Ήταν σαν σήμερα, 12 Αυγούστου του 1991 , όταν ο παπά- Μανώλης , έφευγε από τα επίγεια για τα ουράνια, παραδίδοντας την μακαρία ψυχή του στα χέρια Του Θεού που για δεκαετίες ολόκληρες διακόνησε με αυταπάρνηση. Τα τελευταία του λόγια ήταν επικλήσεις και προσευχές προς τους δύο Πρωτοκορυφαίους Αποστόλους Πέτρο και Παύλο τους οποίους συνεχώς επικαλούνταν, έως ότου ένα απαλό λευκό χρώμα κάλυψε την βιβλική μορφή του και ένα χαμόγελο χαράς διαγράφηκε στα χείλη του... Δεν θυμάμαι, πότε γεννήθηκε ο παπά -Μανώλης. Θυμάμαι πότε κοιμήθηκε, σαν σήμερα, και θέλησα να τον μνημονεύσω και θα το κάνω με βαθιά συγκίνηση απόψε στην μνήμη του, αναζητώντας για μια ακόμη φορά την ευχή του... Ο Άγιος Ελευθέριος στα Καμίνια του Πειραιά, ευτύχησε να έχει καλούς Κληρικούς στην διακονία του. Ένας εξ' αυτών, υπήρξε και ο σεβάσμιος Πρωτοπρεσβύτερος Εμμανουήλ Κεντρωτάς, με καταγωγή από την Ιερά Νήσο Μήλο και συγκεκριμένα από το χωριό Αδάμαντας. Νυμφεύθηκε την Διδασκάλισσα Καλλιόπη Μπρεδολόγου. Ο παπά Μανώλης, υπήρξε ένας σεβάσμιος Κληρικός που κατέλιπε αγαθή μνήμη στον ευσεβή λαό των Καμινίων. Ιεροπρεπής, άριστος λειτουργός κατάφερε να κερδίσει τις καρδιές του ποιμνίου του που υπηρέτησε πιστά σχεδόν για τέσσερις δεκαετίες. Διακόνησε την Εκκλησία με αγάπη με ένα ανεπανάλητπο μεράκι που τον έκανε να ξεχωρίζει...
Παιδί ήμουν στο Άγιο Βήμα όταν τον έβλεπα να λειτουργεί με μιαν αφτιασίδωτη απλότητα που μαρτυρούσε μιαν φυσική μεγαλοπρέπεια. Πολλές φορές τον θυμάμαι, πέραν την Αγίας Προσκομιδής που σε κάθε Θεία Λειτουργία φιλοξενεί το όνομα του. Τελικά νομίζω πως αυτοί οι Παπάδες μας, φεύγοντας ο καθείς με την σειρά του, πήραν μαζί τους και την στόφα τους! Μιαν στόφα που εξαντλήθηκε στο πέρασμα των χρόνων, μια στόφα που δεν ξεθωριάζει μέσα στην μνήμη. Τον θυμάμαι πάντοτε ευθυτενή , με τα καθαρά ράσα του, με το πουκάμισο και την μανσέτα του χειμώνα- καλοκαίρι να περπατά από το νοικιασμένο διαμέρισμα που έμενε, έως τον Ναό, πάντοτε με το ράσο και το καλυμμαύχι του χαιρετώντας αριστερά και δεξιά τους ενορίτες του, που βλέποντας τον να περνά, έσπευδαν να ζητήσουν την ευλογία του.
Ζούσε σε ένα μικρό διαμέρισμα , με ενοίκιο, μαζί με την Πρεσβυτέρα του που όπως συνήθιζε να λέει , ήταν ο καθρέπτης του, κάτι που πίστευε και για όλες τις Πρεσβυτέρες. Θυμάμαι δεν είχαν, σκοπίμως, τηλεόραση. Όμως καθημερινά ενημερωνόταν διαβάζοντας δύο ημερήσιες εφημερίδες. Η ζωή του ήταν ο Ναός! Το θυσιαστήριο και οι Θείες Λειτουργίες ήταν το καθημερινό σχεδόν βίωμα του. Αγαπούσε τους Ενορίτες του και εκείνοι, ανταπέδιδαν αυτήν την αγάπη με κάθε τρόπο. Ο παπά- Μανώλης, ήταν άνθρωπος με μιαν απλοϊκή ευσέβεια μέσα στην οποίαν δεν είχε θέση ο ορθολογισμός της εποχής του. Ο σεβασμός του για την Ιεροσύνη, εκφραζόταν με ένα γνωμικό που έλεγε: '' Καλύτερα με παντελόνια στον Παράδεισο, παρά με ράσα στην κόλαση'', θέλοντας με τον τρόπο αυτό να ομολογήσει την υψηλή ευθύνη του λειτουργού απέναντι στον Θεό.
Αυστηρός εκεί που έπρεπε, ειδικά σε θέματα ευταξίας του Ναού, αλλά και επιεικής μπροστά στην ανθρώπινη μετάνοια θεράπευσε στο πετραχήλι του εκατοντάδες Χριστιανών που προσέρχονταν να μετάσχουν στο Ιερό Μυστήριο της μετανοίας, την Εξομολόγηση. Αντιλαμβανόμουν, πως τελικά ήταν αυστηρός περισσότερο στον εαυτό του και επιεικής στους άλλους. Παρ΄ότι αρχαιότερος στα πρεσβεία της Ιεροσύνης του και Προϊστάμενος του Ναού, ουδέποτε προσπάθησε να μειώσει την παρουσία των συνεφημερίων του. Διατηρούσε σχέσεις αδελφικής αγάπης προς όλους τους αδελφούς του.
Τι βιώματα, τι εικόνες μπορεί να έχει ένα παιδί που μεγάλωσε μέσα στην Εκκλησία, βλέποντας τον παπά Μανώλη να λειτουργεί...Ακόμα, κάθε Μ. Πέμπτη , όταν έρχεται η ώρα να πάρω τον Εσταυρωμένο στα χέρια μου , να τον λιτανεύσω στα μετά τα αντίφωνα του ε' ευαγγελίου, στην σκέψη μου έρχεται ο παπά Μανώλης, να κρατά τον Χριστό και με μια φωνή γλυκιά, πένθιμη , που μόνον ζουμπούλια και πασχαλιές μπορούσε να θυμίζει, να ψάλλει '' Σήμερον κρεμάται επί ξύλου...'' και να ζεις τα Θεία γεγονότα, κάθε φορά μοναδικά και ανεπανάληπτα. Το 1989, η Πρεσβυτέρα του, φεύγει για τον ουρανό. Μια ευλογημένη σύζυγος, που στάθηκε άξια κατά πάντα δίπλα στον Ιερέα - σύζυγο της. Ο παπά- Μανώλης, δέχθηκε με καρτερικότητα τον αδόκητο θάνατο της Πρεσβυτέρας του. Η προσδοκία του για την Ανάσταση των νεκρών υπήρξε η μόνη παρηγοριά του.
Με την Πρεσβυτέρα του, έζησε τα περισσότερα χρόνια της ζωής του. Ο θάνατος της, ήταν μία δοκιμασία, η αρχική, γιατί μετά από αυτόν, υπήρξε ένας κλονισμός στην υγεία του που μαζί του, έφερε την αποκοπή των δύο κάτω άκρων του.... Και σε αυτήν την δοκιμασία, στάθηκε ορθός, έστω και με κομμένα πόδια... Δεν έπαψε έως και τον θάνατο του να λειτουργεί! Η φωτογραφία είναι από την τελευταία του, Θεία Λειτουργία λίγο πριν κοιμηθεί. Παρά τα κινητικά προβλήματα που επέφερε η αφαίρεση των κάτω άκρων του, ήθελε να λειτουργεί! Τελικά, εκείνον τον Αύγουστο του 1991, σαν να κατάλαβε πως είχε έρθει η μεγάλη ώρα για την έξοδο του από αυτόν τον κόσμο. Τον συνόδευσα στο Νοσοκομείο όπου λίγες ημέρες μετά θα άφηνε την τελευταία του αναπνοή.
Θυμάμαι λοιπόν, τον εαυτό μου να τον μεταφέρει με το αναπηρικό καροτσάκι στα επείγοντα του νοσοκομείου. Ξαφνικά εμφανίζεται ο Ιερεύς του Νοσοκομείου που επέστρεφε στον Ναό από την εκτέλεση του υψηλού καθήκοντος, κρατώντας στα χέρια του τα Άχραντα Μυστήρια. Ο παπά Μανώλης του ένευσε και εκείνος πλησίασε, λες και είχαν συνεννοηθεί μεταξύ τους και τον μετέλαβε το Σώμα και το Αίμα του Χριστού... Λίγες ημέρες μετά, ο σεβάσμιος λειτουργός έφευγε για τον Ουρανό ήρεμος, έχοντας πεντακάθαρη την Ιερατική του συνείδηση στην ακέραιη εκτέλεση του καθήκοντος του, απέναντι στον Θεό και τον άνθρωπο. Μόνη του επιθυμία να ταφεί μόνο με ένα λευκό πετραχήλι όπως και έγινε...
Ήθελα να μοιραστώ την ανάμνηση της μνήμης του σήμερα. Γυρνώντας πίσω τον χρόνο, τον ζωντανεύω στην σκέψη μου και ζητώ πάντα την ευχή του. Και είμαι σίγουρος, πως αυτή η ευχή Του με συνοδεύει, μιας και όχι μόνον με βάπτισε, αλλά και με αναδέχθηκε εκ της Ιεράς κολυμβήθρας μαζί με την Πρεσβυτέρα του....
Παιδί ήμουν στο Άγιο Βήμα όταν τον έβλεπα να λειτουργεί με μιαν αφτιασίδωτη απλότητα που μαρτυρούσε μιαν φυσική μεγαλοπρέπεια. Πολλές φορές τον θυμάμαι, πέραν την Αγίας Προσκομιδής που σε κάθε Θεία Λειτουργία φιλοξενεί το όνομα του. Τελικά νομίζω πως αυτοί οι Παπάδες μας, φεύγοντας ο καθείς με την σειρά του, πήραν μαζί τους και την στόφα τους! Μιαν στόφα που εξαντλήθηκε στο πέρασμα των χρόνων, μια στόφα που δεν ξεθωριάζει μέσα στην μνήμη. Τον θυμάμαι πάντοτε ευθυτενή , με τα καθαρά ράσα του, με το πουκάμισο και την μανσέτα του χειμώνα- καλοκαίρι να περπατά από το νοικιασμένο διαμέρισμα που έμενε, έως τον Ναό, πάντοτε με το ράσο και το καλυμμαύχι του χαιρετώντας αριστερά και δεξιά τους ενορίτες του, που βλέποντας τον να περνά, έσπευδαν να ζητήσουν την ευλογία του.
Ζούσε σε ένα μικρό διαμέρισμα , με ενοίκιο, μαζί με την Πρεσβυτέρα του που όπως συνήθιζε να λέει , ήταν ο καθρέπτης του, κάτι που πίστευε και για όλες τις Πρεσβυτέρες. Θυμάμαι δεν είχαν, σκοπίμως, τηλεόραση. Όμως καθημερινά ενημερωνόταν διαβάζοντας δύο ημερήσιες εφημερίδες. Η ζωή του ήταν ο Ναός! Το θυσιαστήριο και οι Θείες Λειτουργίες ήταν το καθημερινό σχεδόν βίωμα του. Αγαπούσε τους Ενορίτες του και εκείνοι, ανταπέδιδαν αυτήν την αγάπη με κάθε τρόπο. Ο παπά- Μανώλης, ήταν άνθρωπος με μιαν απλοϊκή ευσέβεια μέσα στην οποίαν δεν είχε θέση ο ορθολογισμός της εποχής του. Ο σεβασμός του για την Ιεροσύνη, εκφραζόταν με ένα γνωμικό που έλεγε: '' Καλύτερα με παντελόνια στον Παράδεισο, παρά με ράσα στην κόλαση'', θέλοντας με τον τρόπο αυτό να ομολογήσει την υψηλή ευθύνη του λειτουργού απέναντι στον Θεό.
Αυστηρός εκεί που έπρεπε, ειδικά σε θέματα ευταξίας του Ναού, αλλά και επιεικής μπροστά στην ανθρώπινη μετάνοια θεράπευσε στο πετραχήλι του εκατοντάδες Χριστιανών που προσέρχονταν να μετάσχουν στο Ιερό Μυστήριο της μετανοίας, την Εξομολόγηση. Αντιλαμβανόμουν, πως τελικά ήταν αυστηρός περισσότερο στον εαυτό του και επιεικής στους άλλους. Παρ΄ότι αρχαιότερος στα πρεσβεία της Ιεροσύνης του και Προϊστάμενος του Ναού, ουδέποτε προσπάθησε να μειώσει την παρουσία των συνεφημερίων του. Διατηρούσε σχέσεις αδελφικής αγάπης προς όλους τους αδελφούς του.
Τι βιώματα, τι εικόνες μπορεί να έχει ένα παιδί που μεγάλωσε μέσα στην Εκκλησία, βλέποντας τον παπά Μανώλη να λειτουργεί...Ακόμα, κάθε Μ. Πέμπτη , όταν έρχεται η ώρα να πάρω τον Εσταυρωμένο στα χέρια μου , να τον λιτανεύσω στα μετά τα αντίφωνα του ε' ευαγγελίου, στην σκέψη μου έρχεται ο παπά Μανώλης, να κρατά τον Χριστό και με μια φωνή γλυκιά, πένθιμη , που μόνον ζουμπούλια και πασχαλιές μπορούσε να θυμίζει, να ψάλλει '' Σήμερον κρεμάται επί ξύλου...'' και να ζεις τα Θεία γεγονότα, κάθε φορά μοναδικά και ανεπανάληπτα. Το 1989, η Πρεσβυτέρα του, φεύγει για τον ουρανό. Μια ευλογημένη σύζυγος, που στάθηκε άξια κατά πάντα δίπλα στον Ιερέα - σύζυγο της. Ο παπά- Μανώλης, δέχθηκε με καρτερικότητα τον αδόκητο θάνατο της Πρεσβυτέρας του. Η προσδοκία του για την Ανάσταση των νεκρών υπήρξε η μόνη παρηγοριά του.
Με την Πρεσβυτέρα του, έζησε τα περισσότερα χρόνια της ζωής του. Ο θάνατος της, ήταν μία δοκιμασία, η αρχική, γιατί μετά από αυτόν, υπήρξε ένας κλονισμός στην υγεία του που μαζί του, έφερε την αποκοπή των δύο κάτω άκρων του.... Και σε αυτήν την δοκιμασία, στάθηκε ορθός, έστω και με κομμένα πόδια... Δεν έπαψε έως και τον θάνατο του να λειτουργεί! Η φωτογραφία είναι από την τελευταία του, Θεία Λειτουργία λίγο πριν κοιμηθεί. Παρά τα κινητικά προβλήματα που επέφερε η αφαίρεση των κάτω άκρων του, ήθελε να λειτουργεί! Τελικά, εκείνον τον Αύγουστο του 1991, σαν να κατάλαβε πως είχε έρθει η μεγάλη ώρα για την έξοδο του από αυτόν τον κόσμο. Τον συνόδευσα στο Νοσοκομείο όπου λίγες ημέρες μετά θα άφηνε την τελευταία του αναπνοή.
Θυμάμαι λοιπόν, τον εαυτό μου να τον μεταφέρει με το αναπηρικό καροτσάκι στα επείγοντα του νοσοκομείου. Ξαφνικά εμφανίζεται ο Ιερεύς του Νοσοκομείου που επέστρεφε στον Ναό από την εκτέλεση του υψηλού καθήκοντος, κρατώντας στα χέρια του τα Άχραντα Μυστήρια. Ο παπά Μανώλης του ένευσε και εκείνος πλησίασε, λες και είχαν συνεννοηθεί μεταξύ τους και τον μετέλαβε το Σώμα και το Αίμα του Χριστού... Λίγες ημέρες μετά, ο σεβάσμιος λειτουργός έφευγε για τον Ουρανό ήρεμος, έχοντας πεντακάθαρη την Ιερατική του συνείδηση στην ακέραιη εκτέλεση του καθήκοντος του, απέναντι στον Θεό και τον άνθρωπο. Μόνη του επιθυμία να ταφεί μόνο με ένα λευκό πετραχήλι όπως και έγινε...
Ήθελα να μοιραστώ την ανάμνηση της μνήμης του σήμερα. Γυρνώντας πίσω τον χρόνο, τον ζωντανεύω στην σκέψη μου και ζητώ πάντα την ευχή του. Και είμαι σίγουρος, πως αυτή η ευχή Του με συνοδεύει, μιας και όχι μόνον με βάπτισε, αλλά και με αναδέχθηκε εκ της Ιεράς κολυμβήθρας μαζί με την Πρεσβυτέρα του....
