Tου Σταμάτη Μιχαλακόπουλου
Στον κατάμεστο, από πιστούς όλων των ηλικιών, Ιερό Ναό Ευαγγελιστρίας Πειραιώς, ξεκίνησε την Τετάρτη 1η Οκτωβρίου το πρόγραμμα καθημερινών δραστηριοτήτων και εκδηλώσεων, με το γενικό τίτλο “ΕΝΟΡΙΑ εν δράσει...”, που θα ολοκληρωθεί στις 31 Δεκεμβρίου.
Καταλληλότερος οδηγός στην πρώτη βραδιά αυτού του τρίμηνου ταξιδιού, δεν θα μπορούσε να είναι άλλος από τον ιεροκήρυκα της Ιεράς Αρχιεπισκοπής Αθηνών, Αρχιμανδρίτη Ανδρέα Κονάνο.
Με τη ζεστή, χαμογελαστή του παρουσία και το ζωντανό καρδιακό του λόγο, άγγιξε και – κυρίως – παρηγόρησε και ανέπαυσε τις καρδιές μικρών και μεγάλων, ιδίως δε των νέων ανθρώπων, που αποτελούσαν και την πλειοψηφία όσων παρευρέθηκαν στην ομιλία.
Μετά την ακολουθία της Παρακλήσεως προς την Υπεραγία Θεοτόκο, ο π. Ανδρέας ανέπτυξε το Α’ μέρος της ομιλίας του, με κεντρικό θέμα: “Εἰς ἴασιν ψυχῆς καί σώματος”. Τα επόμενα δύο μέρη θα πραγματοποιηθούν στις 5 Νοεμβρίου και 10 Δεκεμβρίου αντίστοιχα.
Καταλληλότερος οδηγός στην πρώτη βραδιά αυτού του τρίμηνου ταξιδιού, δεν θα μπορούσε να είναι άλλος από τον ιεροκήρυκα της Ιεράς Αρχιεπισκοπής Αθηνών, Αρχιμανδρίτη Ανδρέα Κονάνο.
Με τη ζεστή, χαμογελαστή του παρουσία και το ζωντανό καρδιακό του λόγο, άγγιξε και – κυρίως – παρηγόρησε και ανέπαυσε τις καρδιές μικρών και μεγάλων, ιδίως δε των νέων ανθρώπων, που αποτελούσαν και την πλειοψηφία όσων παρευρέθηκαν στην ομιλία.
Μετά την ακολουθία της Παρακλήσεως προς την Υπεραγία Θεοτόκο, ο π. Ανδρέας ανέπτυξε το Α’ μέρος της ομιλίας του, με κεντρικό θέμα: “Εἰς ἴασιν ψυχῆς καί σώματος”. Τα επόμενα δύο μέρη θα πραγματοποιηθούν στις 5 Νοεμβρίου και 10 Δεκεμβρίου αντίστοιχα.
Όλη η ομιλία του π. Ανδρέα, περιστράφηκε γύρω από την αδιατάρακτη ενότητα σώματος και ψυχής στον άνθρωπο. Γιατί η θεραπεία του ανθρώπου, αφορά και επηρεάζει και τα δύο μέρη του. Ξεκινώντας από το θέμα της ίασης, ο ομίλητης ήταν ξεκάθαρος και κατηγορηματικός: “Ο άνθρωπος που είναι κοντά στον Χριστό και την Εκκλησία, αν είναι πραγματικά όπως θέλει ο Θεός, θεραπεύεται. Δεν αρκεί δηλαδή να πει κανείς ότι είναι στην Εκκλησία, γιατί τότε δεν θεραπεύεται”.
Εξηγώντας αυτούς τους λόγους, ο π. Ανδρέας αναφέρθηκε στο γεγονός ότι πολλοί χριστιανοί, ενώ πηγαίνουν στην Εκκλησία, συμμετέχουν σε ακολουθίες, Θ. Λειτουργίες και αγρυπνίες, διαπιστώνουμε παρ’ όλα αυτά ότι η ψυχή τους δεν θεραπεύεται.
Και εδώ, η απάντηση του π. Ανδρέα είναι διαφωτιστική: “Για να αλλάξουμε είναι ανάγκη να ζήσουμε εσωτερική ζωή. Ο Χριστός μας είπε ότι η Βασιλεία του Θεού είναι μέσα σου. Κι αν δεν αλλάξεις μέσα σου, δεν αλλάζει τίποτα έξω σου. Δεν θα ηρεμήσεις και δεν θα γαληνέψεις”.
Η αλληλεπίδραση ψυχής και σώματος, εξηγεί και φωτίζει το πρόβλημα των ασθενειών, ψυχικών και σωματικών, που παρουσιάζονται στους ανθρώπους. Σώμα και ψυχή πάνε μαζί. Το ένα επηρρεάζει το άλλο. Η στενοχώρια της ψυχής χτυπάει το κορμί. Η χαρά που διαπερνάει το κορμί, επηρεάζει την ψυχή.
Ο ομιλητής ανέφερε χαρακτηριστικά: “Ο Χριστός μας, αγάπησε τον άνθρωπο σαν σύνολο, σαν ολότητα, ενότητα ψυχής και σώματος. Γι’ αυτό ο Χριστός όπου περνούσε θεράπευε. Θεράπευε ασθένειες σωματικές και ασθένειες ψυχικές. Και θα πει κανείς, ο Χριστός πρώτα τις αμαρτίες δεν συγχωρούσε; Ναι, γιατί αν η ψυχή σου γαληνέψει, αυτό ακτινοβολεί και στην υπόλοιπη ύπαρξή σου. Αν είσαι μέσα σου καλά και έξω σου θα είσαι. Ο Κύριος θεράπευε αρρώστους, παραλυτικούς, δαιμονισμένους, τυφλούς, χωλούς, ξηρούς, με προβλήματα μοναξιάς, με προβλήματα ψυχολογικά και σωματικά”.
Με πλούσια ποιμαντική εμπειρία, ο π. Ανδρέας αναφέρθηκε στην επιρροή των ψυχικών προβλημάτων στην εκδήλωση σωματικών ασθενειών. Άνθρωποι που εκδήλωσαν σοβαρές ασθένειες, είχαν περάσει περιόδους που ταλαιπωρήθηκαν ψυχικά από άγχος, φοβίες και λύπη.
Γι’ αυτό και συμβουλεύει όλους: “Μην κρατάτε τη λύπη μέσα σας για πολλές ώρες. Μέσα στην Εκκλησία αυτό δεν μαθαίνουμε; Να παίρνουμε την λύπη μας και να την αφήνουμε στο Χριστό. Αυτό ονομάζεται αποφόρτιση. Έχεις φορτώσει από προβλήματα ψυχολογικά, από μοναξιά, από αρρώστιες; Πάρτα όλα αυτά και άφησέ τα στο Χριστό”.
Και πλεόν είναι ξεκάθαρο οτι αυτά τα δύο, σώμα και ψυχή, οφείλουμε να τα σεβαστούμε, να τα τιμήσουμε. Και τελικά να αγαπήσουμε τον εαυτό μας, ώστε να τον προστατεύσουμε. Γιατί, μπορούμε να ζήσουμε πολλά χρόνια με υγεία, ήρεμοι. Αυτό δείχνουν παραδείγματα ανθρώπων που έζησαν με ηρεμία στη ζωή τους, ξεπερνώντας κατά πολύ το μέσο όρο ζωής των υπολοίπων. Και είναι σημαντικό να μην υποτιμήσουμε ποτέ το σώμα, γιατί το σώμα είναι ευλογημένο. Σώμα και ψυχή πάνε μαζί.
Συνεχίζοντας στο θέμα της θεραπείας, ο π. Ανδρέας επισήμανε: “Ο άνθρωπος, ο οποίος είναι άνθρωπος του Αγίου Πνεύματος, άνθρωπος του Θεού, βοηθάει το σώμα του σε θέματα θεραπείας. Πιό εύκολα θα γίνει καλά αν είναι του Θεού άνθρωπος και προσεύχεται και αγαπάει και αγωνίζεται”.
Εξηγώντας αυτούς τους λόγους, ο π. Ανδρέας αναφέρθηκε στο γεγονός ότι πολλοί χριστιανοί, ενώ πηγαίνουν στην Εκκλησία, συμμετέχουν σε ακολουθίες, Θ. Λειτουργίες και αγρυπνίες, διαπιστώνουμε παρ’ όλα αυτά ότι η ψυχή τους δεν θεραπεύεται.
Και εδώ, η απάντηση του π. Ανδρέα είναι διαφωτιστική: “Για να αλλάξουμε είναι ανάγκη να ζήσουμε εσωτερική ζωή. Ο Χριστός μας είπε ότι η Βασιλεία του Θεού είναι μέσα σου. Κι αν δεν αλλάξεις μέσα σου, δεν αλλάζει τίποτα έξω σου. Δεν θα ηρεμήσεις και δεν θα γαληνέψεις”.
Η αλληλεπίδραση ψυχής και σώματος, εξηγεί και φωτίζει το πρόβλημα των ασθενειών, ψυχικών και σωματικών, που παρουσιάζονται στους ανθρώπους. Σώμα και ψυχή πάνε μαζί. Το ένα επηρρεάζει το άλλο. Η στενοχώρια της ψυχής χτυπάει το κορμί. Η χαρά που διαπερνάει το κορμί, επηρεάζει την ψυχή.
Ο ομιλητής ανέφερε χαρακτηριστικά: “Ο Χριστός μας, αγάπησε τον άνθρωπο σαν σύνολο, σαν ολότητα, ενότητα ψυχής και σώματος. Γι’ αυτό ο Χριστός όπου περνούσε θεράπευε. Θεράπευε ασθένειες σωματικές και ασθένειες ψυχικές. Και θα πει κανείς, ο Χριστός πρώτα τις αμαρτίες δεν συγχωρούσε; Ναι, γιατί αν η ψυχή σου γαληνέψει, αυτό ακτινοβολεί και στην υπόλοιπη ύπαρξή σου. Αν είσαι μέσα σου καλά και έξω σου θα είσαι. Ο Κύριος θεράπευε αρρώστους, παραλυτικούς, δαιμονισμένους, τυφλούς, χωλούς, ξηρούς, με προβλήματα μοναξιάς, με προβλήματα ψυχολογικά και σωματικά”.
Με πλούσια ποιμαντική εμπειρία, ο π. Ανδρέας αναφέρθηκε στην επιρροή των ψυχικών προβλημάτων στην εκδήλωση σωματικών ασθενειών. Άνθρωποι που εκδήλωσαν σοβαρές ασθένειες, είχαν περάσει περιόδους που ταλαιπωρήθηκαν ψυχικά από άγχος, φοβίες και λύπη.
Γι’ αυτό και συμβουλεύει όλους: “Μην κρατάτε τη λύπη μέσα σας για πολλές ώρες. Μέσα στην Εκκλησία αυτό δεν μαθαίνουμε; Να παίρνουμε την λύπη μας και να την αφήνουμε στο Χριστό. Αυτό ονομάζεται αποφόρτιση. Έχεις φορτώσει από προβλήματα ψυχολογικά, από μοναξιά, από αρρώστιες; Πάρτα όλα αυτά και άφησέ τα στο Χριστό”.
Και πλεόν είναι ξεκάθαρο οτι αυτά τα δύο, σώμα και ψυχή, οφείλουμε να τα σεβαστούμε, να τα τιμήσουμε. Και τελικά να αγαπήσουμε τον εαυτό μας, ώστε να τον προστατεύσουμε. Γιατί, μπορούμε να ζήσουμε πολλά χρόνια με υγεία, ήρεμοι. Αυτό δείχνουν παραδείγματα ανθρώπων που έζησαν με ηρεμία στη ζωή τους, ξεπερνώντας κατά πολύ το μέσο όρο ζωής των υπολοίπων. Και είναι σημαντικό να μην υποτιμήσουμε ποτέ το σώμα, γιατί το σώμα είναι ευλογημένο. Σώμα και ψυχή πάνε μαζί.
Συνεχίζοντας στο θέμα της θεραπείας, ο π. Ανδρέας επισήμανε: “Ο άνθρωπος, ο οποίος είναι άνθρωπος του Αγίου Πνεύματος, άνθρωπος του Θεού, βοηθάει το σώμα του σε θέματα θεραπείας. Πιό εύκολα θα γίνει καλά αν είναι του Θεού άνθρωπος και προσεύχεται και αγαπάει και αγωνίζεται”.
Στη συνέχεια ο ομιλητής, αντλώντας πλειάδα παραδειγμάτων από την καθημερινή ποιμαντική του πείρα, ανέπτυξε τα μέσα που μας παρέχει η Εκκλησία στον αγώνα της θεραπείας μας.
Νηστεία
Ξεκίνησε αναφερόμενος στην ομορφιά της νηστείας και προχώρησε πέραν της σωματικής θυσίας που προϋποθέτει. Γιατί η νηστεία βοηθάει τον άνθρωπο να ελέγξει το πως μιλάει, πως αντιδράει, πως γκρινιάζει. Ανέφερε στη συνέχεια πολύ χαρακτηριστικές περιπτώσεις πιστών, που την περίοδο της νηστείας, έχοντας λανθασμένη εσωτερική τοποθέτηση, εμφανίζουν περισσότερα νεύρα, κατακρίνοντας, σχολιάζοντας και τελικά βασανίζοντας και ταλαιπωρώντας τους οικείους τους. Η “νηστεία” που διασπάει την ενότητα, προφανώς και δεν είναι αληθινή νηστεία.
Και βέβαια η γκρίνια και η φαγωμάρα σε ένα οικογενειακό περιβάλλον, δημιουργούν σταδιακά τις προϋποθέσεις για την εμφάνιση σωματικών ασθενειών, αφού οι ψυχικές διαταραχές που δημιουργούνται, ξεσπάνε στο σώμα.
Προσευχή
Ο άνθρωπος αξιοποιώντας το δώρο της προσευχής, προκειμένου να βοηθηθεί, οφείλει: “Να παραδεχτεί ότι υπάρχει πρόβλημα και να πει: Θεέ μου, άλλαξε με, πάρε μου την υποκρισία, πάρε μου αυτήν την ψευτιά, αυτό το θέατρο που παίζω. Γιατί το θέατρο αρρωσταίνει”.
Και τα ευεργετήματα της προσευχής δεν έχουν τέλος. Με την προσευχή: “διώχνεις το άγχος. Όταν ο άνθρωπος κάνει προσευχή, βλέπει μέσα του μεγάλη ευεξία, ηρεμία και ισορροπία. Όταν γαληνεύουμε, το σώμα δεν δηλητηριάζεται από τις σκέψεις. Και ο άνθρωπος με την προσευχή, δίνει το άγχος και την αγωνία του στο Θεό και Εκείνος του δίνει τη γαλήνη”.
Εξομολόγηση
Το επόμενο μέσο ίασης που μας προσφέρει η Εκκλησία είναι η εξομόλογηση. Όπως είπε γλαφυρά ο π. Ανδρέας: “Το πιό ωραίο για να θεραπευτεί η ψυχή και το κορμί, είναι η εξομολόγηση. Όποιος εξομολογείται αληθινά, βγάζει από μέσα του την αλήθεια της ψυχής του. Εξομολόγηση σημαίνει να πεις την αλήθεια για τον εαυτό σου. Να καθαρίσεις την αυλή σου που έχει γεμίσει από φύλλα και χώματα”.
Μάλιστα, αναφέροντας παραδείγματα από την εμπειρία του, περιέγραψε το πως αυτό το άνοιγμα που πραγματοποιεί ο άνθρωπος με την εξομολόγηση, προστατεύει και την σωματική του υγεία, εκτός της ψυχικής. Αφού σε πολλές περιπτώσεις, άνθρωποι που κρατούσαν μέσα τους καταστάσεις που τους βάραιναν, εκδήλωναν σωματικές ασθένειες, συνέπεια του ψυχικού βάρους που κουβαλούσαν. Εν αντιθέσει, όταν κατέθεταν με ειλικρίνεια αυτό που χρόνια τους βασάνιζε, μετά την ψυχική τους ηρεμία, αποκαθίστατο σταδιακά και η σωματική τους υγεία.
Κατάκριση
Ολοκληρώνοντας την ομιλία του, έδωσε ιδιαίτερη έμφαση σε ένα ακόμη μέσο που προστατεύει την υγεία του ανθρώπου. Την έλλειψη και αποβολή της κατάκρισης. Και ανέφερε χαρακτηριστικά: “Όποιος δεν κατακρίνει, αυτός θα ζήσει σίγουρα περισσότερο. Θα κερδίσει χρόνια ζωής. Διότι η κατάκριση φέρνει μίσος, δηλητήριο, πίκρα, εκδίκηση, μουρμούρα, αγωνία, πανικό. Όταν σταματήσεις την κατάκριση γλυτώνεις από όλα αυτά και ξεκουράζεσαι”. Γι΄ αυτό και χαρακτήρισε την κατάκριση βόμβα που κουβαλάει ο άνθρωπος, όταν δεν ελευθερώνεται από αυτήν.
Και κατέληξε τονίζοντας ότι: “Μας αξίζει μια πιο όμορφη ζωή. Μας αξίζει μια πιο ευαγγελική ζωή. Μας αξίζει μια πιο χαρούμενη ζωή”.
Νηστεία
Ξεκίνησε αναφερόμενος στην ομορφιά της νηστείας και προχώρησε πέραν της σωματικής θυσίας που προϋποθέτει. Γιατί η νηστεία βοηθάει τον άνθρωπο να ελέγξει το πως μιλάει, πως αντιδράει, πως γκρινιάζει. Ανέφερε στη συνέχεια πολύ χαρακτηριστικές περιπτώσεις πιστών, που την περίοδο της νηστείας, έχοντας λανθασμένη εσωτερική τοποθέτηση, εμφανίζουν περισσότερα νεύρα, κατακρίνοντας, σχολιάζοντας και τελικά βασανίζοντας και ταλαιπωρώντας τους οικείους τους. Η “νηστεία” που διασπάει την ενότητα, προφανώς και δεν είναι αληθινή νηστεία.
Και βέβαια η γκρίνια και η φαγωμάρα σε ένα οικογενειακό περιβάλλον, δημιουργούν σταδιακά τις προϋποθέσεις για την εμφάνιση σωματικών ασθενειών, αφού οι ψυχικές διαταραχές που δημιουργούνται, ξεσπάνε στο σώμα.
Προσευχή
Ο άνθρωπος αξιοποιώντας το δώρο της προσευχής, προκειμένου να βοηθηθεί, οφείλει: “Να παραδεχτεί ότι υπάρχει πρόβλημα και να πει: Θεέ μου, άλλαξε με, πάρε μου την υποκρισία, πάρε μου αυτήν την ψευτιά, αυτό το θέατρο που παίζω. Γιατί το θέατρο αρρωσταίνει”.
Και τα ευεργετήματα της προσευχής δεν έχουν τέλος. Με την προσευχή: “διώχνεις το άγχος. Όταν ο άνθρωπος κάνει προσευχή, βλέπει μέσα του μεγάλη ευεξία, ηρεμία και ισορροπία. Όταν γαληνεύουμε, το σώμα δεν δηλητηριάζεται από τις σκέψεις. Και ο άνθρωπος με την προσευχή, δίνει το άγχος και την αγωνία του στο Θεό και Εκείνος του δίνει τη γαλήνη”.
Εξομολόγηση
Το επόμενο μέσο ίασης που μας προσφέρει η Εκκλησία είναι η εξομόλογηση. Όπως είπε γλαφυρά ο π. Ανδρέας: “Το πιό ωραίο για να θεραπευτεί η ψυχή και το κορμί, είναι η εξομολόγηση. Όποιος εξομολογείται αληθινά, βγάζει από μέσα του την αλήθεια της ψυχής του. Εξομολόγηση σημαίνει να πεις την αλήθεια για τον εαυτό σου. Να καθαρίσεις την αυλή σου που έχει γεμίσει από φύλλα και χώματα”.
Μάλιστα, αναφέροντας παραδείγματα από την εμπειρία του, περιέγραψε το πως αυτό το άνοιγμα που πραγματοποιεί ο άνθρωπος με την εξομολόγηση, προστατεύει και την σωματική του υγεία, εκτός της ψυχικής. Αφού σε πολλές περιπτώσεις, άνθρωποι που κρατούσαν μέσα τους καταστάσεις που τους βάραιναν, εκδήλωναν σωματικές ασθένειες, συνέπεια του ψυχικού βάρους που κουβαλούσαν. Εν αντιθέσει, όταν κατέθεταν με ειλικρίνεια αυτό που χρόνια τους βασάνιζε, μετά την ψυχική τους ηρεμία, αποκαθίστατο σταδιακά και η σωματική τους υγεία.
Κατάκριση
Ολοκληρώνοντας την ομιλία του, έδωσε ιδιαίτερη έμφαση σε ένα ακόμη μέσο που προστατεύει την υγεία του ανθρώπου. Την έλλειψη και αποβολή της κατάκρισης. Και ανέφερε χαρακτηριστικά: “Όποιος δεν κατακρίνει, αυτός θα ζήσει σίγουρα περισσότερο. Θα κερδίσει χρόνια ζωής. Διότι η κατάκριση φέρνει μίσος, δηλητήριο, πίκρα, εκδίκηση, μουρμούρα, αγωνία, πανικό. Όταν σταματήσεις την κατάκριση γλυτώνεις από όλα αυτά και ξεκουράζεσαι”. Γι΄ αυτό και χαρακτήρισε την κατάκριση βόμβα που κουβαλάει ο άνθρωπος, όταν δεν ελευθερώνεται από αυτήν.
Και κατέληξε τονίζοντας ότι: “Μας αξίζει μια πιο όμορφη ζωή. Μας αξίζει μια πιο ευαγγελική ζωή. Μας αξίζει μια πιο χαρούμενη ζωή”.
Όπως αναφέραμε ο π. Ανδρέας Κονάνος θα συνεχίσει την ανάπτυξη του θέματος στον Ιερό Ναό Ευαγγελιστρίας Πειραιώς, στις 5 Νοεμβρίου και τις 10 Δεκεμβρίου.
Να σημειώσουμε ότι η επίσημη έναρξη του προγράμματος “ΕΝΟΡΙΑ εν δράσει...” θα πραγματοποιηθεί την Κυριακή 5 Οκτωβρίου, στις 7.30 μ.μ. με τον Αγιασμό που θα τελέσει ο Σεβασμιώτατος Μητροπολίτης Πειραιώς κ. Σεραφείμ, ενώ θα παρουσιαστεί ανασκόπηση του περσινού προγράμματος.
Την ομιλία μπορείτε να παρακολουθήσετε εδώ
Να σημειώσουμε ότι η επίσημη έναρξη του προγράμματος “ΕΝΟΡΙΑ εν δράσει...” θα πραγματοποιηθεί την Κυριακή 5 Οκτωβρίου, στις 7.30 μ.μ. με τον Αγιασμό που θα τελέσει ο Σεβασμιώτατος Μητροπολίτης Πειραιώς κ. Σεραφείμ, ενώ θα παρουσιαστεί ανασκόπηση του περσινού προγράμματος.
Την ομιλία μπορείτε να παρακολουθήσετε εδώ
