Με πρωτοβουλία της ιστορικής ενορίας Κοιμήσεως Θεοτόκου Τροπαίων Αρκαδίας και της «Ενωμένης Ρωμηοσύνης» συνδιοργανώθηκε υπό την αιγίδα και με την αρωγή της Ιεράς Μητροπόλεως Γόρτυνος και Μεγαλοπόλεως, της Περιφερείας Πελοποννήσου και του Δήμου Γορτυνίας, Επιστημονική Ημερίδα με θέμα «Κοσμάς ο Αιτωλός και Χριστοφόρος ο Παπουλάκος: Οι εθνομάρτυρες και προστάτες της Ρωμηοσύνης».
Η εκδήλωση πραγματοποιήθηκε την Κυριακή, 28 Σεπτεμβρίου 2014, στον Ιερό Ενοριακό Ναό Κοιμήσεως
Θεοτόκου Τροπαίων. Ίσως ήταν η μοναδική επιστημονική ημερίδα που έλαβε μέρος στην Πελοπόννησο με την ευκαιρία της συμπληρώσεως 300 ετών από την γέννηση του Πατρο-Κοσμά. Αφιερώθηκε επίσης στον Προφήτη Παπουλάκο ο οποίος, με το φωτισμένο κήρυγμά του, έσπειρε τον λόγο του Θεού και στην περιοχή της Γορτυνίας.
Η πνευματική εκδήλωση ξεκίνησε με αρχιερατική Θεία Λειτουργία ιερουργούντος του Σεβασμιωτάτου Μητροπολίτου Γόρτυνος και Μεγαλοπόλεως κ. Ιερεμίου. Τον πλαισίωναν στο Θυσιαστήριο ο αρχιμ. Ιάκωβος Κανάκης, Πρωτοσύγκελλος της Ιεράς Μητροπόλεως Γόρτυνος και Μεγαλοπόλεως καθώς και οι Καθηγούμενοι των Μονών Ζωοδόχου Πηγής Πάρου, αρχιμ. Χρυσόστομος Πήχος και της Μονής Ευαγγελισμού της Θεοτόκου Άκοβας Γορτυνίας, αρχιμ. Νεκτάριος Πέττας. Στο λόγο του ο Σεβασμιώτατος μίλησε με συγκίνηση για την μεγάλη προσφορά των Νέων Αποστόλων της ρωμιοσύνης Κοσμά του Αιτωλού και Χριστοφόρου του Παπουλάκου, στην ορθοδοξία και το Έθνος μας.
Μετά την Θεία Λειτουργία, στο προαύλιο του Ναού, κάτω από τον γεροπλάτανο και με φόντο την ηλιόλουστη μέρα και το θαυμάσιο τοπίο των βουνών και γραφικών χωριών της Γορτυνίας, προσφέρθηκε πρωινό σε όλους τους παρευρισκομένους.
Η Εναρξη της Επετειακής Επιστημονικής Ημερίδας κηρύχτηκε από τον Πρόεδρο του εκκλησιαστικού συμβουλίου και εφημέριο του ναού Κοιμήσεως Θεοτόκου Τροπαίων, αρχιμ. Νεκτάριο Ν. Πέττα. Πρώτος απηύθυνε χαιρετισμό ο εμπνευσμένος ιεράρχης του Μοριά Σεβασμιώτατος Μητροπολίτης Γόρτυνος και Μεγαλοπόλεως κ. Ιερεμίας, ο οποίος αναφέρθηκε στην μαρτυρική πορεία των δύο νέων ισαποστόλων της Ορθοδοξίας. Ιδιαίτερη αναφορά έκανε στο μαρτυρικό τέλος του δύστυχου Παπουλάκου από απηνή ρασοφόρο. Ακολούθησε ο φιλόξενος Δήμαρχος Γορτυνίας κ. Ιωάννης Γιαννόπουλος, ο οποίος τόνισε την ανάγκη να καταγραφούν τα ακούσματα από τους γέροντες για το πέρασμα του Παπουλάκου από την περιοχή του δήμου του. Τρίτος χαιρέτησε ο Πρόεδρος του συλλόγου Καλαβρυτινών Πειραιώς κ. Αθανάσιος Χρονόπουλος, ο οποίος λάμπρυνε την εκδήλωση φέρνοντας και υψώνοντας στον Ναό κατα την Θεία Λειτουργία και στον χώρο της ημερίδας μετέπειτα το πρώτο πιστό αντίγραφο του ιερού Λαβάρου της Επαναστάσης του 1821 που ανήκει στον σύλλογο Καλαβρυτινών Πειραιώς. Ακολούθησαν οι χαιρετισμοί του κ. Κωνσταντίνου Κατσιάρη συντοπίτη του Παπουλάκου και Προέδρου της Συνομοσπονδίας Συλλόγων «Αρχαίου Κλείτορος», τοπικών παραγόντων και του αρχιμ. Ν. Πέττα ο οποίος εκ μέρους του Εκκλησιαστικού συμβουλίου και της Ενωμένης Ρωμηοσύνης καλωσόρισε τους επισήμους, συνέδρους και το πλήθος των παρευρισκομένων απο την περιοχή και άλλα μέρη της χώρας.
Στην συνέχεια έγινε η έναρξη της Α´ Συνεδρίας, την προεδρία της οποίας ο Σεβασμιώτατος Μητροπολίτης Γόρτυνος και Μεγαλοπόλεως κ. Ιερεμίας παραχώρησε στο ελλογιμότατο καθηγητή Βυζαντινής Φιλολογίας του Πανεπιστημίου Αθηνών κ. Φώτιο Δημητρακόπουλο.
Η πρώτη εισήγηση πραγματοποίηθηκε απο τον πανοσιολ. αρχιμ. Ιάκωβο Κανάκη, Πρωτοσύγκελλο της Ιεράς Μητροπόλεως Γόρτυνος και Μεγαλοπόλεως με θέμα: «Η συμβολή του Πατρο-Κοσμά στην Παιδεία του τουρκοκρατούμενου Γένους». Ο Πανοσιολογιότατος ευγενώς τύπωσε και διένειμε στους παρευρισκομένους την θέση του η οποία ειναι επίσης αναρτημένη στο: www.kalimera-arkadia.gr/gortynia/item/26080-arximandritis-iakovos-kanakis-i-symvoli-tou-patrokosma-stin-paideia-tou-tourkokratoymenou-genous.html .
Η δεύτερη εισήγηση ήταν της κ. Μαρίας Μαντουβάλου, δ. αναπληρώτριας καθηγήτριας της Φιλοσοφικής Σχολής του Πανεπιστημίου Αθηνών, η οποία ανέπτυξε με ιδιαίτερα πετυχημένο και τεκμηριωμένο τρόπο το θέμα : «Η επικαιρότητα των Διδαγμάτων του Αγίου Κοσμά του Αιτωλού».
Στην συνέχεια έγινε η έναρξη της Β´ Συνεδρίας, την προεδρία της οποίας είχε η ερίτιμος καθηγήτρια Πανεπιστημίου κ. Μαρία Μαντουβάλου, όπου ο σοφός, επίκαιρος και ξεκάθαρος στο λόγο του κ. Φώτιος Δημητρακόπουλος, καθηγητής Βυζαντινής Φιλολογίας στο Τμήμα Φιλολογίας της Φιλοσοφικής Σχολής του Πανεπιστημίου Αθηνών, παρουσίασε την εισήγησή του με θέμα: «Ο Παπουλάκος ως αγωνιστής της Ορθοδοξίας και του Έθνους».
Ακολούθησαν τα αποκαλυπτήρια της ανάγλυφης, μεταλικής αναμνηστικής πλάκας, βασισμένης στην σύνθεση της Ι. Μονής Γρηγορίου Αγίου Όρους, του νεωτέρου αποστόλου του ελληνισμού, οσιωτάτου Χριστοφόρου Παπουλάκου, από τον Σεβασμιώτατο Μητροπολίτη Γόρτυνος και Μεγαλοπόλεως κ. Ιερεμία, τον Διευθυντή του ΤΕΘΑ Υποστράτηγο κ. Γεώργιο Σταθιά, τον κ. Ιωάννη Γιαννόπουλο Δήμαρχο Γορτυνίας και τον μεγάλο Ορθόδοξο Ρωμιό κ. Άριστο Νεοφ. Δωρίτη, με δαπάνη του οποίου φιλοτεχνήθηκε απο τον γλύπτη Ευστάθιο Λεοντή, το μοναδικό στο είδος του έργο.
Αμέσως μετά τα αποκαλυπτήρια, ο γλύπτης μίλησε για την «Συνθετική και πλαστική ανάλυση του αναγλύφου της εικόνας της Μονής Γρηγορίου του Αγίου Όρους με θέμα το διδασκαλικό έργο του Οσιωτάτου Χριστοφόρου Παπουλάκου». Με λεπτομέρεια εξήγησε την τεχνικά πολύπλοκη διαδικασία χύτευσης του έργου και ομολόγησε οτι ενώ το έργο έπρεπε να είχε καταστραφεί, εν τούτοις, «βγήκε σωστά με μοναδικό τρόπο». Αδυνατώντας να εξηγήσει το πρωτοφανές στην μακρόχρονη καριέρα του συμβάν, ζήτησε να συσταθεί επιτροπή ειδικών να μελετήσει το ανάγλυφο ώστε «να βρεθεί η απάντηση στα ανεξήγητα» όπως χαρακτηριστικά είπε.
Οι ελλογιμότατοι κ. Αθανάσιος Παλιούρας, καθηγητής Βυζαντινής Αρχαιολογίας και Τέχνης του Πανεπιστημίου Ιωαννίνων και ο κ. Χρήστος Μαρκόπουλος, επίκουρος καθηγητής στο Southern Cross University της Νέας Ουαλίας της Αυστραλίας, δεν μπόρεσαν να παραβρεθούν για λόγους δικαιολογημένους.
Η Επιστημονικη Ημερίδα ολοκληρώθηκε με συζήτηση και επίσημο κλείσιμο των εργασιών της.
Αμέσως μετά όλοι οι παρευρισκόμενοι απόλαυσαν ένα πλούσιο, παραδοσιακό γεύμα που παρατέθηκε από τον Δήμο Γορτυνίας και την Ενορία Κοιμήσεως Θεοτόκου Τροπαίων και διανεμήθηκε απο ομάδα εθελοντών. Μέλη της Ελληνορθόδοξης Κοινωνίας Προσώπων «ΔΙΨΩ», που ήρθαν με λεωφορείο ειδικά για την ημερίδα από την Πάτρα, έδωσαν ιδιαίτερα Ελληνικό χαρακτήρα στην εκδήλωση χορεύοντας χορούς του τόπου μας. Τα δρώμενα της ιστορικής ημέρας αποθανάτισε με τον φακό του ο θαυμαστής του Παπουλάκου και δημοσιογράφος της Νέας Υόρκης κ. Άλεξ Στεφανόπουλος με σκοπό την αναμετάδοσή τους σε κανάλια της ομογένειας του εξωτερικού.
Στα πορίσματα καταγράφεται ότι σκιαγραφήθηκε επιπλέον η πολυπλοκότητα των φαινομένων των δύο ιεραποστόλων Κοσμά του Αιτωλού και Χριστοφόρου του Παπουλάκου οι οποίοι σήκωσαν το λάβαρο της ελευθερίας και της ζωντανής Εκκλησίας, έχοντας ως σύνθημά τους το της Γραφής «ὁ λόγος τοῦ Θεοῦ οὐ δέδεται». Οι εισηγήσεις έδειξαν οτι ανήκουν στους πολύτιμους θησαυρούς του Ελληνοορθόδοξου Εθνους και οτι είναι φωτεινά παραδείγματα αντίστασης στα υπόγεια ρεύματα του δυτικού διαφωτισμού και της επικρατήσεως ξένων δυνάμεων που ανέκαθεν επεδίωκαν την νόθευση των πατρώων παραδόσεων και του ήθους των Ελλήνων.
Ακόμα καταδείχτηκε η μεγάλη απόδοση φόρου τιμής του λαού στους δύο μεγάλους ιεραποστόλους και έγινε φανερό ότι, η φλόγα που καίει στην καρδιά του απανταχού ελληνισμού, περιμένει την αγιοκατάταξη του Παπουλάκου. Οπως υποστήριξε ο Σεβασμιώτατος Μητροπολίτης Γορτυνίας και Μεγαλουπόλεως κ. Ιερεμίας, η αγιοκατάταξη απο την επίσημη Εκκλησία του Παπουλάκου, «μίας οσίας μορφής» στην οποία ναοί και εικόνες έχουν ήδη αφιερωθεί και για την οποία Ακολουθία έχει συντεθεί, θα συντελέσει στην στήριξη των κλυδωνιζομένων συνανθρώπων μας και θα μεγαλύνει την προσφορά του γέροντος στους αιώνες.
Η εκδήλωση πραγματοποιήθηκε την Κυριακή, 28 Σεπτεμβρίου 2014, στον Ιερό Ενοριακό Ναό Κοιμήσεως
Θεοτόκου Τροπαίων. Ίσως ήταν η μοναδική επιστημονική ημερίδα που έλαβε μέρος στην Πελοπόννησο με την ευκαιρία της συμπληρώσεως 300 ετών από την γέννηση του Πατρο-Κοσμά. Αφιερώθηκε επίσης στον Προφήτη Παπουλάκο ο οποίος, με το φωτισμένο κήρυγμά του, έσπειρε τον λόγο του Θεού και στην περιοχή της Γορτυνίας.
Η πνευματική εκδήλωση ξεκίνησε με αρχιερατική Θεία Λειτουργία ιερουργούντος του Σεβασμιωτάτου Μητροπολίτου Γόρτυνος και Μεγαλοπόλεως κ. Ιερεμίου. Τον πλαισίωναν στο Θυσιαστήριο ο αρχιμ. Ιάκωβος Κανάκης, Πρωτοσύγκελλος της Ιεράς Μητροπόλεως Γόρτυνος και Μεγαλοπόλεως καθώς και οι Καθηγούμενοι των Μονών Ζωοδόχου Πηγής Πάρου, αρχιμ. Χρυσόστομος Πήχος και της Μονής Ευαγγελισμού της Θεοτόκου Άκοβας Γορτυνίας, αρχιμ. Νεκτάριος Πέττας. Στο λόγο του ο Σεβασμιώτατος μίλησε με συγκίνηση για την μεγάλη προσφορά των Νέων Αποστόλων της ρωμιοσύνης Κοσμά του Αιτωλού και Χριστοφόρου του Παπουλάκου, στην ορθοδοξία και το Έθνος μας.
Μετά την Θεία Λειτουργία, στο προαύλιο του Ναού, κάτω από τον γεροπλάτανο και με φόντο την ηλιόλουστη μέρα και το θαυμάσιο τοπίο των βουνών και γραφικών χωριών της Γορτυνίας, προσφέρθηκε πρωινό σε όλους τους παρευρισκομένους.
Η Εναρξη της Επετειακής Επιστημονικής Ημερίδας κηρύχτηκε από τον Πρόεδρο του εκκλησιαστικού συμβουλίου και εφημέριο του ναού Κοιμήσεως Θεοτόκου Τροπαίων, αρχιμ. Νεκτάριο Ν. Πέττα. Πρώτος απηύθυνε χαιρετισμό ο εμπνευσμένος ιεράρχης του Μοριά Σεβασμιώτατος Μητροπολίτης Γόρτυνος και Μεγαλοπόλεως κ. Ιερεμίας, ο οποίος αναφέρθηκε στην μαρτυρική πορεία των δύο νέων ισαποστόλων της Ορθοδοξίας. Ιδιαίτερη αναφορά έκανε στο μαρτυρικό τέλος του δύστυχου Παπουλάκου από απηνή ρασοφόρο. Ακολούθησε ο φιλόξενος Δήμαρχος Γορτυνίας κ. Ιωάννης Γιαννόπουλος, ο οποίος τόνισε την ανάγκη να καταγραφούν τα ακούσματα από τους γέροντες για το πέρασμα του Παπουλάκου από την περιοχή του δήμου του. Τρίτος χαιρέτησε ο Πρόεδρος του συλλόγου Καλαβρυτινών Πειραιώς κ. Αθανάσιος Χρονόπουλος, ο οποίος λάμπρυνε την εκδήλωση φέρνοντας και υψώνοντας στον Ναό κατα την Θεία Λειτουργία και στον χώρο της ημερίδας μετέπειτα το πρώτο πιστό αντίγραφο του ιερού Λαβάρου της Επαναστάσης του 1821 που ανήκει στον σύλλογο Καλαβρυτινών Πειραιώς. Ακολούθησαν οι χαιρετισμοί του κ. Κωνσταντίνου Κατσιάρη συντοπίτη του Παπουλάκου και Προέδρου της Συνομοσπονδίας Συλλόγων «Αρχαίου Κλείτορος», τοπικών παραγόντων και του αρχιμ. Ν. Πέττα ο οποίος εκ μέρους του Εκκλησιαστικού συμβουλίου και της Ενωμένης Ρωμηοσύνης καλωσόρισε τους επισήμους, συνέδρους και το πλήθος των παρευρισκομένων απο την περιοχή και άλλα μέρη της χώρας.
Στην συνέχεια έγινε η έναρξη της Α´ Συνεδρίας, την προεδρία της οποίας ο Σεβασμιώτατος Μητροπολίτης Γόρτυνος και Μεγαλοπόλεως κ. Ιερεμίας παραχώρησε στο ελλογιμότατο καθηγητή Βυζαντινής Φιλολογίας του Πανεπιστημίου Αθηνών κ. Φώτιο Δημητρακόπουλο.
Η πρώτη εισήγηση πραγματοποίηθηκε απο τον πανοσιολ. αρχιμ. Ιάκωβο Κανάκη, Πρωτοσύγκελλο της Ιεράς Μητροπόλεως Γόρτυνος και Μεγαλοπόλεως με θέμα: «Η συμβολή του Πατρο-Κοσμά στην Παιδεία του τουρκοκρατούμενου Γένους». Ο Πανοσιολογιότατος ευγενώς τύπωσε και διένειμε στους παρευρισκομένους την θέση του η οποία ειναι επίσης αναρτημένη στο: www.kalimera-arkadia.gr/gortynia/item/26080-arximandritis-iakovos-kanakis-i-symvoli-tou-patrokosma-stin-paideia-tou-tourkokratoymenou-genous.html .
Η δεύτερη εισήγηση ήταν της κ. Μαρίας Μαντουβάλου, δ. αναπληρώτριας καθηγήτριας της Φιλοσοφικής Σχολής του Πανεπιστημίου Αθηνών, η οποία ανέπτυξε με ιδιαίτερα πετυχημένο και τεκμηριωμένο τρόπο το θέμα : «Η επικαιρότητα των Διδαγμάτων του Αγίου Κοσμά του Αιτωλού».
Στην συνέχεια έγινε η έναρξη της Β´ Συνεδρίας, την προεδρία της οποίας είχε η ερίτιμος καθηγήτρια Πανεπιστημίου κ. Μαρία Μαντουβάλου, όπου ο σοφός, επίκαιρος και ξεκάθαρος στο λόγο του κ. Φώτιος Δημητρακόπουλος, καθηγητής Βυζαντινής Φιλολογίας στο Τμήμα Φιλολογίας της Φιλοσοφικής Σχολής του Πανεπιστημίου Αθηνών, παρουσίασε την εισήγησή του με θέμα: «Ο Παπουλάκος ως αγωνιστής της Ορθοδοξίας και του Έθνους».
Ακολούθησαν τα αποκαλυπτήρια της ανάγλυφης, μεταλικής αναμνηστικής πλάκας, βασισμένης στην σύνθεση της Ι. Μονής Γρηγορίου Αγίου Όρους, του νεωτέρου αποστόλου του ελληνισμού, οσιωτάτου Χριστοφόρου Παπουλάκου, από τον Σεβασμιώτατο Μητροπολίτη Γόρτυνος και Μεγαλοπόλεως κ. Ιερεμία, τον Διευθυντή του ΤΕΘΑ Υποστράτηγο κ. Γεώργιο Σταθιά, τον κ. Ιωάννη Γιαννόπουλο Δήμαρχο Γορτυνίας και τον μεγάλο Ορθόδοξο Ρωμιό κ. Άριστο Νεοφ. Δωρίτη, με δαπάνη του οποίου φιλοτεχνήθηκε απο τον γλύπτη Ευστάθιο Λεοντή, το μοναδικό στο είδος του έργο.
Αμέσως μετά τα αποκαλυπτήρια, ο γλύπτης μίλησε για την «Συνθετική και πλαστική ανάλυση του αναγλύφου της εικόνας της Μονής Γρηγορίου του Αγίου Όρους με θέμα το διδασκαλικό έργο του Οσιωτάτου Χριστοφόρου Παπουλάκου». Με λεπτομέρεια εξήγησε την τεχνικά πολύπλοκη διαδικασία χύτευσης του έργου και ομολόγησε οτι ενώ το έργο έπρεπε να είχε καταστραφεί, εν τούτοις, «βγήκε σωστά με μοναδικό τρόπο». Αδυνατώντας να εξηγήσει το πρωτοφανές στην μακρόχρονη καριέρα του συμβάν, ζήτησε να συσταθεί επιτροπή ειδικών να μελετήσει το ανάγλυφο ώστε «να βρεθεί η απάντηση στα ανεξήγητα» όπως χαρακτηριστικά είπε.
Οι ελλογιμότατοι κ. Αθανάσιος Παλιούρας, καθηγητής Βυζαντινής Αρχαιολογίας και Τέχνης του Πανεπιστημίου Ιωαννίνων και ο κ. Χρήστος Μαρκόπουλος, επίκουρος καθηγητής στο Southern Cross University της Νέας Ουαλίας της Αυστραλίας, δεν μπόρεσαν να παραβρεθούν για λόγους δικαιολογημένους.
Η Επιστημονικη Ημερίδα ολοκληρώθηκε με συζήτηση και επίσημο κλείσιμο των εργασιών της.
Αμέσως μετά όλοι οι παρευρισκόμενοι απόλαυσαν ένα πλούσιο, παραδοσιακό γεύμα που παρατέθηκε από τον Δήμο Γορτυνίας και την Ενορία Κοιμήσεως Θεοτόκου Τροπαίων και διανεμήθηκε απο ομάδα εθελοντών. Μέλη της Ελληνορθόδοξης Κοινωνίας Προσώπων «ΔΙΨΩ», που ήρθαν με λεωφορείο ειδικά για την ημερίδα από την Πάτρα, έδωσαν ιδιαίτερα Ελληνικό χαρακτήρα στην εκδήλωση χορεύοντας χορούς του τόπου μας. Τα δρώμενα της ιστορικής ημέρας αποθανάτισε με τον φακό του ο θαυμαστής του Παπουλάκου και δημοσιογράφος της Νέας Υόρκης κ. Άλεξ Στεφανόπουλος με σκοπό την αναμετάδοσή τους σε κανάλια της ομογένειας του εξωτερικού.
Στα πορίσματα καταγράφεται ότι σκιαγραφήθηκε επιπλέον η πολυπλοκότητα των φαινομένων των δύο ιεραποστόλων Κοσμά του Αιτωλού και Χριστοφόρου του Παπουλάκου οι οποίοι σήκωσαν το λάβαρο της ελευθερίας και της ζωντανής Εκκλησίας, έχοντας ως σύνθημά τους το της Γραφής «ὁ λόγος τοῦ Θεοῦ οὐ δέδεται». Οι εισηγήσεις έδειξαν οτι ανήκουν στους πολύτιμους θησαυρούς του Ελληνοορθόδοξου Εθνους και οτι είναι φωτεινά παραδείγματα αντίστασης στα υπόγεια ρεύματα του δυτικού διαφωτισμού και της επικρατήσεως ξένων δυνάμεων που ανέκαθεν επεδίωκαν την νόθευση των πατρώων παραδόσεων και του ήθους των Ελλήνων.
Ακόμα καταδείχτηκε η μεγάλη απόδοση φόρου τιμής του λαού στους δύο μεγάλους ιεραποστόλους και έγινε φανερό ότι, η φλόγα που καίει στην καρδιά του απανταχού ελληνισμού, περιμένει την αγιοκατάταξη του Παπουλάκου. Οπως υποστήριξε ο Σεβασμιώτατος Μητροπολίτης Γορτυνίας και Μεγαλουπόλεως κ. Ιερεμίας, η αγιοκατάταξη απο την επίσημη Εκκλησία του Παπουλάκου, «μίας οσίας μορφής» στην οποία ναοί και εικόνες έχουν ήδη αφιερωθεί και για την οποία Ακολουθία έχει συντεθεί, θα συντελέσει στην στήριξη των κλυδωνιζομένων συνανθρώπων μας και θα μεγαλύνει την προσφορά του γέροντος στους αιώνες.