Την Παρασκευή 29 Ιουνίου το απόγευμα πραγματοποιήθηκε ο καθιερωμένος υπαίθριος διορθόδοξος εσπερινός στο Βήμα του αποστόλου Παύλου στη Βέροια, χοροστατούντος του σεβασμιωτάτου Μητροπολίτου Βεροίας κ. Παντελεήμονος με τη συμμετοχή των εκπροσώπων των ορθοδόξων Πατριαρχείων και Αυτοκεφάλων Εκκλησιών.
Προηγήθηκε λιτανευτική πομπή από τον μητροπολιτικό ιερό ναό των αγίων πρωτοκορυφαίων αποστόλων Πέτρου και Παύλου Βεροίας προς το Βήμα.
Στον όρθρο χοροστάτησε ο σεβασμιώτατος Μητροπολίτης Πιττσούργου (ΗΠΑ), εκπρόσωπος του Οικουμενικού Πατριαρχείου, ο οποίος στη συνέχεια προεξήρχε της πολυαρχιεαρτικής θείας Λειτουργίας.
Τον πανηγυρικό εξεφώνησε ο σεβασμιώτατος Μητροπολίτης Βεροίας, ο οποίος τόνισε: «Σεβασμιώτατε Ἐκπρόσωπε τῆς Αὐτοῦ Θειοτάτης Παναγιότητος, τοῦ Οἰκουμενικοῦ Πατριάρχου κ.κ. Βαρθολομαίου,
Σεβασμιώτατοι Ἐκπρόσωποι τῶν πρεσβυγενῶν καί νεωτέρων Πατριαρχείων καί τῶν κατά τόπους Αὐτοκεφάλων Ἐκκλησιῶν,
Ἐξοχώτατοι κύριοι Βουλευτές, ἀξιότιμε κ. Ἀντιπεριφερειάρχα, ἀξιότιμη κ. Δήμαρχε,
Ἐλλογιμώτατοι κύριοι καθηγητές, ἀγαπητοί πατέρες, ἀγαπητοί ἀδελφοί,
«Ἐλεύθερος ὢν ἐκ πάντων πᾶσιν ἐμαυτόν ἐδούλωσα» (1 Κορ. 9.19)
Ἀντιφατικός ἀκούεται ὁ λόγος τοῦ ἀποστόλου τῶν Ἐθνῶν πρός τούς χριστιανούς τῆς Κορίνθου. Ποιός λογικός ἄνθρωπος θά μποροῦσε νά ἀνταλλάξει τήν ἐλευθερία του μέ τή θεληματική ὑποδούλωση; Ποιός λογικός ἄνθρωπος «ἐλεύθερος ὤν» θά ὑποδούλωνε τόν ἑαυτόν του ὄχι μόνο σέ ἕναν κύριο ἀλλά «πᾶσι»;
Ὁ πρωτοκορυφαῖος ὅμως ἀπόστολος δέν ὑπακούει στά συνήθη σχήματα τῆς ἀνθρωπίνης λογικῆς· τολμᾶ νά μιλᾶ «ἐν ἀφροσύνῃ» (2 Κορ. 11.21) καί νά λαλεῖ «παραφρονῶν» (2 Κορ. 11.23), γιατί ἡ δική του λογική δέν εἶναι «ἐκ τοῦ κόσμου τούτου»· εἶναι πνευματική καί οὐράνια. Γι᾽ αὐτό καί τολμᾶ νά διακηρύσσει «ἐλεύθερος ὤν ἐκ πάντων πᾶσιν ἐμαυτόν ἐδούλωσα».
Ὁ λόγος τοῦ οὐρανοβάμονος ἀποστόλου καί τό κήρυγμά του στούς ἀνθρώπους τῆς ἐποχῆς του ἀλλά καί τῆς ἐποχῆς μας προσδίδει ἕνα νέο νόημα καί ἕνα νέο περιεχόμενο στήν ἔννοια τῆς ἐλευθερίας πού ὑπερβαίνει τά συνήθη καί προσεγγίζει τήν ἀλήθεια, ἤ μᾶλλον δίδει τό ἀληθινό νόημα καί περιεχόμενο στήν ἔννοια τῆς ἐλευθερίας.
Γιά τόν «ἀπελεύθερο τοῦ Κυρίου» Παῦλο (1 Κορ. 7.22) ἡ ἀληθινή ἐλευθερία δέν εἶναι μία κατάσταση φυσική, δέν εἶναι ἀποτέλεσμα ἀνθρωπίνων συμφωνιῶν, δέν εἶναι κληρονομική ἰδιότητα πού ἐξαρτᾶται ἀπό τήν καταγωγή τοῦ ἀνθρώπου, δέν εἶναι συνθήκη πού συνδέεται μέ τόν τόπο καί τόν χρόνο. Ὁ ἴδιος εἶναι ἐλεύθερος ρωμαῖος πολίτης, καυχᾶται ὅμως νά ἀποκαλεῖ τόν ἑαυτό του «δοῦλο Ἰησοῦ Χριστοῦ», γιατί γι᾽ αὐτόν ἡ ἀληθινή ἐλευθερία εἶναι κατάσταση πνευματική πού κατακτᾶται μέ τόν ἀγῶνα τοῦ ἀνθρώπου καί μέ τή χάρη τοῦ Θεοῦ.
Ὁ ἀπόστολος Παῦλος εἶναι ἐλεύθερος, γιατί δέν εἶναι δέσμιος τοῦ παλαιοῦ ἀνθρώπου, δέν εἶναι δέσμιος τῶν παθῶν καί τοῦ ἑαυτοῦ του. Ὁ ἀπόστολος Παῦλος εἶναι ἐλεύθερος, γιατί δέν εἶναι πλέον Σαῦλος ἀλλά Παῦλος.
Ἡ ἀπροσδόκητη συνάντησή του μέ τόν Χριστό στόν δρόμο τῆς Δαμασκοῦ καί ἡ προσωρινή τύφλωσή του, τόν κάνουν νά ἀλλάξει ζωή. Τόν κάνουν νά μήν ἀποδειχθεῖ «ἀπειθής τῇ οὐρανίῳ ὀπτασίᾳ», ὅπως ὁμολογεῖ ὁ ἴδιος στόν βασιλέα Ἀγρίππα, ἀλλά νά ἀποδεχθεῖ τήν κλήση τοῦ Θεοῦ.
Καί ἡ ἀποδοχή τῆς κλήσεως τοῦ Θεοῦ εἶναι προσωπική ἀπόφαση τοῦ Παύλου. Εἶναι προσωπική ἐπιλογή, ἡ ὁποία μεταβάλλει ριζικά τήν πορεία τῆς ζωῆς του.
Ὁ Παῦλος καλεῖται νά ἐπιλέξει μεταξύ τῆς ἐλευθερίας τοῦ κόσμου καί τῆς ἐλευθερίας τοῦ Θεοῦ, καί ἐπιλέγει χωρίς ἐνδοιασμό τή δεύτερη. Προτιμᾶ νά εἶναι δοῦλος Κυρίου μέ τή θέλησή του παρά δοῦλος τῆς ἁμαρτίας καί τοῦ κόσμου.
Ὁ ἀπόστολος Παῦλος ἐπιλέγει ἐνσυνείδητα τήν ἐλευθερία τοῦ Θεοῦ, διότι γνωρίζει ὅτι αὐτή εἶναι ἀμετάκλητη, καθόσον ὁ ἴδιος ὁ Χριστός «ἐξηγόρασεν ἡμᾶς ἐκ τῆς κατάρας τοῦ νόμου γενόμενος ὑπέρ ἡμῶν κατάρα» (Γαλ. 3.13), καί αὐτό ὑπογραμμίζει καί πρός τούς χριστιανούς τῆς Κορίνθου, προτρέποντάς τους νά μήν ἐπιστρέφουν στήν προτέρα κατάσταση τῆς δουλείας ἀπό τήν ὁποία τούς ἐλευθέρωσε ὁ Χριστός λέγοντας: «ὁ ἐλεύθερος κληθείς δοῦλος ἐστιν Χριστοῦ. τιμῆς ἠγοράσθητε· μή γίνεσθε δοῦλοι ἀνθρώπων» (1 Κορ. 7.22-23).
Τήν προτροπή αὐτή ἀπευθύνει καί σέ μᾶς σήμερα ἀπό τό Βῆμα του ἐδῶ στή Βέροια, ἀπό ὅπου γιά πρώτη φορά κήρυξε τόν λόγο τοῦ Θεοῦ, ὁ ἀπόστολος Παῦλος. Τήν ἀπευθύνει πρός ὅλους ἀνεξαρτήτως ἡλικίας, φύλου, κοινωνικῆς θέσεως ἤ μορφώσεως, γιατί ὅλοι ἔχουμε ἀνάγκη αὐτῆς τῆς προτροπῆς.
Καυχώμεθα γιατί εἴμαστε ἐλεύθεροι. Καυχώμεθα γιατί στήν ἐποχή μας ὁ ἄνθρωπος ἔχει κατακτήσει περισσότερες ἐλευθερίες ἀπό κάθε ἄλλη ἐποχή. Καυχώμεθα γιατί ἔχουν καταργηθεῖ ἀντιλήψεις καί νοοτροπίες τοῦ παρελθόντος καί ὁ κάθε ἄνθρωπος ἔχει τό δικαίωμα νά πιστεύει ὅ,τι θέλει, νά λέει ὅ,τι νομίζει, νά κάνει ὅ,τι ἐπιθυμεῖ. Καυχώμεθα γιατί ἔχουν καταργηθεῖ ταξικές καί φυλετικές διακρίσεις καί ὅλοι μποροῦμε νά μετέχουμε στά ἴδια ἀγαθά καί νά ἔχουμε τά ἴδια δικαιώματα. Καί πιστεύουμε ὅτι μέ ὅλα αὐτά ἔχουμε φθάσει στό ὑψηλότερο ἐπίπεδο ἐλευθερίας πού μπορεῖ νά φθάσει ὁ ἄνθρωπος. Δέν ὑπάρχει βεβαίως ἀμφιβολία ὅτι ὅλα αὐτά τά δικαιώματα καί εἶναι οἱ ἐλευθερίες πού κατέκτησε ὁ ἄνθρωπος τοῦ εἰκοστοῦ καί εἰκοστοῦ πρώτου αἰῶνα ἀποτελοῦν σημαντικές κατακτήσεις στόν τομέα τῆς ἐλευθερίας. Ξεχνοῦμε ὅμως ὅτι ὁ ἴδιος ἄνθρωπος πού καυχᾶται γι᾽ αὐτές τίς κατακτήσεις εἶναι συγχρόνως δοῦλος πολλῶν ἄλλων καταστάσεων καί πραγμάτων ἤ μπορεῖ πολύ εὔκολα νά γίνει.
Ἄν στρέψουμε, ἀδελφοί μου, τό βλέμμα γύρω μας καί μέσα μας θά δοῦμε ὅτι ἄλλοι εἶναι δοῦλοι τῶν παθῶν τους, ἄλλοι τῆς φιλαργυρίας καί τοῦ συμφέροντος, ἄλλοι τοῦ πλούτου ἤ τῆς μόδας, ἄλλοι τῆς προβολῆς ἤ τῆς ἐφήμερης δόξας, ἄλλοι τῆς κραιπάλης καί τῆς ἀσωτίας, ἄλλοι τῶν ἐξαρτησιογόνων οὐσιῶν, ἄλλοι τῆς σαρκός καί τῶν ἡδονῶν. Ὅλοι αὐτοί ἀναζητοῦσαν τήν ἐλευθερία καί νόμιζαν ὅτι αὐτήν κατακτοῦσαν. Ὅμως ἀντί τῆς ἐλευθερίας πού ἐπεδίωκαν, ἐπέτυχαν τή δουλεία. Ἔγιναν δοῦλοι ὄχι ἁπλῶς ἀνθρώπων ἀλλά παθῶν, καί στερήθηκαν τήν ἐλευθερία πού χαρίζει τό πνεῦμα τοῦ Κυρίου. Ἀρνήθηκαν τήν ἐλευθερία πού τούς χάρισε ὁ Θεός ἀναζητῶντας περισσότερη καί ἔγιναν δέσμιοι τῶν πιό σκληρῶν καί ἀδυσώπητων κυρίων.
Γι᾽ αὐτό καί τό μήνυμα τοῦ οὐρανοβάμονος ἀποστόλου ἀκούεται σωτήριο καί λυτρωτικό γιά ὅσους θέλουν νά τό ἀκολουθήσουν, γιά ὅσους θέλουν νά ἀπεξαρτηθοῦν ἀπό τά δεσμά τοῦ κόσμου διά Ἰησοῦ Χριστοῦ «τοῦ μηκέτι δουλεύειν τῇ ἁμαρτίᾳ».
Ὁ ἀπόστολος Παῦλος μᾶς καλεῖ ἀπόψε ὅλους νά ἀποδεχθοῦμε τήν κλήση τῆς ἐλευθερίας πού μᾶς ἀπευθύνει ὁ Θεός καί νά ἀπολαύσουμε μέ τή χάρη του «τήν ἐλευθερίαν τῆς δόξης τῶν τέκνων» του.
Ἀγαπητοί μου, καθώς μέ τόν πανηγυρικό διορθόξοδο ἑσπερινό, τόν ὁποῖο τελέσαμε στό Βῆμα τοῦ ἀποστόλου Παύλου ὁλοκληρώνεται ὁ κύκλος τῶν ἐκδηλώσεων τῶν ΙΗ´ Παυλείων, αἰσθάνομαι τήν ἀνάγκη νά ἐκφράσω τήν εὐγνωμοσύνη μου πρός τούς Σεβασμιωτάτους καί Θεοφιλεστάτους ἀρχιερεῖς, τούς ἐκπροσώπους τῶν πρεσβυγενῶν καί νεωτέρων πατριαρχείων καί τῶν αὐτοκεφάλων Ἐκκλησιῶν, οἱ ὁποῖοι καί φέτος λάμαπρυναν μέ τήν παρουσία τους καί τή συμμετοχή τους τόσο τό Διεθνές Ἐπιστημονικό Συνέδριο ὅσο καί τίς λατρευτικές ἐκδηλώσεις πρός τιμήν τοῦ ἱδρυτοῦ τῆς ἀποστολικῆς Ἐκκλησίας τῆς Βεροίας, ἀποστόλου τῶν Ἐθνῶν Παύλου.
Εὐχαριστῶ ἐκ βάθους καρδίας τά μέλη τῆς Ἐπιστημονικῆς Ἐπιτροπῆς τοῦ ΙΗ´ Διεθνοῦς Συνεδρίου μας πού παρίστανται καί ἀπόψε, ἀλλά καί ὅλους τούς παρισταμένους ἄρχοντες, τόν εὐσεβῆ κλῆρο καί λαό καί τούς παρεπιδημοῦντες προσκυνητές, πού τίμησαν μαζί μας τό σκεῦος τῆς ἐκλογῆς τοῦ Κυρίου, τόν ἐλευθερώσαντα ἡμᾶς διά τοῦ κηρύγματός του.
Αὐτή τή στιγμή ἄς μοῦ ἐπιτρεπεῖ νά δανεισθῶ τούς λόγους τοῦ μεγάλου ἐγκωμιαστοῦ του, ἁγίου Ἰωάννου τοῦ Χρυσοστόμου: «Καί τί παρατείνω τόν λόγον; Ἀρκοῦσαν ἔχω τήν δεσποτικήν μαρτυρίαν φάσκουσαν· σκεῦος ἐκλογῆς μου ἐστί. Μακάριος εἶ, Παῦλε, καί καλῶς σοι ἔσται ἐν ταῖς λαμπρότησι τῶν ἁγίων …». Μακάριοι καί ἐμεῖς πού σέ ἔχουμε διδάσκαλο καί παιδαγωγό εἰς Χριστόν. Μακάριοι καί ἐμεῖς πού ἐμπιστευόμαστε «ἑαυτούς καί ἀλλήλους» στήν ἀγάπη καί τίς ἀκοίμητες πρεσβεῖες σου” .
Εκ μέρους των ξένων αρχιερέων αντιφώνησε ο σεβασμιώτατος Μητροπολίτης Πιττσβούργου κ. Σάββας ο οποίος είπε: «Με αισθήματα πνευματικής αγαλλιάσεως και βαθυτάτης συγκινήσεως, ευχαριστούμε τον Πανάγαθο Θεό δια την ευλογία που βρισκόμαστε όλοι εδώ σήμερα στο Βήμα, «ου έστησαν οι πόδες» του μεγάλου και εκλεκτού αποστόλου των εθνών Παύλου. Ο θεόπνευστος αυτός ιεροκήρυξ του ευαγγελίου, ο θεάρεστος ανήρ και σεμνός τη συμπεριφορά και άσειστος τη πίστει γίγαντας, αυτό το μελίρρυτο όργανο του Υψίστου υπήρξε όντως το ακλόνητο στήριγμα της Εκκλησίας του Χριστού. Ακούραστος και υπομονετικός, γενναίος στην ψυχή και προσηλωμένος στην εξ άνωθεν κλήση του, ο απόστολος Παύλος κήρυξε λαμπρώς το χριστιανικό ευαγγέλιο της σωτηρίας τόσο στους ευσεβείς κατοίκους της ιστορικής πόλεως ταύτης, όσο και στην υπόλοιπη πατρίδα Ελλάδα. Η επιτυχία του αγίου Παύλου οφείλεται ευθέως στην ηγεμονική ενέργεια πρώτον του παναγίου και ζωοποιού Πνεύματος, αλλά και βεβαίως στον χαρακτήρα του ιδίου· δηλαδή, το ιεραποστολικό του έργο διακατείχε ολόκληρο το είναι του. Η πίστη και η αφοσίωσή του στο Θεό τον προστάτεψε από κινδύνους και τον καθοδήγησε εν όψει διαφόρων δοκιμασιών, δυσκολιών και διωγμών, που αντιμετώπισε στη ζωή του.
Συμμετάσχοντας όλοι μας ως εκπρόσωποι διαφόρων αδελφών Ορθοδόξων Εκκλησιών αυτές τις μέρες σε αυτήν την εκλεκτήν πανήγυριν πανορθοδόξου σημασίας, στα ΙΗ΄Παύλεια, εδώ στην πανέμορφη Βέροια, είμαστε ευγνώμονες, Σεβασμιώτατε Ποιμενάρχα της Αποστολικής και Χριστεπώνυμης αυτής Μητροπόλεως και αγαπητέ αδελφέ κ. Παντελεήμων, σε όλους εσάς, στους διοργανωτές αυτού του διεθνούς επιστημονικού συνεδρίου, στον ιερό κλήρο και γενικώς στο πλήρωμα της θεοσώστου αυτής Μητροπόλεως διά την άρτια διοργάνωση των εκδηλώσεων, δια την αβραμιαία σας φιλοξενία, καθώς επίσης και διά την δυνατότητα που χαρίσατε σε όλους εμάς να λάβουμε μέρος στον λαμπρό αυτόν εορτασμό.
Πιστεύω ακράδαντα ότι όλοι μας, σύνεδροι, εισηγητέςκαι ακροατές, αποκομίσαμε ό,τι καλύτερο δια την θαυμάσια ζωή και τεράστιο ευαγγελικό και ιεραποστολικό έργο του αποστόλου Παύλου. Εμπλουτισθήκαμε όλοι, πνευματικώς και διανοητικώς, από το θεοσέβαστο παράδειγμα,το βίωμα και τις διδασκαλίες αυτού του μεγάλου στύλου της Ελλαδικής Εκκλησίας αλλά και ολόκληρης της Ορθοδοξίας.».
Προηγήθηκε λιτανευτική πομπή από τον μητροπολιτικό ιερό ναό των αγίων πρωτοκορυφαίων αποστόλων Πέτρου και Παύλου Βεροίας προς το Βήμα.
Στον όρθρο χοροστάτησε ο σεβασμιώτατος Μητροπολίτης Πιττσούργου (ΗΠΑ), εκπρόσωπος του Οικουμενικού Πατριαρχείου, ο οποίος στη συνέχεια προεξήρχε της πολυαρχιεαρτικής θείας Λειτουργίας.
Τον πανηγυρικό εξεφώνησε ο σεβασμιώτατος Μητροπολίτης Βεροίας, ο οποίος τόνισε: «Σεβασμιώτατε Ἐκπρόσωπε τῆς Αὐτοῦ Θειοτάτης Παναγιότητος, τοῦ Οἰκουμενικοῦ Πατριάρχου κ.κ. Βαρθολομαίου,
Σεβασμιώτατοι Ἐκπρόσωποι τῶν πρεσβυγενῶν καί νεωτέρων Πατριαρχείων καί τῶν κατά τόπους Αὐτοκεφάλων Ἐκκλησιῶν,
Ἐξοχώτατοι κύριοι Βουλευτές, ἀξιότιμε κ. Ἀντιπεριφερειάρχα, ἀξιότιμη κ. Δήμαρχε,
Ἐλλογιμώτατοι κύριοι καθηγητές, ἀγαπητοί πατέρες, ἀγαπητοί ἀδελφοί,
«Ἐλεύθερος ὢν ἐκ πάντων πᾶσιν ἐμαυτόν ἐδούλωσα» (1 Κορ. 9.19)
Ἀντιφατικός ἀκούεται ὁ λόγος τοῦ ἀποστόλου τῶν Ἐθνῶν πρός τούς χριστιανούς τῆς Κορίνθου. Ποιός λογικός ἄνθρωπος θά μποροῦσε νά ἀνταλλάξει τήν ἐλευθερία του μέ τή θεληματική ὑποδούλωση; Ποιός λογικός ἄνθρωπος «ἐλεύθερος ὤν» θά ὑποδούλωνε τόν ἑαυτόν του ὄχι μόνο σέ ἕναν κύριο ἀλλά «πᾶσι»;
Ὁ πρωτοκορυφαῖος ὅμως ἀπόστολος δέν ὑπακούει στά συνήθη σχήματα τῆς ἀνθρωπίνης λογικῆς· τολμᾶ νά μιλᾶ «ἐν ἀφροσύνῃ» (2 Κορ. 11.21) καί νά λαλεῖ «παραφρονῶν» (2 Κορ. 11.23), γιατί ἡ δική του λογική δέν εἶναι «ἐκ τοῦ κόσμου τούτου»· εἶναι πνευματική καί οὐράνια. Γι᾽ αὐτό καί τολμᾶ νά διακηρύσσει «ἐλεύθερος ὤν ἐκ πάντων πᾶσιν ἐμαυτόν ἐδούλωσα».
Ὁ λόγος τοῦ οὐρανοβάμονος ἀποστόλου καί τό κήρυγμά του στούς ἀνθρώπους τῆς ἐποχῆς του ἀλλά καί τῆς ἐποχῆς μας προσδίδει ἕνα νέο νόημα καί ἕνα νέο περιεχόμενο στήν ἔννοια τῆς ἐλευθερίας πού ὑπερβαίνει τά συνήθη καί προσεγγίζει τήν ἀλήθεια, ἤ μᾶλλον δίδει τό ἀληθινό νόημα καί περιεχόμενο στήν ἔννοια τῆς ἐλευθερίας.
Γιά τόν «ἀπελεύθερο τοῦ Κυρίου» Παῦλο (1 Κορ. 7.22) ἡ ἀληθινή ἐλευθερία δέν εἶναι μία κατάσταση φυσική, δέν εἶναι ἀποτέλεσμα ἀνθρωπίνων συμφωνιῶν, δέν εἶναι κληρονομική ἰδιότητα πού ἐξαρτᾶται ἀπό τήν καταγωγή τοῦ ἀνθρώπου, δέν εἶναι συνθήκη πού συνδέεται μέ τόν τόπο καί τόν χρόνο. Ὁ ἴδιος εἶναι ἐλεύθερος ρωμαῖος πολίτης, καυχᾶται ὅμως νά ἀποκαλεῖ τόν ἑαυτό του «δοῦλο Ἰησοῦ Χριστοῦ», γιατί γι᾽ αὐτόν ἡ ἀληθινή ἐλευθερία εἶναι κατάσταση πνευματική πού κατακτᾶται μέ τόν ἀγῶνα τοῦ ἀνθρώπου καί μέ τή χάρη τοῦ Θεοῦ.
Ὁ ἀπόστολος Παῦλος εἶναι ἐλεύθερος, γιατί δέν εἶναι δέσμιος τοῦ παλαιοῦ ἀνθρώπου, δέν εἶναι δέσμιος τῶν παθῶν καί τοῦ ἑαυτοῦ του. Ὁ ἀπόστολος Παῦλος εἶναι ἐλεύθερος, γιατί δέν εἶναι πλέον Σαῦλος ἀλλά Παῦλος.
Ἡ ἀπροσδόκητη συνάντησή του μέ τόν Χριστό στόν δρόμο τῆς Δαμασκοῦ καί ἡ προσωρινή τύφλωσή του, τόν κάνουν νά ἀλλάξει ζωή. Τόν κάνουν νά μήν ἀποδειχθεῖ «ἀπειθής τῇ οὐρανίῳ ὀπτασίᾳ», ὅπως ὁμολογεῖ ὁ ἴδιος στόν βασιλέα Ἀγρίππα, ἀλλά νά ἀποδεχθεῖ τήν κλήση τοῦ Θεοῦ.
Καί ἡ ἀποδοχή τῆς κλήσεως τοῦ Θεοῦ εἶναι προσωπική ἀπόφαση τοῦ Παύλου. Εἶναι προσωπική ἐπιλογή, ἡ ὁποία μεταβάλλει ριζικά τήν πορεία τῆς ζωῆς του.
Ὁ Παῦλος καλεῖται νά ἐπιλέξει μεταξύ τῆς ἐλευθερίας τοῦ κόσμου καί τῆς ἐλευθερίας τοῦ Θεοῦ, καί ἐπιλέγει χωρίς ἐνδοιασμό τή δεύτερη. Προτιμᾶ νά εἶναι δοῦλος Κυρίου μέ τή θέλησή του παρά δοῦλος τῆς ἁμαρτίας καί τοῦ κόσμου.
Ὁ ἀπόστολος Παῦλος ἐπιλέγει ἐνσυνείδητα τήν ἐλευθερία τοῦ Θεοῦ, διότι γνωρίζει ὅτι αὐτή εἶναι ἀμετάκλητη, καθόσον ὁ ἴδιος ὁ Χριστός «ἐξηγόρασεν ἡμᾶς ἐκ τῆς κατάρας τοῦ νόμου γενόμενος ὑπέρ ἡμῶν κατάρα» (Γαλ. 3.13), καί αὐτό ὑπογραμμίζει καί πρός τούς χριστιανούς τῆς Κορίνθου, προτρέποντάς τους νά μήν ἐπιστρέφουν στήν προτέρα κατάσταση τῆς δουλείας ἀπό τήν ὁποία τούς ἐλευθέρωσε ὁ Χριστός λέγοντας: «ὁ ἐλεύθερος κληθείς δοῦλος ἐστιν Χριστοῦ. τιμῆς ἠγοράσθητε· μή γίνεσθε δοῦλοι ἀνθρώπων» (1 Κορ. 7.22-23).
Τήν προτροπή αὐτή ἀπευθύνει καί σέ μᾶς σήμερα ἀπό τό Βῆμα του ἐδῶ στή Βέροια, ἀπό ὅπου γιά πρώτη φορά κήρυξε τόν λόγο τοῦ Θεοῦ, ὁ ἀπόστολος Παῦλος. Τήν ἀπευθύνει πρός ὅλους ἀνεξαρτήτως ἡλικίας, φύλου, κοινωνικῆς θέσεως ἤ μορφώσεως, γιατί ὅλοι ἔχουμε ἀνάγκη αὐτῆς τῆς προτροπῆς.
Καυχώμεθα γιατί εἴμαστε ἐλεύθεροι. Καυχώμεθα γιατί στήν ἐποχή μας ὁ ἄνθρωπος ἔχει κατακτήσει περισσότερες ἐλευθερίες ἀπό κάθε ἄλλη ἐποχή. Καυχώμεθα γιατί ἔχουν καταργηθεῖ ἀντιλήψεις καί νοοτροπίες τοῦ παρελθόντος καί ὁ κάθε ἄνθρωπος ἔχει τό δικαίωμα νά πιστεύει ὅ,τι θέλει, νά λέει ὅ,τι νομίζει, νά κάνει ὅ,τι ἐπιθυμεῖ. Καυχώμεθα γιατί ἔχουν καταργηθεῖ ταξικές καί φυλετικές διακρίσεις καί ὅλοι μποροῦμε νά μετέχουμε στά ἴδια ἀγαθά καί νά ἔχουμε τά ἴδια δικαιώματα. Καί πιστεύουμε ὅτι μέ ὅλα αὐτά ἔχουμε φθάσει στό ὑψηλότερο ἐπίπεδο ἐλευθερίας πού μπορεῖ νά φθάσει ὁ ἄνθρωπος. Δέν ὑπάρχει βεβαίως ἀμφιβολία ὅτι ὅλα αὐτά τά δικαιώματα καί εἶναι οἱ ἐλευθερίες πού κατέκτησε ὁ ἄνθρωπος τοῦ εἰκοστοῦ καί εἰκοστοῦ πρώτου αἰῶνα ἀποτελοῦν σημαντικές κατακτήσεις στόν τομέα τῆς ἐλευθερίας. Ξεχνοῦμε ὅμως ὅτι ὁ ἴδιος ἄνθρωπος πού καυχᾶται γι᾽ αὐτές τίς κατακτήσεις εἶναι συγχρόνως δοῦλος πολλῶν ἄλλων καταστάσεων καί πραγμάτων ἤ μπορεῖ πολύ εὔκολα νά γίνει.
Ἄν στρέψουμε, ἀδελφοί μου, τό βλέμμα γύρω μας καί μέσα μας θά δοῦμε ὅτι ἄλλοι εἶναι δοῦλοι τῶν παθῶν τους, ἄλλοι τῆς φιλαργυρίας καί τοῦ συμφέροντος, ἄλλοι τοῦ πλούτου ἤ τῆς μόδας, ἄλλοι τῆς προβολῆς ἤ τῆς ἐφήμερης δόξας, ἄλλοι τῆς κραιπάλης καί τῆς ἀσωτίας, ἄλλοι τῶν ἐξαρτησιογόνων οὐσιῶν, ἄλλοι τῆς σαρκός καί τῶν ἡδονῶν. Ὅλοι αὐτοί ἀναζητοῦσαν τήν ἐλευθερία καί νόμιζαν ὅτι αὐτήν κατακτοῦσαν. Ὅμως ἀντί τῆς ἐλευθερίας πού ἐπεδίωκαν, ἐπέτυχαν τή δουλεία. Ἔγιναν δοῦλοι ὄχι ἁπλῶς ἀνθρώπων ἀλλά παθῶν, καί στερήθηκαν τήν ἐλευθερία πού χαρίζει τό πνεῦμα τοῦ Κυρίου. Ἀρνήθηκαν τήν ἐλευθερία πού τούς χάρισε ὁ Θεός ἀναζητῶντας περισσότερη καί ἔγιναν δέσμιοι τῶν πιό σκληρῶν καί ἀδυσώπητων κυρίων.
Γι᾽ αὐτό καί τό μήνυμα τοῦ οὐρανοβάμονος ἀποστόλου ἀκούεται σωτήριο καί λυτρωτικό γιά ὅσους θέλουν νά τό ἀκολουθήσουν, γιά ὅσους θέλουν νά ἀπεξαρτηθοῦν ἀπό τά δεσμά τοῦ κόσμου διά Ἰησοῦ Χριστοῦ «τοῦ μηκέτι δουλεύειν τῇ ἁμαρτίᾳ».
Ὁ ἀπόστολος Παῦλος μᾶς καλεῖ ἀπόψε ὅλους νά ἀποδεχθοῦμε τήν κλήση τῆς ἐλευθερίας πού μᾶς ἀπευθύνει ὁ Θεός καί νά ἀπολαύσουμε μέ τή χάρη του «τήν ἐλευθερίαν τῆς δόξης τῶν τέκνων» του.
Ἀγαπητοί μου, καθώς μέ τόν πανηγυρικό διορθόξοδο ἑσπερινό, τόν ὁποῖο τελέσαμε στό Βῆμα τοῦ ἀποστόλου Παύλου ὁλοκληρώνεται ὁ κύκλος τῶν ἐκδηλώσεων τῶν ΙΗ´ Παυλείων, αἰσθάνομαι τήν ἀνάγκη νά ἐκφράσω τήν εὐγνωμοσύνη μου πρός τούς Σεβασμιωτάτους καί Θεοφιλεστάτους ἀρχιερεῖς, τούς ἐκπροσώπους τῶν πρεσβυγενῶν καί νεωτέρων πατριαρχείων καί τῶν αὐτοκεφάλων Ἐκκλησιῶν, οἱ ὁποῖοι καί φέτος λάμαπρυναν μέ τήν παρουσία τους καί τή συμμετοχή τους τόσο τό Διεθνές Ἐπιστημονικό Συνέδριο ὅσο καί τίς λατρευτικές ἐκδηλώσεις πρός τιμήν τοῦ ἱδρυτοῦ τῆς ἀποστολικῆς Ἐκκλησίας τῆς Βεροίας, ἀποστόλου τῶν Ἐθνῶν Παύλου.
Εὐχαριστῶ ἐκ βάθους καρδίας τά μέλη τῆς Ἐπιστημονικῆς Ἐπιτροπῆς τοῦ ΙΗ´ Διεθνοῦς Συνεδρίου μας πού παρίστανται καί ἀπόψε, ἀλλά καί ὅλους τούς παρισταμένους ἄρχοντες, τόν εὐσεβῆ κλῆρο καί λαό καί τούς παρεπιδημοῦντες προσκυνητές, πού τίμησαν μαζί μας τό σκεῦος τῆς ἐκλογῆς τοῦ Κυρίου, τόν ἐλευθερώσαντα ἡμᾶς διά τοῦ κηρύγματός του.
Αὐτή τή στιγμή ἄς μοῦ ἐπιτρεπεῖ νά δανεισθῶ τούς λόγους τοῦ μεγάλου ἐγκωμιαστοῦ του, ἁγίου Ἰωάννου τοῦ Χρυσοστόμου: «Καί τί παρατείνω τόν λόγον; Ἀρκοῦσαν ἔχω τήν δεσποτικήν μαρτυρίαν φάσκουσαν· σκεῦος ἐκλογῆς μου ἐστί. Μακάριος εἶ, Παῦλε, καί καλῶς σοι ἔσται ἐν ταῖς λαμπρότησι τῶν ἁγίων …». Μακάριοι καί ἐμεῖς πού σέ ἔχουμε διδάσκαλο καί παιδαγωγό εἰς Χριστόν. Μακάριοι καί ἐμεῖς πού ἐμπιστευόμαστε «ἑαυτούς καί ἀλλήλους» στήν ἀγάπη καί τίς ἀκοίμητες πρεσβεῖες σου” .
Εκ μέρους των ξένων αρχιερέων αντιφώνησε ο σεβασμιώτατος Μητροπολίτης Πιττσβούργου κ. Σάββας ο οποίος είπε: «Με αισθήματα πνευματικής αγαλλιάσεως και βαθυτάτης συγκινήσεως, ευχαριστούμε τον Πανάγαθο Θεό δια την ευλογία που βρισκόμαστε όλοι εδώ σήμερα στο Βήμα, «ου έστησαν οι πόδες» του μεγάλου και εκλεκτού αποστόλου των εθνών Παύλου. Ο θεόπνευστος αυτός ιεροκήρυξ του ευαγγελίου, ο θεάρεστος ανήρ και σεμνός τη συμπεριφορά και άσειστος τη πίστει γίγαντας, αυτό το μελίρρυτο όργανο του Υψίστου υπήρξε όντως το ακλόνητο στήριγμα της Εκκλησίας του Χριστού. Ακούραστος και υπομονετικός, γενναίος στην ψυχή και προσηλωμένος στην εξ άνωθεν κλήση του, ο απόστολος Παύλος κήρυξε λαμπρώς το χριστιανικό ευαγγέλιο της σωτηρίας τόσο στους ευσεβείς κατοίκους της ιστορικής πόλεως ταύτης, όσο και στην υπόλοιπη πατρίδα Ελλάδα. Η επιτυχία του αγίου Παύλου οφείλεται ευθέως στην ηγεμονική ενέργεια πρώτον του παναγίου και ζωοποιού Πνεύματος, αλλά και βεβαίως στον χαρακτήρα του ιδίου· δηλαδή, το ιεραποστολικό του έργο διακατείχε ολόκληρο το είναι του. Η πίστη και η αφοσίωσή του στο Θεό τον προστάτεψε από κινδύνους και τον καθοδήγησε εν όψει διαφόρων δοκιμασιών, δυσκολιών και διωγμών, που αντιμετώπισε στη ζωή του.
Συμμετάσχοντας όλοι μας ως εκπρόσωποι διαφόρων αδελφών Ορθοδόξων Εκκλησιών αυτές τις μέρες σε αυτήν την εκλεκτήν πανήγυριν πανορθοδόξου σημασίας, στα ΙΗ΄Παύλεια, εδώ στην πανέμορφη Βέροια, είμαστε ευγνώμονες, Σεβασμιώτατε Ποιμενάρχα της Αποστολικής και Χριστεπώνυμης αυτής Μητροπόλεως και αγαπητέ αδελφέ κ. Παντελεήμων, σε όλους εσάς, στους διοργανωτές αυτού του διεθνούς επιστημονικού συνεδρίου, στον ιερό κλήρο και γενικώς στο πλήρωμα της θεοσώστου αυτής Μητροπόλεως διά την άρτια διοργάνωση των εκδηλώσεων, δια την αβραμιαία σας φιλοξενία, καθώς επίσης και διά την δυνατότητα που χαρίσατε σε όλους εμάς να λάβουμε μέρος στον λαμπρό αυτόν εορτασμό.
Πιστεύω ακράδαντα ότι όλοι μας, σύνεδροι, εισηγητέςκαι ακροατές, αποκομίσαμε ό,τι καλύτερο δια την θαυμάσια ζωή και τεράστιο ευαγγελικό και ιεραποστολικό έργο του αποστόλου Παύλου. Εμπλουτισθήκαμε όλοι, πνευματικώς και διανοητικώς, από το θεοσέβαστο παράδειγμα,το βίωμα και τις διδασκαλίες αυτού του μεγάλου στύλου της Ελλαδικής Εκκλησίας αλλά και ολόκληρης της Ορθοδοξίας.».