξη και την αθανασία της ψυχής, πιστεύει ότι ο Ιησούς Χριστός είναι ο Υιός του Θεού, ο μόνος Σωτήρας και Λυτρωτής του κόσμου, αντιλήψεις, τις οποίες σαφώς απορρίπτει ο Βουδισμός. Οι βουδιστικές αιρέσεις πλήττουν το κέντρο της χριστιανικής πίστης, δηλαδή την αλήθεια ότι ο Ιησούς Χριστός είναι «Θεός αληθινός», υποβιβάζοντας το πρόσωπο του Χριστού στο επίπεδο ενός «φωτισμένου» ανθρώπου, όπως ο Βούδας η οι Λάμα των βουδιστικών ομάδων. Μεταξύ Ιησού και Βούδα δεν υπάρχει καμία ουσιαστική ομοιότητα.
Εντελώς αστείος είναι και ο ισχυρισμός που διακινείται από κύκλους εντός και εκτός του Βουδισμού, ότι ο Ιησούς, στο διάστημα της ζωής του για το οποίο δεν υπάρχουν πληροφορίες στα ιερά Ευαγγέλια, πήγε στο Θιβέτ, μυήθηκε στις «αλήθειες» του Βουδισμού και εκεί απέκτησε την ικανότητα να κάνει θαύματα. Όπως είδαμε, την εποχή του Χριστού στο Θιβέτ υπήρχε μια αρχέγονη πίστη σε πνεύματα και δαίμονες, ο δε Βουδισμός έφτασε εκεί 7 αιώνες αργότερα! Κάποτε ρώτησαν για το θέμα τον σημερινό Δαλάι Λάμα και εκείνος, με εντιμότητα οφείλουμε να παρατηρήσουμε, απάντησε: «Μα αυτό είναι αστείο! Στη χώρα μου υπήρχε τέτοια άγνοια [τότε], τι να ήρχετο να διδαχθεί από μας; Ο Χριστός ήλθε σε μας μόνο μέσω ιεραποστόλων του τους πρώτους αιώνες. Ο δε μοναχισμός σας [δηλαδή ο χριστιανικός μοναχισμός] ... έφθασε στο Θιβέτ πριν οργανωθούμε μοναστικά και μάλιστα σ’ όλες τις διαδοχικές μεταρρυθμίσεις μας νομίζω πως ασκούσε την επιρροή του».
Κατά τον ίδιο τρόπο, και οι τεχνικές του Βουδισμού (η δήθεν ανώτερη βουδιστική «πνευματικότητα») οδηγούν, όπως είδαμε, στη διάλυση του ανθρώπινου προσώπου, το οποίο ακριβώς επιχειρεί να διασώσει η Ορθόδοξη πίστη (αυτό το νόημα έχει, άλλωστε, η χριστιανική έννοια της «σωτηρίας»). Η ισοπέδωση, η εξάλειψη των ιδιαιτεροτήτων του ανθρωπίνου προσώπου, η δημιουργία άβουλων όντων, που δεν μετέχουν στο κοινωνικό γίνεσθαι και γνωρίζουν μόνο να εκτελούν εντολές, έρχονται σε αντίθεση και με τις αρχές του πολιτισμού μας, γι’ αυτό και τα σύγχρονα κράτη λαμβάνουν, πλέον, μέτρα για την εξάλειψη τέτοιων φαινομένων. Οι τεχνικές του Βουδισμού εκτός του ότι είναι πνευματικά επικίνδυνες, ενέχουν και σοβαρότατους φυσικούς κινδύνους. Για παράδειγμα, η βουδιστική αίρεση «Υπέρτατη Αλήθεια» επιχείρησε τρομοκρατική επίθεση με δηλητηριώδες αέριο στο μετρό του Τόκυο τον Μάρτιο του 1995, με 10 νεκρούς και 5.000 τραυματίες! Αν και η περίπτωση θεωρείται ακραία, προϋποθέτει ακριβώς τη βουδιστική αντίληψη ότι ούτε η δική μας ζωή, ούτε η ζωή των άλλων έχει κάποια αξία. Οι μέθοδοι αυτοσωτηρίας του Βουδισμού ακολουθούν ακριβώς την προτροπή του διαβόλου στους Πρωτοπλάστους: «έσεσθε ως θεοί», δηλ. μπορείτε να γίνετε «θεοί», χωρίς τη βοήθεια του Θεού. Πρακτικά, ο Βουδισμός είναι ένα κράμα ειδωλολατρίας και δαιμονολατρίας.
Όπου παρατηρούνται ομοιότητες μεταξύ Χριστιανισμού και Βουδισμού, οι ομοιότητες αυτές είναι εντελώς επιφανειακές και περιορίζονται μόνο στους όρους και στα ονόματα. Με τα ίδια ονόματα σημαίνονται, συνήθως, εντελώς διαφορετικά πράγματα. Για παράδειγμα, και η Ορθόδοξη Παράδοση κάνει λόγο για φωτισμό, κάτι στο οποίο συνεχώς αναφέρεται ο Βουδισμός. Όμως, εδώ πρόκειται για τον φωτισμό του Αγίου Πνεύματος, που ακολουθεί τη διαδικασία της κάθαρσης του ανθρώπου από τα πάθη του. Κατά τη διαδικασία αυτή, ο σκοτισμένος από τα πάθη και την αμαρτία ανθρώπινος νους ανακτά δια του Αγίου Πνεύματος την αρχική φυσική του λαμπρότητα και φωτίζεται. Ο φωτισμός αυτός δεν καταλύει το ανθρώπινο πρόσωπο, αλλά, αντίθετα, το θεραπεύει από τη νόσο της αμαρτίας, το αναδεικνύει και το αποκαθιστά στην αυθεντικότητά του. Επιπλέον, ο άνθρωπος, αγωνιζόμενος εναντίον των παθών και της αμαρτίας, όντας ενταγμένος στο Σώμα του Χριστού και μετέχοντας στα Μυστήρια της Εκκλησίας, μπορεί να δει τον Θεό από την παρούσα ζωή, ως θείο και άκτιστο Φως. Η θέα αυτή, που είναι μετοχή στις άκτιστες Ενέργειες του Θεού, είναι ο ύψιστος βαθμός φωτισμού, που μπορεί να φτάσει ο άνθρωπος στην παρούσα και στη μέλλουσα ζωή. Στην κατάσταση αυτή, που ονομάζεται και «θέωση», φτάνουν οι Άγιοι της Εκκλησίας, διατηρώντας, όμως, όλα τα στοιχεία της προσωπικότητάς τους. Οι Άγιοι, όπως γνωρίζουμε, δεν είναι αλλοιωμένες προσωπικότητες, αλλά ολοκληρωμένες προσωπικότητες και πρότυπα τελειότητας.
Πως αντιμετωπίζονται, πρακτικά, οι βουδιστικές αιρέσεις; Προφανώς, όπως και όλες οι αιρέσεις. Γενικά, η αντιμετώπιση των αιρέσεων είναι χρέος όλων μας: πρώτα της Πολιτείας, έπειτα της Εκκλησίας και τέλος, του καθ’ ενός από μας.
Η Πολιτεία μάλλον αδιαφορεί για το πρόβλημα. Η στάση της προς την Εκκλησία, παρά τις κατά καιρούς μεγάλες διαβεβαιώσεις, είναι μάλλον εχθρική. Πρακτικά, οι αιρέσεις και οι άλλες θρησκευτικές ομάδες είναι σε πλεονεκτικότερη θέση ενώπιον της Πολιτείας. Για παράδειγμα, πιο εύκολα διορίζονται σήμερα οι μουφτήδες της Θράκης, παρά οι Ιερείς της Εκκλησίας μας[1]. Αυτό συμβαίνει, επειδή έχει καρποφορήσει μεταξύ του πολιτικού και δημοσιογραφικού κόσμου η συστηματική προπαγάνδα των αιρέσεων, ότι στην Ελλάδα υπάρχει στέρηση της θρησκευτικής ελευθερίας, περιορισμός των ανθρωπίνων δικαιωμάτων, αναχρονιστικοί νόμοι περί προσηλυτισμού κ.λπ. Έτσι, κανείς σχεδόν από τους φορείς της Πολιτείας δεν επιχειρεί να ασχοληθεί σοβαρά με το θέμα, με αποτέλεσμα επικίνδυνες αιρετικές και παραθρησκευτικές ομάδες να δρουν ανενόχλητες. Αν η Πολιτεία είχε τουλάχιστον αναζητήσει και ακολουθήσει την πρακτική που εφαρμόζεται στα προηγμένα ευρωπαϊκά κράτη, η κατάσταση θα ήταν πολύ διαφορετική. Εκεί οι ηγεσίες ασχολούνται σοβαρά με το θέμα, στα πλαίσια των οδηγιών και των κειμένων που έχουν εκδόσει κορυφαία ευρωπαϊκά όργανα, όπως το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο. Δυστυχώς, κανένα από τα κείμενα αυτά δεν έχει εφαρμοστεί ως τώρα στη χώρα μας.
Η Εκκλησία επιτελεί το καθήκον της στα πλαίσια των περιορισμένων δυνατοτήτων που έχει. Η στάση της είναι πάντα στάση αγάπης και ευθύνης. Μισεί την αίρεση, αλλά αγαπά τον αιρετικό και ενδιαφέρεται για τη σωτηρία του. Τον αγαπά, όχι βέβαια ως φορέα της αλήθειας, αλλά ως πεπλανημένο και ασθενή, που χρήζει θεραπείας. Το ισχυρότερο πνευματικό όπλο της είναι ο λόγος, ο ζωντανός λόγος του Θεού, ο οποίος, αφ’ ενός μεν μεταφέρει την αλήθεια του Ευαγγελίου στις ψυχές των πιστών, αφ’ ετέρου δε αποκαλύπτει τα προσωπεία των αιρέσεων, καθώς και την ουσία της διδασκαλίας τους. Για παράδειγμα, στην περίπτωση των Βουδιστών της περιοχής μας, ο λόγος της Εκκλησίας οφείλει να κάνει γνωστό σε κάθε κατεύθυνση ότι «Κέντρο Απομόνωσης» δεν σημαίνει ένα ωραίο φυσικό περιβάλλον, στο οποίο πάμε για δυό-τρεις μέρες να ηρεμήσουμε και να κάνουμε διακοπές, αλλά σημαίνει μοναστήρι μιας άλλης θρησκείας, όπου εγκλείεσαι για τρία χρόνια χωρίς καμία επαφή με το περιβάλλον. Επίσης, πρέπει να καθιστά σαφές ότι τέτοιες ομάδες δεν τιμούν το πρόσωπο του Ιησού Χριστού, όπως οι ίδιες ισχυρίζονται, αλλά, αντίθετα, το καθυβρίζουν, υποβιβάζοντάς το στο επίπεδο ενός κοινού ανθρώπου. Αλλοίμονο, αν μεταξύ των πιστών μας αρχίζουν να ευδοκιμούν τέτοιες απόψεις. Ούτε ο Άρειος, ο κορυφαίος των αρχαίων αιρετικών, δεν δίδασκε τόσο βλάσφημες αντιλήψεις για το πρόσωπο του Χριστού!
Στην τοπική μας Εκκλησία λειτουργεί ειδικό Γραφείο επί των Αιρέσεων, με την ανύστακτη φροντίδα και το ενδιαφέρον του Σεβ. Μητροπολίτου μας κ.κ. Αλεξάνδρου, ο οποίος παρακολουθεί και συντονίζει προσωπικά το αντιαιρετικό έργο, και στην πρωτοβουλία του οποίου οφείλεται και η παρούσα ενημερωτική εκδήλωση. Από το Γραφείο αυτό της Μητροπόλεώς μας εκδίδεται ανά τρίμηνο το ενημερωτικό έντυπο με τίτλο «Ορθοδοξία και αίρεσις».
Τέλος, χρέος στην αντιμετώπιση των αιρέσεων έχει και ο καθένας από μας, τα απλά μέλη της Εκκλησίας, που οφείλουμε να τρεφόμεθα συνεχώς από τον λόγο του Θεού, μελετώντας το ιερό Ευαγγέλιο, τους βίους των Αγίων και άλλα πνευματικά βιβλία. Μόνο έτσι θα σταθούμε ακλόνητοι στην αλήθεια που δίδαξε ο Χριστός. Οφείλουμε, επίσης, να είμεθα σε συνεχή προσοχή και επαγρύπνηση, ώστε να αποφύγουμε κάθε κίνδυνο που μας περιβάλλει. «Γρηγορείτε και προσεύχεσθε, ίνα μη εισέλθητε εις πειρασμόν», παραγγέλλει ο Κύριος. Οφείλουμε να φροντίζουμε σοβαρά για τη σωτηρία μας, ακολουθώντας την προτροπή του αποστόλου Παύλου: «μετά φόβου και τρόμου την εαυτών σωτηρίαν κατεργάζεσθε»[1]. Απολύτως απαραίτητη είναι, βέβαια, η μετοχή στα Μυστήρια της Εκκλησίας, με τα οποία ο άνθρωπος ενώνεται και παραμένει ενωμένος πραγματικά με τον Χριστό. Είναι γεγονός ότι, κανείς απ’ όσους είναι όντως ενωμένοι με τον Χριστό δεν κινδυνεύει από αιρέσεις και πλάνες. Κινδυνεύουν μόνο όσοι δεν είναι μακριά από τον Χριστό και όσοι δεν είναι ζωντανά, αλλά νεκρά μέλη της Εκκλησίας. Οφείλουμε, τέλος, πίστη στην ίδια την Εκκλησία, όπως ακριβώς ομολογούμε στο Σύμβολο της Πίστεως. Η Εκκλησία δεν είναι στοιχείο του κόσμου τούτου, αλλά το «σώμα του Χριστού», κατά τον απόστολο Παύλο[1], δηλαδή ο ίδιος ο Χριστός «παρατεινόμενος» στους αιώνες. Εντός της Εκκλησίας, ενωμένοι με τον Χριστό και με οδηγό την αλήθεια του Ευαγγελίου, διαπερνάμε τους σκοπέλους του βίου τούτου και πορευόμεθα προς τη Βασιλεία των Ουρανών, που είναι και ο τελικός προορισμός μας.
Στη συνέχεια, παίρνοντας τον λόγο ο Σεβ. Μητροπολίτης Μαντινείας και Κυνουρίας κ.κ. ΑΛΕΞΑΝΔΡΟΣ, αναφέρθηκε διεξοδικά στον ξεχωριστό και ανεπανάληπτο ρόλο, τον οποίο διαδραματίζει η σύζυγος του Ιερέως, προέβαλε και επικρότησε το έργο της Πρεσβυτέρας, τόσο στην Ενορία, όσο και στην οικογένεια. Επισήμανε ότι όλα τα χρόνια της Αρχιερατείας του (τριάντα συναπτά έτη, 1984 – 2014) πάντοτε στήριζε και στηρίζει τους Ιερείς και τις οικογένειές τους, χαίρεται όταν προοδεύουν οι οικογένειες των Ιερέων και συνδράμει κάθε δυσκολία εκάστου.
Τέλος, απένειμε αρχικά το Μετάλλιο τιμής με το ανάλογο Δίπλωμα στις Πρεσβυτέρες της Κυνουρίας, των οποίων έχει αποβιώσει ο σύζυγος - Ιερέας, έπειτα στις Πρεσβυτέρες των οποίων ο σύζυγος - Ιερέας έχει συνταξιοδοτηθεί και, τέλος, στις Πρεσβυτέρες των εν ενεργεία Ιερέων.
Πλήθος Λαού, κατοίκων του Λεωνιδίου και της ευρύτερης περιοχής της Κυνουρίας, μετείχε στην ως άνω Ακολουθία και στην εκδήλωση τιμής και όλοι επικρότησαν την πρωτοβουλία αυτή του Σεβ. Μητροπολίτου, ο οποίος αγωνιά για τα προβλήματα του ποιμνίου του και αφουγκράζεται τον παλμό των πνευματικών του τέκνων, γνωρίζει δε και να ανταμείβει τους κοπιώντας στον Αμπελώνα Κυρίου.
